Acts 10
1 Now there was a certain man in Caesarea named Cornelius, a centurion of what was called the Italian Regiment,
Андэ Кесария сас мануш, савэс бушонас Корнилиё, вов сас шэлэнго андав полко, саво акхарэлпэ Италийско.
2 devout and fearing God with all his household, both giving alms generously to the people and praying to God about everything.
Корнилиё, сар и всаворо лэско йири, сас пативало мануш и даралас Дэвлэстар, бут поможысарэлас чёрорэнди и всавори вряма мангэласпэ Дэвлэс.
3 About the ninth hour of the day, in a vision, he saw clearly an angel of God entering his presence and saying to him, “Cornelius!”
Екхвар, варикай андэ трин чясоря десэско, вов дикхля дикхимос. Вов чячес дикхля Дэвлэстирэс ангелос, саво авиля лэстэ и пхэндя: — Корнилиё!
4 Well, staring at him and being frightened he said, “What is it, Lord?” So he said to him: “Your prayers and your alms have come up for a memorial before God.
Вов подикхля пэр лэстэ дараса и пхэндя: — Со, рай? Ангело пхэндя: — О Дэл сэрэсардя пала тутэ, колэсти со тиро мангимос и тирэ рындоря важ чёрорэн вазглепэ Лэстэ.
5 Now send men to Joppa and summon Simon, who is surnamed Peter;
Бишал манушэн андэ Яфа, кай онэ тэ акхарэн Симонос, савэс бушон Пэтро,
6 he is lodging with one Simon, a tanner, whose house is by the sea.”
вов ашыляпэ кав морцэндиро Симоно андо чер пашай море.
7 So when the angel who spoke to him had departed, Cornelius called two of his household servants and a devout soldier from among those who were faithful to him,
Кала ангело, саво дэлас дума лэса, ужыля, Корнилиё акхардя дуен пэстирэн бутярнэн и пативалэс халавдэс, саво терэлас лэстиро припхэнимос.
8 and explaining everything to them he sent them to Joppa.
Вов пэрэпхэндя лэнди вся, со тердяпэ, тай бишалдя андэ Яфа.
9 Now on the next day, as they were traveling and drawing near to the city, Peter went up on the housetop to pray at about noon.
Пэ авэр дес, варикай андэ епаш дес, кала и бишалдэ инке сас андо дром и поджанас кай форо, о Пэтро зажыля пэ упраи по чер тэ мангэлпэ Дэвлэс.
10 Well he became hungry and wanted to eat; but while they were preparing, a trance fell on him,
И акэ вов бокхайля и фартэ закамля тэ хал. Кала гытонас тэ хас, лэ Пэтрости сас дикхимос.
11 and he saw the heaven opened and a container like a great sheet descending to him—it was tied at the four corners and was being let down to the earth—
Вов дикхля отпхэрнадо болыбэн и варисо мэзимэ по бугло паринд, саво змукэласпэ пэ пхув и подритярдёласпэ штарэ ригэндар.
12 in which were all kinds of four-footed animals of the earth (both wild animals and reptiles) and birds of the sky.
Андэ кадва паринд сас бут всаворо штарэпэрнэнго ското, сапа тай чирикля.
13 Then a voice came to him, “Get up, Peter, slaughter and eat!”
Тунчи гласо пхэндя лэсти: — Пэтро, вщи, зашын и ха.
14 But Peter said: “No way, Lord! Never have I eaten anything ‘common’ or unclean!”
— Ни пала со, Рай! — пхэндя Пэтро. — Мэ никала на хавас нисо магрисардо и найжужо.
15 So the voice came to him a second time, “What (pl) God has made clean you must not call ‘common’!”
Тунчи гласо пхэндя лэсти авэр моло: — На акхар магрисардэса кода, со Дэл жужардя.
16 Well this happened three times, and then the object was taken back up into the sky.
Кадя сас трин молоря, ай тунчи паринд сас вазгло пэ болыбэн.
17 Now as Peter was really perplexed within himself as to what the vision that he had seen might mean, well the men who had been sent by Cornelius, having inquired and found Simon's house, stood before the gate,
Пэтро на полэлас, со кадва за дикхимос вов дикхля, и андэ кодья ж вряма мурша, савэн бишалдя Корнилиё, роспушле, кай о чер Симоноско, поджыле кав чер и линэ тэ ажутярэн пашай удара.
18 and calling out they inquired whether Simon, who was surnamed Peter, was staying there as a guest.
Онэ ашыле тэ пушэн, чи катэ ашыляпэ о Симоно, савэс бушон Пэтро.
19 So as Peter was pondering the vision the Spirit said to him: “Listen, some men are looking for you;
Пэтро инке гындолас палав кадва дикхимос, Духо пхэндя лэсти: — Тут родэн трин мануша.
20 so get up and go downstairs; and go with them, doubting nothing, for I have sent them.”
Вщи и змукпэ тэлэ. Жа лэнца и ни пала со на пуш, колэсти со када Мэ бишалдэм лэн.
21 So going down to the men Peter said: “Yes, I am the one you are looking for. For what reason have you come?”
Тунчи Пэтро змукляпэ тэлэ и пхэндя колэнди манушэнди: — Мэ кодва мануш, савэс тумэ родэн. Пав саво рындо тумэ авиле?
22 So they said: “Cornelius, a centurion, a righteous and God-fearing man, well spoken of by all the nation of the Jews, was divinely instructed by an angel to summon you to his house, and to hear words from you.”
Онэ пхэндэ: — Пхурэдэр шэлэн халавдэн Корнилиё, мануш чячимаско, саво дарал Дэвлэстар, касти отдэн патив всаворэ мануша иудеёндирэ, приля свэнтонэстар ангелостар припхэнимо тэ акхарэл тут андо пэско чер, кай тэ ашунэл вся, со ту лэсти пхэнэса.
23 So he invited them in and put them up. The next day Peter set out with them, also some of the brothers from Joppa went with him;
Тунчи Пэтро акхардя лэн андо чер и приля лэн вудестар. Ай пэ авэр дес Пэтро жыля лэнца, и лэса жыле коисавэ пхрала андай Яфа.
24 and the following day they entered Caesarea. Now Cornelius was waiting for them, having called together his relatives and close friends.
Пэ авэр дес онэ авиле андэ Кесария. Корнилиё ажутярэлас лэн. Вов акхардя пэстирэ родос и пашутнэн амалэн.
25 So when Peter actually arrived, Cornelius met him, fell at his feet and worshiped.
Кала Пэтро авиля, Корнилиё поджыля лэстэ, пэля кай лэстирэ пэрнэ и тэлиля.
26 But Peter lifted him up, saying: “Stand up! I myself am also a man.”
Нэ Пэтро вазгля лэс и пхэндя: — Вщи, мэ кадя ж исин мануш.
27 And conversing with him he went in and found many gathered there.
Пэтро дэлас дума лэ Корнилиёса и зажыля андо чер, кай стидэпэ бут мануша.
28 Then he said to them: “You know how it is unlawful for a Jewish man to associate with or to approach a different race; but God has shown me that I should not call any man ‘common’ or unclean.
Вов пхэндя лэнди: — Тумэ жанэн, со иудеёсти нащи тэ дэл дума манушэса андав авэр народо и тэ зажал лэстэ андо чер. Нэ о Дэл сикадя манди, кай мэ ни екхэ манушэс тэ на акхарав магрисардэса ай найжужэса.
29 Therefore also I came without objection as soon as I was sent for. So I ask, for what reason did you send for me?”
Колэсти, кала пала мандэ авиле и акхардэ, мэ жылем лэнца и на пушавас ни пала со. Акана мэ пушав тумэндар, сости тумэ бишалдэ пала мандэ?
30 So Cornelius said: “I have been fasting during four days until this very hour; yes, it was the ninth hour, I was praying in my house when wow, a man stood before me in shining clothing
Корнилиё пхэндя: — Штар дес палпалэ андэ кадья ж вряма, андо трито чясо мэ мангаваспэ Дэвлэс пэстэ черэ, сар сыго англай мандэ тэрдиля мануш андэ йида, сави свэнтояспэ.
31 and said: ‘Cornelius, your prayer has been heard and your alms are remembered before God.
«Корнилиё, — пхэндя вов, — тиро мангимос ашундо, ай рындоря важ чёрорэн сэрэсардя о Дэл.
32 Send therefore to Joppa and summon Simon, who is surnamed Peter. He is lodging in the house of Simon, a tanner, by the sea; upon arriving he will speak to you.’
Бишал манушэн андэ Яфа палав Симоно, савэс акхарэн Пэтро, вов ашыляпэ черэ кав Симоно морцэндиро пашай море».
33 So I sent to you at once, and you did well to come. Now then, we are all present before God to hear all the things commanded you by God.”
Мэ сыго бишалдэм пала тутэ, и мишто кай ту авилян. Икхатар амэ всаворэ катэ англав Дэл и камас тэ выашунас кода, со Рай пхэндя тути.
34 So opening his mouth Peter said: “Really, I comprehend that God is not One to show partiality,
Пэтро ашыля тэ пхэнэл: — Акана мэ полав, со о Дэл чячимаса на дикхэл по муй,
35 but in every ethnic nation whoever fears Him and works righteousness is acceptable to Him.
и машкар всаворэн манушэн, савэ жувэн андэ люма, Лэсти чялёл кодва, ко дарал Лэстар и терэл пав чячимос!
36 The word that He sent to the sons of Israel, preaching good news of peace through Jesus Christ—He is Lord of all—
Вов бишалдя шавэнди Израилёстирэ Радосаво Лав пала кода, со амэндэ авэл миро лэ Дэвлэса черэз Исусо Христосо, Саво исин Рай всаворэ манушэнго.
37 that spoken word you know, that was proclaimed throughout all Judea, beginning from Galilee, after the baptism that John preached:
Тумэ жанэн пала кода, со терэласпэ пай всавори Иудея, ла Галилеятар, пала кода Иоано акхарэлас манушэн тэ болэнпэ.
38 Jesus of Natsareth, how God anointed Him with Holy Spirit and power, who went about doing good and healing all those being oppressed by the devil, because God was with Him
О Дэл помакхля Свэнтонэ Духоса и зораса Исусос андав Назарето. Вов пхирэлас, терэлас лашэ рындоря и састярэлас всаворэн, ко сас андэ васт кав Бэнг, колэсти со Лэса сас о Дэл.
39 —yes, we are witnesses of all that He did, both in the country of the Jews and in Jerusalem—whom they also killed, hanging Him on a tree.
Амэ допхэнимаря всаворэсти, со Исусо терэлас андэ пхув иудеёндири и андо Иерусалимо. Лэс умардэ, примардэ кав трушул.
40 Him God raised on the third day, and gave Him to become visible,
Нэ о Дэл по трито дес жундярдя Исусос андай мулэ и дя Лэсти тэ сикадёлпэ лэ манушэнди —
41 not to all the people but to witnesses who had been chosen beforehand by God, to us, who ate and drank with Him after He arose out from the dead.
най всаворэнди манушэнди, нэ амэнди, допхэнимаренди, савэн о Дэл вытидя майанглал. Ай амэ хасас и пасас Лэса тунчи, кала Вов жундиля андай мулэ.
42 And He ordered us to proclaim to the people, that is, to testify that He is the One who has been ordained by God as Judge of living and dead.
Вов припхэндя амэнди тэ роспхэнас манушэнди и тэ допхэнас пала кода, со Исусо исин вытидо Дэвлэса Сындомари жундэнго и мулэнго.
43 To Him all the prophets bear witness that through His name everyone who believes into Him will receive forgiveness of sins.”
Пала Лэстэ допхэнэн всаворэ пророкоря, со кажнонэсти, ко патяла андэр Лэстэ, эртисарэнапэ бэзэха черэз алав Исусоско Христоско.
44 While Peter was still speaking these words, the Holy Spirit fell on all who were hearing the message.
Пэтро инке дэлас дума, кала пэ всаворэн, ко ашунэнас лэс, сжыля Свэнто Духо.
45 Well the believers of the circumcision [Jews] who had come with Peter were astonished, because the gift of the Holy Spirit had also been poured out on the Gentiles,
Патикунэ андай обшындэ, савэ авиле лэ Пэтроса, дивосайле, со даро Свэнтонэ Духоско сас дино кадя ж манушэнди аврэ народонэндар.
46 in that they heard them speaking languages and magnifying God. Then Peter responded:
Колэсти со онэ ашунэнас, сар кола дэнас дума пэ найжанглэ шыба и лашарэнас лэ Дэвлэс. Тунчи Пэтро пхэндя:
47 “Surely no one can forbid the water, can he, that these should not be baptized who received the Holy Spirit just like we did?”
— Ко запхэнэла тэ болдэнпэ андо паи колэнди, савэ прилинэ Свэнтонэ Духос, сар и амэ?
48 So he commanded them to be baptized in the name of the Lord Jesus. Then they asked him to stay a few days.
Пэтро пхэндя, кай онэ тэ прилэн болдимос важ алав Исусоско Христоско. Тунчи хулая мангле лэ Пэтрос кай тэ ашэлпэ лэнца пэ качи деса.
