Proverbs 1
1 The parables of Solomon, the son of David, king of Israel.
Davut oğlu İsrail Kralı Süleyman'ın özdeyişleri:
2 To know wisdom, and instruction:
Bu özdeyişler, bilgeliğe ve terbiyeye ulaşmak, Akıllıca sözleri anlamak,
3 To understand the words of prudence: and to receive the instruction of doctrine, justice, and judgment, and equity:
Başarıya götüren terbiyeyi edinip Doğru, haklı ve adil olanı yapmak,
4 To give subtilty to little ones, to the young man knowledge and understanding.
Saf kişiyi ihtiyatlı, Genç adamı bilgili ve sağgörülü kılmak içindir.
5 A wise man shall hear and shall be wiser: and he that understandeth, shall possess governments.
Özdeyişlerle benzetmeleri, Bilgelerin sözleriyle bilmecelerini anlamak için Bilge kişi dinlesin ve kavrayışını artırsın, Akıllı kişi yaşam hüneri kazansın.
6 He shall understand a parable, and the interpretation, the words of the wise, and their mysterious sayings.
7 The fear of the Lord is the beginning of wisdom. Fools despise wisdom and instruction.
RAB korkusudur bilginin temeli. Ahmaklarsa bilgeliği ve terbiyeyi küçümser.
8 My son, hear the instruction of thy father, and forsake not the law of thy mother:
Oğlum, babanın uyarılarına kulak ver, Annenin öğrettiklerinden ayrılma.
9 That grace may be added to thy head, and a chain of gold to thy neck.
Çünkü bunlar başın için sevimli bir çelenk, Boynun için gerdanlık olacaktır.
10 My son, if sinners shall entice thee, consent not to them.
Oğlum, seni ayartmaya çalışan günahkârlara teslim olma.
11 If they shall say: Come with us, let us lie in wait for blood, let us hide snares for the innocent without cause:
Şöyle diyebilirler: “Bizimle gel, Adam öldürmek için pusuya yatalım, Zevk uğruna masum kişileri tuzağa düşürelim.
12 Let us swallow him up alive like hell, and whole as one that goeth down into the pit. (Sheol h7585)
Onları ölüler diyarı gibi diri diri, Ölüm çukuruna inenler gibi Bütünüyle yutalım. (Sheol h7585)
13 We shall find all precious substance, we shall fill our houses with spoils.
Bir sürü değerli mal ele geçirir, Evlerimizi ganimetle doldururuz.
14 Cast in thy lot with us, let us all have one purse.
Gel, sen de bize katıl, Tek bir kesemiz olacak.”
15 My son, walk not thou with them, restrain thy foot from their paths.
Oğlum, böyleleriyle gitme, Onların tuttuğu yoldan uzak dur.
16 For their feet run to evil, and make haste to shed blood.
Çünkü ayakları kötülüğe koşar, Çekinmeden kan dökerler.
17 But a net is spread in vain before the eyes of them that have wings.
Kuşların gözü önünde ağ sermek boşunadır.
18 And they themselves lie in wait for their own blood, and practise deceits against their own souls.
Başkasına pusu kuran kendi kurduğu pusuya düşer. Yalnız kendi canıdır tuzağa düşürdüğü.
19 So the wage of every covetous man destroy the souls of the possessors.
Haksız kazanca düşkün olanların sonu böyledir. Bu düşkünlük onları canlarından eder.
20 Wisdom preacheth abroad, she uttereth her voice in the streets:
Bilgelik dışarıda yüksek sesle haykırıyor, Meydanlarda sesleniyor.
21 At the head of multitudes she crieth out, in the entrance of the gates of the city she uttereth her words, saying:
Kalabalık sokak başlarında bağırıyor, Kentin giriş kapılarında sözlerini duyuruyor:
22 O children, how long will you love childishness, and fools covet those things which are hurtful to themselves, and the unwise hate knowledge?
“Ey budalalar, budalalığı ne zamana dek seveceksiniz? Alaycılar ne zamana dek alay etmekten zevk alacak? Akılsızlar ne zamana dek bilgiden nefret edecek?
23 Turn ye at my reproof: behold I will utter my spirit to you, and will shew you my words.
Uyardığımda yola gelin, o zaman size yüreğimi açar, Sözlerimi anlamanıza yardım ederim.
24 Because I called, and you refused: I stretched out my hand, and there was none that regarded.
Ama sizi çağırdığım zaman beni reddettiniz. Elimi uzattım, umursayan olmadı.
25 You have despised all my counsel, and have neglected my reprehensions.
Duymazlıktan geldiniz bütün öğütlerimi, Uyarılarımı duymak istemediniz.
26 I also will laugh in your destruction, and will mock when that shall come to you which you feared.
Bu yüzden ben de felaketinize sevineceğim. Belaya uğradığınızda, Bela üzerinize bir fırtına gibi geldiğinde, Bir kasırga gibi geldiğinde felaketiniz, Sıkıntıya, kaygıya düştüğünüzde, Sizinle alay edeceğim.
27 When sudden calamity shall fall on you, and destruction, as a tempest, shall be at hand: when tribulation and distress shall come upon you:
28 Then shall they call upon me, and I will not hear: they shall rise in the morning and shall not find me:
O zaman beni çağıracaksınız, Ama yanıtlamayacağım. Var gücünüzle arayacaksınız beni, Ama bulamayacaksınız.
29 Because they have hated instruction and received not the fear of the Lord,
Çünkü bilgiden nefret ettiniz. RAB'den korkmayı reddettiniz.
30 Nor consented to my counsel, but despised all my reproof.
Öğütlerimi istemediniz, Uyarılarımın tümünü küçümsediniz.
31 Therefore they shall eat the fruit of their own way, and shall be filled with their own devices.
Bu nedenle tuttuğunuz yolun meyvesini yiyeceksiniz, Kendi düzenbazlığınıza doyacaksınız.
32 The turning away of little ones shall kill them, and the prosperity of fools shall destroy them.
Bön adamlar dönekliklerinin kurbanı olacak. Akılsızlar kaygısızlıklarının içinde yok olup gidecek.
33 But he that shall hear me, shall rest without terror, and shall enjoy abundance, without fear of evils.
Ama beni dinleyen güvenlik içinde yaşayacak, Kötülükten korkmayacak, huzur bulacak.”
