Proverbs 27
1 Boast not for tomorrow, for thou knowest not what the day to come may bring forth.
Chớ khoe khoang về ngày mai, vì con đâu biết được việc gì sẽ xảy ra trong tương lai.
2 Let another praise thee, and not thy own mouth: a stranger, and not thy own lips.
Hãy để người khác khen con, miệng con chẳng nên làm; hãy để người ngoài khen, môi con đừng làm thế.
3 A stone is heavy, and sand weighty: but the anger of a fool is heavier than them both.
Đá thì nặng và cát cũng nặng, nhưng cơn nóng giận của người dại nặng hơn cả đá và cát.
4 Anger hath no mercy, nor fury when it breaketh forth: and who can bear the violence of one provoked?
Sự phẫn nộ thật độc ác, cơn giận thật bạo tàn, nhưng sự ghen tương còn nguy hiểm bội phần.
5 Open rebuke is better than hidden love.
Ra mặt quở trách tỏ tường hơn là yêu thương lặng lẽ.
6 Better are the wounds of a friend, than the deceitful kisses of an enemy.
Thương tổn do bạn gây ra, ấy là bởi lòng thành; còn đáng tin hơn vô số cái hôn của kẻ thù.
7 A soul that is full shall tread upon the honeycomb: and a soul that is hungry shall take even bitter for sweet.
Khi no, chê cả mật, lúc đói, đắng hóa ngọt.
8 As a bird that wandereth from her nest, so is a man that leaveth his place.
Người lưu lạc xa quê hương, giống như chim lạc bầy bay xa tổ.
9 Ointment and perfumes rejoice the heart: and the good counsels of a friend are sweet to the soul.
Dầu và thuốc thơm làm khoan khoái tâm hồn, lời khuyên ngọt ngào của bằng hữu cũng êm dịu dường ấy.
10 Thy own friend, and thy father’s friend forsake not: and go not into thy brother’s house in the day of thy affliction. Better is a neighbour that is near, than a brother afar off.
Chớ từ bỏ bạn—dù bạn mình hoặc bạn của cha. Lúc hoạn nạn, đừng lo đi kiếm anh em họ hàng. Vì láng giềng gần hơn họ hàng ở xa.
11 Study wisdom, my son, and make my heart joyful, that thou mayst give an answer to him that reproacheth.
Con ơi, hãy khôn ngoan, và làm cho lòng cha sung sướng. Vì khi đó cha có thể đáp lại những lời chỉ trích xem thường.
12 The prudent man seeing evil hideth himself: little ones passing on have suffered losses.
Người khôn tránh né nguy nan. Người dại đâm đầu hướng tới tai họa.
13 Take away his garment that hath been surety for a stranger: and take from him a pledge for strangers.
Phải nắm lấy áo ai bảo lãnh cho người không quen. Giữ vật làm tin của hắn vì hắn bảo lãnh cho người đàn bà xa lạ.
14 He that blesseth his neighbour with a loud voice, rising in the night, shall be like to him that curseth.
Lớn tiếng chúc phước người hàng xóm lúc sáng sớm, họ sẽ xem câu chúc đó như lời nguyền rủa.
15 Roofs dropping through in a cold day, and a contentious woman are alike.
Nhà dột trong ngày mưa tháng gió cũng làm khổ như người đàn bà cãi cọ.
16 He that retaineth her, is as he that would hold the wind, and shall call in the oil of his right hand.
Bịt miệng nàng, khác chi đưa tay cản gió hay ngửa tay đựng dầu.
17 Iron sharpeneth iron, so a man sharpeneth the countenance of his friend.
Sắt mài sắt, bạn rèn bạn.
18 He that keepeth the fig tree, shall eat the fruit thereof: and he that is the keeper of his master, shall be glorified.
Săn sóc cây vả sẽ được ăn quả; phục vụ hết lòng, chủ sẽ thưởng công.
19 As the faces of them that look therein, shine in the water, so-the hearts of men are laid open to the wise.
Nước phản chiếu khuôn mặt, tấm lòng biểu lộ chân tướng con người.
Mắt đầy tham vọng, chẳng bao giờ chán; âm ty nuốt người không hề thỏa mãn. (Sheol h7585)
21 As silver is tried in the fining-pot and gold in the furnace: so a man is tried by the mouth of him that praiseth. The heart of the wicked seeketh after evils, but the righteous heart seeketh after knowledge.
Lửa dùng thử bạc, thử vàng, lời khen thử con người.
22 Though thou shouldst bray a fool in the mortar, as when a pestle striketh upon sodden barley, his folly would not be taken from him.
Dùng chày giã người dại như giã thóc, cũng không làm tróc ngu si của nó.
23 Be diligent to know the countenance of thy cattle, and consider thy own flocks:
Hãy biết rõ tình trạng bầy chiên của con, và phải chịu khó chăm nom đàn súc vật,
24 For thou shalt not always have power: but a crown shall be given to generation and generation.
vì giàu có chóng qua, và mão miện chẳng trường tồn.
25 The meadows are open, and the green herbs have appeared, and the hay is gathered out of the mountains.
Khi cỏ khô đã cắt và cỏ non lại mọc, và cỏ xanh trên đồi núi được gom về,
26 Lambs are for thy clothing: and kids for the price of the field.
thì chiên cung cấp cho con quần áo che thân, và dê sẽ giúp con tiền mua đất ruộng.
27 Let the milk of the goats be enough for thy food, and for the necessities of thy house, and for maintenance for thy handmaids.
Sữa dê sẽ dồi dào để nuôi con, nuôi cả gia đình và luôn cả các tớ gái con nữa.
