Proverbs 25
1 These are also parables of Solomon, which the men of Ezechias king of Juda copied out.
Bunlar da Süleymanın məsəlləridir. Yəhuda padşahı Xizqiyanın adamları bir yerə yığılıb bunların üzünü köçürtdü.
2 It is the glory of God to conceal the word, and the glory of kings to search out the speech.
Allahın işlərinin müəmması Onu şərəfləndirər, Bu işləri aşkar etmək padşahlara şərəf gətirər.
3 The heaven above, and the earth beneath, and the heart of kings is unsearchable.
Göyün yüksəkliyini, yerin dərinliyini, Padşahın da qəlbindən keçənləri bilmək olmaz.
4 Take away the rust from silver, and there shall come forth a most pure vessel:
Tullantını gümüşdən ayırsan, Zərgərə əl işi qalar.
5 Take away wickedness from the face of the king, and his throne shall be established with justice.
Əgər şər adam padşahın yanından ayrılarsa, Taxtı salehliklə möhkəmlənər.
6 Appear not glorious before the king, and stand not in the place of great men.
Padşahın hüzurunda özünü ucaltma, Rütbəlilərin yanında dayanma.
7 For it is better that it should be said to thee: Come up hither; than that thou shouldst be humbled before the prince.
Çünki «buyur yuxarı» dəvətini almaq Bir əsilzadə qarşısında aşağı endirilməkdən yaxşıdır.
8 The things which thy eyes have seen, utter not hastily in a quarrel: lest afterward thou mayst not be able to make amends, when thou hast dishonoured thy friend.
Gördüyün şeylər barədə Dava yaratmağa tələsmə. Sonra qonşun səni utandırsa, nə edərsən?
9 Treat thy cause with thy friend, and discover not the secret to a stranger:
Münaqişəni qonşunla özün həll et, Özgənin sirrini açma.
10 Lest he insult over thee, when he hath heard it, and cease not to upbraid thee. Grace and friendship deliver a man: keep these for thyself, lest thou fall under reproach.
Yoxsa hər eşidən sənə xor baxar, Bu səni etibardan salar.
11 To speak a word in due time, is like apples of gold on beds of silver.
Yerində deyilən sözlər, Gümüş oymalar içində qızıl almalara bənzər.
12 As an earring of gold and a bright pearl, so is he that reproveth the wise, and the obedient ear.
Sözəbaxan insana hikmətlinin məzəmməti Qızıl sırğa, qızıl bəzək kimidir.
13 As the cold of snow in the time of harvest, so is a faithful messenger to him that sent him, for he refresheth his soul.
Biçin zamanı qar kimi sərinlik necədirsə, Etibarlı elçi də onu göndərən üçün belədir. O, ağasının ruhunu təzələyir.
14 As clouds, and wind, when no rain followeth, so is the man that boasteth, and doth not fulfill his promises.
Kim ki vermədiyi bəxşişlərlə öyünür, Yağışsız buluda və küləyə bənzəyir.
15 By patience a prince shall be appeased, and a soft tongue shall break hardness.
Səbirlə hökmdarı da inandırmaq olar, Şirin dil sümükləri belə, yumşaldar.
16 Thou hast found honey, eat what is sufficient for thee, lest being glutted therewith thou vomit it up.
Bal tapsan, lazımi qədər ye, Acgözlüklə yesən, qusarsan.
17 Withdraw thy foot from the house of thy neighbour, lest having his fill he hate thee.
Qonşunun evinə az-az get, Yoxsa bezər, sənə nifrət edər.
18 A man that beareth false witness against his neighbour, is like a dart and a sword and a sharp arrow.
Kim ki qonşusuna qarşı yalandan şahidlik edir, Toppuza, qılınca, iti oxa bənzəyir.
19 To trust to an unfaithful man in the time of trouble, is like a rotten tooth, and weary foot,
Dar gündə namərdə bel bağlamaq Çürük dişə, şikəst ayağa güvənməyə bənzəyir.
20 And one that looseth his garment in cold weather. As vinegar upon nitre, so is he that singeth songs to a very evil heart. As a moth doth by a garment, and a worm by the wood: so the sadness of a man consumeth the heart.
Qəlbi qubarlıya nəğmə söyləmək Soyuq havada lüt qoyulmağa, Soda üstə sirkə tökülməyə bənzəyir.
21 If thy enemy be hungry, give him to eat: if he thirst, give him water to drink:
Düşmənin acdırsa, onu yedizdir, Susuzdursa, ona su ver.
22 For thou shalt heap hot coals upon his head, and the Lord will reward thee.
Belə etməklə sanki onun başına köz tökərsən, Bunun əvəzini Rəbdən alarsan.
23 The north wind driveth away rain, as doth a sad countenance a backbiting tongue.
Şimal küləyi yağış gətirir, Qeybətçi dil isə insanın üzünə qəzəb gətirir.
24 It is better to sit in a corner of the housetop, than with a brawling woman, and in a common house.
Davakar arvadla bir evdə yaşamaqdansa Damın bir küncündə yaşamaq yaxşıdır.
25 As cold water to a thirsty soul, so is good tidings from a far country.
Susuzluqdan yanana sərin su necədirsə, Uzaq diyardan gələn xoş xəbər də elədir.
26 A just man falling down before the wicked, is as a fountain troubled with the foot, and a corrupted spring.
Əgər saleh insan pis adama təslim olarsa, Bulanan bulağa, murdarlanan quyuya bənzəyir.
27 As it is not good for a man to eat much honey, so he that is a searcher of majesty, shall be overwhelmed by glory.
Qədərindən çox bal yemək xeyirli olmadığı kimi Tərifə uymaq da yaxşı deyil.
28 As a city that lieth open and is not compassed with walls, so is a man that cannot refrain his own spirit in speaking.
Nəfsini saxlaya bilməyən Dağılmış, hasarsız şəhərə bənzəyir.
