Proverbs 24
1 Seek not to be like evil men, neither desire to be with them:
Ne sekvu malbonajn homojn, Kaj ne deziru esti kun ili;
2 Because their mind studieth robberies, and their lips speak deceits.
Ĉar ilia koro pensas pri perfortaĵo, Kaj ilia buŝo parolas malbonaĵon.
3 By wisdom the house shall be built, and by prudence it shall be strengthened.
Per saĝo konstruiĝas domo, Kaj per prudento ĝi fortikiĝas;
4 By instruction the storerooms shall be filled with all precious and most beautiful wealth.
Kaj per sciado la ĉambroj pleniĝas Per ĉia havo grandvalora kaj agrabla.
5 A wise man is strong: and a knowing man, stout and valiant.
Homo saĝa havas forton, Kaj homo prudenta estas potenca.
6 Because war is managed by due ordering: and there shall be safety where there are many counsels.
Kun pripenso faru militon; Kaj venko venas per multe da konsilantoj.
7 Wisdom is too high for a fool, in the gate he shall not open his mouth.
Tro alta estas la saĝo por malsaĝulo; Ĉe la pordego li ne malfermos sian buŝon.
8 He that deviseth to do evils, shall be called a fool.
Kiu intencas fari malbonon, Tiun oni nomas maliculo.
9 The thought of a fool is sin: and the detracter is the abomination of men.
Malico de malsaĝulo estas peko; Kaj blasfemanto estas abomenaĵo por homo.
10 If thou lose hope being weary in the day of distress, thy strength shall be diminished.
Se vi montriĝis malforta en tago de mizero, Via forto estas ja malgranda.
11 Deliver them that are led to death: and those that are drawn to death forbear not to deliver.
Savu tiujn, kiujn oni prenis por mortigi, Kaj ne fortiriĝu de tiuj, kiuj estas kondamnitaj al morto.
12 If thou say: I have not strength enough: he that seeth into the heart, he understandeth, and nothing deceiveth the keeper of thy soul, and he shall render to a man according to his works.
Se vi diras: Ni tion ne sciis, La esploranto de koroj ja komprenas, Kaj la gardanto de via animo ja scias, Kaj Li redonas al homo laŭ liaj faroj.
13 Fat honey, my son, because it is good, and the honeycomb most sweet to thy throat:
Manĝu, mia filo, mielon, ĉar ĝi estas bona; Kaj la mieltavolo estas dolĉa por via gorĝo;
14 So also is the doctrine of wisdom to thy soul: which when thou hast found, thou shalt have hope in the end, and thy hope shall not perish.
Tia estas por via animo la sciado de saĝo, se vi ĝin trovis, Kaj ekzistas estonteco, kaj via espero ne pereos.
15 Lie not in wait, nor seek after wickedness in the house of the just, nor spoil his rest.
Ne insidu, ho malvirtulo, kontraŭ la domo de virtulo; Ne ataku lian ripozejon;
16 For a just mall shall fall seven times and shall rise again: but the wicked shall fall down into evil.
Ĉar sep fojojn virtulo falos, kaj tamen leviĝos; Sed malvirtuloj implikiĝas en la malfeliĉo.
17 When thy enemy shall fall, be not glad, and in his ruin let not thy heart rejoice:
Kiam falas via malamiko, ne ĝoju, Kaj ĉe lia malfeliĉo via koro ne plezuriĝu;
18 Lest the Lord see, and it displease him, and he turn away his wrath from him.
Ĉar eble la Eternulo vidos, kaj tio ne plaĉos al Li, Kaj Li returnos de li Sian koleron.
19 Contend not with the wicked, nor seek to be like the ungodly:
Ne koleru kontraŭ malbonfarantoj, Kaj ne enviu la malvirtulojn;
20 For evil men have no hope of things to come, and the lamp of the wicked shall be put out.
Ĉar la malbonulo ne havos estontecon; La lumilo de malvirtuloj estingiĝos.
21 My son, fear the Lord and the king: and have nothing to do with detracters.
Timu, mia filo, la Eternulon kaj la reĝon; Kun ribeluloj ne komunikiĝu.
22 For their destruction shall rise suddenly: and who knoweth the ruin of both?
Ĉar subite venos ilia pereo; Kaj kiu scias, kiam venos la puno de ambaŭ?
23 These things also to the wise: It is not good to have respect to persons in judgment.
Ankaŭ ĉi tio estas vortoj de saĝuloj: Konsideri personojn ĉe juĝado estas ne bone.
24 They that say to the wicked man: Thou art just: shall be cursed by the people, and the tribes shall abhor them.
Kiu diras al malvirtulo: Vi estas virtulo, Tiun malbenos popoloj, tiun malamos gentoj.
25 They that rebuke him, shall be praised: and a blessing shall come upon them.
Sed kiuj faras riproĉojn, tiuj plaĉas, Kaj sur ilin venos bona beno.
26 He shall kiss the lips, who answereth right words.
Kiu respondas ĝustajn vortojn, Tiu kisas per la lipoj.
27 Prepare thy work without, and diligently till thy ground: that afterward thou mayst build thy house.
Plenumu vian laboron ekstere, Pretigu ĉion sur via kampo; Kaj poste aranĝu vian domon.
28 Be not witness without cause against thy neighbour: and deceive not any man with thy lips.
Ne atestu sen kaŭzo kontraŭ via proksimulo; Ĉu vi trompus per via buŝo?
29 Say not: I will do to him as he hath done to me: I will render to every one according to his work.
Ne diru: Kiel li agis kontraŭ mi, tiel mi agos kontraŭ li; Mi redonos al la homo laŭ lia faro.
30 I passed by the field of the slothful man, and by the vineyard of the foolish man:
Mi pasis tra kampo de homo maldiligenta Kaj tra vinberĝardeno de sensaĝulo;
31 And behold it was all filled with nettles, and thorns had covered the face thereof, and the stone wall was broken down.
Kaj jen ĉie elkreskis urtiko, Ĉio estas kovrita de dornoj, Kaj la ŝtona muro estas detruita.
32 Which when I had seen, I laid it up in my heart, and by the example I received instruction.
Kaj kiam mi vidis, mi prenis ĝin en mian koron, Mi rigardis, kaj ricevis instruon:
33 Thou wilt sleep a little, said I, thou wilt slumber a little, thou wilt fold thy hands a little to rest:
Iom da dormo, iom da dormeto, Iom da kunmeto de la manoj por kuŝado;
34 And poverty shall come to thee as a runner, and beggary as an armed man.
Kaj venos via malriĉeco kiel rabisto, Kaj via senhaveco kiel viro armita.
