Proverbs 21
1 As the divisions of waters, so the heart of the king is in the hand of the Lord: whithersoever he will he shall turn it.
१राजाचे मन पाण्याच्या प्रवाहासारखे परमेश्वराच्या हातात आहे; तो त्यास वाटेल तेथे वळवतो.
2 Every way of a man seemeth right to himself: but the Lord weigheth the hearts.
२प्रत्येक मनुष्याचे मार्ग त्याच्या दृष्टीने योग्य असतात, परंतु परमेश्वर अंतःकरणे तोलून पाहतो.
3 To do mercy and judgment, pleaseth the Lord more than victims.
३योग्य व न्याय करणे हे यज्ञापेक्षा परमेश्वरास अधिक मान्य आहेत.
4 Haughtiness of the eyes is the enlarging of the heart: the lamp of the wicked is sin.
४घमेंडखोर दृष्टी व गर्विष्ठ मन दुर्जनांच्या शेतातील उपज हे पाप उत्पन्न करतात.
5 The thoughts of the industrious always bring forth abundance: but every sluggard is always in want.
५परीश्रमपूर्वक केलेल्या योजनांमुळे भरभराट होते, परंतु जो घाईघाईने कृती करतो तो केवळ दरिद्री होतो.
6 He that gathereth treasures by a lying tongue, is vain and foolish, and shall stumble upon the snares of death.
६लबाड जिव्हेने मिळवलेली संपत्ती ही वाफेसारखी क्षणभंगुर आहे ती मरण शोधते.
7 The robberies of the wicked shall be their downfall, because they would not do judgment.
७दुष्टांचा बलात्कार त्यांना झाडून टाकील, कारण ते न्याय करण्याचे नाकारतात.
8 The perverse way of a man is strange: but as for him that is pure, his work is right.
८अपराधी मनुष्याचा मार्ग वाकडा असतो, पण जो शुद्ध आहे तो योग्य करतो.
9 It is better to sit in a corner of the housetop, than with a brawling women, and in a common house.
९भांडखोर पत्नीबरोबर मोठ्या घरात राहाण्यापेक्षा, धाब्याच्या कोपऱ्यात राहणे अधिक चांगले.
10 The soul of the wicked desireth evil, he will not have pity on his neighbour.
१०दुष्टाचा जीव वाईटाची हाव धरतो; त्याच्या शेजाऱ्याला तो दया दाखवत नाही.
11 When a pestilent man is punished, the little one will be wiser: and if he follow the wise, he will receive knowledge.
११जेव्हा निंदकास शासन होते तेव्हा अज्ञानी शहाणे होतात; आणि जेव्हा सुज्ञास शिक्षण मिळते तेव्हा त्याच्या ज्ञानात वाढ होते.
12 The just considereth seriously the house of the wicked, that he may withdraw the wicked from evil.
१२नीतिमान दुष्टाच्या घराकडे लक्ष लावतो, तो दुष्टांचा नाश करण्यासाठी त्यांना उलथून टाकतो.
13 He that stoppeth his ear against the cry of the poor, shall also cry himself and shall not be heard.
१३जो कोणी गरिबाची आरोळी ऐकत नाही, तोही आरोळी करील, पण कोणी ऐकणार नाही.
14 A secret present quencheth anger: and a gift in the bosom the greatest wrath.
१४गुप्तपणे दिलेली देणगी राग शांत करते, आणि दडवलेली देणगी तीव्र कोप दूर करते.
15 It is joy to the just to do judgment: and dread to them that work iniquity.
१५योग्य न्यायाने नीतिमानाला आनंद होतो. पण तोच दुष्कर्म करणाऱ्यांवर फार मोठी भीती आणतो.
16 A man that shall wander out of the way of doctrine, shall abide in the company of the giants.
१६जो कोणी ज्ञानाच्या मार्गापासून भटकतो, त्यास मरण पावलेल्यांच्या मंडळीत विसावा मिळेल.
17 He that loveth good cheer, shall be in want: he that loveth wine, and fat things, shall not be rich.
१७ज्याला ख्यालीखुशाली प्रिय आहे तो दरिद्री होतो; ज्याला द्राक्षरस आणि तेल प्रिय आहे तो श्रीमंत होणार नाही.
18 The wicked is delivered up for the just: and the unjust for the righteous.
१८जो कोणी चांगले करतो त्याची खंडणी दुर्जन आहे, आणि सरळांचा मोबदला विश्वासघातकी असतो.
19 It is better to dwell in a wilderness, than with a quarrelsome and passionate woman.
१९भांडखोर आणि खूप तक्रार करून अशांती निर्माण करणाऱ्या पत्नीबरोबर राहाण्यापेक्षा वाळवंटात राहाणे अधिक चांगले.
20 There is a treasure to be desired, and oil in the dwelling of the just: and the foolish man shall spend it.
२०सुज्ञाच्या घरात मोलवान खजिना आणि तेल आहेत, पण मूर्ख मनुष्य ते वाया घालवतो.
21 He that followeth justice and mercy, shall find life, justice, and glory.
२१जो कोणी नीतिमत्ता आणि दया करतो, त्यास आयुष्य, उन्नती आणि मान मिळेल.
22 The wise man hath scaled the city of the strong, and hath cast down the strength of the confidence thereof.
२२सुज्ञ मनुष्य बलवानांच्या नगराविरूद्ध चढतो, आणि तो त्यांच्या संरक्षणाचा आश्रयदुर्ग पाडून टाकतो.
23 He that keepeth his mouth and his tongue, keepeth his soul from distress.
२३जो कोणी आपले तोंड व जीभ सांभाळतो, तो संकटापासून आपला जीव वाचवतो.
24 The proud and the arrogant is called ignorant, who in anger worketh pride.
२४गर्विष्ठ व घमेंडखोर मनुष्यास उद्दाम असे नाव आहे. तो गर्वाने उद्धट कृती करतो.
25 Desires kill the slothful: for his hands have refused to work at all.
२५आळशाची वासना त्यास मारून टाकते; त्याचे हात काम करण्यास नकार देतात.
26 He longeth and desireth all the day: but he that is just, will give, and will not cease.
२६तो सर्व दिवस हाव आणि अधिक हाव धरतो, परंतु नीतिमान देतो आणि मागे धरून ठेवत नाही.
27 The sacrifices of the wicked are abominable, because they are offered of wickedness.
२७दुर्जनांचे यज्ञार्पण वीट आणणारे असते, तर मग तो यज्ञ दुष्ट हेतूने आणतो ते किती अधिक वीट असे आहे.
28 A lying witness shall perish: an obedient man shall speak of victory.
२८खोटा साक्षीदार नाश पावेल, पण जो कोणी ऐकतो त्याप्रमाणे सर्व वेळ तसे बोलतो.
29 The wicked man impudently hardeneth his face: but he that is righteous, correcteth his way.
२९दुष्ट मनुष्य आपले मुख धीट करतो, पण सरळ मनुष्य आपल्या मार्गाचा नीट विचार करतो.
30 There is no wisdom, there is no prudence, there is no counsel against the Lord.
३०परमेश्वराविरूद्ध शहाणपण, बुद्धि किंवा युक्ती ही मुळीच उभी राहू शकत नाहीत.
31 The horse is prepared for the day of battle: but the Lord giveth safety.
३१लढाईच्या दिवसासाठी घोडा तयार करतात, पण तारण परमेश्वराकडून आहे.
