< Proverbs 18 >
1 He that hath a mind to depart from a friend seeketh occasions: he shall ever be subject to reproach.
Көпчиликтин айрилип ялғуз жүргән киши һаман өз нәпсигә чоғ тартар; Һәр қандақ чин һекмәткә һаман җан-җәһли билән қарши чиқар.
2 A fool receiveth not the words of prudence: unless thou say those things which are in his heart.
Ахмақ йорутулушқа қизиқмас; Қизиқидиғини пәқәт өз ойлиғанлирини көрситишла, халас.
3 The wicked man when he is come into the depth of sins, contemneth: but ignominy and reproach follow him.
Яман киши кәлсә, нәпрәтму пәйда болар; Номуссиз иш иза-аһанәттин айрилмас.
4 Words from the mouth of a men are as deep water: and the fountain of wisdom as an overflowing stream.
Адәмниң сөзлири чоңқур суларға охшар; Даналиқ булиқи ериқ сүйидәк өркәшләп ақар.
5 It is not good to accept the person of the wicked, to decline from the truth of judgment.
Яманға ян бесишқа, Сорақта һәққанийға увал қилишқа қәтъий болмас.
6 The lips of a fool intermeddle with strife: and his mouth provoketh quarrels.
Ахмақниң ләвлири уни җедәлгә башлар; Униң ағзи «Мени думбала» дәп тәклип қилар.
7 The mouth of a fool is his destruction: and his lips are the ruin of his soul.
Ахмақниң ағзи өз бешиға һалакәттур; Униң ләвлири өз җениға қапқандур.
8 The words of the double tongued are as if they were harmless: and they reach even to the inner parts of the bowels. Fear casteth down the slothful: and the souls of the effeminate shall be hungry.
Ғәйвәтхорниң сөзлири һәр хил назу-немәтләрдәк, Кишиниң қәлбигә чоңқур сиңдүрүләр.
9 He that is loose and slack in his work, is the brother of him that wasteth his own works.
Ишида һорун болған кишиму, Бузғунчи билән үлпәтдаш болиду.
10 The name of the Lord is a strong tower: the just runneth to it, and shall be exalted.
Пәрвәрдигарниң нами мәзмут мунардур; Һәққанийлар униң ичигә жүгүрүп кирип жуқурида аман болар.
11 The substance of the rich man is the city of his strength, and as a strong wall compassing him about.
Бай адәм мал-дуниясини «мустәһкәм шәһирим» дәп биләр; Нәзиридә өзини сақлайдиған егиз сепилдәк турар.
12 Before destruction, the heart of a man is exalted: and before he be glorified, it is humbled.
Битчит болуштин авал, көңүлгә тәкәббурлуқ келәр; Авал кәмтәрлик болса, андин шөһрәт келәр.
13 He that answereth before he heareth sheweth himself to be a fool, and worthy of confusion.
Сөзни аңлимай туруп, алдирап җавап бәргән, Ахмақлиғини көрситип өзини хиҗаләттә қалдурур.
14 The spirit of a man upholdeth his infirmity: but a spirit that is easily angered, who can bear?
Тәндики ағриқ азавиға адәмниң өз роһи бәрдашлиқ бәргүзәр; Бирақ роһи сунған болса уни ким көтирәр?
15 A wise heart shall acquire knowledge: and the ear of the wise seeketh instruction.
Йорутулғанниң қәлби билимгә еришмәктә, Ақиланиниң қулақлири билимни издимәктә.
16 A man’s gift enlargeth his may, and maketh him room before princes.
Соғат өз егисигә ишикни дағдам ечип берәр; Уни чоң әрбаблар алдиға йәткүзәр.
17 The just is first accuser of himself: his friend cometh, and shall search him.
Дәва қилғанда, авал сөзлигүчиниң сөзлири орунлуқ көрүнәр; Лекин қарши тәрәп соал қоюп ишни сүрүштүрәр.
18 The lot suppresseth contentions, and determineth even between the mighty.
Чәк ташлаш җедәлләрни түгитәр; Ғоҗиларниң арисидики ишниму һәл қилар.
19 A brother that is helped by his brother, is like a strong city: and judgments are like the bars of cities.
Рәнҗигән қериндашниң көңлини елиш мустәһкәм шәһәрни елиштинму тәс; Җедәл-маҗира қорғанниң тақақ-балдақлириға охшаштур.
20 Of the fruit of a man’s mouth shall his belly be satisfied: and the offspring of his lips shall fill him.
Адәм [дурус] сөзлигәнлигидин қосиғи тоқ болар; Өз көңлидин чиққан сөзлиридин мол һосул алар.
21 Death and life are in the power of the tongue: they that love it, shall eat the fruits thereof.
Һаят-мамат тилниң илкидидур; Кимки униң тәсирини әтиварлиса униң мевисидин йәр.
22 He that hath found a good wife, hath found a good thing, and shall receive a pleasure from the Lord. He that driveth away a good wife, driveth away a good thing: but he that keepeth an adulteress, is foolish and wicked.
Хотунни таллап алған киши яхшилиқ тапиду, У Пәрвәрдигарниң мәрһимитигә еришкән болиду.
23 The poor will speak with supplications, and the rich will speak roughly.
Мискинләр пәс авазда йелинип сөзләр; Бай болса қопаллиқ билән җавап берәр.
24 A man amiable in society, shall be more friendly than a brother.
Достни көп тутқан киши харап болар; Лекин қериндаштинму йеқин бағланған бир дост бардур.