Proverbs 18
1 He that hath a mind to depart from a friend seeketh occasions: he shall ever be subject to reproach.
Ang humihiwalay ay humahanap ng sarili niyang nasa, at nakikipagtalo laban sa lahat na magaling na karunungan.
2 A fool receiveth not the words of prudence: unless thou say those things which are in his heart.
Ang mangmang ay walang kaluguran sa paguunawa, kundi maihayag lamang ang kaniyang puso.
3 The wicked man when he is come into the depth of sins, contemneth: but ignominy and reproach follow him.
Pagka ang masama ay dumarating, dumarating din naman ang paghamak, at kasama ng kutya ang pagkaduwahagi.
4 Words from the mouth of a men are as deep water: and the fountain of wisdom as an overflowing stream.
Ang mga salita ng bibig ng tao ay parang malalim na tubig; ang bukal ng karunungan ay parang umaagos na batis.
5 It is not good to accept the person of the wicked, to decline from the truth of judgment.
Igalang ang pagkatao ng masama ay hindi mabuti, ni iligaw man ang matuwid sa kahatulan.
6 The lips of a fool intermeddle with strife: and his mouth provoketh quarrels.
Ang mga labi ng mangmang ay nanasok sa pagkakaalit, at tinatawag ng kaniyang bibig ang mga hampas.
7 The mouth of a fool is his destruction: and his lips are the ruin of his soul.
Ang bibig ng mangmang ay kaniyang kapahamakan, at ang kaniyang mga labi ay silo ng kaniyang kaluluwa.
8 The words of the double tongued are as if they were harmless: and they reach even to the inner parts of the bowels. Fear casteth down the slothful: and the souls of the effeminate shall be hungry.
Ang mga salita ng mga mapaghatid-dumapit ay parang mga masarap na subo, at nagsisibaba sa pinakaloob ng tiyan.
9 He that is loose and slack in his work, is the brother of him that wasteth his own works.
Siya mang walang bahala sa kaniyang gawain ay kapatid siya ng maninira.
10 The name of the Lord is a strong tower: the just runneth to it, and shall be exalted.
Ang pangalan ng Panginoon ay matibay na moog: tinatakbuhan ng matuwid at naliligtas.
11 The substance of the rich man is the city of his strength, and as a strong wall compassing him about.
Ang yaman ng mayamang tao ay ang kaniyang matibay na bayan, at gaya ng matayog na kuta sa kaniyang sariling isip,
12 Before destruction, the heart of a man is exalted: and before he be glorified, it is humbled.
Bago ang pagkapahamak ay pagmamalaki ng puso ng tao, at bago ang karangalan ang pagpapakumbaba.
13 He that answereth before he heareth sheweth himself to be a fool, and worthy of confusion.
Ang sumasagot bago makinig, ay kamangmangan at kahihiyan sa kaniya.
14 The spirit of a man upholdeth his infirmity: but a spirit that is easily angered, who can bear?
Aalalayan ng diwa ng tao ang kaniyang sakit; nguni't ang bagbag na diwa sinong nakapagdadala?
15 A wise heart shall acquire knowledge: and the ear of the wise seeketh instruction.
Ang puso ng mabait ay nagtatamo ng kaalaman; at ang pakinig ng pantas ay humahanap ng kaalaman.
16 A man’s gift enlargeth his may, and maketh him room before princes.
Ang kaloob ng tao ay nagbubukas ng daan sa kaniya, at dinadala siya sa harap ng mga dakilang tao.
17 The just is first accuser of himself: his friend cometh, and shall search him.
Ang nakikipaglaban ng kaniyang usap na una ay tila ganap; nguni't dumarating ang kaniyang kapuwa at sinisiyasat siya.
18 The lot suppresseth contentions, and determineth even between the mighty.
Ang pagsasapalaran ay nagpapatigil ng mga pagtatalo, at naghihiwalay sa gitna ng mga makapangyarihan.
19 A brother that is helped by his brother, is like a strong city: and judgments are like the bars of cities.
Ang kapatid na nasaktan sa kalooban ay mahirap mabawi kay sa matibay na bayan: at ang gayong mga pagtatalo ay parang mga halang ng isang kastilyo.
20 Of the fruit of a man’s mouth shall his belly be satisfied: and the offspring of his lips shall fill him.
Ang tiyan ng tao ay mabubusog ng bunga ng kaniyang bibig; sa bunga ng kaniyang mga labi ay masisiyahan siya.
21 Death and life are in the power of the tongue: they that love it, shall eat the fruits thereof.
Kamatayan at buhay ay nasa kapangyarihan ng dila; at ang nagsisiibig sa kaniya ay magsisikain ng kaniyang bunga.
22 He that hath found a good wife, hath found a good thing, and shall receive a pleasure from the Lord. He that driveth away a good wife, driveth away a good thing: but he that keepeth an adulteress, is foolish and wicked.
Sinomang lalaking nakakasumpong ng asawa ay nakasumpong ng mabuting bagay, at nagtatamo ng lingap ng Panginoon.
23 The poor will speak with supplications, and the rich will speak roughly.
Ang dukha ay gumagamit ng mga pamanhik: nguni't ang mayaman ay sumasagot na may kagilasan.
24 A man amiable in society, shall be more friendly than a brother.
Ang nagpaparami ng mga kaibigan ay sa kaniyang sariling kapahamakan: nguni't may kaibigan na mahigit kay sa isang kapatid.
