Proverbs 16
1 It is the part of man to prepare the soul: and of the Lord to govern the tongue.
Człowiek sporządza myśli serca swego; ale od Pana jest odpowiedź języka.
2 All the ways of a man are open to his eyes: the Lord is the weigher of spirits.
Wszystkie drogi człowiecze zdadzą się być czyste przed oczyma jego; ale Pan jest, który waży serca.
3 Lay open thy works to the Lord: and thy thoughts shall be directed.
Włóż na Pana sprawy twe, a będą utwierdzone zamysły twoje.
4 The Lord hath made all things for himself: the wicked also for the evil day.
Pan dla siebie samego wszystko sprawił, nawet i niezbożnika na dzień zły.
5 Every proud man is an abomination to the Lord: though hand should be joined to hand, he is not innocent. The beginning of a good way is to do justice; and this is more acceptable with God, than to offer sacrifices.
Obrzydliwością jest Panu każdy wyniosłego serca; który choć sobie innych na pomoc weźmie, nie ujdzie pomsty.
6 By mercy and truth iniquity is redeemed: and by the fear of the Lord men depart from evil.
Miłosierdziem i prawdą oczyszczona bywa nieprawość, a w bojaźni Pańskiej odstępujemy od złego.
7 When the ways of man shall please the Lord, he will convert even his enemies to peace.
Gdy się podobają Panu drogi człowieka, i nieprzyjaciół jego do zgody z nim przywodzi.
8 Better is a little with justice, than great revenues with iniquity.
Lepsza jest trocha z sprawiedliwością, niż wiele dochodów niesprawiedliwych.
9 The heart of man disposeth his way: but the Lord must direct his steps.
Serce człowiecze rozrządza drogi swe; ale Pan sprawuje kroki jego.
10 Divination is in the lips of the king, his mouth shall not err in judgment.
Sprawiedliwy rozsądek jest w wargach królewskich; w sądzie nie błądzą usta jego.
11 Weight and balance are judgments of the Lord: and his work all the weights of the bag.
Waga i szale są ustawą Pańską, a wszystkie gwichty sprawiedliwe w worku są za sprawą jego.
12 They that act wickedly are abominable to the king: for the throne is established by justice.
Obrzydliwością jest królom czynić niezbożność; bo sprawiedliwością stolica umocniona bywa.
13 Just lips are the delight of kings: he that speaketh right things shall be loved.
Przyjemne są królom wargi sprawiedliwe, a szczerych w mowie miłują.
14 The wrath of a king is as messengers of death: and the wise man will pacify it.
Gniew królewski jest posłem śmierci; ale mąż mądry ubłaga go.
15 In the cheerfulness of the king’s countenance is life: and his clemency is like the latter rain.
W jasności twarzy królewskiej jest żywot, a łaska jego jest jako obłok z deszczem późnym.
16 Get wisdom, because it is better than gold: and purchase prudence, for it is more precious than silver.
Daleko lepiej jest nabyć mądrości, niżeli złota najczystszego; a nabyć roztropności lepiej, niż srebra.
17 The path of the just departeth from evils: he that keepeth his soul keepeth his way.
Gościniec uprzejmych jest odstąpić od złego; strzeże duszy swej, kto strzeże drogi swojej.
18 Pride goeth before destruction: and the spirit is lifted up before a fall.
Przed zginieniem przychodzi pycha, a przed upadkiem wyniosłość ducha.
19 It is better to be humbled with the meek, than to divide spoils with the proud.
Lepiej jest być uniżonego ducha z pokornymi, niżeli dzielić korzyści z pysznymi.
20 The learned in word shall find good things: and he that trusteth in the Lord is blessed.
Kto ma wzgląd na słowa, znajduje dobre; a kto ufa w Panu, błogosławiony jest.
21 The wise in heart shall be called prudent: and he that is sweet in words shall attain to greater things.
Kto jest mądrego serca, słynie rozumnym, a słodkość warg przydaje nauki.
22 Knowledge is a fountain of life to him that possesseth it: the instruction of fools is foolishness.
Zdrój żywota jest roztropność tym, którzy ją mają; ale umiejętność głupich jest głupstwem.
23 The heart of the wise shall instruct his mouth: and shall add grace to his lips.
Serce mądrego roztropnie sprawuje usta swoje, a wargami swemi przydaje nauki.
24 Well ordered words are as a honeycomb: sweet to the soul, and health to the bones.
Powieści wdzięczne są jako plastr miodu, słodkością duszy, a lekarstwem kościom.
25 There is a way that seemeth to a man right: and the ends thereof lead to death.
Zda się podczas droga być prosta człowiekowi; wszakże dokończenie jej pewna droga na śmierć.
26 The soul of him that laboureth, laboureth for himself, because his mouth hath obliged him to it.
Człowiek pracowity pracuje sobie; bo go pobudzają usta jego.
27 The wicked man diggeth evil, and in his lips is a burning fire.
Człowiek niezbożny wykopuje złe, a w wargach jego jako ogień pałający.
28 A perverse man stirreth up quarrels: and one full of words separateth princes.
Mąż przewrotny rozsiewa zwady, a klatecznik rozłącza przyjaciół.
29 An unjust man allureth his friend: and leadeth him into a way that is not good.
Mąż okrutny przewabia bliźniego swego, i wprowadza go na drogę niedobrą.
30 He that with fixed eyes deviseth wicked things, biting his lips, bringeth: evil to pass.
Kto mruga oczyma swemi, zmyśla przewrotności; a kto rucha wargami swemi, broi złe.
31 Old age is a crown of dignity, when it is found in the ways of justice.
Koroną chwały jest sędziwość; znajduje się na drodze sprawiedliwości.
32 The patient man is better than the valiant: and he that ruleth his spirit than he that taketh cities.
Lepszy jest nierychły do gniewu, niżeli mocarz; a kto panuje sercu swemu, lepszy jest, niżeli ten, co dobył miasta.
33 Lots are cast into the lap, but they are disposed of by the Lord.
Los na łono rzucają; ale od Pana jest wszystko rozrządzenie jego.
