Proverbs 16

1 It is the part of man to prepare the soul: and of the Lord to govern the tongue.

۱ تدبیرهای دل از آن انسان است، اماتنطق زبان از جانب خداوند می‌باشد.

2 All the ways of a man are open to his eyes: the Lord is the weigher of spirits.

۲ همه راههای انسان در نظر خودش پاک است، اما خداوند روحها را ثابت می‌سازد.

3 Lay open thy works to the Lord: and thy thoughts shall be directed.

۳ اعمال خود را به خداوند تفویض کن، تافکرهای تو استوار شود.

4 The Lord hath made all things for himself: the wicked also for the evil day.

۴ خداوند هر چیز را برای غایت آن ساخته است، و شریران را نیز برای روز بلا.

5 Every proud man is an abomination to the Lord: though hand should be joined to hand, he is not innocent. The beginning of a good way is to do justice; and this is more acceptable with God, than to offer sacrifices.

۵ هر‌که دل مغرور دارد نزد خداوند مکروه است، و او هرگز مبرا نخواهد شد.

6 By mercy and truth iniquity is redeemed: and by the fear of the Lord men depart from evil.

۶ از رحمت و راستی، گناه کفاره می‌شود، و به ترس خداوند، از بدی اجتناب می‌شود.

7 When the ways of man shall please the Lord, he will convert even his enemies to peace.

۷ چون راههای شخص پسندیده خداوندباشد، دشمنانش را نیز با وی به مصالحه می‌آورد.

8 Better is a little with justice, than great revenues with iniquity.

۸ اموال اندک که با انصاف باشد بهتر است، ازدخل فراوان بدون انصاف.

9 The heart of man disposeth his way: but the Lord must direct his steps.

۹ دل انسان در طریقش تفکر می‌کند، اماخداوند قدمهایش را استوار می‌سازد.

10 Divination is in the lips of the king, his mouth shall not err in judgment.

۱۰ وحی بر لبهای پادشاه است، و دهان او درداوری تجاوز نمی نماید.

11 Weight and balance are judgments of the Lord: and his work all the weights of the bag.

۱۱ ترازو و سنگهای راست از آن خداونداست و تمامی سنگهای کیسه صنعت وی می‌باشد.

12 They that act wickedly are abominable to the king: for the throne is established by justice.

۱۲ عمل بد نزد پادشاهان مکروه است، زیرا که کرسی ایشان از عدالت برقرار می‌ماند.

13 Just lips are the delight of kings: he that speaketh right things shall be loved.

۱۳ لبهای راستگو پسندیده پادشاهان است، وراستگویان را دوست می‌دارند.

14 The wrath of a king is as messengers of death: and the wise man will pacify it.

۱۴ غضب پادشاهان، رسولان موت است امامرد حکیم آن را فرو می‌نشاند.

15 In the cheerfulness of the king’s countenance is life: and his clemency is like the latter rain.

۱۵ در نور چهره پادشاه حیات‌است، ورضامندی او مثل ابر نوبهاری است.

16 Get wisdom, because it is better than gold: and purchase prudence, for it is more precious than silver.

۱۶ تحصیل حکمت از زر خالص چه بسیاربهتر است، و تحصیل فهم از نقره برگزیده تر.

17 The path of the just departeth from evils: he that keepeth his soul keepeth his way.

۱۷ طریق راستان، اجتناب نمودن از بدی است، و هر‌که راه خود را نگاه دارد جان خویش را محافظت می‌نماید.

18 Pride goeth before destruction: and the spirit is lifted up before a fall.

۱۸ تکبر پیش رو هلاکت است، و دل مغرورپیش رو خرابی.

19 It is better to be humbled with the meek, than to divide spoils with the proud.

۱۹ با تواضع نزد حلیمان بودن بهتر است، ازتقسیم نمودن غنیمت با متکبران.

20 The learned in word shall find good things: and he that trusteth in the Lord is blessed.

۲۰ هر‌که در کلام تعقل کند سعادتمندی خواهد یافت، و هر‌که به خداوند توکل نمایدخوشابحال او.

21 The wise in heart shall be called prudent: and he that is sweet in words shall attain to greater things.

۲۱ هر‌که دل حکیم دارد فهیم خوانده می‌شود، و شیرینی لبها علم را می‌افزاید.

22 Knowledge is a fountain of life to him that possesseth it: the instruction of fools is foolishness.

۲۲ عقل برای صاحبش چشمه حیات‌است، اما تادیب احمقان، حماقت است.

23 The heart of the wise shall instruct his mouth: and shall add grace to his lips.

۲۳ دل مرد حکیم دهان او را عاقل می‌گرداند، و علم را بر لبهایش می‌افزاید.

24 Well ordered words are as a honeycomb: sweet to the soul, and health to the bones.

۲۴ سخنان پسندیده مثل‌شان عسل است، برای جان شیرین است و برای استخوانهاشفادهنده.

25 There is a way that seemeth to a man right: and the ends thereof lead to death.

۲۵ راهی هست که در نظر انسان راست است، اما عاقبت آن راه، موت می‌باشد.

26 The soul of him that laboureth, laboureth for himself, because his mouth hath obliged him to it.

۲۶ اشتهای کارگر برایش کار می‌کند، زیرا که دهانش او را بر آن تحریض می‌نماید.

27 The wicked man diggeth evil, and in his lips is a burning fire.

۲۷ مرد لئیم شرارت را می‌اندیشد، و برلبهایش مثل آتش سوزنده است.

28 A perverse man stirreth up quarrels: and one full of words separateth princes.

۲۸ مرد دروغگو نزاع می‌پاشد، و نمام دوستان خالص را از همدیگر جدا می‌کند.

29 An unjust man allureth his friend: and leadeth him into a way that is not good.

۲۹ مرد ظالم همسایه خود را اغوا می‌نماید، واو را به راه غیر نیکو هدایت می‌کند.

30 He that with fixed eyes deviseth wicked things, biting his lips, bringeth: evil to pass.

۳۰ چشمان خود را بر هم می‌زند تا دروغ رااختراع نماید، و لبهایش را می‌خاید و بدی را به انجام می‌رساند.

31 Old age is a crown of dignity, when it is found in the ways of justice.

۳۱ سفیدمویی تاج جمال است، هنگامی که درراه عدالت یافت شود.

32 The patient man is better than the valiant: and he that ruleth his spirit than he that taketh cities.

۳۲ کسی‌که دیرغضب باشد از جبار بهتر است، و هر‌که بر روح خود مالک باشد از تسخیرکننده شهر افضل است.

33 Lots are cast into the lap, but they are disposed of by the Lord.

۳۳ قرعه در دامن‌انداخته می‌شود، لیکن تمامی حکم آن از خداوند است.