Proverbs 13
1 A wise son heareth the doctrine of his father: but he that is a scorner, beareth not when he is reproved.
Дана оғул атисиниң тәрбийисигә көңүл қояр; Мәсқирә қилғучи тәнбиһкә қулақ салмас.
2 Of the fruit of his own mouth shall a man be filled with good things: but the soul of transgressors is wicked.
Адәм дурус еғизиниң мевисидин һозурлинар; Тузкорлар зораванлиққа һәвәс қилип зораванлиққа учрар.
3 He that keepeth his mouth, keepeth his soul: but he that hath no guard on his speech shall meet with evils.
Сөздә еһтиятчан киши җенини сақлап қалар; Ағзи иштик һалакәткә учрар.
4 The sluggard willeth and willeth not: but the soul of them that work, shall be made fat.
Һорунниң арзу-тилиги бар, лекин еришәлмәс; Лекин тиришчан әтлинәр.
5 The just shall hate a lying word: but the wicked confoundeth, and shall be confounded.
Һәққаний адәм ялғанчилиқтин жиркинәр; Қәбиһ болса сесип, шәрмәндә болар.
6 Justice keepeth the way of the innocent: but wickedness overthroweth the sinner.
Йоли дурусни һәққанийәт қоғдар; Лекин гунакарни рәзиллик жиқитар.
7 One is as it were rich, when he hath nothing: and another is as it were poor, when he hath great riches.
Бәзиләр өзини бай көрсәткини билән әмәлийәттә қуруқ сөләттур; Бәзиләр өзини йоқсул көрсәткини билән зор байлиқлири бардур.
8 The ransom of a man’s life are his riches: but he that is poor beareth not reprehension.
Өз байлиғи гөрүгә тутулған байниң җениға ара турар; Бирақ йоқсуллар һеч вәһимини аңлимас.
9 The light of the just giveth joy: but the lamp of the wicked shall be put out.
Һәққаний адәмниң нури шатлинип парлар; Бирақ яман адәмниң чириғи өчүрүләр.
10 Among the proud there are always contentions: but they that do all things with counsel, are ruled by wisdom.
Кибирликтин пәқәт җедәл-маҗирала чиқар; Даналиқ болса несиһәтни аңлиғанлар билән биллидур.
11 Substance got in haste shall be diminished: but that which by little and little is gathered with the hand shall increase.
Ишлимәй тапқан һарам байлиқ бәрикәтсиздур; Тәр төкүп һалал тапқан гүллинәр.
12 Hope that is deferred afflicteth the soul: desire when it cometh is a tree of life.
Тәлмүргинигә күтүп еришәлмәслик көңүлни сунуқ қилар, Лекин тәшналиқта еришкини «һаятлиқ дәриғи»дур.
13 Whosoever speaketh ill of any thing, bindeth himself for the time to come: but he that feareth the commandment, shall dwell in peace. Deceitful souls go astray in sins: the just are merciful, and shew mercy.
[Худаниң] калам-сөзигә писәнт қилмиған адәм гунаниң төлимигә қәриздар болар; Лекин пәрманни қәдирлигән адәм яхшилиқ көрәр.
14 The law of the wise is a fountain of life, that he may decline from the ruin of death.
Ақиланиниң тәлими һаятлиқ бәргүчи булақтур, У сени өлүм қапқанлиридин қутулдурар.
15 Good instruction shall give grace: in the way of scorners is a deep pit.
Ақиланилик адәмни илтипатқа ериштүрәр; Бирақ тузкорларниң йоли әгир-бүгри, җапалиқ болар.
16 The prudent mall doth all things with counsel: but he that is a fool, layeth open his folly.
Пәм-парасәтлик адәм билими билән иш көрәр; Һамақәт өз наданлиғини ашкарилар.
17 The messenger of the wicked shall fall into mischief: but a faithful ambassador is health.
Рәзил алақичи бала-қазаға учрар; Садиқ әлчи болса дәрдкә дәрмандур.
18 Poverty and shame to him that refuseth instruction: but he that yieldeth to reproof, shall be glorified.
Тәрбийәни рәт қилған адәм намратлишип уятқа қалар; Амма тәнбиһни қобул қилған һөрмәткә еришәр.
19 The desire that is accomplished, delighteth the soul: fools hate them that flee from evil things.
Әмәлгә ашқан арзу кишигә шерин туюлар; Лекин ахмақлар яманлиқни ташлашни яман көрәр.
20 He that walketh with the wise, shall be wise: a friend of fools shall become like to them.
Ақиланиләр билән биллә жүргән Дан. болар; Бирақ ахмақларға һәмраһ болған налә-пәрядта қалар.
21 Evil pursueth sinners: and to the just good shall be repaid.
Балайиқаза гунакарларниң кәйнидин бесип маңар; Лекин һәққанийлар яхшилиқниң әҗрини тапар.
22 The good man leaveth heirs, sons, and grandsons: and the substance of the sinner is kept for the just.
Яхши адәм пәрзәнтлириниң пәрзәнтлиригә мирас қалдурар; Гунакарларниң жиққан мал-дуниялири һәққанийлар үчүн топлинар.
23 Much food is in the tillage of fathers: but for others it is gathered with out judgment.
Йоқсулниң ташландуқ йери мол һосул берәр, Лекин адаләтсизликтин у вәйран болар.
24 He that spareth the rod hateth his son: but he that loveth him correcteth him betimes.
Таяқни айиған киши оғлини яхши көрмәс; Балини сөйгән киши уни әстайидил тәрбийиләп җазалар.
25 The just eateth and filleth his soul: but the belly of the wicked is never to be filled.
Һәққаний адәм көңли қанаәт тапқичә озуқ йәр; Яманниң қосиғи ач қалар.
