< Proverbs 11 >
1 A deceitful balance is an abomination before the Lord: and a just weight is his will.
Kinapopootan ni Yahweh ang timbangang hindi tama, ngunit siya ay nagagalak sa wastong timbang.
2 Where pride is, there also shall be reproach: but where humility is, there also is wisdom.
Kapag dumating ang pagmamataas, saka dumarating ang kahihiyan, pero sa kapakumbabaan dumarating ang karunungan.
3 The simplicity of the just shall guide them: and the deceitfulness of the wicked shall destroy them.
Ang katapatan ng matuwid ay gumagabay sa kanila, pero ang mga baluktot na pamamaraan ng mga taksil ay sumisira sa kanila.
4 Riches shall not profit in the day of revenge: but justice shall deliver from death.
Ang kayamanan ay walang halaga sa araw nang matinding kapootan, pero ang paggawa ng matuwid ay maglalayo sa iyo mula sa kamatayan.
5 The justice of the upright shall make his way prosperous: and the wicked man shall fall by his own wickedness.
Ang matuwid na pag-uugali ng taong walang kapintasan ay ginagawang matuwid ang kaniyang daan, pero ang masama ay babagsak dahil sa kaniyang sariling kasamaan.
6 The justice of the righteous shall deliver them: and the unjust shall be caught in their own snares.
Ang matuwid na pag-uugali ng mga nakalulugod sa Diyos ang siyang nag-iingat sa kanila, pero ang taksil ay nabitag ng kanilang sariling mga pagnanasa.
7 When the wicked man is dead, there shall be no hope any more: and the expectation of the solicitous shall perish.
Kapag ang taong masama ay namatay, ang kaniyang pag-asa ay mamamatay, at ang pag-asa na naging kaniyang kalakasan ay mapupunta sa wala.
8 The just is delivered out of distress: and the wicked shall be given up for him.
Ang isang taong gumagawa ng tama ay laging nailalayo sa kaguluhan, at sa halip ito ay dumarating sa mga masasama.
9 The dissembler with his mouth deceiveth his friend: but the just shall be delivered by knowledge.
Sinisira ng bibig ng mga walang Diyos ang kaniyang kapwa, ngunit sa pamamagitan ng kaalaman ang mga gumagawa ng tama ay pinanatiling ligtas.
10 When it goeth well with the just the city shall rejoice: and when the wicked perish there shall be praise.
Kapag ang mga gumagawa ng tama ay sumasagana, ang isang lungsod ay nagdiriwang; kapag ang masama ay namatay; ay may mga sigaw ng kagalakan.
11 By the blessing of the just the city shall be exalted: and by the mouth of the wicked it shall be overthrown.
Sa pamamagitan ng mabubuting mga kaloob ng mga nakalulugod sa Diyos, ang lungsod ay magiging tanyag; sa bibig ng mga masasama, ang lungsod ay mawawasak.
12 He that despiseth his friend, is mean of heart: but the wise man will hold his peace.
Ang taong may paghamak sa kaniyang kaibigan ay walang ulirat, pero ang isang may pang-unawa ay tumatahimik.
13 He that walketh deceitfully, revealeth secrets: but he that is faithful, concealeth the thing committed to him by his friend.
Sinumang tao na patuloy na naninirang puri ay nagbubunyag ng mga lihim, ngunit ang isang taong tapat ay laging iniingatang pagtakpan ang isang bagay.
14 Where there is no governor, the people shall fall: but there is safety where there is much counsel.
Kung saan walang matalinong direksiyon, ang isang bansa ay bumabagsak, pero ang tagumpay ay dumarating sa pagsangguni sa maraming tagapayo.
15 He shall be afflicted with evil, that is surety for a stranger: but he that is aware of the snares, shall be secure.
Sinumang mananagot sa utang ng isang hindi niya kilala ay tiyak na mapapahamak, pero ang isa na siyang kinapopootang magbigay ng isang garantiya sa ganiyang uri ng pangako ay ligtas.
16 A gracious woman shall find glory: and the strong shall have riches.
Makakamit ng isang mahabaging babae ang karangalan ngunit ang mga taong walang habag ay mahigpit na kakapit para sa kayamanan.
17 A merciful man doth good to his own soul: but he that is cruel casteth off even his own kindred.
Ang isang mabait na tao ay makikinabang sa kanyang sarili, pero ang isang taong malupit ay sinasaktan ang kaniyang sarili.
18 The wicked maketh an unsteady work: but to him that soweth justice, there is a faithful reward.
Ang taong masama ay nagsisinungaling para makuha ang kaniyang kabayaran, pero ang isang nagtatanim ng kung ano ang tama ay mag-aani ng kabayaran ng katotohanan.
19 Clemency prepareth life: and the pursuing of evil things, death.
Ang isang taong tapat na gumagawa kung ano ang tama ay mabubuhay, pero ang isa na humahabol sa masama ay mamamatay.
20 A perverse heart is abominable to the Lord: and his will is in them that walk sincerely.
Si Yahweh ay napopoot sa mga pusong tiwali, pero siya ay nagagalak sa kanila na kung saan ang pamamaraan ay walang kapintasan.
21 Hand in hand the evil man shall not be innocent: but the seed of the just shall be saved.
Maging tiyak dito—ang mga taong masama ay hindi maaaring hindi maparusahan, pero ang mga kaapu-apuhan ng mga gumagawa ng tama ay mananatiling ligtas.
22 A golden ring in a swine’s snout, a woman fair and foolish.
Katulad ng isang gintong singsing sa ilong ng baboy ang isang magandang babae na walang hinahon.
23 The desire of the just is all good: the expectation of the wicked is indignation.
Ang hangarin ng mga yaong gumagawa ng tama ay nagbubunga ng mabuti, pero ang masamang mga tao ay makaka-asa lamang sa matinding galit.
24 Some distribute their own goods, and grow richer: others take away what is not their own, and are always in want.
May isa na siyang naghahasik ng binhi—siya ay makaiipon nang higit pa; ang isa pa ay hindi naghahasik—siya ay darating sa kahirapan.
25 The soul which blesseth, shall be made fat: and he that inebriateth, shall be inebriated also himself.
Ang taong mapagbigay ay sasagana, at ang isa na siyang nagbibigay ng tubig sa iba ay magkakaroon ng tubig para sa kaniyang sarili.
26 He that hideth up corn, shall be cursed among the people: but a blessing upon the head of them that sell.
Sinusumpa ng mga tao ang taong ayaw magbenta ng butil, pero ang mabuting mga kaloob ay kumu-korona sa ulo ng nagbebenta nito.
27 Well doth he rise early who seeketh good things; but he that seeketh after evil things shall be oppressed by them.
Ang isa na nagsisipag na hanapin ang mabuti ay naghahanap din ng kagandahang-loob, pero ang isa na naghahanap sa masama ay makatatagpo nito.
28 He that trusteth in his riches shall fall: but the just shall spring up as a green leaf.
Sila na nagtitiwala sa kanilang kayamanan ay babagsak, pero tulad ng dahon, sila na gumagawa ng tama ay lalago.
29 He that troubleth his own house, shall inherit the winds: and the fool shall serve the wise.
Ang isa na siyang nagdadala ng gulo sa kaniyang sariling sambahayan ay magmamana ng hangin, at ang mangmang ay magiging isang alipin sa matalinong puso.
30 The fruit of the just man is a tree of life: and he that gaineth souls, is wise.
Sila na gumagawa ng tama ay tulad ng isang puno ng buhay, pero ang karahasan ay bumabawi ng mga buhay.
31 If the just man receive in the earth, how much more the wicked and the sinner.
Kung sila na gumagawa ng matuwid ay tumatanggap kung ano ang karapat-dapat sa kanila, paano pa kaya ang masama at ang makasalanan!