Proverbs 11
1 A deceitful balance is an abomination before the Lord: and a just weight is his will.
Gikasilagan ni Yahweh ang sukdanan nga dili husto, apan gikahimut-an niya ang husto nga pagsukod.
2 Where pride is, there also shall be reproach: but where humility is, there also is wisdom.
Kung ang garbo moabot, ang kaulaw unya modangat, apan diha sa pagpaubos moabot ang kaalam.
3 The simplicity of the just shall guide them: and the deceitfulness of the wicked shall destroy them.
Ang dungog sa matarong mogiya kanila, apan ang baliko nga mga dalan sa mga malimbongon moguba kanila.
4 Riches shall not profit in the day of revenge: but justice shall deliver from death.
Walay pulos ang bahandi sa adlaw sa kapungot, apan ang pagbuhat ug matarong maglikay kanimo gikan sa kamatayon.
5 The justice of the upright shall make his way prosperous: and the wicked man shall fall by his own wickedness.
Ang matarong nga binuhatan sa tawong walay sala magtul-id sa iyang dalan, apan ang daotan mapukan tungod sa ilang pagkadaotan.
6 The justice of the righteous shall deliver them: and the unjust shall be caught in their own snares.
Ang matarong nga binuhatan niadtong makapahimuot sa Dios magluwas kanila, apan ang malimbongon malit-ag pinaagi sa ilang mga tinguha.
7 When the wicked man is dead, there shall be no hope any more: and the expectation of the solicitous shall perish.
Sa dihang ang tawong daotan mamatay, ang iyang paglaom mahanaw ug ang paglaom nga anaa sa iyang kusog mawagtang.
8 The just is delivered out of distress: and the wicked shall be given up for him.
Ang tawo nga magbuhat kung unsa ang matarong malikay gikan sa kagubot ug modangat hinuon kini ngadto sa daotan.
9 The dissembler with his mouth deceiveth his friend: but the just shall be delivered by knowledge.
Ang baba sa dili diosnon makadaot sa iyang silingan, apan pinaagi sa kahibalo kadtong mobuhat kung unsa ang matarong maluwas.
10 When it goeth well with the just the city shall rejoice: and when the wicked perish there shall be praise.
Kung magmauswagon kadtong magbuhat ug matarong, ang siyudad magmalipayon; kung ang daotan malaglag, adunay panagsinggit sa kalipay.
11 By the blessing of the just the city shall be exalted: and by the mouth of the wicked it shall be overthrown.
Pinaagi sa maayong mga gasa niadtong makapahimuot sa Dios, mouswag ang siyudad; pinaagi sa baba sa daotan, magun-ob ang siyudad.
12 He that despiseth his friend, is mean of heart: but the wise man will hold his peace.
Ang tawo nga magtamay sa iyang higala walay alamag, apan ang tawo nga adunay panabot maghilom.
13 He that walketh deceitfully, revealeth secrets: but he that is faithful, concealeth the thing committed to him by his friend.
Si bisan kinsa nga nagapanglibak mopadayag sa mga tinago, apan ang tawong matinud-anon motipig sa mga butang nga gitago.
14 Where there is no governor, the people shall fall: but there is safety where there is much counsel.
Kung walay maalamong padulngan, ang nasod mapukan, apan moabot ang kadaogan pinaagi sa pagpakisayod sa daghang magtatambag.
15 He shall be afflicted with evil, that is surety for a stranger: but he that is aware of the snares, shall be secure.
Si bisan kinsa nga magpasalig sa utang sa usa ka langyaw mag-antos gayod sa kasakit, apan ang tawo nga dili buot mohimo ug kasabotan sa ingon ana nga matang sa saad maluwas.
16 A gracious woman shall find glory: and the strong shall have riches.
Ang maluluy-on nga babaye makadawat ug pagpasidungog, apan ang mga tawong mangtas mga hakog sa bahandi.
17 A merciful man doth good to his own soul: but he that is cruel casteth off even his own kindred.
Ang tawong maluluy-on makapahimulos sa iyang kaugalingon, apan ang tawong bangis magpasakit sa iyang kaugalingon.
18 The wicked maketh an unsteady work: but to him that soweth justice, there is a faithful reward.
Ang tawong daotan manglimbong aron lang makuha ang iyang suhol, apan ang tawong magpugas kung unsa ang matarong moani sa bayad sa kamatuoran.
19 Clemency prepareth life: and the pursuing of evil things, death.
Ang tawong matinud-anon nga mobuhat kung unsa ang matarong mabuhi, apan mamatay ang tawo nga mosunod sa daotan.
20 A perverse heart is abominable to the Lord: and his will is in them that walk sincerely.
Gikasilagan ni Yahweh kadtong mga kasingkasing nga dili matarong, apan gikahimut-an niya kadtong mga dalan sa mga walay sala.
21 Hand in hand the evil man shall not be innocent: but the seed of the just shall be saved.
Siguradoha kini—ang mga tawong daotan dili pasagdan nga dili masilotan, apan ang mga kaliwat niadtong mobuhat kung unsa ang matarong maluwas.
22 A golden ring in a swine’s snout, a woman fair and foolish.
Sama sa singsing nga bulawan nga anaa sa ilong sa baboy mao man ang maanyag nga babaye nga walay maayong paghukom.
23 The desire of the just is all good: the expectation of the wicked is indignation.
Ang mga tinguha niadtong mobuhat kung unsa ang matarong mosangpot sa kaayohan, apan ang mga tawong daotan molaom lang sa kapungot.
24 Some distribute their own goods, and grow richer: others take away what is not their own, and are always in want.
Adunay tawo nga magpugas ug binhi—makatigom siya ug mas daghan pa; ang uban nga wala magpugas—modangat kaniya ang kakabos.
25 The soul which blesseth, shall be made fat: and he that inebriateth, shall be inebriated also himself.
Ang tawong manggihatagon mouswag ug ang tawong mohatag ug tubig ngadto sa uban makabaton ug tubig sa iyang kaugalingon.
26 He that hideth up corn, shall be cursed among the people: but a blessing upon the head of them that sell.
Tunglohon sa mga tawo ang tawong mobalibad sa pagbaligya ug trigo, apan ang maayong mga gasa magpurongpurong sa ulo niadtong magbaligya niini.
27 Well doth he rise early who seeketh good things; but he that seeketh after evil things shall be oppressed by them.
Ang tawo nga kugihan mangita sa maayo nagapangita usab ug pabor, apan ang tawo nga mangita sa daotan makakaplag niini.
28 He that trusteth in his riches shall fall: but the just shall spring up as a green leaf.
Kadtong misalig sa ilang kaadunahan mapukan, apan sama sa dahon, molabong kadtong mobuhat kung unsa ang matarong.
29 He that troubleth his own house, shall inherit the winds: and the fool shall serve the wise.
Ang tawo nga magdala ug kagubot sa iyang kaugalingong panimalay makapanunod ug hangin ug ang buangbuang mahimong ulipon sa maalamon ug kasingkasing.
30 The fruit of the just man is a tree of life: and he that gaineth souls, is wise.
Kadtong mobuhat kung unsa ang matarong mahimong sama sa kahoy sa kinabuhi, apan ang kasamok molaglag ug mga kinabuhi.
31 If the just man receive in the earth, how much more the wicked and the sinner.
Kung kadtong mga mobuhat ug matarong makadawat kung unsa ang angay kanila, unsa pa kaha ang daotan ug ang makasasala!
