Proverbs 10
1 A wise son maketh the father glad: but a foolish son is the sorrow of his mother.
Падиша Сулайманниң пәнд-несиһәтлири: — Дана оғул атисини шат қилар; Әқилсиз оғул анисини қайғу-һәсрәткә салар.
2 Treasures of wickedness shall profit nothing: but justice shall deliver from death.
Һарам байлиқларниң һеч пайдиси болмас; Һәққанийәт инсанни өлүмдин қутулдурар.
3 The Lord will not afflict the soul of the just with famine, and he will disappoint the deceitful practices of the wicked.
Пәрвәрдигар һәққаний адәмниң җенини ач қоймас; Лекин у қәбиһләрниң нәпсини боғуп қояр.
4 The slothful hand hath wrought poverty: but the hand of the industrious getteth riches. He that trusteth to lies feedeth the winds: and the same runneth after birds that fly away.
Һорунлуқ кишини гадай қилар; Ишчанлиқ болса баяшат қилар.
5 He that gathered in the harvest is a wise son: but he that snorteth in the summer, is the son of confusion.
Язда һосулни жиғивалғучи — дана оғулдур; Лекин орма вақтида ухлап ятқучи — хиҗаләткә қалдуридиған оғулдур.
6 The blessing of the Lord is upon the head of the just: but iniquity covereth the mouth of the wicked.
Бәрикәт һәққаний адәмниң бешиға чүшәр; Амма зораванлиқ яманларниң ағзиға урар.
7 The memory of the just is with praises: and the name of the wicked shall rot.
Һәққаний адәмниң ядикари мубарәктур; Яманларниң нами болса, сесиқ қалар.
8 The wise of heart receiveth precepts: a fool is beaten with lips.
Дана адәм йолйоруқ-несиһәтләрни қобул қилар; Кот-кот, надан киши өз айиғи билән путлишар.
9 He that walketh sincerely, walketh confidently: but he that perverteth his ways, shall be manifest.
Ғубарсиз жүргән кишиниң жүрүш-туруши турақлиқтур, Йоллирини әгир қилғанниң кири ахири ашкарилиниду.
10 He that winketh with the eye shall cause sorrow: and the foolish in lips shall be beaten.
Көз ишаритини қилип жүридиғанлар адәмни дағда қалдурар; Кот-кот, надан киши өз айиғи билән путлишар.
11 The mouth of the just is a vein of life: and the mouth of the wicked covereth iniquity.
Һәққаний адәмниң ағзи һаятлиқ булиқидур, Амма зораванлиқ яманниң ағзиға урар.
12 Hatred stirreth up strifes: and charity covereth all sins.
Өчмәнлик җедәл қозғар; Меһир-муһәббәт һәммә гуналарни япар.
13 In the lips of the wise is wisdom found: and a rod on the back of him that wanteth sense.
Әқил-идрақлик адәмниң ағзидин даналиқ тепилар; Әқилсизниң дүмбисигә палақ тегәр.
14 Wise men lay up knowledge: but the mouth of the fool is next to confusion.
Дана адәмләр билимләрни зиядә топлар; Лекин ахмақниң ағзи уни һалакәткә йеқинлаштурар.
15 The substance of a rich man is the city of his strength: the fear of the poor is their poverty.
Мал-дуниялири гоя мәзмут шәһәрдәк байниң капалитидур; Мискинни һалак қилидиған иш дәл униң намратлиғидур.
16 The work of the just is unto life: but the fruit of the wicked, unto sin.
Һәққанийларниң әҗирлири җанға җан қошар, Қәбиһләрниң һосули гунанила көпәйтиштур.
17 The way of life, to him that observeth correction: but he that forsaketh reproofs goeth astray.
Несиһәтни аңлап уни сақлиғучи һаятлиқ йолиға маңар; Тәнбиһләрни рәт қилған киши йолдин азғанлардур.
18 Lying lips hide hatred: he that uttereth reproach is foolish.
Адавәт сақлиған киши ялған сөзлимәй қалмас; Төһмәт чаплиғанлар ахмақтур.
19 In the multitude of words there shall not want sin: but he that refraineth his lips is most wise.
Гәп көп болуп кәтсә, гунадин халий болмас, Лекин ағзиға егә болған әқиллиқтур.
20 The tongue of the just is as choice silver: but the heart of the wicked is nothing worth.
Һәққаний адәмниң сөзи худди сап күмүч; Яманниң ойлири толиму әрзимәстур.
21 The lips of the just teach many: but they that are ignorant, shall die in the want of understanding.
Һәққаний адәмниң сөзлири нурғун кишини қувәтләр; Ахмақлар әқли кәмлигидин өләр.
22 The blessing of the Lord maketh men rich: neither shall affliction be joined to them.
Пәрвәрдигарниң ата қилған бәрикити адәмни дөләтмән қилар; У бәрикитигә һеч бир җапа-мушәққәт қошмас.
23 A fool worketh mischief as it were for sport: but wisdom is prudence to a man.
Ахмақ қәбиһликни тамашә дәп биләр; Амма даналиқ йорутулған кишиниң [хурсәнлигидур].
24 That which the wicked feareth, shall come upon him: to the just their desire shall be given.
Яман киши немидин қорқса шуниңға учрар; Һәққаний адәмниң арзуси әмәлгә ашурулар.
25 As a tempest that passeth, so the wicked shall be no more: but the just is as an everlasting foundation.
Яман адәм қуюндәк өтүп йоқар; Лекин һәққаний адәм мәңгүлүк һулдәктур.
26 As vinegar to the teeth, and smoke to the eyes, so is the sluggard to them that sent him.
Адәм аччиқ су жутувалғандәк, Көзигә ис-түтәк кирип кәткәндәк, Һорун адәмни ишқа әвәткәнму шундақ болар.
27 The fear of the Lord shall prolong days: and the years of the wicked shall be shortened.
Пәрвәрдигардин әйминиш өмүрни узун қилар, Яманниң өмри қисқартилар.
28 The expectation of the just is joy; but the hope of the wicked shall perish.
Һәққаний адәмниң үмүти хурсәнлик елип келәр; Лекин рәзилниң күткини йоққа чиқар.
29 The strength of the upright is the way of the Lord: and fear to them that work evil.
Пәрвәрдигарниң йоли дурус яшаватқанларға башпанаһдур; Қәбиһлик қилғучиларға болса һалакәттур.
30 The just shall never be moved: but the wicked shall not dwell on the earth.
Һәққанийларниң орни мустәһкәмдур; Яманлар зиминда узун турмас.
31 The mouth of the just shall bring forth wisdom: the tongue of the perverse shall perish.
Һәққаний адәмниң ағзидин даналиқ чиқар; Лекин шумлуқ тил кесип ташлинар.
32 The lips of the just consider what is acceptable: and the mouth of the wicked uttereth perverse things.
Һәққаний адәмниң сөзи кишигә мок хушяқар; Яман адәмниң ағзидин шумлуқ чиқар.
