Proverbs 10

1 A wise son maketh the father glad: but a foolish son is the sorrow of his mother.

Dagiti proverbio ni Solomon. Paragsaken ti maysa a nasirib nga anak ti amana ngem ti maag nga anak ket mangted iti ladingit iti inana.

2 Treasures of wickedness shall profit nothing: but justice shall deliver from death.

Awan pateg dagiti gameng a naurnong babaen iti kinadangkes, ngem ti panagaramid iti nalinteg ket iyadayonaka iti patay.

3 The Lord will not afflict the soul of the just with famine, and he will disappoint the deceitful practices of the wicked.

Saan nga ipalubos ni Yahweh a mabisinan dagiti agar-aramid iti nalinteg, ngem paayenna dagiti kalikagum dagiti nadangkes.

4 The slothful hand hath wrought poverty: but the hand of the industrious getteth riches. He that trusteth to lies feedeth the winds: and the same runneth after birds that fly away.

Ti nasadut nga ima ti mangpapanglaw iti maysa a tao, ngem ti ima ti nagaget a tao ket makagun-od kadagiti kinabaknang.

5 He that gathered in the harvest is a wise son: but he that snorteth in the summer, is the son of confusion.

Ti nasirib nga anak ket agur-urnong iti apit iti kalgaw, ngem nakababain para kenkuana ti maturog kabayatan ti panagapit.

6 The blessing of the Lord is upon the head of the just: but iniquity covereth the mouth of the wicked.

Dagiti sagut manipud iti Dios ket maited kadagiti agar-aramid iti nalinteg, ngem ti ngiwat ti nadangkes ket kalkalubanna ti kinaranggas.

7 The memory of the just is with praises: and the name of the wicked shall rot.

Parparagsakennatayo ti tao nga agar-aramid iti nalinteg tunggal malagiptayo isuna, ngem madadael ti nagan ti nadangkes.

8 The wise of heart receiveth precepts: a fool is beaten with lips.

Awaten dagiti nanakem dagiti bilbilin, ngem madadael ti naariwawa a maag.

9 He that walketh sincerely, walketh confidently: but he that perverteth his ways, shall be manifest.

Ti agbibiag iti kinapudno ket agbibiag iti kinatalged, ngem ti tao a pagbalbalinenna a killo dagiti wagasna ket masukalanto.

10 He that winketh with the eye shall cause sorrow: and the foolish in lips shall be beaten.

Mangpataud iti ladingit ti tao nga kumanidday, ngem madadael ti naariwawa a maag.

11 The mouth of the just is a vein of life: and the mouth of the wicked covereth iniquity.

Ti ngiwat ti agar-aramid iti nalinteg ket burayok ti biag, ngem ti ngiwat ti nadangkes ket ilemlemmengna ti kinaranggas.

12 Hatred stirreth up strifes: and charity covereth all sins.

Ti gura ket mangpataud kadagiti riri, ngem abbongan ti ayat ti amin a nagkurangan ti dadduma.

13 In the lips of the wise is wisdom found: and a rod on the back of him that wanteth sense.

Ti kinasirib ket masarakan kadagiti bibig ti mannakaawat a tao, ngem ti pagbaut ket para iti tao nga awanan pannakaawat.

14 Wise men lay up knowledge: but the mouth of the fool is next to confusion.

Dagiti nasirib a tattao ket agiduldulin iti pannakaammo, ngem ti ngiwat ti maag ket mangiyas-asideg iti pannakadadael.

15 The substance of a rich man is the city of his strength: the fear of the poor is their poverty.

Ti kinabaknang ti nabaknang a tao ket isu ti maiyarig a siudadna a nasarikedkedan; ti kinapanglaw dagiti nakurapay ti mismo a pakadadaelanda.

16 The work of the just is unto life: but the fruit of the wicked, unto sin.

Ti tangdan dagiti agar-aramid iti nalinteg ket agturong iti biag; ti magun-od dagiti nadangkes ti mangiturong kadakuada iti pagbasolan.

17 The way of life, to him that observeth correction: but he that forsaketh reproofs goeth astray.

Adda dalan nga agturong iti biag para iti mangsursurot iti panangdisiplina, ngem maiyaw-awan ti manglaksid iti panangtubngar.

18 Lying lips hide hatred: he that uttereth reproach is foolish.

Ti siasinoman a mangilimed iti gurana ket addaan iti ulbod a bibig, ken ti siasinoman a mangiwarwaras iti pammadakes ket maag.

19 In the multitude of words there shall not want sin: but he that refraineth his lips is most wise.

No adda adu a sasao, saan a maawan ti panagsalungasing, ngem masirib ti siasinoman a naannad kadagiti ibagbagana.

20 The tongue of the just is as choice silver: but the heart of the wicked is nothing worth.

Ti agar-aramid iti nalinteg ket maiyarig iti puro a pirak ti dilana; bassit laeng ti pategna iti puso ti nadangkes.

21 The lips of the just teach many: but they that are ignorant, shall die in the want of understanding.

Dagiti bibig ti agar-aramid iti nalinteg ket adu ti mataraonanna, ngem dagiti maag ket matay gapu iti kinakurang ti ammoda.

22 The blessing of the Lord maketh men rich: neither shall affliction be joined to them.

Dagiti nasayaat a sagut ni Yahweh ket mangmangted iti kinabaknang ken saanna dagitoy a nayunan iti rigat.

23 A fool worketh mischief as it were for sport: but wisdom is prudence to a man.

Ti kinadangkes ket ay-ayam nga ay-ayamen dagiti maag, ngem ti kinasirib ket pakaragsakan ti tao a mannakaawat.

24 That which the wicked feareth, shall come upon him: to the just their desire shall be given.

Ti pagbutbutngan ti nadangkes ket dumtengto kenkuana, ngem ti tarigagay ti nalinteg ket maitedto kenkuana.

25 As a tempest that passeth, so the wicked shall be no more: but the just is as an everlasting foundation.

Dagiti nadangkes ket maiyarig iti lumablabas a bagio, ket agpukawen, ngem dagiti agar-aramid iti nalinteg ket pundasion nga agpaut iti agnanayon.

26 As vinegar to the teeth, and smoke to the eyes, so is the sluggard to them that sent him.

Kas iti suka kadagiti ngipen ken asuk kadagiti mata, kasta ti sadut kadagiti mangibabaon kenkuana.

27 The fear of the Lord shall prolong days: and the years of the wicked shall be shortened.

Ti panagbuteng kenni Yahweh ket mangpaatiddog iti biag, ngem umababa dagiti tawtawen dagiti nadangkes.

28 The expectation of the just is joy; but the hope of the wicked shall perish.

Ti namnama dagiti agar-aramid iti nalinteg ket isu ti rag-oda, ngem umababa dagiti tawtawen dagiti nadangkes.

29 The strength of the upright is the way of the Lord: and fear to them that work evil.

Salsalakniban ti wagas ni Yahweh dagiti napudno, ngem pakadadaelan daytoy para kadagiti nadangkes.

30 The just shall never be moved: but the wicked shall not dwell on the earth.

Saan a pulos a mapukaw dagiti agar-aramid iti nalinteg, ngem dagiti nadangkes ket saan nga agtalinaed iti daga.

31 The mouth of the just shall bring forth wisdom: the tongue of the perverse shall perish.

Ti bunga ti kinasirib ket agtaud iti ngiwat dagiti agar-aramid iti nalinteg, ngem maputedto ti ballikog a dila.

32 The lips of the just consider what is acceptable: and the mouth of the wicked uttereth perverse things.

Ammo dagiti bibig dagiti agar-aramid iti nalinteg no ania ti makaay-ayo, ngem ti ngiwat dagiti nadangkes, ammoda no ania ti ballikog.