< Hebrews 11 >
1 Now faith is the substance of things to be hoped for, the evidence of things that appear not.
Етиқат болса үмүт қилған ишларниң реаллиқтики ипадиси вә көрүнмәйдиған шәйиләрниң дәлилидур.
2 For by this the ancients obtained a testimony.
Чүнки бурунқи мөтивәрлиримиз қедимдә мана шу етиқат билән [Худадин кәлгән] яхши гувалиқни алған.
3 By faith we understand that the world was framed by the word of God; that from invisible things visible things might be made. (aiōn )
Биз етиқат арқилиқ каинатниң Худаниң сөз-калами билән орнитилғанлиғини, шундақла биз көрүватқан мәвҗудатларниң көргили болидиған шәйиләрдин чиққан әмәслигини чүшинәләймиз. (aiōn )
4 By faith Abel offered to God a sacrifice exceeding that of Cain, by which he obtained a testimony that he was just, God giving testimony to his gifts; and by it he being dead yet speaketh.
Етиқати болғачқа Һабил Қабилниңкидинму әвзәл бир қурбанлиқни Худаға атиған; етиқати болғачқа Худа униң атиғанлирини тәрипләп, униңға һәққаний дәп гувалиқ бәрди. Гәрчә өлгән болсиму, етиқати билән у йәнила бизгә гәп қилмақта.
5 By faith Henoch was translated, that he should not see death; and he was not found, because God had translated him: for before his translation he had testimony that he pleased God.
Етиқати болғачқа, Һанох өлүмни көрмәйла [әршкә] көтирилди; Худа уни көтирип елип кәткәчкә, у йәр йүзидә һеч тепилмиди. Сәвәви у елип кетилиштин илгири, Худани хурсән қилған адәм дәп тәрипләнгән еди.
6 But without faith it is impossible to please God. For he that cometh to God, must believe that he is, and is a rewarder to them that seek him.
Әндиликтә етиқат болмай туруп, Худани хурсән қилиш мүмкин әмәс; чүнки Худаниң алдиға баридиған киши Униң барлиғиға, шундақла Униң Өзини издигәнләргә әҗрини қайтурғучи екәнлигигә ишиниши керәк.
7 By faith Noe, having received an answer concerning those things which as yet were not seen, moved with fear, framed the ark for the saving of his house, by the which he condemned the world; and was instituted heir of the justice which is by faith.
Етиқати болғачқа, Нуһ техи көрүлүп бақмиған вақиәләр һәққидә Худа тәрипидин агаһландурулғанда, ихласмәнлик қорқунучи билән аилисидикиләрни қутқузуш үчүн йоған бир кемә ясиди; һәмдә етиқати арқилиқ шундақ қилип пүткүл дуниядикиләрниң гуналири үстидин һөкүм чиқарди, шундақла етиқаттин болған һәққанийлиққа мирасхор болди.
8 By faith he that is called Abraham, obeyed to go out into a place which he was to receive for an inheritance; and he went out, not knowing whither he went.
Етиқати болғачқа, Худа Ибраһимни униңға мирас сүпитидә бәрмәкчи болған зиминға беришқа чақирғанда, у итаәт қилди; у қәйәргә баридиғанлиғини билмәй туруп йолға чиқти.
9 By faith he abode in the land, dwelling in cottages, with Isaac and Jacob, the co-heirs of the same promise.
Етиқати болғачқа у вәдә қилинған зиминда, худди яқа жутта турғандәк мусапир болуп чедирларни макан қилип яшиди. Худаниң униңға қилған вәдисиниң ортақ мирасхорлири болған Исһақ вә Яқупларму униң билән биргә шуниңға охшаш яшиди.
10 For he looked for a city that hath foundations; whose builder and maker is God.
Ибраһимниң шундақ қилишидики сәвәп, у һуллири мустәһкәм болған шәһәрни күткән еди; шәһәрниң лайиһилигүчи һәм қурғучиси Худа Өзидур.
11 By faith also Sara herself, being barren, received strength to conceive seed, even past the time of age; because she believed that he was faithful who had promised,
Етиқати болғачқа Сараһ гәрчә яшинип қалған, туғут йешидин өткән болсиму, һамилдар болуш иқтидариға егә болди; чүнки у вәдә қилған Худани ишәшлик дәп қарайтти.
12 For which cause there sprung even from one (and him as good as dead) as the stars of heaven in multitude, and as the sand which is by the sea shore innumerable.
Буниң билән бирла адәмдин, йәни өлгән адәмдәк болуп қалған бир адәмдин асмандики юлтузлардәк көп, деңиз саһилидики қумдәк сансиз әвлатлар барлиққа кәлди.
13 All these died according to faith, not having received the promises, but beholding them afar off, and saluting them, and confessing that they are pilgrims and strangers on the earth.
Бу кишиләрниң һәммиси Худаниң вәдә қилғанлириға муйәссәр болмай турупла етиқати болған һалда аләмдин өтти. Бирақ улар һаят вақтида буларниң кәлгүсидә әмәлгә ашурулидиғанлиғини жирақтин көрүп, қучақ ечип хурсәнлик билән күткән вә өзлирини йәр йүзидә мусапир вә йолучи дәп ашкарә ейтқан еди.
14 For they that say these things, do signify that they seek a country.
Бу бундақ сөзләрни қилған кишиләрниң бир вәтәнни тәшна болуп издәватқанлиғини ениқ ипадиләйду.
15 And truly if they had been mindful of that from whence they came out, they had doubtless time to return.
Дәрвәқә, улар өз жутини сеғинған болса, қайтип кетиш пурсити чиққан болатти.
16 But now they desire a better, that is to say, a heavenly country. Therefore God is not ashamed to be called their God; for he hath prepared for them a city.
Лекин улар униңдинму әвзәл, йәни әрштики бир маканни тәлпүнүп издимәктә. Шуниң үчүн, Худаниң өзлириниң Худаси дәп атилишидин номус қилмайду; чүнки мана, У улар үчүн бир шәһәр һазирлиған.
17 By faith Abraham, when he was tried, offered Isaac: and he that had received the promises, offered up his only begotten son;
Ибраһим Худа тәрипидин синалғинида, етиқати болғачқа оғли Исһақни қурбанлиқ сүпитидә Худаға атиди; гәрчә у Худаниң вәдилирини, җүмлидин «Сениң намиңни давамлаштуридиған нәслиң болса Исһақтин келип чиқиду» дегинини тапшурувалған болсиму, у йәнила бирдин-бир оғлини қурбан қилишқа тәйяр турди.
18 (To whom it was said: In Isaac shall thy seed be called.)
19 Accounting that God is able to raise up even from the dead. Whereupon also he received him for a parable.
Чүнки у һәтта Исһақ өлгән тәғдирдиму, Худаниң уни тирилдүрүшкә қадир екәнлигигә ишәнди. Мундақчә ейтқанда, Исһақни өлүмдин тирилдүрүлгәндәк қайтидин тапшурувалди.
20 By faith also of things to come, Isaac blessed Jacob and Esau.
Етиқати болғачқа, Исһақ оғуллири Яқуп билән Әсавниң кәлгүси ишлириға хәйрлик тиләп дуа қилди.
21 By faith Jacob dying, blessed each of the sons of Joseph, and adored the top of his rod.
Етиқати болғачқа, Яқуп аләмдин өтүш алдида Йүсүпниң икки оғлиниң һәр бири үчүн хәйрлик дуа қилип, һасисиға тайинип туруп Худаға сәҗдә қилди.
22 By faith Joseph, when he was dying, made mention of the going out of the children of Israel; and gave commandment concerning his bones.
Етиқати болғачқа, Йүсүп сәкратқа чүшүп қалғанда, бәни Исраилниң Мисирдин чиқип кетидиғанлиғини тилға алди һәмдә өзиниң устиханлири тоғрилиқму әмир қилди.
23 By faith Moses, when he was born, was hid three months by his parents; because they saw he was a comely babe, and they feared not the king’s edict.
Етиқати болғачқа, Муса туғулғанда, униң ата-аниси уни үч ай йошурди; чүнки улар Мусаниң йеқимлиқ бир бала екәнлигини көрди, падишаниң пәрманидинму қорқмиди.
24 By faith Moses, when he was grown up, denied himself to be the son of Pharao’s daughter;
Етиқати болғачқа, Муса чоң болуп улуқ зат болғандин кейин, «Пирәвниң қизиниң оғли» дегән атақта туриверишни рәт қилип,
25 Rather choosing to be afflicted with the people of God, than to have the pleasure of sin for a time,
гуна ичидики ләззәтләрдин вақитлиқ бәһримән болушниң орниға, Худаниң хәлқи билән биллә азап чекишни әвзәл көрди.
26 Esteeming the reproach of Christ greater riches than the treasure of the Egyptians. For he looked unto the reward.
У Мәсиһкә қаритилған һақарәткә учрашни Мисирниң ғәзнисидики байлиқларға егә болуштинму әвзәл билди. Чүнки көзлирини [әрштики] инъамға тикивататти.
27 By faith he left Egypt, not fearing the fierceness of the king: for he endured as seeing him that is invisible.
Етиқати болғачқа, у падишаниң ғәзивидинму қорқмай Мисирдин чиқип кәтти. [Җапа-мушәққәткә] чидиди, чүнки Көзгә Көрүнмигүчи униң көзигә көрүнүп турғандәк еди.
28 By faith he celebrated the pasch, and the shedding of the blood; that he, who destroyed the firstborn, might not touch them.
Етиқати болғачқа, у «тунҗа оғлиниң җенини алғучи» [пәриштиниң] [Исраилларға] тәгмәслиги үчүн [тунҗи] «өтүп кетиш» һейтини өткүзүп, шуниңға мунасивәтлик қанни [буйрулғини бойичә] сепип-сүркиди.
29 By faith they passed through the Red Sea, as by dry land: which the Egyptians attempting, were swallowed up.
Етиқати болғачқа, [Исраиллар] Қизил деңиздин худди қуруқлуқта маңғандәк меңип өтти. Бирақ [уларни қоғлап кәлгән] Мисирлиқлар өтмәкчи болғанда суға ғәриқ болди.
30 By faith the walls of Jericho fell down, by the going round them seven days.
Етиқати болғачқа, хәлиқ йәттә күн Йерихо шәһириниң сепилини айланғандин кейин сепил өрүлди.
31 By faith Rahab the harlot perished not with the unbelievers, receiving the spies with peace.
Етиқати болғачқа, паһишә аял Раһаб Исраил чарлиғучилирини достларчә күтүвалғачқа, итаәтсизләр [болған өз шәһиридикиләр] билән бирликтә һалак болмиди.
32 And what shall I yet say? For the time would fail me to tell of Gedeon, Barac, Samson, Jephthe, David, Samuel, and the prophets:
Мән йәнә немишкә сөзләп олтирай? Гидеон, Барақ, Шимшон, Йәфтаһ, Давут, Самуил вә қалған башқа пәйғәмбәрләр тоғрисида ейтип кәлсәм вақит йәтмәйду.
33 Who by faith conquered kingdoms, wrought justice, obtained promises, stopped the mouths of lions,
Улар етиқати билән әлләрниң үстидин ғалип кәлди, адаләт жүргүзди, [Худа] вәдә қилғанларға еришти, ширларниң ағзилирини етип қойди,
34 Quenched the violence of fire, escaped the edge of the sword, recovered strength from weakness, became valiant in battle, put to flight the armies of foreigners:
дәһшәтлик отниң ялқунини өчүрди, қиличниң тиғидин қечип қутулди, аҗизлиқтин күчәйди, җәңләрдә батурлуқ көрсәтти, ят әлләрниң қошунлирини тери-пирәң қилди.
35 Women received their dead raised to life again. But others were racked, not accepting deliverance, that they might find a better resurrection.
[Етиқати болғачқа], аяллар өлгән уруқ-туққанлирини өлүмдин тирилдүргүзүп қайтурувалди; бирақ башқилар кәлгүсидә техиму яхши һалда өлүмдин тириләйли дәп, қутулуш йолини рәт қилип қийинилишқа бәрдашлиқ бәрди.
36 And others had trial of mockeries and stripes, moreover also of bands and prisons.
Йәнә бәзиләр синилип хар-мәсқириләргә учрап қамчиланди, бәзиләр һәтта кишәнлинип зинданға ташланди;
37 They were stoned, they were cut asunder, they were tempted, they were put to death by the sword, they wandered about in sheepskins, in goatskins, being in want, distressed, afflicted:
улар чалма-кесәк қилип өлтүрүлди, һәрә билән һәрилинип парчиланди, синақларни бешидин өткүзди, қиличлинип өлтүрүлди; улар қой-өшкә терилирини йепинча қилған һалда сәрсан болуп жүрди, намратлиқта яшиди, қийин-қистаққа учриди, хорланди
38 Of whom the world was not worthy; wandering in deserts, in mountains, and in dens, and in caved of the earth.
(улар бу дунияға зайә кәткән еди), чөлләрдә, тағларда, өңкүрләрдә вә гәмиләрдә сәргәрдан болуп жүрди.
39 And all these being approved by the testimony of faith, received not the promise;
Буларниң һәммиси етиқати билән Худаниң Өз гувайи билән тәрипләнгән болсиму, Худаниң вәдә қилғиниға әйни бойичә еришкини йоқ.
40 God providing some better thing for us, that they should not be perfected without us.
Әндиликтә Худа бизләр үчүн техиму әвзәл бир нишан-мәхсәтни бекиткән болуп, улар бизсиз камаләткә йәткүзүлмәйду.