< Genesis 30 >
1 And Rachel, seeing herself without children, envied her sister, and said to her husband: Give me children, otherwise I shall die.
Sa pagkakita ni Raquel nga wala siya makabaton ug mga anak kang Jacob, nasina siya sa iyang igsoong babaye. Miingon siya kang Jacob, “Hatagi ako ug mga anak, o mamatay ako.”
2 And Jacob being angry with her, answered: Am I as God, who hath deprived thee of the fruit of thy womb?
Hilabihan ang kasuko ni Jacob kang Raquel. Miingon siya, “Anaa ba ako sa dapit sa Dios, nga nagpugong kanimo sa pagbaton ug mga anak?”
3 But she said: I have here my servant Bala: go in unto her, that she may bear upon my knees, and I may have children by her.
Miingon siya, “Tan-awa, ania ang akong sulugoon nga si Bilha. Pakigdulog kaniya, aron makapanganak siya diha sa akong tuhod, ug makabaton ako ug mga anak pinaagi kaniya.”
4 And she gave him Bala in marriage: who,
Busa gihatag niya ang iyang sulugoon nga si Bilha ingon nga asawa, ug si Jacob nakigdulog kaniya.
5 When her husband had gone in unto her, conceived and bore a son.
Nagmabdos si Bilha ug nanganak ug batang lalaki alang kang Jacob.
6 And Rachel said: The Lord hath judged for me, and hath heard my voice, giving me a son, and therefore she called his name Dan.
Unya miingon si Raquel, “Midapig ang Dios kanako. Naminaw siya sa akong pag-ampo ug gihatagan ako ug usa ka anak nga lalaki.” Tungod niini ginganlan niya siya ug Dan.
7 And again Bala conceived and bore another,
Nagmabdos usab ang sulugoon ni Raquel nga si Bilha, ug nanganak sa ikaduhang anak nga lalaki alang kang Jacob.
8 For whom Rachel said: God hath compared me with my sister, and I have prevailed: and she called him Nephtali.
Si Raquel miingon, “Pinaagi sa pagpakiglayog nga hilabihan nakiglayog ako sa akong igsoong babaye ug nagmadaogon ako.” Ginganlan niya siya ug Neptali.
9 Lia, perceiving that she had left off bearing, gave Zelpha her handmaid to her husband.
Sa pagkakita ni Lea nga mihunong na siya sa pagpanganak, gikuha niya si Zilpa, nga iyang sulugoon, ug gihatag siya kang Jacob ingon nga asawa.
10 And when she had conceived and brought forth a son,
Ang sulugoon ni Lea nga si Zilpa, nanganak ug batang lalaki kang Jacob.
11 She said: Happily. And therefore called his name Gad.
Miingon si Lea, “Palaran kini!” busa ginganlan niya siya ug Gad.
12 Zelpha also bore another.
Unya si Zilpa, ang sulugoon ni Lea, nanganak sa ikaduhang batang lalaki alang kang Jacob.
13 And Lia said: This is for my happiness: for women will call me blessed. Therefore she called him Aser.
Miingon si Lea, “Malipayon ako! Kay ang mga anak nga babaye magtawag kanako nga malipayon.” Busa ginganlan niya siya ug Aser.
14 And Ruben, going out in the time of the wheat harvest into the field, found mandrakes: which he brought to his mother Lia. And Rachel said: Give me part of thy son’s mandrakes.
Milakaw si Ruben sa mga adlaw nga ting-ani sa trigo ug nakakaplag siya ug mandragora sa uma. Gidala niya kini ngadto sa iyang inahan nga si Lea. Unya miingon si Raquel ngadto kang Lea, “Hatagi ako sa pipila ka mandragora sa imong anak nga lalaki.”
15 She answered: Dost thou think it a small matter, that thou hast taken my husband from me, unless thou take also my son’s mandrakes? Rachel said: He shall sleep with thee this night, for thy son’s mandrakes.
Miingon si Lea ngadto kaniya, “Diyutay lamang ba kini nga butang alang kanimo, nga gikuha mo usab ang akong bana? Unya gusto mo usab kuhaon ang mandragora sa akong anak nga lalaki?” Miingon si Raquel, “Kung ingon niana man, makadulog siya kanimo karong gabhiona, baylo sa mandragora sa imong anak nga lalaki.”
16 And when Jacob returned at even from the field, Lia went out to meet him, and said: Thou shalt come in unto me, because I have hired thee for my son’s mandrakes. And he slept with her that night.
Miabot si Jacob gikan sa uma nianang gabhiona. Migawas si Lea aron sa pagsugat kaniya ug miingon, “Kinahanglang makigdulog ka kanako karong gabhiona, kay gisuholan ko ikaw pinaagi sa mandragora sa akong anak.” Busa nakigdulog si Jacob kang Lea nianang gabhiona.
17 And God heard her prayers: and she conceived and bore the fifth son,
Gidungog sa Dios si Lea, ug nagmabdos siya ug nanganak sa ikalimang anak nga lalaki alang kang Jacob.
18 And said: God hath given me a reward, because I gave my handmaid to my husband. And she called his name Issachar.
Miingon si Lea, “Gihatag sa Dios kanako ang akong balos, tungod kay akong gihatag ang akong sulugoon nga babaye sa akong bana.” Ginganlan niya siya ug Isacar.
19 And Lia conceived again, and bore the sixth son,
Nagmabdos pag-usab si Lea ug nanganak sa ikaunom nga anak nga lalaki alang kang Jacob.
20 And said: God hath endowed me with a good dowry: this turn also my husband will be with me, because I have borne him six sons: and therefore she called his name Zabulon.
Miingon si Lea, “Naghatag ang Dios kanako ug usa ka maayong gasa. Karon pasidunggan na ako sa akong bana, tungod kay gianak ko man alang kaniya ang unom ka batang lalaki.” Ginganlan niya siya ug Zebulun.
21 After whom she bore a daughter, named Dina.
Pagkahuman niana nanganak siya ug batang babaye ug ginganlan siya ug Dina.
22 The Lord also remembering Rachel, heard her, and opened her womb.
Nahinumdom ang Dios kang Raquel ug naminaw kaniya. Gitugot sa Dios nga magmabdos siya.
23 And she conceived, and bore a son, saying: God hath taken away my reproach.
Nagmabdos siya ug nanganak sa usa ka batang lalaki. Miingon siya, “Gikuha sa Dios ang akong kaulaw.”
24 And she called his name Joseph, saying: The Lord give me also another son.
Ginganlan niya siya ug Jose, nga nag-ingon, “Si Yahweh nagdugang kanako ug usa ka anak nga lalaki.”
25 And when Joseph was born, Jacob said to his father in law: Send me away that I may return into my country, and to my land.
Human manganak si Raquel kang Jose, miingon si Jacob kang Laban, “Palakwa ako, aron nga makauli na ako sa akong kaugalingong panimalay ug sa akong nasod.
26 Give me my wives, and my children, for whom I have served thee, that I may depart: thou knowest the service that I have rendered thee.
Ihatag kanako ang akong mga asawa ug ang akong mga anak nga akong gialagaran kanimo, ug tugoti ako sa paglakaw, kay nasayod ka sa pag-alagad nga gialagad ko kanimo.”
27 Laban said to him: Let me find favour in thy sight: I have learned by experience, that God hath blessed me for thy sake.
Miingon si Laban kaniya, “Kung makakaplag ako karon ug kalooy sa imong mga mata, hulat usa, tungod kay akong nasayran pinaagi sa panagna nga gipanalanginan ako ni Yahweh tungod kanimo.”
28 Appoint thy wages which I shall give thee.
Unya miingon siya, “Ibungat ang imong mga suhol, ug pagabayaran ko kini.”
29 But he answered: Thou knowest how I have served thee, and how great thy possession hath been in my hands.
Si Jacob miingon kaniya, “Nasayod ka kung giunsa ko ikaw pag-alagad, ug kung giunsa ko ang kahimtang sa imong mga kahayopan.
30 Thou hadst but little before I came to thee, and now thou art become rich: and the Lord hath blessed thee at my coming. It is reasonable therefore that I should now provide also for my own house.
Kay diyutay lamang ang imo sa wala pa ako miabot, ug midaghan kini pag-ayo. Gipanalanginan ka ni Yahweh bisan asa ako ang magbuhat. Karon kanus-a pa man ako makahatag usab alang sa akong kaugalingong panimalay?”
31 And Laban said: What shall I give thee? But he said: I require nothing: but if thou wilt do what I demand, I will feed, and keep thy sheep again.
Busa miingon si Laban, “Unsa man ang akong ibayad kanimo?” Mitubag si Jacob, “Dili ka na maghatag kanako ug bisan unsa. Kay kung buhaton mo kini alang kanako, pasibsibon ko pag-usab ang imong mga panon sa kahayopan ug atimanon kini.
32 Go round through all thy flocks, and separate all the sheep of divers colours, and speckled: and all that is brown and spotted, and of divers colours, as well among the sheep, as among the goats, shall be my wages.
Palakawa ako sa tanang panon sa imong kahayopan karong adlawa, magalain ako sa puntik-puntik ug sa kabang nga mga karnero, ug sa matag itom diha sa mga karnero, ug ang puntik-puntik ug ang kabang nga mga kanding. Mao kini ang akong suhol.
33 And my justice shall answer for me tomorrow before thee when the time of the bargain shall come: and all that is not of divers colours, and spotted, and brown, as well among the sheep as among the goats, shall accuse me of theft.
Ang akong kadungganan magpamatuod kanako human sa pagsusi nimo sa akong mga suhol. Ang tanan nga dili puntik-puntik ug dili kabang diha sa mga kanding, ug ang tanan nga itom diha sa mga karnero, nga makaplagan mo kanako, pagaisipon mo kini nga kinawat.”
34 And Laban said: I like well what thou demandest.
Miingon si Laban. “Mouyon ako. Mahitabo unta kini sumala sa imong gipamulong.”
35 And he separated the same day the she goats, and the sheep, and the he goats, and the rams of divers colours, and spotted: and all the flock of one colour, that is, of white and black fleece, he delivered into the hands of his sons.
Nianang adlawa gilain ni Laban ang mga lake nga kanding nga adunay badlis ug kabang, ug ang tanang baye nga mga kanding nga puntik-puntik ug kabang, ang matag usa nga adunay puti niini, ug ang tanang itom diha sa mga karnero, ug gihatag kini sa kamot sa iyang mga anak nga lalaki.
36 And he set the space of three days’ journey betwixt himself and his son in law, who fed the rest of his flock.
Nagtakda usab si Laban ug tulo ka adlaw nga panaw tali kaniya ug kang Jacob. Busa nagpadayon si Jacob sa pagpasibsib sa tanang nahibilin nga kahayopan ni Laban.
37 And Jacob took green rods of poplar, and of almond, and of plane trees, and pilled them in part: so when the bark was taken off, in the parts that were pilled, there appeared whiteness: but the parts that were whole remained green: and by this means the colour was divers.
Mikuha si Jacob ug bag-ong putol nga mga sanga sa lunhaw nga poplar, ug sa alamo ug sa palano nga kahoy ug gipal-akan ang panit niini maputi, ug gihimo nga makita ang puti sa kahoy nga pinal-akan nga anaa sa mga sanga.
38 And he put them in the troughs, where the water was poured out: that when the flocks should come to drink, they might have the rods before their eyes, and in the sight of them might conceive.
Unya gibutang niya ang sanga nga iyang pinanitan atubangan sa mga panon sa kahayopan, sa atubangan sa pasungan nga paimnanan kung asa sila manginom. Nagmabdos sila sa dihang mangadto sila aron moinom.
39 And it came to pass that in the very heat of coition, the sheep beheld the rods, and brought forth spotted, and of divers colours, and speckled.
Nag-upahanay ang mga kahayopan atubangan sa mga sanga; ug ang panon sa kahayopan nanganak nga may mga badlis, mga puntik-puntik, ug mga kabang.
40 And Jacob separated the flock, and put the rods in the troughs before the eyes of the rams: and all the white and the black were Laban’s: and the rest were Jacob’s, when the flocks were separated one from the other.
Gilain ni Jacob kining mga nating karnero, apan gipaatubang ang nahibilin kanila sa may mga badlis nga mga kahayopan ug ang tanang itom nga karnero sa panon sa kahayopan ni Laban. Unya gilain niya ang iyang panon sa kahayopan alang lamang sa iyang kaugalingon ug wala sila itipon uban sa panon sa kahayopan ni Laban.
41 So when the ewes went first to ram, Jacob put the rods in the troughs of water before the eyes of the rams, and of the ewes, that they might conceive while they were looking upon them:
Ug nahitabo nga sa dihang mosanay ang kusgan nga karnero diha sa panon, didto ibutang ni Jacob ang mga sanga sa pasungan nga paimnanan sa atubangan sa mga mata sa panon sa kahayopan, aron manamkon sila taliwala sa mga sanga.
42 But when the latter coming was, and the last conceiving, he did not put them. And those that were lateward, became Laban’s: and they of the first time, Jacob’s.
Apan kung moduol ang mga luyahon nga kahayopan sa panon, dili niya ibutang ang mga sanga sa atubangan nila. Busa ang mga luyahon nga kahayopan mao ang kang Laban, ug ang mga kusgan mao ang kang Jacob.
43 And the man was enriched exceedingly, and he had many flocks, maid servants and men servants, camels and asses.
Ang tawo nagmalambuon. Nakabaton siya ug dakong panon sa kahayopan, mga sulugoon nga babaye ug mga lalaki, ug mga kamelyo ug mga asno.