Ecclesiastes 7
1 A good name is better than precious ointments: and the day of death than the day of one’s birth.
Lepsze jest imię dobre, niżeli maść wyborna; a dzień śmierci, niż dzień narodzenia.
2 It is better to go to the house of mourning, than to the house of feasting: for in that we are put in mind of the end of all, and the living thinketh what is to come.
Lepiej iść do domu żałoby, niż iść do domu biesiady, przeto, iż tam widzimy koniec każdego człowieka, a żyjący składa to do serca swego.
3 Anger is better than laughter: because by the sadness of the countenance the mind of the offender is corrected.
Lepszy jest smutek, niżeli śmiech; bo przez smutek twarzy naprawia się serce.
4 The heart of the wise is where there is mourning, and the heart of fools where there is mirth.
Serce mądrych w domu żałoby; ale serce głupich w domu wesela.
5 It is better to be rebuked by a wise man, than to be deceived by the flattery of fools.
Lepiej jest słuchać gromienia mądrego, niżeli słuchać pieśni głupich.
6 For as the crackling of thorns burning under a pot, so is the laughter of a fool: now this also is vanity.
Bo jaki jest trzask ciernia pod garncem, tak jest śmiech głupiego; i toć jest marność.
7 Oppression troubleth the wise, and shall destroy the strength of his heart.
Zaiste ucisk przywodzi mądrego do szaleństwa, a dar zaślepia serce.
8 Better is the end of a speech than the beginning. Better is the patient man than the presumptuous.
Lepsze jest dokończenie rzeczy, niżeli początek jej; lepszy jest człowiek cierpliwego ducha, niż ducha wyniosłego.
9 Be not quickly angry: for anger resteth in the bosom of a fool.
Nie bądź porywczy w duchu twym do gniewu; bo gniew w zanadrzyu głupich odpoczywa.
10 Say not: What thinkest thou is the cause that former times were better than they are now? for this manner of question is foolish.
Nie mów: Cóż to jest, że dni pierwsze lepsze były, niż teraźniejsze? Bobyś się o tem nie mądrze pytał.
11 Wisdom with riches is more profitable, and bringeth more advantage to them that see the sun.
Dobra jest mądrość przy majętności, i jest pożteczna tym, którzy widzą słońce.
12 For as wisdom is a defence, so money is a defence: but learning and wisdom excel in this, that they give life to him that possesseth them.
Albowiem pod cieniem mądrości, i pod cieniem srebra odpoczywa człowiek, a wszakże przedniejsza jest umiejętność mądrości; bo przynosi żywot tym, którzy ją mają.
13 Consider the works of God, that no man can correct whom he hath despised.
Przypatrz się sprawie Bożej; bo któż może wyprostować, co on skrzywi?
14 In the good day enjoy good things, and beware beforehand of the evil day: for God hath made both the one and the other, that man may not find against him any just complaint.
W dzień dobry zażywaj dobra, w dzień zły miej się na pieczy: boć ten uczynił Bóg przeciwko owemu, dlatego, aby nie doszedł człowiek tego, co nastanie po nim.
15 These things also I saw in the days of my vanity: A just man perisheth in his justice, and a wicked man liveth a long time in his wickedness.
Tom wszystko widział za dni marności mojej: Bywa sprawiedliwy, który ginie z sprawiedliwością swoją; także bywa niezbożnik, który długo żyje we złości swojej.
16 Be not over just: and be not more wise than is necessary, lest thou become stupid.
Nie bądź nazbyt sprawiedliwym, ani nazbyt mądrym; przeczżebyś miał do zguby przychodzić?
17 Be not overmuch wicked: and be not foolish, lest thou die before thy time.
Nie bądź nader niepobożnym, ani nazbyt głupim; przeczżebyś miał umrzeć przed czasem swoim?
18 It is good that thou shouldst hold up the just, yea and from him withdraw not thy hand: for he that feareth God, neglecteth nothing.
Dobra jest, abyś się owego trzymał, a tego się nie puszczał; kto się boi Boga, uchodzi tego wszystkiego.
19 Wisdom hath strengthened the wise more than ten princes of the city.
Mądrość umacnia mądrego więcej, niżeli dziesięć książąt, którzy są w mieście.
20 For there is no just man upon earth, that doth good, and sinneth not.
Zaiste niemasz człowieka sprawiedliwego na ziemi, któryby czynił dobrze, a nie grzeszył.
21 But do not apply thy heart to all words that are spoken: lest perhaps thou hear thy servant reviling thee.
Nie do wszystkich też słów, które mówią ludzie przykładaj serca twego; i niech cię to nie obchodzi, choćciby i sługa twój złorzeczył.
22 For thy conscience knoweth that thou also hast often spoken evil of others.
Boć wie serce twoje, żeś i ty częstokroć drugim złorzeczył.
23 I have tried all things in wisdom. I have said: I will be wise: and it departed farther from me,
Wszystkiegom tego doświadczył mądrością, i rzekłem: Będę mądrym; aleć się mądrość oddaliła odemnie.
24 Much more than it was: it is a great depth, who shall find it out?
A co dalekiego, i co bardzo głębokiego jest, któż to znajdzie?
25 I have surveyed all things with my mind, to know, and consider, and seek out wisdom and reason: and to know the wickedness of the fool, and the error of the imprudent:
Wszystkom ja przeszedł myślą swoją, abym poznał i wybadał się, i wynalazł mądrość i rozum, a żebym poznał niezbożność, głupstwo, i błąd, i szaleństwo.
26 And I have found a woman more bitter than death, who is the hunter’s snare, and her heart is a net, and her hands are bands. He that pleaseth God shall escape from her: but he that is a sinner, shall be caught by her.
I znalazłem rzecz gorzciejszą nad śmierć, to jest, taką niewiastę, której serce jest jako sieci i sidło, a ręce jej jako pęta. Kto się Bogu podoba, wolny będzie od niej; ale grzesznik będzie od niej pojmany.
27 Lo this have I found, said Ecclesiastes, weighing one thing after another, that I might find out the account,
Otom to znalazł, (mówi kaznodzieja, ) stosując jedno z drugiem, abym doszedł umiejętności.
28 Which yet my soul seeketh, and I have not found it. One man among a thousand I have found, a woman among them all I have not found.
Czego zaś nad to szukała dusza moja, tedym nie znalazł. Męża jednego z tysiąca znalazłem; alem niewiasty między temi wszystkiemi nie znalazł.
29 Only this I have found, that God made man right, and he hath entangled himself with an infinity of questions. Who is as the wise man? and who hath known the resolution of the word?
To tylko obacz, com znalazł, że stworzył Bóg człowieka dobrego; ale oni udali się za rozmaitemi myślami. Któż może z mądrym porównać? a kto może wyłożyć każdą rzecz?
