Proverbs 6
1 My son, if thou hast become surety for thy friend, if thou hast stricken thy hand for a stranger,
Mia filo! se vi garantiis por via proksimulo Kaj donis vian manon por aliulo,
2 thou art snared with the words of thy mouth, thou art taken with the words of thy mouth.
Tiam vi enretiĝis per la vortoj de via buŝo, Kaptiĝis per la vortoj de via buŝo.
3 Do this now, my son, and deliver thyself, since thou hast come into the hand of thy friend: go, humble thyself, and be urgent with thy friend.
Tiam, mia filo, agu tiel kaj saviĝu, Ĉar vi falis en la mano de via proksimulo: Iru, vigliĝu, kaj petegu vian proksimulon;
4 Give not sleep to thine eyes, nor slumber to thine eyelids:
Ne lasu viajn okulojn dormi Kaj viajn palpebrojn dormeti;
5 deliver thyself as a gazelle from the hand [of the hunter], and as a bird from the hand of the fowler.
Savu vin, kiel gazelo, el la mano, Kaj kiel birdo el la mano de la birdokaptisto.
6 Go to the ant, thou sluggard; consider her ways and be wise:
Iru al la formiko, vi maldiligentulo; Rigardu ĝian agadon, kaj saĝiĝu.
7 which having no chief, overseer, or ruler,
Kvankam ĝi ne havas estron, Nek kontrolanton, nek reganton,
8 provideth her bread in the summer, [and] gathereth her food in the harvest.
Ĝi pretigas en la somero sian panon, Ĝi kolektas dum la rikolto sian manĝon.
9 How long, sluggard, wilt thou lie down? When wilt thou arise out of thy sleep?
Ĝis kiam, maldiligentulo, vi kuŝos? Kiam vi leviĝos de via dormo?
10 A little sleep, a little slumber, a little folding of the hands to rest!
Iom da dormo, iom da dormeto, Iom da kunmeto de la manoj por kuŝado;
11 So shall thy poverty come as a roving plunderer, and thy penury as an armed man.
Kaj venos via malriĉeco kiel rabisto, Kaj via senhaveco kiel viro armita.
12 A man of Belial, a wicked person, is he that goeth about with a perverse mouth;
Homo sentaŭga, homo malbonfarema, Iras kun buŝo malica,
13 he winketh with his eyes, he speaketh with his feet, he teacheth with his fingers;
Donas signojn per la okuloj, aludas per siaj piedoj, Komprenigas per siaj fingroj;
14 deceits are in his heart; he deviseth mischief at all times, he soweth discords.
Perverseco estas en lia koro, li intencas malbonon; En ĉiu tempo li semas malpacon.
15 Therefore shall his calamity come suddenly: in a moment shall he be broken, and without remedy.
Tial subite venos lia pereo; Li estos rompita subite, kaj neniu lin sanigos.
16 These six [things] doth Jehovah hate, yea, seven are an abomination unto him:
Jen estas ses aferoj, kiujn la Eternulo malamas, Kaj sep, kiujn Li abomenegas.
17 haughty eyes, a lying tongue, and hands that shed innocent blood;
Arogantaj okuloj, mensogema lango, Kaj manoj, kiuj verŝas senkulpan sangon,
18 a heart that deviseth wicked imaginations; feet that are swift in running to mischief;
Koro, kiu preparas malbonfarajn intencojn, Piedoj, kiuj rapidas kuri al malbono,
19 a false witness that uttereth lies, and he that soweth discords among brethren.
Falsa atestanto, kiu elspiras mensogojn; Kaj tiu, kiu semas malpacon inter fratoj.
20 My son, observe thy father's commandment, and forsake not the teaching of thy mother;
Konservu, mia filo, la ordonon de via patro, Kaj ne forĵetu la instruon de via patrino.
21 bind them continually upon thy heart, tie them about thy neck:
Ligu ilin por ĉiam al via koro, Volvu ilin sur vian kolon.
22 when thou walkest, it shall lead thee; when thou sleepest, it shall keep thee; and [when] thou awakest, it shall talk with thee.
Kiam vi iros, ili gvidos vin; Kiam vi kuŝiĝos, ili vin gardos; Kaj kiam vi vekiĝos, ili parolos kun vi.
23 For the commandment is a lamp, and the teaching a light, and reproofs of instruction are the way of life:
Ĉar moralordono estas lumingo, kaj instruo estas lumo, Kaj edifaj predikoj estas vojo de vivo,
24 to keep thee from the evil woman, from the flattery of the tongue of a strange woman.
Por gardi vin kontraŭ malbona virino, Kontraŭ glata lango de fremdulino.
25 Lust not after her beauty in thy heart, neither let her take thee with her eyelids;
Ne deziregu en via koro ŝian belecon, Kaj ne kaptiĝu per ŝiaj palpebroj.
26 for by means of a whorish woman [a man is brought] to a loaf of bread, and another's wife doth hunt for the precious soul.
Ĉar la kosto de publikulino estas nur unu pano; Sed fremda edzino forkaptas la grandvaloran animon.
27 Can a man take fire in his bosom, and his garments not be burned?
Ĉu iu povas teni fajron en sia sino tiel, Ke liaj vestoj ne brulu?
28 Can one go upon hot coals, and his feet not be scorched?
Ĉu iu povas marŝi sur ardantaj karboj, Ne bruligante siajn piedojn?
29 So he that goeth in to his neighbour's wife: whosoever toucheth her shall not be innocent.
Tiel ankaŭ estas kun tiu, kiu venas al la edzino de sia proksimulo; Neniu, kiu ŝin ektuŝas, restas sen puno.
30 They do not despise a thief, if he steal to satisfy his soul when he is hungry:
Oni ne faras grandan honton al ŝtelanto, Se li ŝtelas por sin satigi, kiam li malsatas;
31 and if he be found, he shall restore sevenfold; he shall give all the substance of his house.
Kaj kiam oni lin kaptas, li pagas sepoble; La tutan havon de sia domo li fordonas.
32 Whoso committeth adultery with a woman is void of understanding: he that doeth it destroyeth his own soul.
Sed kiu adultas kun virino, tiu estas sensaĝa; Tiu, kiu faras tion, pereigas sian animon;
33 A wound and contempt shall he get; and his reproach shall not be wiped away.
Batojn kaj malhonoron li ricevas, Kaj lia honto ne elviŝiĝas;
34 For jealousy is the rage of a man, and he will not spare in the day of vengeance;
Ĉar furiozas la ĵaluzo de la edzo; Kaj li ne indulgas en la tempo de la venĝo.
35 he will not regard any ransom, neither will he rest content though thou multipliest [thy] gifts.
Li rigardas nenian kompenson, Kaj li ne akceptas, se vi volas eĉ multe donaci.
