Proverbs 4

1 Hear, ye children, the instruction of a father, and attend to know intelligence;

Dinggin ninyo, mga anak ko, ang turo ng ama, at makinig kayo upang matuto ng kaunawaan:

2 for I give you good doctrine: forsake ye not my law.

Sapagka't bibigyan ko kayo ng mabuting aral; huwag ninyong bayaan ang aking kautusan.

3 For I was a son unto my father, tender and an only one in the sight of my mother.

Sapagka't ako'y anak sa aking ama, malumanay at bugtong sa paningin ng aking ina.

4 And he taught me, and said unto me, Let thy heart retain my words; keep my commandments and live.

At tinuruan niya ako, at nagsabi sa akin: Pigilan ng iyong puso ang aking mga salita; ingatan mo ang aking mga utos, at mabuhay ka:

5 Get wisdom, get intelligence: forget [it] not; neither decline from the words of my mouth.

Magtamo ka ng karunungan, magtamo ka ng kaunawaan; huwag mong kalimutan, ni humiwalay man sa mga salita ng aking bibig:

6 Forsake her not, and she shall keep thee; love her, and she shall preserve thee.

Huwag mo siyang pabayaan at iingatan ka niya; ibigin mo siya at iingatan ka niya.

7 The beginning of wisdom [is], Get wisdom; and with all thy getting get intelligence.

Karunungan ay pinaka pangulong bagay; kaya't kunin mo ang karunungan: Oo, sa lahat mong kukunin ay kunin mo ang unawa.

8 Exalt her, and she shall promote thee; she shall bring thee to honour when thou dost embrace her.

Iyong ibunyi siya, at kaniyang itataas ka: kaniyang dadalhin ka sa karangalan, pagka iyong niyakap siya.

9 She shall give to thy head a garland of grace; a crown of glory will she bestow upon thee.

Siya'y magbibigay sa iyong ulo ng pugong na biyaya: isang putong ng kagandahan ay kaniyang ibibigay sa iyo.

10 Hear, my son, and receive my sayings, and the years of thy life shall be multiplied.

Dinggin mo, Oh anak ko, at iyong tanggapin ang aking mga sinasabi; at ang mga taon ng iyong buhay ay magiging marami.

11 I will teach thee in the way of wisdom, I will lead thee in paths of uprightness.

Aking itinuro ka sa daan ng karunungan; aking pinatnubayan ka sa landas ng katuwiran.

12 When thou goest, thy steps shall not be straitened; and when thou runnest, thou shalt not stumble.

Pagka ikaw ay yumayaon hindi magigipit ang iyong mga hakbang; at kung ikaw ay tumatakbo, hindi ka matitisod.

13 Take fast hold of instruction, let [her] not go: keep her, for she is thy life.

Hawakan mong mahigpit ang turo; huwag mong bitawan: iyong ingatan; sapagka't siya'y iyong buhay.

14 Enter not into the path of the wicked, and go not in the way of evil [men]:

Huwag kang pumasok sa landas ng masama, at huwag kang lumakad ng lakad ng mga masasamang tao.

15 avoid it, pass not by it; turn from it, and pass away.

Ilagan mo, huwag mong daanan; likuan mo, at magpatuloy ka.

16 For they sleep not except they have done mischief, and their sleep is taken away unless they have caused [some] to fall.

Sapagka't hindi sila nangatutulog, malibang sila'y nakagawa ng kasamaan; at ang kanilang tulog ay napapawi, malibang sila'y makapagpabuwal.

17 For they eat the bread of wickedness, and drink the wine of violence.

Sapagka't sila'y nagsisikain ng tinapay ng kasamaan, at nagsisiinom ng alak ng karahasan.

18 But the path of the righteous is as the shining light, going on and brightening until the day be fully come.

Nguni't ang landas ng matuwid ay parang maliyab na liwanag, na sumisilang ng higit at higit sa sakdal na araw.

19 The way of the wicked is as darkness: they know not at what they stumble.

Ang lakad ng masama ay parang kadiliman: Hindi nila nalalaman kung ano ang kanilang kinatitisuran.

20 My son, attend to my words; incline thine ear unto my sayings.

Anak ko, makinig ka sa aking mga salita; ikiling mo ang iyong pakinig sa aking mga sabi.

21 Let them not depart from thine eyes; keep them in the midst of thy heart.

Huwag mangahiwalay sa iyong mga mata; Ingatan mo sa kaibuturan ng iyong puso.

22 For they are life unto those that find them, and health to all their flesh.

Sapagka't buhay sa nangakakasumpong, at kagalingan sa buo nilang katawan.

23 Keep thy heart more than anything that is guarded; for out of it are the issues of life.

Ingatan mo ang iyong puso ng buong sikap; sapagka't dinadaluyan ng buhay,

24 Put away from thee perverseness of mouth, and corrupt lips put far from thee.

Ihiwalay mo sa iyo ang masamang bibig, at ang mga suwail na labi ay ilayo mo sa iyo.

25 Let thine eyes look right on, and let thine eyelids look straight before thee.

Tuminging matuwid ang iyong mga mata, at ang iyong mga talukap-mata ay tuminging matuwid sa harap mo.

26 Ponder the path of thy feet, and let all thy ways be well-ordered.

Papanatagin mo ang landas ng iyong mga paa, at mangatatag ang lahat ng iyong lakad.

27 Turn not to the right hand nor to the left; remove thy foot from evil.

Huwag kang lumiko sa kanan o sa kaliwa man: ihiwalay mo ang iyong paa sa kasamaan.