Proverbs 4
1 Hear, ye children, the instruction of a father, and attend to know intelligence;
Pamatia, mga anak ko, ang pahamatngon sa usa ka amahan, Ug matngoni ang pagkahibalo sa pagsabut:
2 for I give you good doctrine: forsake ye not my law.
Kay ako nagahatag kaninyo ug maayong pagtulon-an; Ayaw ninyo pagbiyai ang akong balaod.
3 For I was a son unto my father, tender and an only one in the sight of my mother.
Kay ako usa ka anak nga lalake sa akong amahan, Batan-on ug mao ray pinalangga sa panan-aw sa akong inahan.
4 And he taught me, and said unto me, Let thy heart retain my words; keep my commandments and live.
Ug iyang gitudloan ako, ug mi-ingon kanako: Patipigi sa imong kasingkasing ang akong mga pulong; Bantayi ang akong mga sugo, ug mabuhi ka;
5 Get wisdom, get intelligence: forget [it] not; neither decline from the words of my mouth.
Batoni ang kaalam, batoni ang pagsabut; Ayaw hikalimti, ni pag-ayran mo ang mga pulong nga gikan sa akong baba;
6 Forsake her not, and she shall keep thee; love her, and she shall preserve thee.
Ayaw siya pagbiyai, ug siya magapanalipod kanimo; Higugmaa siya, ug siya magabantay kanimo.
7 The beginning of wisdom [is], Get wisdom; and with all thy getting get intelligence.
Ang kaalam maoy labaw nga butang; busa batoni ang kaalam; Oo, uban sa tanan mo nga pagatinguhaon batoni ang pagsabut.
8 Exalt her, and she shall promote thee; she shall bring thee to honour when thou dost embrace her.
Ipahitaas siya, ug siya magapauswag kanimo; Siya magadala kanimo ngadto sa kadungganan, kong ikaw mogakus kaniya.
9 She shall give to thy head a garland of grace; a crown of glory will she bestow upon thee.
Siya magahatag kanimo sa usa ka purongpurong nga bulak sa gracia; Usa ka purongpurong sa katahum iyang igahatag kanimo.
10 Hear, my son, and receive my sayings, and the years of thy life shall be multiplied.
Pamati, Oh anak ko, ug dawata ang akong mga ipamulong; Ug ang mga katuigan sa imong kinabuhi magadaghan.
11 I will teach thee in the way of wisdom, I will lead thee in paths of uprightness.
Ako nagtudlo kanimo sa dalan sa kaalam; Ako nagmando kanimo sa mga alagianan sa katul-iran.
12 When thou goest, thy steps shall not be straitened; and when thou runnest, thou shalt not stumble.
Kong ikaw magalakaw, ang imong mga lakang dili pagamub-on; Ug kong ikaw magadalagan, dili ka mahisokamod.
13 Take fast hold of instruction, let [her] not go: keep her, for she is thy life.
Hawiri gayud ang pagpahamangno; ayaw siya pagbuhii: Bantayi siya; kay siya mao ang imong kinabuhi.
14 Enter not into the path of the wicked, and go not in the way of evil [men]:
Ayaw pagsulod sa alagianan sa dautan, Ug ayaw paglakat sa dalan sa mga tawong dautan.
15 avoid it, pass not by it; turn from it, and pass away.
Likayi kini, ayaw pag-agi haduol niini; Tumipas ka gikan niini, ug padayon.
16 For they sleep not except they have done mischief, and their sleep is taken away unless they have caused [some] to fall.
Kay sila dili matulog, gawas kong sila makabuhat ug dautan; Ug ang ilang pagkatulog mawala, gawas kong sila makapahulog sa uban.
17 For they eat the bread of wickedness, and drink the wine of violence.
Kay sila magakaon sa tinapay sa kadautan, Ug magainum sa vino sa pagpanlupig.
18 But the path of the righteous is as the shining light, going on and brightening until the day be fully come.
Apan ang alagianan sa matarung ingon sa banagbanag sa kahayag, Nga nagakasanag sa kahayag ngadto sa pagkahingpit sa adlaw.
19 The way of the wicked is as darkness: they know not at what they stumble.
Ang dalan sa tawong dautan ingon sa kangitngit: Sila dili manghibalo kong usa ang ilang napangdolan.
20 My son, attend to my words; incline thine ear unto my sayings.
Anak ko, pagmatngon sa akong mga pulong; Ikiling ang imong igdulungog sa akong mga gipamulong.
21 Let them not depart from thine eyes; keep them in the midst of thy heart.
Ayaw sila pagpabulaga gikan sa imong mga mata; Tipigi sila sa kinataliwad-an sa imong kasingkasing.
22 For they are life unto those that find them, and health to all their flesh.
Kay sila kinabuhi alang niadtong nanagpangita kanila, Ug kaayohan sa ilang tibook nga unod.
23 Keep thy heart more than anything that is guarded; for out of it are the issues of life.
Ampingi ang imong kasingkasing sa tanang pagsingkamot; Kay gikan niini magagula ang dagkung butang sa kinabuhi.
24 Put away from thee perverseness of mouth, and corrupt lips put far from thee.
Isalikway gikan kanimo ang usa ka masinalaagon nga baba, Ug ipahilayo gikan kanimo ang mga ngabil nga masukihon.
25 Let thine eyes look right on, and let thine eyelids look straight before thee.
Itutok ang pagtan-aw sa imong mga mata sa unahan, Ug itutok ang imong mga tabon-tabon sa atubangan nimo.
26 Ponder the path of thy feet, and let all thy ways be well-ordered.
Pataga ang alagianan sa imong mga tiil, Ug tukora sa matul-id gayud ang tanan mong mga dalan.
27 Turn not to the right hand nor to the left; remove thy foot from evil.
Ayaw pagliso sa too mong kamot ni sa wala: Kuhaa ang imong tiil gikan sa dautan.
