< Proverbs 27 >
1 Boast not thyself of to-morrow, for thou knowest not what a day will bring forth.
Ne fanfaronu pri la morgaŭa tago; Ĉar vi ne scias, kion naskos la tago.
2 Let another praise thee, and not thine own mouth; a stranger, and not thine own lips.
Alia vin laŭdu, sed ne via buŝo; Fremdulo, sed ne viaj lipoj.
3 A stone is heavy, and the sand weighty; but a fool's vexation is heavier than them both.
Peza estas ŝtono, kaj sablo estas ŝarĝo; Sed kolero de malsaĝulo estas pli peza ol ambaŭ.
4 Fury is cruel, and anger is outrageous; but who is able to stand before jealousy?
Kolero estas kruelaĵo, kaj furiozo estas superakvego; Sed kiu sin tenos kontraŭ envio?
5 Open rebuke is better than hidden love.
Pli bona estas riproĉo nekaŝita, Ol amo kaŝita.
6 Faithful are the wounds of a friend; but the kisses of an enemy are profuse.
Fidelkoraj estas la batoj de amanto; Sed tro multaj estas la kisoj de malamanto.
7 The full soul trampleth on a honeycomb; but to the hungry soul every bitter thing is sweet.
Sata animo malŝatas mieltavolon, Sed por malsata animo ĉio maldolĉa estas dolĉa.
8 As a bird that wandereth from her nest, so is a man that wandereth from his place.
Kiel birdo, kiu forlasis sian neston, Tiel estas homo, kiu forlasis sian lokon.
9 Ointment and perfume rejoice the heart; and the sweetness of one's friend is [the fruit] of hearty counsel.
Oleo kaj odorfumaĵo ĝojigas la koron, Kaj la konsilo de amiko estas dolĉaĵo por la animo.
10 Thine own friend, and thy father's friend, forsake not; and go not into thy brother's house in the day of thy calamity: better is a neighbour that is near than a brother far off.
Ne forlasu vian amikon kaj la amikon de via patro, Kaj en la domon de via frato ne iru en la tago de via mizero; Pli bona estas najbaro proksima, ol frato malproksima.
11 Be wise, my son, and make my heart glad, that I may have wherewith to answer him that reproacheth me.
Estu saĝa, mia filo, kaj ĝojigu mian koron; Kaj mi havos kion respondi al mia insultanto.
12 A prudent [man] seeth the evil, [and] hideth himself; the simple pass on, [and] are punished.
Prudentulo antaŭvidas malbonon, kaj kaŝiĝas; Sed naivuloj antaŭenpaŝas, kaj difektiĝas.
13 Take his garment that is become surety [for] another, and hold him in pledge for a strange woman.
Prenu la veston de tiu, kiu garantiis por aliulo; Kaj pro la fremduloj prenu de li garantiaĵon.
14 He that blesseth his friend with a loud voice, rising early in the morning, it shall be reckoned a curse to him.
Kiu frue matene benas sian proksimulon per laŭta voĉo, Tiu estos opiniata malbenanto.
15 A continual dropping on a very rainy day and a contentious woman are alike:
Defluilo en pluva tago Kaj malpacema edzino estas egalaj.
16 whosoever will restrain her restraineth the wind, and his right hand encountereth oil.
Kiu ŝin retenas, tiu retenas venton Kaj volas kapti oleon per sia dekstra mano.
17 Iron is sharpened by iron; so a man sharpeneth the countenance of his friend.
Fero akriĝas per fero, Kaj homon akrigas la rigardo de lia proksimulo.
18 Whoso keepeth the fig-tree shall eat the fruit thereof; and he that guardeth his master shall be honoured.
Kiu gardas figarbon, tiu manĝos ĝiajn fruktojn; Kaj kiu gardas sian sinjoron, tiu estos honorata.
19 As [in] water face [answereth] to face, so the heart of man to man.
Kiel en la akvo vizaĝo speguliĝas al vizaĝo, Tiel la koro de homo estas kontraŭ alia koro.
20 Sheol and destruction are insatiable; so the eyes of man are never satisfied. (Sheol )
Ŝeol kaj la abismo neniam satiĝas; Kaj ankaŭ la okuloj de homo neniam satiĝas. (Sheol )
21 The fining-pot is for silver, and the furnace for gold; so let a man be to the mouth that praiseth him.
Kiel fandujo por arĝento kaj forno por oro, Tiel estas por homo la buŝo de lia laŭdanto.
22 If thou shouldest bray a fool in a mortar among wheat with a pestle, yet will not his folly depart from him.
Se vi pistos malsaĝulon en pistujo inter griaĵo, Lia malsaĝeco de li ne apartiĝos.
23 Be well acquainted with the appearance of thy flocks; look well to thy herds:
Bone konu viajn ŝafojn, Atentu viajn brutarojn.
24 for wealth is not for ever; and doth the crown [endure] from generation to generation?
Ĉar riĉeco ne daŭras eterne, Kaj krono ne restas por ĉiuj generacioj.
25 The hay is removed, and the tender grass sheweth itself, and herbs of the mountains are gathered in.
Aperas herbo, montriĝas verdaĵo, Kaj kolektiĝas kreskaĵoj de la montoj.
26 The lambs are for thy clothing, and the goats are the price of a field;
Ŝafidoj estas, por vesti vin, Kaj kaproj, por doni al vi la eblon aĉeti kampon.
27 and there is goats' milk enough for thy food, for the food of thy household, and sustenance for thy maidens.
Estas sufiĉe da kaprina lakto, por nutri vin, por nutri vian domon, Kaj por subteni la vivon de viaj servantinoj.