Proverbs 26
1 As snow in summer, and as rain in harvest, so honour beseemeth not a fool.
Jako śnieg w lecie, i jako deszcz we żniwa; tak głupiemu nie przystoi chwała.
2 As the sparrow for flitting about, as the swallow for flying, so a curse undeserved shall not come.
Jako się ptak tam i sam tuła, i jako jaskółka lata: tak przeklęstwo niezasłużone nie przyjdzie.
3 A whip for the horse, a bridle for the ass, and a rod for the back of fools.
Bicz na konia, ogłów na osła, a kij potrzebny jest na grzbiet głupiego.
4 Answer not a fool according to his folly, lest thou also be like unto him.
Nie odpowiadaj głupiemu według głupstwa jego, abyś mu i ty nie był podobny.
5 Answer a fool according to his folly, lest he be wise in his own eyes.
Odpowiedz głupiemu według głupstwa jego, aby się sobie nie zdał być mądrym.
6 He that sendeth a message by the hand of a fool cutteth off [his own] feet, [and] drinketh damage.
Jakoby nogi obciął, tak się bezprawia dopuszcza, kto się głupiemu poselstwa powierza.
7 The legs of the lame hang loose; so is a proverb in the mouth of fools.
Jako nierówne są golenie u chromego: tak jest powieść w ustach głupich.
8 As a bag of gems in a stoneheap, so is he that giveth honour to a fool.
Jako kiedy kto przywiązuje kamień drogi do procy: tak czyni ten, który uczciwość głupiemu wyrządza.
9 [As] a thorn goeth up into the hand of a drunkard, so is a proverb in the mouth of fools.
Jako ciernie, gdy się dostaną w rękę pijanego: tak przypowieść jest w ustach głupich.
10 A master roughly worketh every one: he both hireth the fool and hireth passers-by.
Wielki Pan stworzył wszystko, a daje zapłatę głupiemu, daje także zapłatę przestępcom.
11 As a dog turneth back to its vomit, [so] a fool repeateth his folly.
Jako pies wraca się do zwrócenia swego: tak głupi powtarza głupstwo swoje.
12 Hast thou seen a man wise in his own eyes? There is more hope of a fool than of him.
Ujrzyszli człowieka, co się sobie zda być mądrym, nadzieja o głupim lepsza jest, niżeli o nim.
13 The sluggard saith, There is a fierce lion in the way; a lion is in the midst of the streets!
Leniwy mówi: lew na drodze, lew na ulicach.
14 [As] the door turneth upon its hinges, so the sluggard upon his bed.
Jako się drzwi obracają na zawiasach swoich: tak leniwiec na łóżku swojem.
15 The sluggard burieth his hand in the dish: it wearieth him to bring it again to his mouth.
Leniwiec rękę kryje do zanadrzy swych, a ciężko mu jej podnosić do ust swoich.
16 A sluggard is wiser in his own eyes than seven [men] that answer discreetly.
Leniwiec zda się sobie być mędrszym, niżeli siedm odpowiadających z rozsądkiem.
17 He that passing by vexeth himself with strife belonging not to him, is [like] one that taketh a dog by the ears.
Jakoby też psa za uszy łapał, kto się mimo idąc w cudzą zwadę wdaje.
18 As a madman who casteth firebrands, arrows, and death,
Jako szalony wypuszcza iskry i strzały śmiertelne:
19 so is a man that deceiveth his neighbour, and saith, Am I not in sport?
Tak jest każdy, który podchodzi przyjaciela swego, a mówi: Azam ja nie żartował?
20 Where no wood is, the fire goeth out; and where there is no talebearer, the contention ceaseth.
Gdy niestaje drew, gaśnie ogień; tak gdy nie będzie klatecznika, ucichnie zwada.
21 [As] coals for hot coals, and wood for fire, so is a contentious man to inflame strife.
Jako węgiel martwy służy do rozniecenia, i drwa do ognia; tak człowiek swarliwy do rozniecenia zwady.
22 The words of a talebearer are as dainty morsels, and they go down into the innermost parts of the belly.
Słowa obmówcy są jako słowa zranionych; a wszakże przenikają do wnętrzności żywota.
23 Ardent lips, and a wicked heart, are [as] an earthen vessel overlaid with silver dross.
Wargi nieprzyjacielskie i serce złe są jako srebrna piana, którą polewają naczynie gliniane.
24 He that hateth dissembleth with his lips, but he layeth up deceit within him:
Ten, co kogo nienawidzi, za inszego się udaje wargami swemi; ale w sercu swojem myśli o zdradzie.
25 when his voice is gracious, believe him not, for there are seven abominations in his heart.
Gdyć się ochotnym mową swą ukazuje, nie wierz mu: bo siedmioraka obrzydliwość jest w sercu jego.
26 Though [his] hatred is covered by dissimulation, his wickedness shall be made manifest in the congregation.
Nienawiść zdradliwie bywa pokryta; ale odkryta bywa złość jej w zgromadzeniu.
27 Whoso diggeth a pit shall fall therein; and he that rolleth a stone, it shall return upon him.
Kto drugiemu dół kopie, wpada weń; a kto kamień toczy, na niego się obraca.
28 A lying tongue hateth those that are injured by it, and a flattering mouth worketh ruin.
Człowiek języka kłamliwego ma utrapienie w nienawiści, a usta łagodne przywodzą do upadku.
