< Proverbs 20 >

1 Wine is a scorner, strong drink is raging; and whoso erreth thereby is not wise.
Шарап кишини рәсва қилар, Һарақ кишини ғалҗирлаштурар; Кимки униңға берилип езип кәтсә, әқилсиздур.
2 The terror of a king is as the roaring of a lion: he that provoketh him to anger sinneth against his own soul.
Падишаһниң ғәзиви ширниң һөкиришигә охшаш қорқунучлуқтур; Униң аччиғини кәлтүргән, өз җениға җаза чүшүрәр.
3 It is an honour for a man to cease from strife; but every fool rusheth into it.
Өзини маҗирадин нери қилиш кишиниң иззитидур; Бирақ һәр бир ахмақ өзини басалмас.
4 The sluggard will not plough by reason of the winter; he shall beg in harvest, and have nothing.
Һорун адәм қишта йәр һайдимәс; Жиғим вақтида йоқлуқта қелип ашлиқ тиләр.
5 Counsel in the heart of man is deep water, and a man of understanding draweth it out.
Кишиниң көңлидики ой-нийәтлири чоңқур суға охшаштур; Йорутулған адәм уларни тартип алалайду.
6 Most men will proclaim every one his own kindness; but a faithful man who shall find?
Өзини садиқ дәйдиғанлар көптур; Бирақ ишәшлик бир адәмни ким тапалисун?
7 The righteous walketh in his integrity: blessed are his children after him!
Һәққаний адәм диянәтлик йолда маңар; Униң пәрзәнтлиригә бәхит-бәрикәт қалдурулар!
8 A king sitting on the throne of judgment scattereth away all evil with his eyes.
Падиша адаләт тәхтидә олтарғанда, Һәммә яманлиқни көзи билән қоғлайду.
9 Who can say, I have made my heart clean, I am pure from my sin?
Ким өзини гунадин тазиландим, Виҗданим пакланди, дейәләйду?
10 Divers weights, divers measures, even both of them are abomination to Jehovah.
Икки хил тараза теши, Икки хил күрә ишлитиш, Охшашла Пәрвәрдигарға жиркиничликтур.
11 Even a child is known by his doings, whether his work be pure, and whether it be right.
Һәтта бала өз хислити билән билинәр; Униң қилғанлириниң пак, дурус яки әмәслиги һәрикәтлиридин көрүнүп турар.
12 The hearing ear, and the seeing eye, Jehovah hath made even both of them.
Көридиған көзни, аңлайдиған қулақни, Һәр иккисини Пәрвәрдигар яратти.
13 Love not sleep, lest thou come to poverty; open thine eyes, [and] thou shalt be satisfied with bread.
Уйқиға амрақ болма, намратлиққа учрайсән; Көзүңни ечип ойғақ бол, нениң мол болар.
14 Bad! bad! saith the buyer; but when he is gone his way, then he boasteth.
Херидар мал алғанда: «Начар екән, начар екән!» дәп қақшайду; Елип кәткәндин кейин [«Есил нәрсә, әрзан алдим» дәп] махтиниду.
15 There is gold, and a multitude of rubies; but the lips of knowledge are a precious Jewel.
Алтун бар, ләәл-яқутларму көптур; Бирақ билимни беғишлиған ләвләр немидегән қиммәтлик гөһәрдур!
16 Take his garment that is become surety [for] another, and hold him in pledge for strangers.
Ятқа кепил болған кишидин қәризгә тонини тутуп алғин; Ят хотунға капаләт бәргән кишидин капаләт пули ал.
17 Bread of falsehood is sweet to a man, but afterwards his mouth shall be filled with gravel.
Алдап еришкән тамақ татлиқтур; Кейин, униң йегини шеғил болар.
18 Plans are established by counsel; and with good advice make war.
Планлар мәслиһәт билән бекитиләр; Пишқан көрсәтмә билән җәң қилғин.
19 He that goeth about talebearing revealeth secrets; therefore meddle not with him that openeth his lips.
Гәп тошуғучи сирларни ашкарилар; Шуңа валақтәккүр билән арилашма.
20 Whoso curseth his father or his mother, his lamp shall be put out in the blackest darkness.
Кимки ата-анисини һақарәт қилса, Униң чириғи зулмәт қараңғусида өчәр!
21 An inheritance obtained hastily at the beginning will not be blessed in the end.
Тез еришкән мирас һаман бәрикәтлик болмас.
22 Say not, I will recompense evil: wait on Jehovah, and he shall save thee.
Яманлиққа яманлиқ қайтурай демә; Пәрвәрдигарға тайинип күт, У дәрдиңгә йетәр.
23 Divers weights are an abomination unto Jehovah; and a false balance is not good.
Икки хил тараза теши Пәрвәрдигарға жиркиничликтур; Сахта өлчәм қәтъий яримас.
24 The steps of a man are from Jehovah; and how can a man understand his own way?
Инсанниң һаятлиқ қәдәмлирини Пәрвәрдигар бәлгүләйду; Ундақта инсан өз мусаписини нәдин билсун?
25 It is a snare to a man rashly to say, It is hallowed, and after vows to make inquiry.
Бир нәрсисини йениклик билән «[Худаға] аталған!» дәп вәдә бериш, Қәсәмләрдин кейин иккилинип қайта ойлиниш, Өз җенини қилтаққа чүшүргәнгә баравәр.
26 A wise king scattereth the wicked, and bringeth the wheel over them.
Дана падиша яманларни топанни соруғандәк соруветиду, Хаман тәпкәндәк тулуқ билән янҗиветәр.
27 Man's spirit is the lamp of Jehovah, searching all the inner parts of the belly.
Адәмниң роһ-виҗдани — Пәрвәрдигарниң чириғидур, У қәлбниң һәр бир тәглирини тәкшүрүп пәриқ етәр.
28 Mercy and truth preserve the king; and he upholdeth his throne by mercy.
Меһри-шәпқәт вә һәқиқәт падишани сақлайду; У меһри-шәпқәт биләнла өз тәхтини мустәһкәмләйду.
29 The glory of young men is their strength; and the beauty of old men is the grey head.
Яш жигитләрниң қавуллуғи уларниң пәхридур; Қериларниң иззити ақ чачлиридур.
30 Wounding stripes purge away evil, and strokes [purge] the inner parts of the belly.
Тәрбийә ярилири яманлиқни тазилап чиқирар, Таяқ излири ич-бағирни таза қилар.

< Proverbs 20 >