< Proverbs 17 >
1 Better is a dry morsel, and quietness therewith, than a house full of feasting [with] strife.
Pli bona estas seka peco da pano, sed kun trankvileco, Ol domo plena de viando, kun malpaco.
2 A wise servant shall rule over a son that causeth shame, and shall have part in the inheritance among the brethren.
Saĝa sklavo regos super filo hontinda, Kaj dividos heredon kune kun fratoj.
3 The fining-pot is for silver, and the furnace for gold; but Jehovah trieth the hearts.
Fandujo estas por arĝento, kaj forno por oro; Sed la korojn esploras la Eternulo.
4 The evil-doer giveth heed to iniquitous lips; the liar giveth ear to a mischievous tongue.
Malbonfaranto obeas malbonajn buŝojn; Malveremulo atentas malpian langon.
5 Whoso mocketh a poor [man] reproacheth his Maker; he that is glad at calamity shall not be held innocent.
Kiu mokas malriĉulon, tiu ofendas lian Kreinton; Kiu ĝojas pri ies malfeliĉo, tiu ne restos sen puno.
6 Children's children are the crown of old men; and the glory of children are their fathers.
Nepoj estas krono por maljunuloj; Kaj gloro por infanoj estas iliaj gepatroj.
7 Excellent speech becometh not a vile [man]; how much less do lying lips a noble!
Al malsaĝulo ne konvenas alta parolado, Kaj ankoraŭ malpli al nobelo mensogado.
8 A gift is a precious stone in the eyes of the possessor: whithersoever it turneth it prospereth.
Donaco estas juvelo en la okuloj de sia mastro; Kien ajn li sin turnos, li sukcesos.
9 He that covereth transgression seeketh love; but he that bringeth a matter up again separateth very friends.
Kiu kovras kulpon, tiu serĉas amikecon; Sed kiu reparolas pri la afero, tiu disigas amikojn.
10 A reproof entereth more deeply into him that hath understanding than a hundred stripes into a fool.
Pli efikas riproĉo ĉe saĝulo, Ol cent batoj ĉe malsaĝulo.
11 An evil [man] seeketh only rebellion; but a cruel messenger shall be sent against him.
Malbonulo serĉas nur ribelon; Sed terura sendato estos sendita kontraŭ lin.
12 Let a bear robbed of her whelps meet a man rather than a fool in his folly.
Pli bone estas renkonti ursinon, al kiu estas rabitaj ĝiaj infanoj, Ol malsaĝulon kun lia malsaĝeco.
13 Whoso rewardeth evil for good, evil shall not depart from his house.
Kiu redonas malbonon por bono, El ties domo ne malaperos malbono.
14 The beginning of contention is [as] when one letteth out water; therefore leave off strife before it become vehement.
La komenco de malpaco estas kiel liberigo de akvo; Antaŭ ol ĝi tro vastiĝis, forlasu la malpacon.
15 He that justifieth the wicked, and he that condemneth the righteous, even they both are abomination to Jehovah.
Kiu pravigas malvirtulon, kaj kiu malpravigas virtulon, Ambaŭ estas abomenaĵo por la Eternulo.
16 To what purpose is there a price in the hand of a fool to get wisdom, seeing [he] hath no sense?
Por kio servas mono en la mano de malsaĝulo? Ĉu por aĉeti saĝon, kiam li prudenton ne havas?
17 The friend loveth at all times, and a brother is born for adversity.
En ĉiu tempo amiko amas, Kaj li fariĝas frato en mizero.
18 A senseless man striketh hands, becoming surety for his neighbour.
Homo malsaĝa donas manon en manon, Kaj garantias por sia proksimulo.
19 He loveth transgression that loveth a quarrel; he that maketh high his gate seeketh destruction.
Kiu amas malpacon, tiu amas pekon; Kiu tro alte levas sian pordon, tiu serĉas pereon.
20 He that hath a perverse heart findeth no good; and he that shifteth about with his tongue falleth into evil.
Malica koro ne trovos bonon; Kaj kiu havas neĝustan langon, tiu enfalos en malfeliĉon.
21 He that begetteth a fool [doeth it] to his sorrow, and the father of a vile [man] hath no joy.
Kiu naskas malsaĝulon, tiu havas ĉagrenon; Kaj patro de malprudentulo ne havos ĝojon.
22 A joyful heart promoteth healing; but a broken spirit drieth up the bones.
Ĝoja koro estas saniga; Kaj malĝoja spirito sekigas la ostojn.
23 A wicked [man] taketh a gift out of the bosom, to pervert the paths of judgment.
Kaŝitajn donacojn akceptas malvirtulo, Por deklini la vojon de la justeco.
24 Wisdom is before him that hath understanding; but the eyes of a fool are in the ends of the earth.
Antaŭ la vizaĝo de prudentulo estas saĝo; Sed la okuloj de malsaĝulo estas en la fino de la tero.
25 A foolish son is a grief to his father, and bitterness to her that bore him.
Filo malsaĝa estas ĉagreno por sia patro, Kaj malĝojo por sia patrino.
26 To punish a righteous [man] is not good, nor to strike nobles because of [their] uprightness.
Ne estas bone suferigi virtulon, Nek bati noblulon, kiu agas juste.
27 He that hath knowledge spareth his words; and a man of understanding is of a cool spirit.
Kiu ŝparas siajn vortojn, tiu estas prudenta; Kaj trankvilanimulo estas homo saĝa.
28 Even a fool when he holdeth his peace is reckoned wise, [and] he that shutteth his lips, intelligent.
Eĉ malsaĝulo, se li silentas, estas rigardata kiel saĝulo; Kaj kiel prudentulo, se li tenas fermita sian buŝon.