< Numbers 14 >
1 And the whole assembly lifted up their voice, and cried; and the people wept that night.
Nianang gabhiona nanghilak sa makusog ang tibuok katilingban.
2 And all the children of Israel murmured against Moses and against Aaron; and the whole assembly said to them, Would that we had died in the land of Egypt! or in this wilderness would that we had died!
Gitamay sa tanang katawhan sa Israel si Moises ug si Aaron. Miingon kanila ang tibuok katilingban, “Maayo pag nangamatay nalang kami didto sa yuta sa Ehipto, o dinhi sa kamingawan!
3 And why is Jehovah bringing us to this land that we may fall by the sword, that our wives and our little ones may become a prey? Is it not better for us to return to Egypt?
Nganong gidala man kami ni Yahweh niining yutaa aron mamatay pinaagi sa espada? Ang among mga asawa ug among gagmay nga mga bata mahimong binihag. Dili ba mas maayo pa man alang kanato ang pagbalik sa Ehipto?”
4 And they said one to another, Let us make a captain, and let us return to Egypt.
Nag-ingnanay sila sa usag-usa, “Magpili kita ug laing pangulo, ug mamalik kita sa Ehipto.”
5 Then Moses and Aaron fell upon their faces before the whole congregation of the assembly of the children of Israel.
Unya si Moises ug si Aaron mihapa sa atubangan sa tanang katawhan sa Israel nga nagkatigom.
6 And Joshua the son of Nun, and Caleb the son of Jephunneh, of them that searched out the land, rent their garments.
Si Josue ang anak nga lalaki ni Nun ug si Caleb ang anak nga lalaki ni Jefune, nga pipila niadtong gipadala aron mosusi sa yuta, migisi sa ilang mga bisti.
7 And they spoke to the whole assembly of the children of Israel, saying, The land, which we passed through to search it out, is a very, very good land.
Misulti sila sa tibuok katilingban sa katawhan sa Israel. Miingon sila, “Ang yuta nga among giadto ug gisusi maayo kaayo nga yuta.
8 If Jehovah delight in us, he will bring us into this land, and give it us, a land that flows with milk and honey;
Kung mahimuot si Yahweh kanato, dad-on niya kita niining yutaa ug ihatag kini kanato. Ang yuta nga midagayday sa gatas ug dugos.
9 only rebel not against Jehovah; and fear not the people of the land; for they shall be our food. Their defence is departed from them, and Jehovah is with us: fear them not.
Apan ayaw pagsupil batok kang Yahweh, ug ayaw kahadloki ang mga tawo sa yuta. Pagalamyon nato sila sama kasayon sa pagkaon. Ang ilang panalipod mangatangtang gikan kanila, tungod kay ubanan kita ni Yahweh. Ayaw sila kahadloki.”
10 And the whole assembly said that they should be stoned with stones. And the glory of Jehovah appeared in the tent of meeting to all the children of Israel.
Apan ang tanang katawhan mibahad sa pagbato kanila aron patyon. Unya mitungha ang himaya ni Yahweh sa tolda nga tagboanan alang sa tanang katawhan sa Israel.
11 And Jehovah said to Moses, How long will this people despise me? and how long will they not believe me, for all the signs which I have done among them?
Miingon si Yahweh kang Moises, “Hangtod kanus-a ba kining mga tawhana mosalikyaw kanako? Hangtod kanus-a man sila mopakyas sa pagsalig kanako, luyo sa tanang timailhan sa akong gahom nga akong nahimo taliwala kanila?
12 I will smite them with the pestilence, and destroy them, and will make of thee a nation greater and mightier than they.
Atakihon ko sila uban sa hampak, isalikway ko sila, ug maghimo ako gikan sa imong kaugalingong banay ug usa ka nasod nga mas bantogan ug mas kusgan pa kay kanila.”
13 And Moses said to Jehovah, Then the Egyptians will hear it; for in thy might thou broughtest up this people from the midst of them;
Miingon si Moises kang Yahweh, “Kung buhaton nimo kini, makadungog unya ang mga Ehiptohanon mahitungod niini, tungod kay giluwas mo kining mga tawhana gikan kanila pinaagi sa imong gahom.
14 and they will tell it to the inhabitants of this land, [who] have heard that thou, Jehovah, art in the midst of this people, that thou, Jehovah, lettest thyself be seen eye to eye, and that thy cloud standeth over them, and that thou goest before them, in a pillar of cloud by day, and in a pillar of fire by night;
Isulti nila kini sa mga lumulupyo niining yutaa. Nakadungog sila nga ikaw, O Yahweh, nag-uban niining mga tawhana, tungod kay nakita ka nawong sa nawong. Mibarog ang imong panganod ibabaw sa imong katawhan. Nag-una ka kanila ingon nga haligi nga panganod sa pagkaadlaw ug usa ka haligi nga kalayo sa kagabhion.
15 if thou now slayest this people as one man, then the nations that have heard thy fame will speak, saying,
Kung patyon nimo karon kining mga tawhana ingon nga usa lang ka tawo, ang kanasoran unya nga nakadungog sa imong kabantogan mosulti ug moingon,
16 Because Jehovah was not able to bring this people into the land that he had sworn unto them, he has therefore slain them in the wilderness.
“Tungod kay dili madala ni Yahweh kining mga katawhan paingon sa yuta nga iyang gisaad kanila, gipamatay nalang niya sila sa kamingawan.'
17 And now, I beseech thee, let the power of the Lord be great, according as thou hast spoken, saying,
Karon, gihangyo ko ikaw, gamita ang imong dakong gahom. Kay nag-ingon ka,
18 Jehovah is slow to anger, and abundant in goodness, forgiving iniquity and transgression, but by no means clearing [the guilty], visiting the iniquity of the fathers upon the children, upon the third and fourth [generation].
'Si Yahweh dili daling masuko ug madagayaon sa pagkamatinud-anon sa kasabotan. Pasayloon niya ang mga kalapasan ug ang kasal-anan. Silotan niya ang sad-an sa dihang mosilot siya sa sala sa mga kaliwatan sa ilang mga katigulangan, hangtod sa ikatulo ug ikaupat nga kaliwatan.'
19 Pardon, I beseech thee, the iniquity of this people according to the greatness of thy loving-kindness, and as thou hast forgiven this people, from Egypt even until now.
Naghangyo ako kanimo, pasayloa ang sala niining mga katawhan tungod sa pagkadako sa imong pagkamatinud-anon sa kasabotan, sama sa kanunay nimong pagpasaylo niining mga tawhana gikan pa sa panahon nga anaa pa sila sa Ehipto hangtod karon.”
20 And Jehovah said, I have pardoned according to thy word.
Miingon si Yahweh, “Pasayloon ko sila sumala sa imong gihangyo,
21 But as surely as I live, all the earth shall be filled with the glory of Jehovah!
apan sa tinuod, samtang ako nagpuyo, ug samtang napuno ang tibuok kalibotan sa akong himaya,
22 for all those men who have seen my glory, and my signs, which I did in Egypt and in the wilderness, and have tempted me these ten times, and have not hearkened to my voice,
kadtong tanang mga tawo nga nakakita sa akong himaya ug mga timailhan sa gahom nga akong gibuhat didto sa Ehipto ug sa kamingawan—gisulayan gihapon nila ako sa napulo ka higayon ug wala sila namati sa akong tingog.
23 shall in no wise see the land which I did swear unto their fathers: none of them that despised me shall see it.
Busa mosulti ako nga dili gayod sila makakita sa yuta nga akong gisaad sa ilang mga katigulangan. Walay bisan usa kanila nga nagsalikway kanako ang makakita niini,
24 But my servant Caleb, because he hath another spirit in him, and hath followed me fully, him will I bring into the land whereinto he came; and his seed shall possess it.
gawas sa akong alagad nga si Caleb, tungod kay aduna siyay lahi nga espiritu. Hugot ang iyang pagtuman kanako; dad-on ko siya ngadto sa yuta nga iyang giadto ug gisusi. Makapanag-iya ang iyang kaliwatan niini.
25 (Now the Amalekites and the Canaanites dwell in the valley.) To-morrow turn you, and take your journey into the wilderness, on the way to the Red sea.
(Karon ang mga Amalekanhon ug mga Canaanhon nagpuyo didto sa walog.) Ugma balik ug lakaw ngadto sa kamingawan pinaagi sa dalan sa Pulang Dagat.”
26 And Jehovah spoke to Moses and to Aaron, saying,
Nakigsulti si Yahweh kang Moises ug kang Aaron. Miingon siya,
27 How long [shall I bear] with this evil assembly, which murmur against me? I have heard the murmurings of the children of Israel, which they murmur against me.
“Hangtod kanus-a ako magpailob niining daotang katilingban nga nagtamay kanako? Nadungog ko ang pagbagulbol sa katawhan sa Israel batok kanako.
28 Say unto them, As surely as I live, saith Jehovah, if I do not do unto you as ye have spoken in mine ears!
Ingna sila, 'Samtang nagpuyo ako, miingon si Yahweh, 'Sumala sa inyong gisulti nga akong nadungog, buhaton ko kini kaninyo:
29 In this wilderness shall your carcases fall; and all that were numbered of you, according to your whole number from twenty years old and upwards, who have murmured against me,
Mangatumba ang inyong patay nga mga lawas dinhi sa kamingawan, kamong tanan nga nagbagulbol batok kanako, kamo nga naapil sa pag-ihap, ang tanang ihap sa katawhan nga nagpanuigon gikan sa 20 ka tuig ug pataas.
30 shall in no wise come into the land, concerning which I have lifted up my hand to make you dwell in it; save Caleb the son of Jephunneh, and Joshua the son of Nun.
Dili gayod kamo makaadto sa yuta nga akong gisaad aron mahimo ninyong puluy-anan, gawas lamang kang Caleb ang anak nga lalaki ni Jefune ug kang Josue ang anak nga lalaki ni Nun.
31 But your little ones, of whom ye said they should be a prey, them will I bring in, and they shall know the land that ye have despised.
Apan ang mga gagmay nga bata nga inyong giingon nga mahimong mga bihag, dad-on ko sila didto sa yuta. Masinatian nila ang yuta nga inyong gisalikway!
32 And as to you, your carcases shall fall in this wilderness.
Alang kaninyo, mangatumba ang inyong mga patay nga lawas dinhi sa kamingawan.
33 And your children shall wander in the wilderness forty years, and bear your whoredoms, until your carcases be wasted in the wilderness.
Mahimong mga magbalantay ang inyong mga anak dinhi sa kamingawan sulod sa 40 ka tuig. Mag-antos sila sa silot sa inyong pagkamasupilon hangtod sa kataposan sa inyong patay nga mga lawas sa kamingawan.
34 After the number of the days in which ye have searched out the land, forty days, each day for a year shall ye bear your iniquities forty years, and ye shall know mine estrangement [from you].
Sama sa gidugayon sa mga adlaw sa pagsusi ninyo sa yuta—40 ka adlaw, pagaantoson usab ninyo ang silot sa inyong mga sala sulod sa 40 ka tuig—usa ka tuig alang sa matag adlaw, ug unya inyong masayran kung unsa ako ingon nga inyong kaaway.
35 I Jehovah have spoken; I will surely do it unto all this evil assembly which have gathered together against me! in this wilderness they shall be consumed, and there they shall die.
Ako, si Yahweh, ang nagsulti. Buhaton ko gayod kining tanan alang niining daotang katilingban nga nagkatigom batok kanako. Mangapuo gayod sila, ug dinhi sila mangamatay.'''
36 And the men whom Moses had sent to search out the land, who returned, and made the whole assembly to murmur against him, by bringing up an evil report upon the land,
Busa ang mga lalaki nga gipadala ni Moises aron sa pagtan-aw sa yuta nangamatay pinaagi sa hampak sa atubangan ni Yahweh.
37 even those men who had brought up an evil report upon the land, died by a plague before Jehovah.
Mao kini ang mga lalaki nga mibalik ug midala sa dili maayo nga balita mahitungod sa yuta. Gihimo niini ang mga tawo nga magbagulbol batok kang Moises.
38 But Joshua the son of Nun, and Caleb the son of Jephunneh, lived still of the men that had gone to search out the land.
Niadtong mga lalaki nga milakaw sa pagsusi sa yuta, si Josue lamang nga anak ni Nun ug si Caleb nga anak ni Jefune ang nabiling buhi.
39 And Moses told all these sayings to all the children of Israel; then the people mourned greatly.
Sa dihang gibalita ni Moises kini nga mga pulong ngadto sa tanang katawhan sa Israel, nagbangotan sila pag-ayo.
40 And they rose up early in the morning, and went up to the hill-top, saying, Here are we, and we will go up to the place of which Jehovah has spoken; for we have sinned.
Mibangon sila sa sayo sa buntag ug miadto sa tumoy sa bukid ug miingon, “Tan-awa, ania kita dinhi, ug moadto kita sa dapit nga gisaad ni Yahweh, tungod kay nakasala kita.”
41 And Moses said, Why now do ye transgress the commandment of Jehovah? but it shall not prosper!
Apan miingon si Moises, “Nganong supakon man ninyo karon ang mando ni Yahweh?
42 Go not up, for Jehovah is not among you; that ye be not smitten before your enemies;
Dili kamo magmalamposon. Ayaw kamo paglakaw, tungod kay si Yahweh dili mag-uban kaninyo aron ilikay kamo gikan sa pagkapildi batok sa inyong mga kaaway.
43 for the Amalekites and the Canaanites are there before you, and ye shall fall by the sword; for as ye have turned away from Jehovah, Jehovah will not be with you.
Ang mga Amalekanhon ug mga Canaanhon anaa didto, ug mamatay kamo pinaagi sa espada tungod kay mitalikod kamo gikan sa pagsunod kang Yahweh. Busa dili siya mouban kaninyo.''
44 Yet they presumed to go up to the hill-top; but the ark of the covenant of Jehovah, and Moses, did not depart from the midst of the camp.
Apan nangahas gihapon sila sa pagtungas sa bungtod; apan, bisan si Moises ni ang sudlanan sa kasabotan ni Yahweh wala mibiya sa kampo.
45 And the Amalekites and the Canaanites who dwelt on that hill, came down and smote them, and cut them to pieces, as far as Hormah.
Unya milugsong ang mga Amalekanhon, ug ang mga Canaanhon usab nga nagpuyo niadtong mga bungtora. Gisulong nila ang mga Israelita ug napildi sila hangtod sa Horma.