Matthew 8
1 And when he had come down from the mountain, great crowds followed him.
Mikill mannfjöldi fylgdi Jesú þegar hann gekk niður fjallshlíðina að ræðunni lokinni.
2 And behold, a leper came up to [him] and did him homage, saying, Lord, if thou wilt, thou art able to cleanse me.
Og viti menn! Þá kom holdsveikur maður til hans. Hann kraup við fætur hans og sagði: „Herra, ef þú vilt getur þú læknað mig.“
3 And he stretched out his hand and touched him, saying, I will; be cleansed. And immediately his leprosy was cleansed.
Jesús snerti manninn og sagði: „Ég vil að þú verðir heilbrigður!“Og samstundis hvarf holdsveikin!
4 And Jesus says to him, See thou tell no man, but go, shew thyself to the priest, and offer the gift which Moses ordained, for a testimony to them.
Jesús sagði þá við hann: „Segðu engum frá þessu strax, en farðu rakleitt til prestsins og láttu hann skoða þig. Taktu með þér fórn þá sem lög Móse gera ráð fyrir að holdsveikir beri fram, þegar þeir læknast, sem opinbera staðfestingu þess að þú sért orðinn heilbrigður.“
5 And when he had entered into Capernaum, a centurion came to him, beseeching him,
Þegar Jesús kom til Kapernaum mætti hann rómverskum liðsforingja. Liðsforinginn skýrði frá því að þjónn hans lægi lamaður heima og honum liði illa.
6 and saying, Lord, my servant lies paralytic in the house, suffering grievously.
7 And Jesus says to him, I will come and heal him.
„A ég að koma og lækna hann?“spurði Jesús.
8 And the centurion answered and said, Lord, I am not fit that thou shouldest enter under my roof; but only speak a word, and my servant shall be healed.
„Herra, “sagði liðsforinginn, „ég er ekki verður þess að þú komir inn á heimili mitt (og það er reyndar ekki nauðsynlegt). Segðu aðeins núna: „Læknist þú!“og þá mun þjónn minn verða heilbrigður!
9 For I also am a man under authority, having under me soldiers, and I say to this [one], Go, and he goes; and to another, Come, and he comes; and to my bondman, Do this, and he does it.
Þetta segi ég vegna þess að ég er settur undir vald æðri liðsforingja, en hef jafnframt sjálfur vald yfir mínum hermönnum. Ég segi við einn þeirra: „Farðu!“og hann fer, og við annan: „Komdu!“og hann kemur. Við þjón minn segi ég: „Gerðu þetta!“og hann hlýðir skilyrðislaust. Þess vegna veit ég að þú hefur vald til að skipa þessum sjúkdómi að fara og hann mun fara!“
10 And when Jesus heard it, he wondered, and said to those who followed, Verily I say unto you, Not even in Israel have I found so great faith.
Jesús varð undrandi! Hann sneri sér að mannfjöldanum og sagði: „Hvergi í Ísrael hef ég fundið svo mikla trú!
11 But I say unto you, that many shall come from [the] rising and setting [sun], and shall lie down at table with Abraham, and Isaac, and Jacob in the kingdom of the heavens;
Og ég skal segja ykkur eitt: Margir útlendingar (eins og þessi rómverski liðsforingi) munu koma hvaðanæva að og sitja með Abraham, Ísak og Jakobi í konungsríki himnanna.
12 but the sons of the kingdom shall be cast out into the outer darkness: there shall be the weeping and the gnashing of teeth.
Mörgum Ísraelsmönnum – já, einmitt þeim sem konungsríkið var ætlað – mun verða kastað út í myrkrið og þar verður grátið og kveinað.“
13 And Jesus said to the centurion, Go, and as thou hast believed, be it to thee. And his servant was healed in that hour.
Síðan sagði Jesús við liðsforingjann: „Farðu heim til þín. Verði þér að trú þinni.“Samstundis varð þjónninn heilbrigður!
14 And when Jesus had come to Peter's house, he saw his mother-in-law laid down and in a fever;
Eftir þetta fór Jesús heim til Péturs. Tengdamóðir Péturs lá þar með mikinn hita.
15 and he touched her hand, and the fever left her, and she arose and served him.
Jesús snerti hönd hennar og við það hvarf hitinn. Hún reis á fætur og gaf þeim að borða.
16 And when the evening was come, they brought to him many possessed by demons, and he cast out the spirits with a word, and healed all that were ill;
Um kvöldið voru færðir til Jesú menn sem höfðu illa anda. Hann rak illu andana út með einu orði og læknaði þá sem sjúkir voru.
17 so that that should be fulfilled which was spoken through Esaias the prophet, saying, Himself took our infirmities and bore our diseases.
Þarna rættist spádómur Jesaja: „Sjúkdóma okkar og þjáningar tók hann á sig.“
18 And Jesus, seeing great crowds around him, commanded to depart to the other side.
Þegar Jesús sá að fólk dreif stöðugt að, sagði hann lærisveinunum að þeir skyldu búa sig undir að sigla yfir vatnið.
19 And a scribe came up and said to him, Teacher, I will follow thee whithersoever thou mayest go.
Í sama mund sagði einn af fræðimönnum Gyðinga við hann: „Meistari, ég vil fylgja þér hvert sem þú ferð!“
20 And Jesus says to him, The foxes have holes, and the birds of the heaven roosting-places; but the Son of man has not where he may lay his head.
Jesús svaraði: „Refir eiga greni og fuglarnir hreiður, en ég, Kristur, á ekkert heimili – engan stað til að hvílast.“
21 But another of his disciples said to him, Lord, suffer me first to go away and bury my father.
Þá sagði annar úr hópi lærisveinanna: „Herra, þegar faðir minn er dáinn, skal ég fylgja þér.“
22 But Jesus said to him, Follow me, and leave the dead to bury their own dead.
„Fylgdu mér núna!“sagði Jesús. „Láttu hina andlega dauðu annast sína dauðu.“
23 And he went on board ship and his disciples followed him;
Síðan steig Jesús út í bátinn og hélt yfir vatnið ásamt lærisveinum sínum.
24 and behold, [the water] became very agitated on the sea, so that the ship was covered by the waves; but he slept.
Þá hvessti skyndilega svo að öldurnar gengu yfir bátinn, en Jesús svaf.
25 And the disciples came and awoke him, saying, Lord save: we perish.
Lærisveinarnir vöktu hann og hrópuðu: „Drottinn! Bjargaðu okkur Við erum að farast!“
26 And he says to them, Why are ye fearful, O ye of little faith? Then, having arisen, he rebuked the winds and the sea, and there was a great calm.
„Lítil er trú ykkar, “svaraði Jesús. „Hvers vegna eruð þið hræddir?“Síðan reis hann á fætur og hastaði á vindinn og öldurnar. Þá lægði vindinn og allt varð kyrrt!
27 But the men were astonished, saying, What sort [of man] is this, that even the winds and the sea obey him?
Lærisveinarnir voru orðlausir af undrun og ótta. „Hver er hann eiginlega?“spurðu þeir hver annan, „vindurinn og vatnið hlýða honum!“
28 And there met him, when he came to the other side, to the country of the Gergesenes, two possessed by demons, coming out of the tombs, exceeding dangerous, so that no one was able to pass by that way.
Þegar þeir komu að landi í byggðum Gadarena, komu á móti þeim tveir menn haldnir illum öndum. Menn þessir höfðu búið um sig í gröfunum og voru svo óðir að enginn þorði að fara þar um.
29 And behold, they cried out, saying, What have we to do with thee, Son of God? hast thou come here before the time to torment us?
Þeir hrópuðu nú til Jesú og sögðu: „Hvað vilt þú okkur, sonur Guðs? Þú hefur ekki enn leyfi til að tortíma okkur!“
30 Now there was, a great way off from them, a herd of many swine feeding;
Skammt þar frá var svínahjörð á beit.
31 and the demons besought him, saying, If thou cast us out, send us away into the herd of swine.
Illu andarnir báðu hann og sögðu: „Sendu okkur í svínin, ef þú ætlar að reka okkur út.“
32 And he said to them, Go. And they, going out, departed into the herd of swine; and lo, the whole herd [of swine] rushed down the steep slope into the sea, and died in the waters.
„Já, farið þangað, “svaraði Jesús. Þá fóru þeir úr mönnunum, í svínin og öll hjörðin æddi fram af hengiflugi og drukknaði í vatninu.
33 But they that fed them fled, and went away into the city and related everything, and what had happened as to those possessed by demons.
Þegar svínahirðarnir sáu þetta, flúðu þeir til næsta bæjar og sögðu frá því sem gerst hafði.
34 And behold, the whole city went out to meet Jesus; and when they saw him, they begged [him] to go away out of their coasts.
Allir, sem þar bjuggu, flýttu sér út til að sjá Jesú, en eftir það báðu þeir hann að fara og láta sig í friði.
