Matthew 6
1 Take heed not to do your alms before men to be seen of them, otherwise ye have no reward with your Father who is in the heavens.
୧ଲ଼କୁ ମେସ୍ତାପେରିୱା ଇଞ୍ଜିଁ ଲ଼କୁ ନ଼କିତା ଦାର୍ମୁତି କାମା କିଆଦୁ, ଏ଼ଦାଆଁତାକି ମୀରୁ ଜାଗ୍ରାତା ଆ଼ଦୁ, ଆ଼ଆତିହିଁ ମୀ ଲାକପୂରୁତି ଆ଼ବା ନ଼କିତା ମିଙ୍ଗେ ଦା଼ନା ହିଲେଏ ।
2 When therefore thou doest alms, sound not a trumpet before thee, as the hypocrites do in the synagogues and in the streets, so that they may have glory from men. Verily I say unto you, They have their reward.
୨ଏ଼ଦାଆଁତାକି ଦା଼ନା ହୀନାଟି କୁଟୁ ଗାଟାରିଲେହେଁ ଜାହାରା ନ଼କିତା ତୀତ୍ରି ଊକାଆଦୁ; ଏ଼ୱାରି ଲ଼କୁ ତା଼ଣାଟି ମା଼ନି ବେଟାଆ଼ହାଲି ଜୀହୁଦି ଲ଼କୁତି କୁଟମି ଇଲୁତା ଅ଼ଡ଼େ ମାଦି ଆଂଗେଣିତା ଏଲେକିନେରି, ନା଼ନୁ ମିଙ୍ଗେ ସାତା ୱେସିମାଞ୍ଜାଇଁ ଏ଼ୱାରି ତାମି ଦା଼ନା ବେଟାଆ଼ହାମାନେରି ।
3 But thou, when thou doest alms, let not thy left hand know what thy right hand does;
୩ସାମା ମୀରୁ ଦା଼ନା ହୀନାଟି ମୀ ଟିଃନି କେୟୁ ଏ଼ନାଆଁ କିହିମାନେ ମୀ ଟେ଼ବ୍ରି କେୟୁ ପୁନାଆପେ,
4 so that thine alms may be in secret, and thy Father who sees in secret will render [it] to thee.
୪ଏ଼ନିକିଁ ମୀ ଦା଼ନା ହୀତାୟି ପୁନାଆରେ଼ଟୁ ଆ଼ନେ, ମୀ ଲାକପୂରୁତି ଆ଼ବା ଜିକେଏ ପୁନାଆରେ଼ଟୁ ମେହ୍ନାସି, ଏ଼ୱାସି ମିଙ୍ଗେ ଦା଼ନା ହିୟାନେସି ।
5 And when thou prayest, thou shalt not be as the hypocrites; for they love to pray standing in the synagogues and in the corners of the streets so that they should appear to men. Verily I say unto you, They have their reward.
୫ପ୍ରା଼ତାନା କିନାଟି କୁଟୁ ଗାଟାରିଲେହେଁ ଆ଼ଆଦୁ, ଏ଼ନାଆଁତାକି ଇଚିହିଁ ଏ଼ୱାରି ଲ଼କୁଣି ତ଼ସାଲି ତାକି, ଜୀହୁଦି ଲ଼କୁତି କୁଟମି ଇଲୁତା ଅ଼ଡ଼େ ଡେ଼ଡ଼ା ଜିରୁତି କନତା ନିଚାନା ପ୍ରା଼ତାନା କିହାଲି ରା଼ହାଁ ଆ଼ନେରି; ନା଼ନୁ ମିଙ୍ଗେ ସାତା ୱେସିମାଞ୍ଜାଇଁ, ଏ଼ୱାରି ତାମି ଦା଼ନା ବେଟାଆ଼ହାମାନେରି ।
6 But thou, when thou prayest, enter into thy chamber, and having shut thy door, pray to thy Father who is in secret, and thy Father who sees in secret will render [it] to thee.
୬ସାମା ମୀରୁ ପ୍ରା଼ତାନା କିନାଟି ମୀ ଇଲୁ ବିତ୍ରା ହାଜୁ, ଇଞ୍ଜାଁ ଦା଼ରା ସୁଣ୍ଡା କଡାଦୁ ଅ଼ଡ଼େ ତ଼ଞ୍ଜା ଆ଼ଆଗାଟି ମୀ ଆ଼ବା ମାହାପୂରୁ ତା଼ଣା ପ୍ରା଼ତାନା କିଦୁ; ଅ଼ଡ଼େ ମୀ ଆ଼ବା ଆମ୍ବାଆସି ଡ଼ୁଗାନା ମେସ୍ତାନେସି ଏ଼ୱାସି ମିଙ୍ଗେ ଦା଼ନା ହିୟାନେସି ।
7 But when ye pray, use not vain repetitions, as those who are of the nations: for they think they shall be heard through their much speaking.
୭ମୀରୁ ପ୍ରା଼ତାନା କିନାଟି ଜୀହୁଦିଆ଼ଆତାରି ଲେହେଁ ଉଜେ ଉଜେଏ ପେଚେପେଚେ ଜ଼ଲାଆଦୁ, ଏ଼ନାଆଁତାକି ଇଚିହିଁ ଏ଼ୱାରି ଅଣ୍ପିନେରି, ହା଼ରେକା ପ୍ରା଼ତାନା କିତିସାରେ ମା଼ ପ୍ରା଼ତାନା ମାହାପୂରୁ ୱେଞ୍ଜାନେସି ।
8 Be not ye therefore like them, for your Father knows of what things ye have need before ye beg [anything] of him.
୮ଏ଼ଦାଆଁତାକି ଏ଼ୱାରିଲେହେଁ ଆ଼ଆଦୁ, ଏ଼ନାଆଁତାକି ଇଚିହିଁ ମିଙ୍ଗେ ଏ଼ନାୟି ଲ଼ଡ଼ାମାନେ, ରୀହ୍ଆ ନ଼କେଏ ଏ଼ଦାଆଁ ମୀ ଆ଼ବା ମାହାପୂରୁ ବାରେ ପୁଞ୍ଜାମାନେସି ।
9 Thus therefore pray ye: Our Father who art in the heavens, let thy name be sanctified,
୯ଅ଼ଡ଼େ ମୀରୁ ଇଲେକିହିଁ ପ୍ରା଼ତାନା କିଦୁ; ଏ଼ ମା଼ ଲାକପୂରୁତି ଆ଼ବା, ନୀ ଦ଼ରୁ ନେହାୟି ଇଞ୍ଜିଁ ମା଼ନୱି ଆ଼ପେ;
10 let thy kingdom come, let thy will be done as in heaven so upon the earth;
୧୦ନୀ ରା଼ଜି ୱା଼ପେ; ଲାକପୂରୁତି ଲେହେଁ ଦାର୍ତିତା ଜିକେଏ ନୀ କାତେଏ ଆ଼ପେ,
11 give us to-day our needed bread,
୧୧ନୀଞ୍ଜୁ ମାଙ୍ଗେ ଲ଼ଡ଼ା ଆ଼ନି ରା଼ନ୍ଦା ହିୟାମୁ,
12 and forgive us our debts, as we also forgive our debtors,
୧୨ମା଼ କ଼ପାତଲେ ଦ଼ହ କିହାମାନି ଲ଼କୁଣି ମା଼ମ୍ବୁ ଏ଼ନିକିହିଁ ଦ଼ହ ଆହ୍ଅମି, ଏଲେକିହିଁ ମା଼ ଦ଼ହ ବାରେ ମ୍ଣେକ୍ହାମୁ ।
13 and lead us not into temptation, but save us from evil.
୧୩ମାଙ୍ଗେ ପା଼ନ୍ଦାତା ମେତ୍ହାଆନି ଲାଗେଏ ପ଼ଲେଏ ତା଼ଣାଟି ପିସ୍ପି କିୟାମୁ, ଏ଼ନିଇଚିହିଁ ରା଼ଜି ବା଼ଡ଼୍ୟୁ କାଜାପା଼ଣା କା଼ଲା କା଼ଲାତାକି ନୀଦିଏ ଆ଼ପେ । ଆ଼ମେନ୍ ।
14 For if ye forgive men their offences, your heavenly Father also will forgive you [yours],
୧୪ଇଚିହିଁ ମୀରୁ ଏଟ୍କା ଲ଼କୁତି ପା଼ପୁ ବାରେ ମ୍ଣେକ୍ହିସାରେ, ମୀ ଲାକପୂରୁତି ଆ଼ବା ମାହାପୂରୁ ଜିକେଏ ମୀ ପା଼ପୁ ମ୍ଣେକ୍ହାନେସି;
15 but if ye do not forgive men their offences, neither will your Father forgive your offences.
୧୫ସାମା ମୀରୁ ଲ଼କୁତି ପା଼ପୁ ମ୍ଣେକ୍ଆସାରେ, ମୀ ଆ଼ବା ଜିକେଏ ମୀ ପା଼ପୁ ମ୍ଣେକ୍ହଅସି ।
16 And when ye fast, be not as the hypocrites, downcast in countenance; for they disfigure their faces, so that they may appear fasting to men: verily I say unto you, They have their reward.
୧୬ଉପାସା କିନାଟି କୁଟୁ ଗାଟାରିଲେହେଁ ମୀ ମୂମ୍ବୁତି ୱା଼ଡ଼ି କିଆଦୁ, ଏ଼ନାଆଁତାକି ଇଚିହିଁ ଏ଼ୱାରି ଉପାସା କିହିମାନେରି ଇଞ୍ଜିଁ ଲ଼କୁଣି ତ଼ସାଲି ତାମି ମୂମ୍ବୁ ୱା଼ଡ଼ି କିନେରି; ନା଼ନୁ ମିଙ୍ଗେ ସାତା ୱେସିମାଞ୍ଜାଇଁ ଏ଼ୱାରି ତାମି ଦା଼ନା ବେଟାଆ଼ହାମାନେରି ।
17 But thou, [when] fasting, anoint thy head and wash thy face,
୧୭ସାମା ମୀରୁ ଉପାସା କିନାଟି, ମୀ ତା଼ର୍ୟୁଁତା ନିୟୁଁ ଉହ୍ଦୁ ଅ଼ଡ଼େ ମୂମ୍ବୁ ନର୍ହା କଡାଦୁ ।
18 so that thou mayest not appear fasting unto men, but to thy Father who is in secret; and thy Father who sees in secret shall render [it] to thee.
୧୮ଏ଼ନିକିଁ ମୀରୁ ଉପାସା କିହିମାନେରି ଇଞ୍ଜିଁ ଲ଼କୁ ନ଼କିତା ତ଼ଞ୍ଜା ଆ଼ଆନା, ପୁନାଆରେ଼ଟୁ ମାନି ମୀ ଲାକପୂରୁତି ଆ଼ବା ନ଼କିତା ତ଼ଞ୍ଜା ଆ଼ଦେରି; ଅ଼ଡ଼େ ମୀ ଆ଼ବା ପୁନାଆରେ଼ଟୁ ମେସାନା ମିଙ୍ଗେ ଦା଼ନା ହିୟାନେସି ।
19 Lay not up for yourselves treasures upon the earth, where moth and rust spoils, and where thieves dig through and steal;
୧୯“ଏମ୍ବିୟା ସୀର୍ନେ ଇଞ୍ଜାଁ ଲୀମ୍ବୁ ତିନେ ଅ଼ଡ଼େ ସ଼ର୍କା କାତି ତୂକ୍ହାନା ସ଼ରୁ କିହା ଅ଼ନେରି, ଇଲେତି ଦାର୍ତିତା ମିଙ୍ଗେତାକି ଦ଼ନ କୂଡ଼ିକିହାଁ ଇଟାଆଦୁ ।
20 but lay up for yourselves treasures in heaven, where neither moth nor rust spoils, and where thieves do not dig through nor steal;
୨୦ସାମା ଆମ୍ବିୟା ସୀର୍ଏ ଇଞ୍ଜାଁ ଲୀମ୍ବୁ ତିନେଏ ଅ଼ଡ଼େ ସ଼ର୍କା କାତି ତୂକ୍ହାନା ମା଼ଣ୍ଚା ଅ଼ଅରି ଇଲେତି ଲାକପୂରୁ ମିଙ୍ଗେତାକି ଦ଼ନ କୂଡ଼ି କିଦୁ,
21 for where thy treasure is, there will be also thy heart.
୨୧ଇଚିହିଁ ଆମ୍ବିୟା ମୀ ଦ଼ନ ଏମ୍ବେଏ ମୀ ମ଼ନ ଜିକେଏ ମାନେ ।”
22 The lamp of the body is the eye; if therefore thine eye be single, thy whole body will be light:
୨୨କାନୁ ଆଙ୍ଗାତି ଦୀୱଁ ଲେହେଁ, ଇଚିହିଁ ମୀ କାନୁ ନେହିଁ ମାନେ, ଆତିହିଁ ମୀ ବାରେ ଆଙ୍ଗା ଉଜେଡ଼ି ଆ଼ନେ ।
23 but if thine eye be wicked, thy whole body will be dark. If therefore the light that is in thee be darkness, how great the darkness!
୨୩ସାମା ମୀ କାନୁ ଲାଗେଏ ମାନେ, ଆତିହିଁ ମୀ ବାରେ ଆଙ୍ଗା ଜିକେଏ ଆନ୍ଦେରି ଆ଼ନେ । ଏ଼ନାଆଁତାକି ଇଚିହିଁ ମୀ ଆଙ୍ଗାତି ଉଜେଡ଼ି ଆନ୍ଦେରି ଆତିହିଁ ଏ଼ ଆନ୍ଦେରି ଏଚେକା ଆଜିନାୟି ଆ଼ନେ ।
24 No one can serve two masters; for either he will hate the one and will love the other, or he will hold to the one and despise the other. Ye cannot serve God and mammon.
୨୪ଆମ୍ବାଆସି ଜିକେଏ ରୀ ସା଼ୱୁକାରି ତା଼ଣା ହ଼ଲେଏସି ଆ଼ହାଲି ଆ଼ଡଅସି; ଏ଼ନାଆଁତାକି ଇଚିହିଁ ଏ଼ୱାସି ରଅଣାଇଁ ଜୀୱୁ ନ଼ନେସି, ଅ଼ଡ଼େ ରଅଣାଇଁ ଅ଼ପଅସି, ରଅଣାଇଁ ମା଼ନି କିନେସି ଅ଼ଡ଼େ ରଅଣାଇଁ ମା଼ନୱି ଆ଼ଅସି, ମୀରୁ ମାହାପୂରୁ ଅ଼ଡ଼େ ଦ଼ନତି ହ଼ଲିୟାଙ୍ଗା ଆ଼ହାଲି ଆ଼ଡଅତେରି ।
25 For this cause I say unto you, Do not be careful about your life, what ye should eat and what ye should drink; nor for your body what ye should put on. Is not the life more than food, and the body than raiment?
୨୫ଏ଼ଦାଆଁତାକି ନା଼ନୁ ମିଙ୍ଗେ ୱେସିମାଞ୍ଜାଇଁ, ଏ଼ନାଆଁ ତିନାୟି ଏ଼ନାଆଁ ଗହନାୟି, ଏଲେକିଁ ମୀ ଜୀୱୁତାକି, ଏ଼ନାଆଁ ତୁର୍ନାୟି ଇଲେକିଁ ମୀ ଆଙ୍ଗା ତାକି ଅଣ୍ପାଆଦୁ, ରା଼ନ୍ଦାକିହା ଜୀୱୁ, ହିମ୍ବରିକା କିହାଁ ଆଙ୍ଗା କାଜାୟି ଆ଼ଏକି?
26 Look at the birds of the heaven, that they sow not, nor reap, nor gather into granaries, and your heavenly Father nourishes them. Are ye not much more excellent than they?
୨୬ପଟାୟାଁଣି ସିନିକିଦୁ, ଏ଼ୱି ମାଟାଉ କି ଦା଼ଉ କି ଗା଼ଦେୟିତା କୂଡ଼ିକିହାଁ ଇଟାଉ, ଏଲେଆ଼ତିୱା ଲାକପୂରୁତି ଆ଼ବା ଏ଼ୱାସିକାକି ତାମି ରା଼ନ୍ଦା ହୀହିମାନେସି, ଏ଼ୱାସିକା କିହାଁ ମୀରୁ କାଜାତେରି ଆ଼ଏକି?
27 But which of you by carefulness can add to his growth one cubit?
୨୭ଅ଼ଡ଼େ ମୀ ବିତ୍ରାଟି ଆମ୍ବାଆସି ତାନି ଗାଡି ଅଣ୍ପୁ ତଲେ ତାନି ଜୀୱୁତି ଆଗାଡ଼ା ପାଡିକିହାଲି ଆ଼ଡିମାନେସି?
28 And why are ye careful about clothing? Observe with attention the lilies of the field, how they grow: they toil not, neither do they spin;
୨୮ହିମ୍ବରିକା ତାକି ଏ଼ନାଆଁତାକି ଅଣ୍ପିମାଞ୍ଜେରି? ଜା଼ଡ଼ାତି ପୂଙ୍ଗାଣି ସିନିକିହାଁ ଅଣ୍ପାନା ଜା଼ପାଦୁ, ଏ଼ୱି ଏ଼ନିକିଁ ପାଡାଆ଼ନୁ; ଏ଼ୱି କସ୍ତ କିଉ କି ଲୂଲୁ ଦା଼ଉ,
29 but I say unto you, that not even Solomon in all his glory was clothed as one of these.
୨୯ଆ଼ତିଜିକେଏ ନା଼ନୁ ମିଙ୍ଗେ ୱେସିମାଞ୍ଜାଇଁ, ରାଜା ସଲମନ ଗାଡି ଦାରାତି ହିମ୍ବରିକା ହୁଚିମାଚିହିଁ ଜିକେଏ ଏ଼ ପୂଙ୍ଗା ବିତ୍ରାଟି ର଼ ପୂୟୁ ଲେହେଁ ଅ଼ଜା ହିଲାଆତେସି ।
30 But if God so clothe the herbage of the field, which is to-day, and to-morrow is cast into [the] oven, will he not much rather you, O [ye] of little faith?
୩୦ସାମା ଗୁଡିୟାତା ଡ଼ୟିନି ଗାର୍କି ଜା଼ଡ଼ା ନୀଞ୍ଜୁ ମାନେ ୱିଏ ହଲୁତା ହୂଡ୍କିଆ଼ନେ, ଏ଼ଦାନାକି ମାହାପୂରୁ ଇଚେକା ନେହିଁ ଅ଼ଜୁ ହୀତିହିଁ, ଏ଼ ନାମୁ ହିଲାଆଗାଟାତେରି ମିଙ୍ଗେ ହା଼ରେକା ଗାଡି ହିମ୍ବରିକା ହିୟଅସିକି?
31 Be not therefore careful, saying, What shall we eat? or What shall we drink? or What shall we put on?
୩୧ଏ଼ଦାଆଁତାକି ଏ଼ନାଆଁ ତିନମି, ଏ଼ନାଆଁ ଗହ୍ନମି, ଏ଼ନାଆଁ ପର୍ନମି ଏଲେକିହିଁ ଅଣ୍ପାଆଦୁ ।
32 for all these things the nations seek after; for your heavenly Father knows that ye have need of all these things.
୩୨ଇଚିହିଁ ଜୀହୁଦିଆ଼ଆତି ଲ଼କୁ ଈ ବାରେ ପାରିନେରି, ଅ଼ଡ଼େ ଈ ବାରେ ମିଙ୍ଗେ ଲ଼ଡ଼ାମାନେ ଇଞ୍ଜିଁ ମୀ ଲାକପୂରୁତି ଆ଼ବା ପୁଞ୍ଜାମାନେସି ।
33 But seek ye first the kingdom of God and his righteousness, and all these things shall be added unto you.
୩୩ସାମା ମୀରୁ ନ଼କେଏ ମାହାପୂରୁତି ରା଼ଜି ଅ଼ଡ଼େ ଦାର୍ମୁତି ପାରାଦୁ, ଆତିହିଁ ମୀ ଲ଼ଡ଼ାମାନି ବାରେ ହୀପ୍କିଆ଼ନେ ।
34 Be not careful therefore for the morrow, for the morrow shall be careful about itself. Sufficient to the day [is] its own evil.
୩୪ଇଚିହିଁ ୱିଏତାକି ଅଣ୍ପାଆଦୁ, ଏ଼ନାଆଁତାକି ଇଚିହିଁ ୱିଏତି ଅଣ୍ପୁ ୱିଏ ମୀରୁ ମିଙ୍ଗେତାକି ଅଣ୍ପିଦେରି, ଇଚିହିଁ ନୀଞ୍ଜୁତି କସ୍ତ ନୀଞ୍ଜୁତାକି ସା଼ରି ।
