Luke 1
1 Forasmuch as many have undertaken to draw up a relation concerning the matters fully believed among us,
ప్రథమతో యే సాక్షిణో వాక్యప్రచారకాశ్చాసన్ తేఽస్మాకం మధ్యే యద్యత్ సప్రమాణం వాక్యమర్పయన్తి స్మ
2 as those who from the beginning were eye-witnesses of and attendants on the Word have delivered them to us,
తదనుసారతోఽన్యేపి బహవస్తద్వృత్తాన్తం రచయితుం ప్రవృత్తాః|
3 it has seemed good to me also, accurately acquainted from the origin with all things, to write to thee with method, most excellent Theophilus,
అతఏవ హే మహామహిమథియఫిల్ త్వం యా యాః కథా అశిక్ష్యథాస్తాసాం దృఢప్రమాణాని యథా ప్రాప్నోషి
4 that thou mightest know the certainty of those things in which thou hast been instructed.
తదర్థం ప్రథమమారభ్య తాని సర్వ్వాణి జ్ఞాత్వాహమపి అనుక్రమాత్ సర్వ్వవృత్తాన్తాన్ తుభ్యం లేఖితుం మతిమకార్షమ్|
5 There was in the days of Herod, the king of Judaea, a certain priest, by name Zacharias, of the course of Abia, and his wife of the daughters of Aaron, and her name Elizabeth.
యిహూదాదేశీయహేరోద్నామకే రాజత్వం కుర్వ్వతి అబీయయాజకస్య పర్య్యాయాధికారీ సిఖరియనామక ఏకో యాజకో హారోణవంశోద్భవా ఇలీశేవాఖ్యా
6 And they were both just before God, walking in all the commandments and ordinances of the Lord blameless.
తస్య జాయా ద్వావిమౌ నిర్దోషౌ ప్రభోః సర్వ్వాజ్ఞా వ్యవస్థాశ్చ సంమన్య ఈశ్వరదృష్టౌ ధార్మ్మికావాస్తామ్|
7 And they had no child, because Elizabeth was barren, and they were both advanced in years.
తయోః సన్తాన ఏకోపి నాసీత్, యత ఇలీశేవా బన్ధ్యా తౌ ద్వావేవ వృద్ధావభవతామ్|
8 And it came to pass, as he fulfilled his priestly service before God in the order of his course,
యదా స్వపర్య్యానుక్రమేణ సిఖరియ ఈశ్వాస్య సమక్షం యాజకీయం కర్మ్మ కరోతి
9 it fell to him by lot, according to the custom of the priesthood, to enter into the temple of the Lord to burn incense.
తదా యజ్ఞస్య దినపరిపాయ్యా పరమేశ్వరస్య మన్దిరే ప్రవేశకాలే ధూపజ్వాలనం కర్మ్మ తస్య కరణీయమాసీత్|
10 And all the multitude of the people were praying without at the hour of incense.
తద్ధూపజ్వాలనకాలే లోకనివహే ప్రార్థనాం కర్తుం బహిస్తిష్ఠతి
11 And an angel of [the] Lord appeared to him, standing on the right of the altar of incense.
సతి సిఖరియో యస్యాం వేద్యాం ధూపం జ్వాలయతి తద్దక్షిణపార్శ్వే పరమేశ్వరస్య దూత ఏక ఉపస్థితో దర్శనం దదౌ|
12 And Zacharias was troubled, seeing [him], and fear fell upon him.
తం దృష్ట్వా సిఖరియ ఉద్వివిజే శశఙ్కే చ|
13 But the angel said to him, Fear not, Zacharias, because thy supplication has been heard, and thy wife Elizabeth shall bear thee a son, and thou shalt call his name John.
తదా స దూతస్తం బభాషే హే సిఖరియ మా భైస్తవ ప్రార్థనా గ్రాహ్యా జాతా తవ భార్య్యా ఇలీశేవా పుత్రం ప్రసోష్యతే తస్య నామ యోహన్ ఇతి కరిష్యసి|
14 And he shall be to thee joy and rejoicing, and many shall rejoice at his birth.
కిఞ్చ త్వం సానన్దః సహర్షశ్చ భవిష్యసి తస్య జన్మని బహవ ఆనన్దిష్యన్తి చ|
15 For he shall be great before [the] Lord, and he shall drink no wine nor strong drink; and he shall be filled with [the] Holy Spirit, even from his mother's womb.
యతో హేతోః స పరమేశ్వరస్య గోచరే మహాన్ భవిష్యతి తథా ద్రాక్షారసం సురాం వా కిమపి న పాస్యతి, అపరం జన్మారభ్య పవిత్రేణాత్మనా పరిపూర్ణః
16 And many of the sons of Israel shall he turn to [the] Lord their God.
సన్ ఇస్రాయేల్వంశీయాన్ అనేకాన్ ప్రభోః పరమేశ్వరస్య మార్గమానేష్యతి|
17 And he shall go before him in [the] spirit and power of Elias, to turn hearts of fathers to children, and disobedient ones to [the] thoughts of just [men], to make ready for [the] Lord a prepared people.
సన్తానాన్ ప్రతి పితృణాం మనాంసి ధర్మ్మజ్ఞానం ప్రత్యనాజ్ఞాగ్రాహిణశ్చ పరావర్త్తయితుం, ప్రభోః పరమేశ్వరస్య సేవార్థమ్ ఏకాం సజ్జితజాతిం విధాతుఞ్చ స ఏలియరూపాత్మశక్తిప్రాప్తస్తస్యాగ్రే గమిష్యతి|
18 And Zacharias said to the angel, How shall I know this, for I am an old man, and my wife advanced in years?
తదా సిఖరియో దూతమవాదీత్ కథమేతద్ వేత్స్యామి? యతోహం వృద్ధో మమ భార్య్యా చ వృద్ధా|
19 And the angel answering, said to him, I am Gabriel, who stand before God, and I have been sent to speak to thee, and to bring these glad tidings to thee;
తతో దూతః ప్రత్యువాచ పశ్యేశ్వరస్య సాక్షాద్వర్త్తీ జిబ్రాయేల్నామా దూతోహం త్వయా సహ కథాం గదితుం తుభ్యమిమాం శుభవార్త్తాం దాతుఞ్చ ప్రేషితః|
20 and behold, thou shalt be silent and not able to speak, till the day in which these things shall take place, because thou hast not believed my words, the which shall be fulfilled in their time.
కిన్తు మదీయం వాక్యం కాలే ఫలిష్యతి తత్ త్వయా న ప్రతీతమ్ అతః కారణాద్ యావదేవ తాని న సేత్స్యన్తి తావత్ త్వం వక్తుంమశక్తో మూకో భవ|
21 And the people were awaiting Zacharias, and they wondered at his delaying in the temple.
తదానీం యే యే లోకాః సిఖరియమపైక్షన్త తే మధ్యేమన్దిరం తస్య బహువిలమ్బాద్ ఆశ్చర్య్యం మేనిరే|
22 But when he came out he could not speak to them, and they recognised that he had seen a vision in the temple. And he was making signs to them, and continued dumb.
స బహిరాగతో యదా కిమపి వాక్యం వక్తుమశక్తః సఙ్కేతం కృత్వా నిఃశబ్దస్తస్యౌ తదా మధ్యేమన్దిరం కస్యచిద్ దర్శనం తేన ప్రాప్తమ్ ఇతి సర్వ్వే బుబుధిరే|
23 And it came to pass, when the days of his service were completed, he departed to his house.
అనన్తరం తస్య సేవనపర్య్యాయే సమ్పూర్ణే సతి స నిజగేహం జగామ|
24 Now after these days, Elizabeth his wife conceived, and hid herself five months, saying,
కతిపయదినేషు గతేషు తస్య భార్య్యా ఇలీశేవా గర్బ్భవతీ బభూవ
25 Thus has [the] Lord done to me in [these] days in which he looked upon [me] to take away my reproach among men.
పశ్చాత్ సా పఞ్చమాసాన్ సంగోప్యాకథయత్ లోకానాం సమక్షం మమాపమానం ఖణ్డయితుం పరమేశ్వరో మయి దృష్టిం పాతయిత్వా కర్మ్మేదృశం కృతవాన్|
26 But in the sixth month, the angel Gabriel was sent of God to a city of Galilee, of which [the] name [was] Nazareth,
అపరఞ్చ తస్యా గర్బ్భస్య షష్ఠే మాసే జాతే గాలీల్ప్రదేశీయనాసరత్పురే
27 to a virgin betrothed to a man whose name [was] Joseph, of the house of David; and the virgin's name [was] Mary.
దాయూదో వంశీయాయ యూషఫ్నామ్నే పురుషాయ యా మరియమ్నామకుమారీ వాగ్దత్తాసీత్ తస్యాః సమీపం జిబ్రాయేల్ దూత ఈశ్వరేణ ప్రహితః|
28 And the angel came in to her, and said, Hail, [thou] favoured one! the Lord [is] with thee: [blessed art thou amongst women].
స గత్వా జగాద హే ఈశ్వరానుగృహీతకన్యే తవ శుభం భూయాత్ ప్రభుః పరమేశ్వరస్తవ సహాయోస్తి నారీణాం మధ్యే త్వమేవ ధన్యా|
29 But she, [seeing] [the angel], was troubled at his word, and reasoned in her mind what this salutation might be.
తదానీం సా తం దృష్ట్వా తస్య వాక్యత ఉద్విజ్య కీదృశం భాషణమిదమ్ ఇతి మనసా చిన్తయామాస|
30 And the angel said to her, Fear not, Mary, for thou hast found favour with God;
తతో దూతోఽవదత్ హే మరియమ్ భయం మాకార్షీః, త్వయి పరమేశ్వరస్యానుగ్రహోస్తి|
31 and behold, thou shalt conceive in the womb and bear a son, and thou shalt call his name Jesus.
పశ్య త్వం గర్బ్భం ధృత్వా పుత్రం ప్రసోష్యసే తస్య నామ యీశురితి కరిష్యసి|
32 He shall be great, and shall be called Son of [the] Highest; and [the] Lord God shall give him the throne of David his father;
స మహాన్ భవిష్యతి తథా సర్వ్వేభ్యః శ్రేష్ఠస్య పుత్ర ఇతి ఖ్యాస్యతి; అపరం ప్రభుః పరమేశ్వరస్తస్య పితుర్దాయూదః సింహాసనం తస్మై దాస్యతి;
33 and he shall reign over the house of Jacob for the ages, and of his kingdom there shall not be an end. (aiōn g165)
తథా స యాకూబో వంశోపరి సర్వ్వదా రాజత్వం కరిష్యతి, తస్య రాజత్వస్యాన్తో న భవిష్యతి| (aiōn g165)
34 But Mary said to the angel, How shall this be, since I know not a man?
తదా మరియమ్ తం దూతం బభాషే నాహం పురుషసఙ్గం కరోమి తర్హి కథమేతత్ సమ్భవిష్యతి?
35 And the angel answering said to her, [The] Holy Spirit shall come upon thee, and power of [the] Highest overshadow thee, wherefore the holy thing also which shall be born shall be called Son of God.
తతో దూతోఽకథయత్ పవిత్ర ఆత్మా త్వామాశ్రాయిష్యతి తథా సర్వ్వశ్రేష్ఠస్య శక్తిస్తవోపరి ఛాయాం కరిష్యతి తతో హేతోస్తవ గర్బ్భాద్ యః పవిత్రబాలకో జనిష్యతే స ఈశ్వరపుత్ర ఇతి ఖ్యాతిం ప్రాప్స్యతి|
36 And behold, Elizabeth, thy kinswoman, she also has conceived a son in her old age, and this is the sixth month to her that was called barren:
అపరఞ్చ పశ్య తవ జ్ఞాతిరిలీశేవా యాం సర్వ్వే బన్ధ్యామవదన్ ఇదానీం సా వార్ద్ధక్యే సన్తానమేకం గర్బ్భేఽధారయత్ తస్య షష్ఠమాసోభూత్|
37 for nothing shall be impossible with God.
కిమపి కర్మ్మ నాసాధ్యమ్ ఈశ్వరస్య|
38 And Mary said, Behold the bondmaid of [the] Lord; be it to me according to thy word. And the angel departed from her.
తదా మరియమ్ జగాద, పశ్య ప్రభేరహం దాసీ మహ్యం తవ వాక్యానుసారేణ సర్వ్వమేతద్ ఘటతామ్; అననతరం దూతస్తస్యాః సమీపాత్ ప్రతస్థే|
39 And Mary, rising up in those days, went into the hill country with haste, to a city of Judah,
అథ కతిపయదినాత్ పరం మరియమ్ తస్మాత్ పర్వ్వతమయప్రదేశీయయిహూదాయా నగరమేకం శీఘ్రం గత్వా
40 and entered into the house of Zacharias, and saluted Elizabeth.
సిఖరియయాజకస్య గృహం ప్రవిశ్య తస్య జాయామ్ ఇలీశేవాం సమ్బోధ్యావదత్|
41 And it came to pass, as Elizabeth heard the salutation of Mary, the babe leaped in her womb; and Elizabeth was filled with [the] Holy Spirit,
తతో మరియమః సమ్బోధనవాక్యే ఇలీశేవాయాః కర్ణయోః ప్రవిష్టమాత్రే సతి తస్యా గర్బ్భస్థబాలకో ననర్త్త| తత ఇలీశేవా పవిత్రేణాత్మనా పరిపూర్ణా సతీ
42 and cried out with a loud voice and said, Blessed [art] thou amongst women, and blessed the fruit of thy womb.
ప్రోచ్చైర్గదితుమారేభే, యోషితాం మధ్యే త్వమేవ ధన్యా, తవ గర్బ్భస్థః శిశుశ్చ ధన్యః|
43 And whence [is] this to me, that the mother of my Lord should come to me?
త్వం ప్రభోర్మాతా, మమ నివేశనే త్వయా చరణావర్పితౌ, మమాద్య సౌభాగ్యమేతత్|
44 For behold, as the voice of thy salutation sounded in my ears, the babe leaped with joy in my womb.
పశ్య తవ వాక్యే మమ కర్ణయోః ప్రవిష్టమాత్రే సతి మమోదరస్థః శిశురానన్దాన్ ననర్త్త|
45 And blessed [is] she that has believed, for there shall be a fulfilment of the things spoken to her from [the] Lord.
యా స్త్రీ వ్యశ్వసీత్ సా ధన్యా, యతో హేతోస్తాం ప్రతి పరమేశ్వరోక్తం వాక్యం సర్వ్వం సిద్ధం భవిష్యతి|
46 And Mary said, My soul magnifies the Lord,
తదానీం మరియమ్ జగాద| ధన్యవాదం పరేశస్య కరోతి మామకం మనః|
47 and my spirit has rejoiced in God my Saviour.
మమాత్మా తారకేశే చ సముల్లాసం ప్రగచ్ఛతి|
48 For he has looked upon the low estate of his bondmaid; for behold, from henceforth all generations shall call me blessed.
అకరోత్ స ప్రభు ర్దుష్టిం స్వదాస్యా దుర్గతిం ప్రతి| పశ్యాద్యారభ్య మాం ధన్యాం వక్ష్యన్తి పురుషాః సదా|
49 For the Mighty One has done to me great things, and holy [is] his name;
యః సర్వ్వశక్తిమాన్ యస్య నామాపి చ పవిత్రకం| స ఏవ సుమహత్కర్మ్మ కృతవాన్ మన్నిమిత్తకం|
50 and his mercy [is] to generations and generations to them that fear him.
యే బిభ్యతి జనాస్తస్మాత్ తేషాం సన్తానపంక్తిషు| అనుకమ్పా తదీయా చ సర్వ్వదైవ సుతిష్ఠతి|
51 He has wrought strength with his arm; he has scattered haughty [ones] in the thought of their heart.
స్వబాహుబలతస్తేన ప్రాకాశ్యత పరాక్రమః| మనఃకుమన్త్రణాసార్ద్ధం వికీర్య్యన్తేఽభిమానినః|
52 He has put down rulers from thrones, and exalted the lowly.
సింహాసనగతాల్లోకాన్ బలినశ్చావరోహ్య సః| పదేషూచ్చేషు లోకాంస్తు క్షుద్రాన్ సంస్థాపయత్యపి|
53 He has filled the hungry with good things, and sent away the rich empty.
క్షుధితాన్ మానవాన్ ద్రవ్యైరుత్తమైః పరితర్ప్య సః| సకలాన్ ధనినో లోకాన్ విసృజేద్ రిక్తహస్తకాన్|
54 He has helped Israel his servant, in order to remember mercy,
ఇబ్రాహీమి చ తద్వంశే యా దయాస్తి సదైవ తాం| స్మృత్వా పురా పితృణాం నో యథా సాక్షాత్ ప్రతిశ్రుతం| (aiōn g165)
ఇస్రాయేల్సేవకస్తేన తథోపక్రియతే స్వయం||
56 And Mary abode with her about three months, and returned to her house.
అనన్తరం మరియమ్ ప్రాయేణ మాసత్రయమ్ ఇలీశేవయా సహోషిత్వా వ్యాఘుయ్య నిజనివేశనం యయౌ|
57 But the time was fulfilled for Elizabeth that she should bring forth, and she gave birth to a son.
తదనన్తరమ్ ఇలీశేవాయాః ప్రసవకాల ఉపస్థితే సతి సా పుత్రం ప్రాసోష్ట|
58 And her neighbours and kinsfolk heard that [the] Lord had magnified his mercy with her, and they rejoiced with her.
తతః పరమేశ్వరస్తస్యాం మహానుగ్రహం కృతవాన్ ఏతత్ శ్రుత్వా సమీపవాసినః కుటుమ్బాశ్చాగత్య తయా సహ ముముదిరే|
59 And it came to pass on the eighth day they came to circumcise the child, and they called it after the name of his father, Zacharias.
తథాష్టమే దినే తే బాలకస్య త్వచం ఛేత్తుమ్ ఏత్య తస్య పితృనామానురూపం తన్నామ సిఖరియ ఇతి కర్త్తుమీషుః|
60 And his mother answering said, No; but he shall be called John.
కిన్తు తస్య మాతాకథయత్ తన్న, నామాస్య యోహన్ ఇతి కర్త్తవ్యమ్|
61 And they said to her, There is no one among thy kinsfolk who is called by this name.
తదా తే వ్యాహరన్ తవ వంశమధ్యే నామేదృశం కస్యాపి నాస్తి|
62 And they made signs to his father as to what he might wish it to be called.
తతః పరం తస్య పితరం సిఖరియం ప్రతి సఙ్కేత్య పప్రచ్ఛుః శిశోః కిం నామ కారిష్యతే?
63 And having asked for a writing-table, he wrote saying, John is his name. And they all wondered.
తతః స ఫలకమేకం యాచిత్వా లిలేఖ తస్య నామ యోహన్ భవిష్యతి| తస్మాత్ సర్వ్వే ఆశ్చర్య్యం మేనిరే|
64 And his mouth was opened immediately, and his tongue, and he spake, blessing God.
తత్క్షణం సిఖరియస్య జిహ్వాజాడ్యేఽపగతే స ముఖం వ్యాదాయ స్పష్టవర్ణముచ్చార్య్య ఈశ్వరస్య గుణానువాదం చకార|
65 And fear came upon all who dwelt round about them; and in the whole hill-country of Judaea all these things were the subject of conversation.
తస్మాచ్చతుర్దిక్స్థాః సమీపవాసిలోకా భీతా ఏవమేతాః సర్వ్వాః కథా యిహూదాయాః పర్వ్వతమయప్రదేశస్య సర్వ్వత్ర ప్రచారితాః|
66 And all who heard them laid them up in their heart, saying, What then will this child be? And [the] Lord's hand was with him.
తస్మాత్ శ్రోతారో మనఃసు స్థాపయిత్వా కథయామ్బభూవుః కీదృశోయం బాలో భవిష్యతి? అథ పరమేశ్వరస్తస్య సహాయోభూత్|
67 And Zacharias his father was filled with [the] Holy Spirit, and prophesied, saying,
తదా యోహనః పితా సిఖరియః పవిత్రేణాత్మనా పరిపూర్ణః సన్ ఏతాదృశం భవిష్యద్వాక్యం కథయామాస|
68 Blessed be [the] Lord the God of Israel, because he has visited and wrought redemption for his people,
ఇస్రాయేలః ప్రభు ర్యస్తు స ధన్యః పరమేశ్వరః| అనుగృహ్య నిజాల్లోకాన్ స ఏవ పరిమోచయేత్|
69 and raised up a horn of deliverance for us in the house of David his servant;
విపక్షజనహస్తేభ్యో యథా మోచ్యామహే వయం| యావజ్జీవఞ్చ ధర్మ్మేణ సారల్యేన చ నిర్భయాః|
70 as he spoke by [the] mouth of his holy prophets, who have been since the world began; (aiōn g165)
సేవామహై తమేవైకమ్ ఏతత్కారణమేవ చ| స్వకీయం సుపవిత్రఞ్చ సంస్మృత్య నియమం సదా|
71 deliverance from our enemies and out of the hand of all who hate us;
కృపయా పురుషాన్ పూర్వ్వాన్ నికషార్థాత్తు నః పితుః| ఇబ్రాహీమః సమీపే యం శపథం కృతవాన్ పురా|
72 to fulfil mercy with our fathers and remember his holy covenant,
తమేవ సఫలం కర్త్తం తథా శత్రుగణస్య చ| ఋతీయాకారిణశ్చైవ కరేభ్యో రక్షణాయ నః|
73 [the] oath which he swore to Abraham our father,
సృష్టేః ప్రథమతః స్వీయైః పవిత్రై ర్భావివాదిభిః| (aiōn g165)
74 to give us, that, saved out of the hand of our enemies, we should serve him without fear
యథోక్తవాన్ తథా స్వస్య దాయూదః సేవకస్య తు|
75 in piety and righteousness before him all our days.
వంశే త్రాతారమేకం స సముత్పాదితవాన్ స్వయమ్|
76 And thou, child, shalt be called [the] prophet of [the] Highest; for thou shalt go before the face of [the] Lord to make ready his ways;
అతో హే బాలక త్వన్తు సర్వ్వేభ్యః శ్రేష్ఠ ఏవ యః| తస్యైవ భావివాదీతి ప్రవిఖ్యాతో భవిష్యసి| అస్మాకం చరణాన్ క్షేమే మార్గే చాలయితుం సదా| ఏవం ధ్వాన్తేఽర్థతో మృత్యోశ్ఛాయాయాం యే తు మానవాః|
77 to give knowledge of deliverance to his people by [the] remission of their sins
ఉపవిష్టాస్తు తానేవ ప్రకాశయితుమేవ హి| కృత్వా మహానుకమ్పాం హి యామేవ పరమేశ్వరః|
78 on account of [the] bowels of mercy of our God; wherein [the] dayspring from on high has visited us,
ఊర్ద్వ్వాత్ సూర్య్యముదాయ్యైవాస్మభ్యం ప్రాదాత్తు దర్శనం| తయానుకమ్పయా స్వస్య లోకానాం పాపమోచనే|
79 to shine upon them who were sitting in darkness and in [the] shadow of death, to guide our feet into [the] way of peace.
పరిత్రాణస్య తేభ్యో హి జ్ఞానవిశ్రాణనాయ చ| ప్రభో ర్మార్గం పరిష్కర్త్తుం తస్యాగ్రాయీ భవిష్యసి||
80 — And the child grew and was strengthened in spirit; and he was in the deserts until the day of his shewing to Israel.
అథ బాలకః శరీరేణ బుద్ధ్యా చ వర్ద్ధితుమారేభే; అపరఞ్చ స ఇస్రాయేలో వంశీయలోకానాం సమీపే యావన్న ప్రకటీభూతస్తాస్తావత్ ప్రాన్తరే న్యవసత్|
