< Luke 7 >
1 And when he had completed all his words in the hearing of the people, he entered into Capernaum.
Сар пэрэашыля тэ дэл дума кай мануша, Исусо жыля андо Капернаумо.
2 And a certain centurion's bondman who was dear to him was ill and about to die;
Котэ, кав екх халавдо, пхурэдэр англай шэл халавдэ, сас бутярно, вов лэс фартэ танголас. Вов сас фартэ насвало и мэрэлас.
3 and having heard of Jesus, he sent to him elders of the Jews, begging him that he might come and save his bondman.
Кала халавдо ашундя палав Исусо, бишалдя Лэстэ иудеёндирэн пхурэдэрэн тэ мангэн Лэс, кай тэ авэл и тэ састярэл лэстирэ бутярнэс.
4 But they, being come to Jesus, besought him diligently, saying, He is worthy to whom thou shouldest grant this,
Пхурэдэра авиле кав Исусо и линэ тэ мангэн Лэс: — Кадва мануш ашэл, кай Ту тэ терэс када важ лэсти.
5 for he loves our nation, and himself has built the synagogue for us.
Вов камэл амарэн манушэн и тердя амэнди синагога.
6 And Jesus went with them. But already, when he was not far from the house, the centurion sent to him friends, saying to him, Lord, do not trouble thyself, for I am not worthy that thou shouldest enter under my roof.
Исусо жыля лэнца. Кала Вов поджалас кав чер, пхурэдэр шэлэнго бишалдя Лэстэ пэстирэ амалэн тэ пхэнэн: — Рай, на лэ пэр пэстэ пхаримос. Мэ на ашав, кай ту тэ зажас талай ушарди мэрнэ черэстирэ.
7 Wherefore neither did I count myself worthy to come to thee. But say by a word and my servant shall be healed.
Мэ ежэно на ашав тэ авав Тутэ. Нэ пхэн качи лав, и мэрно бутярно састёла.
8 For I also am a man placed under authority, having under myself soldiers, and I say to this [one], Go, and he goes; and to another, Come, and he comes; and to my bondman, Do this, and he does [it].
Мэ ежэно кандав, со припхэнэн манди мэрнэ пхурэдэра. И мандэ исин майцэкнэ мандар халавдэ, савэ кандэн ман. Мэ пхэнав екхэсти: «Жа!» — и жал, аврэсти: «Ав кардэ!» — и кодва авэл. Бутярнэсти пэстирэсти пхэнав: «Стер када!» — и вов терэл.
9 And Jesus hearing this wondered at him, and turning to the crowd following him said, I say to you, Not even in Israel have I found so great faith.
Исусо шундя када, дивосайля, обрисайля кай мануша, савэ жанас пала Лэстэ, пхэндя: — Пхэнав тумэнди, со и андэ Израилё Мэ на аракхлем кацаво патимос.
10 And they who had been sent returning to the house found the bondman, who was ill, in good health.
Кола, савэн бишалдэ, рисайле андо чер, аракхле бутярнэс састярдэса.
11 And it came to pass afterwards he went into a city called Nain, and many of his disciples and a great crowd went with him.
На прожыля бут вряма, тунчи Исусо жыля андо форо, саво акхарэлпэ Наино. Лэса жанас Лэстирэ сытярнэ и бут авэр мануша.
12 And as he drew near to the gate of the city, behold, a dead man was carried out, the only son of his mother, and she a widow, and a very considerable crowd of the city [was] with her.
Кала Вов поджыля кай форости удар, котар выандярэнас мулэс. Вов сас екх шаво кай дэй, ай вой сас пхивли. Екхэтанэ ласа андав форо выжанас бут мануша.
13 And the Lord, seeing her, was moved with compassion for her, and said to her, Weep not;
Кала Рай удикхля кала жувля, Вов тангосардя ла. — На ров, — пхэндя Вов лати.
14 and coming up he touched the bier, and the bearers stopped. And he said, Youth, I say to thee, Wake up.
Тунчи Вов поджыля, ляпэ кав сикрио. Кола, ко андярэлас лэс, ашыле. Исусо пхэндя: — Шаворо, пхэнав тути: вщи!
15 And the dead sat up and began to speak; and he gave him to his mother.
Муло бэшля и ля тэ дэл дума. Исусо отдя лэс лэстиря дати.
16 And fear seized on all, and they glorified God, saying, A great prophet has been raised up amongst us; and God has visited his people.
Пэ всаворэ, ко сас котэ, авиля бари дар, и мануша линэ тэ лашарэн Дэвлэс и тэ пхэнэн: — Баро пророко авиля амэндэ! Дэл авиля кай Пэстирэ мануш!
17 And this report went out in all Judaea concerning him, and in all the surrounding country.
Кацави дума розжыляпэ пала Лэстэ пай всавори Иудея и всавори пхув.
18 And the disciples of John brought him word concerning all these things:
Сытярнэ Иоаностирэ роспхэндэ лэсти пала вся кода. Тунчи Иоано акхардя пэстэ дуен андар лэндэ.
19 and John, having called two of his disciples, sent to Jesus, saying, Art thou he that is coming, or are we to wait for another?
И бишалдя лэн кав Рай тэ пушэн: — Ту кодва, Ко трэбуй тэ авэл, или амэнди тэ ажутярас аврэс?
20 But the men having come to him said, John the baptist has sent us to thee, saying, Art thou he that is coming, or are we to wait for another?
Кала мурша авиле кав Исусо и пхэндэ: — Иоано Болдэмарё бишалдя амэн Тутэ тэ пушас: «Ту Кодва, Ко трэбуй тэ авэл, или амэнди тэ ажутярас аврэс?»
21 In that hour he healed many of diseases and plagues and evil spirits, and to many blind he granted sight.
Андэ кодья вряма Исусо састярдя бутэн манушэн насвалимастар, дукхатар и холятирэ духондар, и бутэнди корэнди отпхэрнадя якха.
22 And Jesus answering said to them, Go, bring back word to John of what ye have seen and heard: that blind see, lame walk, lepers are cleansed, deaf hear, dead are raised, poor are evangelized;
Исусо пхэндя бишалдэнди: — Жантэ, роспхэнэнтэ Иоаности, со тумэ дикхле и шундэ: корэ дикхэн, бангэ пхирэн, насвалэ проказаса жужарэнпэ латар, кашукэ ашунэн, мулэ жундён, и чёрэнди роспхэнэлпэ Радосаво Лав.
23 and blessed is whosoever shall not be offended in me.
Бахтало кодва, ко на хасарэла патимо андэ Мандэ!
24 And the messengers of John having departed, he began to speak to the crowds concerning John: What went ye out into the wilderness to behold? a reed shaken by the wind?
Кала бишалдэ сытярнэ Иоаностирэ ужыле, Исусо ля тэ дэл дума манушэнди палав Иоано: — Со тумэ пхирдэ тэ дикхэн андэ мал? Чяр, сави тинолпэ балвалятар?
25 But what went ye out to see? a man clothed in delicate garments? Behold, those who are in splendid clothing and live luxuriously are in the courts of kings.
Тунчи, со тумэ пхирдэ тэ дикхэн? Манушэс, урявдэс андэ барвали йида? Най! Кола, савэ урявдэ андэ ковли йида, жувэн барвалэс андэ тхагарэндирэ чера.
26 But what went ye out to see? a prophet? Yea, I say to you, and [what is] more excellent than a prophet.
Тунчи, со тумэ пхирдэ тэ дикхэн? Пророкос? Кадя, пхэнав тумэнди, со майбарэс, сар пророко.
27 This is he concerning whom it is written, Behold, I send my messenger before thy face, who shall prepare thy way before thee;
Вов кодва, пала кастэ пистросардо: «Акэ, Мэ бишалав англав Тутэ Мэрнэс ангелос, саво гытола англав Тутэ Тиро дром».
28 for I say unto you, Among them that are born of women a greater [prophet] is no one than John [the baptist]; but he who is a little one in the kingdom of God is greater than he.
Пхэнав тумэнди: колэндар, савэн бэяндэ жувля, нинай майбарэс пророкос, сар Иоано. Но майцэкно андэ Тхагаримос Дэвлэско — майбаро лэстар.
29 (And all the people who heard [it], and the tax-gatherers, justified God, having been baptised with the baptism of John;
Всаворэ мануша тай стидэмаря налогонэндирэ, ашундэ и прижангле Дэвлэско дром чячюно и прилинэ болдимос Иоаноско.
30 but the Pharisees and the lawyers rendered null as to themselves the counsel of God, not having been baptised by him.)
А фарисеёря и сытяримаря Законостирэ отпхэндэпэ тэ терэ, со пхэндя о Дэл, и на болдэпэ Иоаностар.
31 To whom therefore shall I liken the men of this generation, and to whom are they like?
Исусо пхэндя: — Пэр кастэ тунчи шонпэ мануша кала родостар? Пэр кастэ онэ мэзимэ?
32 They are like children sitting in the market-place, and calling one to another and saying, We have piped to you, and ye have not danced; we have mourned to you, and ye have not wept.
Онэ — сар бэяцэ, савэ бэшэн пэ тарго и цыписавэн ек екхэсти: «Амэ дилабасас тумэнди пэ дудка, и тумэ на цэлэнас. Амэ дилабасас тумэнди ровиканэ диля, и тумэ на ровэнас».
33 For John the baptist has come neither eating bread nor drinking wine, and ye say, He has a demon.
Акэ, авиля Иоано Болдэмарё, на хал марно и на пэл мол, и тумэ пхэнэн: «Андэр лэстэ бэнг».
34 The Son of man has come eating and drinking, and ye say, Behold an eater and wine-drinker, a friend of tax-gatherers and sinners;
Авиля Шаво Манушыкано, хал и пэл, и тумэ пхэнэн: «Акэ мануш, саво обхалпэ, и матимари, амал стидэмаренго налогонэндиро и бэзэхалэ манушэнго».
35 and wisdom has been justified of all her children.
Нэ допхэнэлпэ годи рындонца всаворэ бэяцэнца.
36 But one of the Pharisees begged him that he would eat with him. And entering into the house of the Pharisee he took his place at table;
Екх андай фарисеёря акхардя Исусос пэстэ черэ тэ хал. Исусо авиля лэстэ черэ и бэшля палай мэсаля.
37 and behold, a woman in the city, who was a sinner, and knew that he was sitting at meat in the house of the Pharisee, having taken an alabaster box of myrrh,
Андэ кадья вряма екх жувли колэ форостар, савя жанэнас сар бэзэхаля, ужангля, кай Исусо хал андо чер фарисеёско, андя кордэ кхоро андай алебастро лэ духонэнца.
38 and standing at his feet behind [him] weeping, began to wash his feet with tears; and she wiped them with the hairs of her head, and kissed his feet, and anointed [them] with the myrrh.
Жувли тэрдиля палал паша пэрнэ кав Исусо, фартэ ровэлас, и ясва прастэнас Лэсти пэ пэрнэ. Вой ля тэ выкхосэл Лэсти пэрнэ пэсти балэнца, чюминдэлас лэн и макхэлас духонэнца.
39 And the Pharisee who had invited him, seeing it, spoke with himself saying, This [person] if he were a prophet would have known who and what the woman is who touches him, for she is a sinner.
Кала фарисеё, саво акхардя Исусос, дикхля када, вов гындосардя: «Сар Кадва Мануш чячес тэ авэл пророкоса, то Вов жанэлас бы, со манушни, сави Лэстэ лэлпэ, — бэзэхали».
40 And Jesus answering said to him, Simon, I have somewhat to say to thee. And he says, Teacher, say [it].
Тунчи Исусо пхэндя лэсти: — Симоно, Мэ камав тути варисо тэ пхэнав. Кодва пхэндя: — Пхэн, Сытяримари.
41 There were two debtors of a certain creditor: one owed five hundred denarii and the other fifty;
— Дуй мануша сас ужылэ екхэ и колэсти манушэсти. Екх ужыло сас панч шэл динария, а авэр — пандэша.
42 but as they had nothing to pay, he forgave both of them [their debt]: [say, ] which of them therefore will love him most?
И екхэсти, и аврэсти на сас, соса тэ рисарэн ужылимос. Колэстар вов эртисардя дуенди. Ко лэндар авэла майфартэ тэ камэл лэс?
43 And Simon answering said, I suppose he to whom he forgave the most. And he said to him, Thou hast rightly judged.
Симоно пхэндя: — Гындосарав, кодва, касти сас будэр ужылимос эртисардо. — Ту чячес полэс, — пхэндя Исусо.
44 And turning to the woman he said to Simon, Seest thou this woman? I entered into thy house; thou gavest me not water on my feet, but she has washed my feet with tears, and wiped them with her hair.
Обрисайля кай жувли, пхэндя Симоности: — Ту дикхэс акала жувля? Мэ авилем адо чер тиро. Ту паи манди на дян, кай тэ выхалавав пэрнэ, а вой выхаладя Мэрнэ пэрнэ ясвэнца и выкхосля пэстирэ балэнца!
45 Thou gavest me not a kiss, but she from the time I came in has not ceased kissing my feet.
Ту на чюминдян Ман, сар авилем тутэ, а кадья жувли кола вряматар, сар Мэ зажылем тутэ, на пэрэашэл тэ чюминдэл Манди пэрнэ.
46 My head with oil thou didst not anoint, but she has anointed my feet with myrrh.
Ту на дян Манди оливково дзэто тэ макхав шэро, а вой кучютнэ духонэнца помакхля Манди пэрнэ.
47 For which cause I say to thee, Her many sins are forgiven; for she loved much; but he to whom little is forgiven loves little.
Важ кода Мэ пхэнав тути: лати эртисардэпэ бут бэзэха, пала кода вой покамля кадя бут. А кодва, касти цыра эртисардо, и камэл майцыра.
48 And he said to her, Thy sins are forgiven.
Тунчи Иисусо пхэндя жувляти: — Тирэ бэзэха эртисардэ.
49 And they that were with [them] at table began to say within themselves, Who is this who forgives also sins?
Нэ авэр мануша, савэ сас паша мэсали, гындонас: «Ко Вов кацаво, со и бэзэха эртисарэл?»
50 And he said to the woman, Thy faith has saved thee; go in peace.
Исусо пхэндя жувляти: — Тиро патимос фэрисардя тут. Жа лэ мироса.