Luke 23
1 And the whole multitude of them, rising up, led him to Pilate.
Wtedy wszyscy razem zaprowadzili Jezusa do Piłata, rzymskiego gubernatora,
2 And they began to accuse him, saying, We have found this [man] perverting our nation, and forbidding to give tribute to Caesar, saying that he himself is Christ, a king.
i oskarżyli Go: —Stwierdziliśmy, że ten oto człowiek podburza nasz naród, bo zabrania ludziom płacenia podatków cezarowi i twierdzi, że jest naszym Mesjaszem i Królem.
3 And Pilate demanded of him saying, Art thou the king of the Jews? And he answering him said, Thou sayest.
Na to Piłat zapytał: —Jesteś Królem Żydów? —Sam to potwierdzasz—odpowiedział Jezus.
4 And Pilate said to the chief priests and the crowds, I find no guilt in this man.
Wówczas Piłat zwrócił się do najwyższych kapłanów i tłumu: —Nie znajduję żadnej winy w tym człowieku!
5 But they insisted, saying, He stirs up the people, teaching throughout all Judaea, beginning from Galilee even on to here.
—Przecież naucza po całej Judei i buntuje lud—upierali się. —Zaczął w Galilei i dotarł aż tutaj!
6 But Pilate, having heard Galilee [named], demanded if the man were a Galilaean;
Słysząc to, Piłat zapytał, czy Jezus rzeczywiście pochodzi z Galilei.
7 and having learned that he was of Herod's jurisdiction, remitted him to Herod, who himself also was at Jerusalem in those days.
Gdy to potwierdzono, odesłał Go do Heroda Antypasa, ponieważ Galilea podlegała jego jurysdykcji, a on sam akurat przebywał w Jerozolimie.
8 And when Herod saw Jesus he greatly rejoiced, for he had been a long while desirous of seeing him, because of hearing many things concerning him, and he hoped to see some sign done by him;
Herod bardzo się ucieszył na widok Jezusa, bo wiele o Nim słyszał i już od dłuższego czasu chciał Go poznać. Spodziewał się, że na jego oczach Jezus dokona jakiegoś cudu.
9 and he questioned him in many words, but he answered him nothing.
Zasypywał Go więc pytaniami, lecz On w ogóle nie odpowiadał.
10 And the chief priests and the scribes stood and accused him violently.
Tymczasem obecni tam najwyżsi kapłani i przywódcy religijni bezlitośnie oskarżali Jezusa.
11 And Herod with his troops having set him at nought and mocked him, having put a splendid robe upon him, sent him back to Pilate.
W końcu Herod ze swoimi żołnierzami zaczął wyśmiewać Go. Ubrał Jezusa w królewski płaszcz i z powrotem odesłał do Piłata.
12 And Pilate and Herod became friends with one another the same day, for they had been at enmity before between themselves.
Od tego dnia Herod i Piłat stali się przyjaciółmi, mimo że dotychczas byli do siebie wrogo nastawieni.
13 And Pilate, having called together the chief priests and the rulers and the people,
Piłat zwołał najwyższych kapłanów, członków Rady oraz lud
14 said to them, Ye have brought to me this man as turning away the people [to rebellion], and behold, I, having examined him before you, have found nothing criminal in this man as to the things of which ye accuse him;
i rzekł: —Przyprowadziliście do mnie tego człowieka, oskarżając go o podburzanie ludu przeciwko rzymskiej władzy. W waszej obecności przesłuchałem go jednak i nie znalazłem w nim żadnej winy,
15 nor Herod either, for I remitted you to him, and behold, nothing worthy of death is done by him.
podobnie jak Herod, który odesłał go do mnie. Stwierdzam więc, że nie zrobił nic, co zasługuje na karę śmierci.
16 Having chastised him therefore, I will release him.
Każę go więc wychłostać i wypuszczę.
17 (Now he was obliged to release one for them at the feast.)
Był bowiem zobowiązany zwolnić jakiegoś więźnia z okazji święta.
18 But they cried out in a mass saying, Away with this [man] and release Barabbas to us;
Wszyscy zaczęli jednak krzyczeć: —Nie! Jego zabij, a wypuść nam Barabasza!
19 who was one who, for a certain tumult which had taken place in the city, and [for] murder, had been cast into prison.
Barabasz zaś był uwięziony za wywołanie w Jerozolimie rozruchów oraz za morderstwo.
20 Pilate therefore, desirous to release Jesus, again addressed [them].
Ponieważ Piłat chciał uwolnić Jezusa, ponownie przedstawił im swoje stanowisko.
21 But they cried out in reply saying, Crucify, crucify him.
Lecz oni nalegali, wołając: —Ukrzyżuj, ukrzyżuj go!
22 And he said the third time to them, What evil then has this [man] done? I have found no cause of death in him: I will chastise him therefore and release him.
—Co złego uczynił?—zapytał ich więc już po raz trzeci. —Ja nie znalazłem żadnego powodu, aby skazać go na śmierć. Każę go wychłostać i wypuszczę.
23 But they were urgent with loud voices, begging that he might be crucified. And their voices [and those of the chief priests] prevailed.
Lecz tłum coraz głośniej domagał się ukrzyżowania Jezusa.
24 And Pilate adjudged that what they begged should take place.
W końcu Piłat uległ ich żądaniu i wydał wyrok.
25 And he released him who, for tumult and murder, had been cast into prison, whom they begged for, and Jesus he delivered up to their will.
Wypuścił z więzienia Barabasza, skazanego za wywołanie rozruchów i morderstwo, a Jezusa oddał w ich ręce.
26 And as they led him away, they laid hold on a certain Simon, a Cyrenian, coming from the field, and put the cross upon him to bear it behind Jesus.
Tłum poprowadził więc Jezusa na miejsce egzekucji. Tą samą drogą wracał właśnie z pola do Jerozolimy niejaki Szymon z Cyreny. Żołnierze zmusili go do niesienia za Jezusem Jego krzyża.
27 And a great multitude of the people, and of women who wailed and lamented him, followed him.
A podążały za nimi ogromne tłumy, wśród nich wiele kobiet, rozpaczających nad losem Jezusa.
28 And Jesus turning round to them said, Daughters of Jerusalem, do not weep over me, but weep over yourselves and over your children;
On w pewnym momencie odwrócił się i rzekł do nich: —Kobiety z Jerozolimy! Nie płaczcie nade Mną, ale nad sobą i waszymi dziećmi.
29 for behold, days are coming in which they will say, Blessed [are] the barren, and wombs that have not borne, and breasts that have not given suck.
Nadchodzą bowiem dni, gdy będą mówić: „Szczęśliwe są bezpłodne kobiety i te, które jeszcze nie rodziły i nie karmiły”.
30 Then shall they begin to say to the mountains, Fall upon us; and to the hills, Cover us:
Ludzie będą wtedy ze strachu błagać góry i pagórki: „Padnijcie na nas i zasypcie na zawsze”.
31 for if these things are done in the green tree, what shall take place in the dry?
Jeśli takie rzeczy robią z żywym jeszcze drzewem, to jak potraktują drzewo suche?
32 Now two others also, malefactors, were led with him to be put to death.
Razem z Jezusem prowadzono na śmierć dwóch przestępców.
33 And when they came to the place which is called Skull, there they crucified him, and the malefactors, one on the right hand, the other on the left.
Gdy dotarli na miejsce zwane Czaszką, ukrzyżowali ich wszystkich—Jezusa w środku, a dwóch skazanych po Jego prawej i lewej stronie.
34 And Jesus said, Father, forgive them, for they know not what they do. And, parting out his garments, they cast lots.
Jezus modlił się: —Ojcze, przebacz im, bo nie wiedzą, co robią. Ci zaś, którzy Go ukrzyżowali, rzucili losy o Jego ubranie, aby ustalić, co kto ma wziąć.
35 And the people stood beholding, and the rulers also [with them] sneered, saying, He has saved others; let him save himself if this is the Christ, the chosen one of God.
Całej egzekucji przyglądał się niemały tłum, a przywódcy naśmiewali się z Jezusa: —Innych potrafił ratować, niech więc teraz uratuje siebie, skoro jest Mesjaszem, Bożym wybrańcem!
36 And the soldiers also made game of him, coming up offering him vinegar,
Również żołnierze, podając Mu kwaśne wino, śmiali się z Niego:
37 and saying, If thou be the king of the Jews, save thyself.
—Jeśli jesteś Królem Żydów, uratuj się!
38 And there was also an inscription [written] over him in Greek, and Roman, and Hebrew letters: This is the King of the Jews.
Nad głową Jezusa znajdowała się bowiem tabliczka z napisem: „To jest król Żydów”.
39 Now one of the malefactors who had been hanged spoke insultingly to him, saying, Art not thou the Christ? save thyself and us.
Jeden z przestępców, wiszących obok Jezusa, również naśmiewał się z Niego: —Przecież jesteś Mesjaszem! Ratuj się więc! A przy okazji nas!
40 But the other answering rebuked him, saying, Dost thou too not fear God, thou that art under the same judgment?
—Czy dlatego nie boisz się już Boga, że zostałeś skazany razem z Jezusem?—upomniał go drugi.
41 and we indeed justly, for we receive the just recompense of what we have done; but this [man] has done nothing amiss.
—My za swoje czyny zasłużyliśmy na śmierć, ale On nie uczynił nic złego.
42 And he said to Jesus, Remember me, [Lord, ] when thou comest in thy kingdom.
Jezusie, pamiętaj o mnie, gdy znajdziesz się w swoim królestwie!—dodał.
43 And Jesus said to him, Verily I say to thee, To-day shalt thou be with me in paradise.
—Zapewniam cię, że jeszcze dziś będziesz ze Mną w raju—odrzekł Jezus.
44 And it was about [the] sixth hour, and there came darkness over the whole land until [the] ninth hour.
Nagle, około południa, całą ziemię okrył mrok i aż do godziny trzeciej było ciemno.
45 And the sun was darkened, and the veil of the temple rent in the midst.
Słońce utraciło swój blask, a zasłona w świątyni, oddzielająca miejsce najświętsze, rozdarła się na dwie części.
46 And Jesus, having cried with a loud voice, said, Father, into thy hands I commit my spirit. And having said this, he expired.
Wtedy Jezus głośno zawołał: —Ojcze, Tobie oddaję mojego ducha!—i po tych słowach skonał.
47 Now the centurion, seeing what took place, glorified God, saying, In very deed this man was just.
A rzymski dowódca, widząc, co się dzieje, oddał chwałę Bogu, mówiąc: —To był prawy człowiek!
48 And all the crowds who had come together to that sight, having seen the things that took place, returned, beating [their] breasts.
Ludzie, którzy tłumnie zebrali się, aby zobaczyć ukrzyżowanie Jezusa, wracali do domu w głębokim smutku.
49 And all those who knew him stood afar off, the women also who had followed him from Galilee, beholding these things.
Natomiast przyjaciele Jezusa—wśród nich kobiety, które towarzyszyły Mu aż od Galilei—przyglądali się wszystkiemu z daleka.
50 And behold, a man named Joseph, who was a councillor, a good man and a just
Był wśród nich Józef, dobry i prawy człowiek, pochodzący z judejskiego miasta—Arymatei. Oczekiwał on nadejścia królestwa Bożego. Mimo że sam był członkiem Wysokiej Rady, sprzeciwiał się jej decyzjom oraz działaniom.
51 (this [man] had not assented to their counsel and deed), of Arimathaea, a city of the Jews, who also waited, [himself also, ] for the kingdom of God
52 — he having gone to Pilate begged the body of Jesus;
Po śmierci Jezusa udał się do Piłata z prośbą o wydanie mu Jego ciała.
53 and having taken it down, wrapped it in fine linen and placed him in a tomb hewn in the rock, where no one had ever been laid.
Następnie zdjął je z krzyża, owinął w długie lniane płótno i złożył w nieużywanym dotąd grobie, który był wykuty w skale.
54 And it was preparation day, and [the] sabbath twilight was coming on.
Był to piątkowy wieczór, czas przygotowania do szabatu.
55 And women, who had come along with him out of Galilee, having followed, saw the sepulchre and how his body was placed.
Kobiety z Galilei, które towarzyszyły wcześniej Jezusowi, obejrzały grób oraz jak złożono Jego ciało.
56 And having returned they prepared aromatic spices and ointments, and remained quiet on the sabbath, according to the commandment.
Gdy wróciły do domu, przygotowały wonne zioła i olejki do namaszczania zwłok. W czasie szabatu jednak, zgodnie z przepisami religijnymi, nie mogły zajmować się zmarłym.
