John 7
1 And after these things Jesus walked in Galilee, for he would not walk in Judaea, because the Jews sought to kill him.
Po tych wydarzeniach Jezus wędrował po Galilei. Nie chciał iść do Judei, ponieważ tamtejsi przywódcy chcieli Go zabić.
2 Now the tabernacles, the feast of the Jews, was near.
A zbliżało się kolejne żydowskie święto—Święto Namiotów.
3 His brethren therefore said to him, Remove hence and go into Judaea, that thy disciples also may see thy works which thou doest;
Bracia Jezusa namawiali Go: —Rusz się stąd i idź do Judei! Niech i Twoi uczniowie zobaczą cuda.
4 for no one does anything in secret and himself seeks to be [known] in public. If thou doest these things, manifest thyself to the world:
Jeśli ktoś chce być sławny, nie może się kryć po kątach. Skoro naprawdę robisz takie rzeczy, niech Cię zobaczy cały świat.
5 for neither did his brethren believe on him.
Mówili tak, bo nie wierzyli Mu. Jezus odpowiedział im jednak:
6 Jesus therefore says to them, My time is not yet come, but your time is always ready.
—Mój czas jeszcze nie nadszedł, ale dla was każdy dzień jest dobry.
7 The world cannot hate you, but me it hates, because I bear witness concerning it that its works are evil.
Świat nie ma powodu, aby was nienawidzić. Mnie nienawidzi, bo ujawniam jego złe czyny.
8 Ye, go ye up to this feast. I go not up to this feast, for my time is not yet fulfilled.
Idźcie więc na uroczystości. Ja na razie nie pójdę, bo jeszcze nie przyszła na Mnie pora.
9 Having said these things to them he abode in Galilee.
Tak im odpowiedział i sam został w Galilei.
10 But when his brethren had gone up, then he himself also went up to the feast, not openly, but as in secret.
Gdy bracia udali się na święto, Jezus też tam przyszedł, ale nie jawnie.
11 The Jews therefore sought him at the feast, and said, Where is he?
Tymczasem przywódcy szukali Go w czasie uroczystości i wypytywali o Niego.
12 And there was much murmuring concerning him among the crowds. Some said, He is [a] good [man]; others said, No; but he deceives the crowd.
A wśród tłumów krążyły na Jego temat różne wieści. —To wspaniały człowiek!—twierdzili jedni. —Nieprawda! Manipuluje tłumem—mówili inni.
13 However, no one spoke openly concerning him on account of [their] fear of the Jews.
Jednak ze strachu przed przywódcami nikt nie mówił o Nim publicznie.
14 But when it was now the middle of the feast, Jesus went up into the temple and taught.
Mniej więcej w połowie wszystkich uroczystości Jezus wszedł do świątyni i zaczął otwarcie nauczać.
15 The Jews therefore wondered, saying, How knows this [man] letters, having never learned?
—Skąd on tak dobrze zna Pisma?—nie mogli wyjść z podziwu przywódcy. —Przecież nie ma wykształcenia!
16 Jesus therefore answered them and said, My doctrine is not mine, but [that] of him that has sent me.
—Ja nie głoszę własnej nauki, lecz słowo Boga, który Mnie posłał—odparł Jezus.
17 If any one desire to practise his will, he shall know concerning the doctrine, whether it is of God, or [that] I speak from myself.
—Ten, kto jest gotów wypełniać Jego wolę, rozpozna, czy to, co mówię, pochodzi od Boga, czy sam to wymyśliłem.
18 He that speaks from himself seeks his own glory; but he that seeks the glory of him that has sent him, he is true, and unrighteousness is not in him.
Kto głosi własne poglądy, zabiega o uznanie dla siebie. Ale kto zabiega o uznanie dla tego, który go posłał, mówi prawdę i jest bez zarzutu.
19 Has not Moses given you the law, and no one of you practises the law? Why do ye seek to kill me?
Czy Mojżesz nie zostawił wam przykazań? Jednak nikt z was ich nie przestrzega. Chcecie Mnie zabić?
20 The crowd answered [and said], Thou hast a demon: who seeks to kill thee?
—Chyba oszalałeś! Kto chce cię zabić?—rozległy się głosy z tłumu.
21 Jesus answered and said to them, I have done one work, and ye all wonder.
—Oburzacie się, że dokonałem jednego cudu w szabat—mówił dalej Jezus.
22 Therefore Moses gave you circumcision (not that it is of Moses, but of the fathers), and ye circumcise a man on sabbath.
—Mojżesz dał wam nakaz, aby dokonywać obrzezania, i już wasi przodkowie robili to nawet w szabat.
23 If a man receives circumcision on sabbath, that the law of Moses may not be violated, are ye angry with me because I have made a man entirely sound on sabbath?
Skoro więc w tym świętym dniu dokonuje się tej małej czynności, żeby przestrzegać Prawa Mojżesza, to dlaczego oburzacie się na Mnie, że w szabat uzdrowiłem całego człowieka?
24 Judge not according to sight, but judge righteous judgment.
Nie oceniajcie po pozorach, ale bądźcie rzetelni w swoim osądzie.
25 Some therefore of those of Jerusalem said, Is not this he whom they seek to kill?
Niektórzy z mieszkańców Jerozolimy mówili wtedy między sobą: —To chyba ten, którego planują zabić?
26 and behold, he speaks openly, and they say nothing to him. Have the rulers then indeed recognised that this is the Christ?
Dziwne, że teraz publicznie naucza i nie sprzeciwiają mu się. Może i nasi przywódcy doszli do wniosku, że on jest Mesjaszem?
27 But [as to] this [man] we know whence he is. Now [as to] the Christ, when he comes, no one knows whence he is.
Ale przecież wiemy, skąd on pochodzi. Gdy zaś przyjdzie Mesjasz, nikt nie będzie tego wiedział.
28 Jesus therefore cried out in the temple, teaching and saying, Ye both know me and ye know whence I am; and I am not come of myself, but he that sent me is true, whom ye do not know.
—Tak, znacie Mnie i wiecie, skąd jestem—zawołał podczas nauczania w świątyni Jezus. —Nie przyszedłem tu jednak z własnej inicjatywy. Posłał Mnie Ten, który jest prawdziwy, a którego wy nie znacie.
29 I know him, because I am from him, and he has sent me.
Ja Go znam, ponieważ byłem z Nim i to On Mnie posłał.
30 They sought therefore to take him; and no one laid his hand upon him, because his hour had not yet come.
Wówczas przywódcy próbowali Go aresztować. Nikt jednak nie ośmielił się podnieść na Niego ręki, bo nie nadszedł jeszcze Jego czas.
31 But many of the crowd believed on him, and said, Will the Christ, when he comes, do more signs than those which this [man] has done?
Wtedy wielu spośród zgromadzonych uwierzyło Mu. —Czy można się spodziewać, że Mesjasz miałby uczynić więcej cudów niż On?—argumentowali.
32 The Pharisees heard the crowd murmuring these things concerning him, and the Pharisees and the chief priests sent officers that they might take him.
Faryzeusze dowiedzieli się, jakie nastroje panują wśród tłumów, i wspólnie z najwyższymi kapłanami wysłali strażników, aby aresztowali Jezusa.
33 Jesus therefore said, Yet a little while I am with you, and I go to him that has sent me.
On jednak powiedział im: —Jeszcze przez krótki czas będę z wami, a później wrócę do Tego, który Mnie do was posłał.
34 Ye shall seek me and shall not find [me], and where I am ye cannot come.
Będziecie Mnie szukać, ale nie znajdziecie. Tam, dokąd idę, wy nie możecie pójść.
35 The Jews therefore said to one another, Where is he about to go that we shall not find him? Is he about to go to the dispersion among the Greeks, and teach the Greeks?
—Dokąd on zamierza odejść, skoro mamy go nie znaleźć?—zastanawiali się między sobą. —Czyżby zamierzał udać się za granicę i nauczać pogan oraz naszych rodaków żyjących na emigracji?
36 What word is this which he said, Ye shall seek me and shall not find [me]; and where I am ye cannot come?
Co ma na myśli, mówiąc: „Będziecie Mnie szukać, ale nie znajdziecie” i „Tam, gdzie się udaję, wy nie możecie pójść”?
37 In the last, the great day of the feast, Jesus stood and cried saying, If any one thirst, let him come to me and drink.
W ostatnim, najważniejszym dniu święta Jezus zawołał do tłumów: —Jeśli ktoś jest spragniony, niech przyjdzie do Mnie i pije.
38 He that believes on me, as the scripture has said, out of his belly shall flow rivers of living water.
Jak mówi Pismo, jeśli ktoś uwierzy Mi, to z jego wnętrza wypłyną rzeki żywej wody.
39 But this he said concerning the Spirit, which they that believed on him were about to receive; for [the] Spirit was not yet, because Jesus had not yet been glorified.
Mówił tak o Duchu Świętym, którego mieli otrzymać wierzący Mu. Duch bowiem nie był jeszcze zesłany, ponieważ Jezus nie został jeszcze otoczony chwałą.
40 [Some] out of the crowd therefore, having heard this word, said, This is truly the prophet.
Słysząc te słowa, niektórzy z tłumu mówili: —To na pewno prorok.
41 Others said, This is the Christ. Others said, Does then the Christ come out of Galilee?
—To jest Mesjasz!—twierdzili inni. —Jak to? Mesjasz z Galilei?—mówili jeszcze inni.
42 Has not the scripture said that the Christ comes of the seed of David, and from the village of Bethlehem, where David was?
—Przecież Pismo mówi, że Mesjasz będzie potomkiem króla Dawida i będzie pochodził z Betlejem, jego rodzinnej miejscowości.
43 There was a division therefore in the crowd on account of him.
Tak więc zdania ludzi były podzielone.
44 But some of them desired to take him, but no one laid hands upon him.
Niektórzy chcieli Go nawet aresztować, ale nikt nie ośmielił się Go dotknąć.
45 The officers therefore came to the chief priests and Pharisees, and they said to them, Why have ye not brought him?
Strażnicy, którzy mieli zatrzymać Jezusa, wrócili więc do najwyższych kapłanów i faryzeuszy z pustymi rękami. —Dlaczego nie przyprowadziliście go?—wołali przełożeni.
46 The officers answered, Never man spoke thus, as this man [speaks].
—Nigdy jeszcze nie słyszeliśmy, żeby jakiś człowiek przemawiał tak jak On!—odpowiedzieli strażnicy.
47 The Pharisees therefore answered them, Are ye also deceived?
—Więc i was oszukał?—krzyczeli faryzeusze.
48 Has any one of the rulers believed on him, or of the Pharisees?
—Czy słyszeliście, żeby ktoś z przełożonych lub faryzeuszy uwierzył Mu?
49 But this crowd, which does not know the law, are accursed.
A ten motłoch, który w ogóle nie zna Prawa Mojżesza, niech będzie przeklęty!
50 Nicodemus says to them (being one of themselves),
Wtedy zabrał głos Nikodem, jeden z przywódców, który kiedyś odwiedził Jezusa.
51 Does our law judge a man before it have first heard from himself, and know what he does?
—Czy nasze Prawo zezwala na skazanie kogoś bez dokładnego przyjrzenia się jego czynom i zapewnienia oskarżonemu możliwości obrony?
52 They answered and said to him, Art thou also of Galilee? Search and look, that no prophet arises out of Galilee.
—A może i ty jesteś z Galilei?—odparli. —Sam sprawdź Pismo i przekonaj się, że stamtąd nie pochodził żaden prorok.
53 And every one went to his home.
Po tych słowach rozeszli się do domów.
