< John 4 >
1 When therefore the Lord knew that the Pharisees had heard that Jesus makes and baptises more disciples than John
Wkrótce Jezus otrzymał wiadomość, że faryzeusze już wiedzą, iż pozyskuje i chrzci więcej uczniów niż Jan
2 (however, Jesus himself did not baptise, but his disciples),
(chociaż Jezus osobiście nikogo nie chrzcił, ale czynili to Jego uczniowie).
3 he left Judaea and went away again unto Galilee.
Dlatego opuścił Judeę i skierował się do Galilei.
4 And he must needs pass through Samaria.
Chciał jednak przejść przez Samarię.
5 He comes therefore to a city of Samaria called Sychar, near to the land which Jacob gave to his son Joseph.
Zbliżył się więc do samarytańskiego miasteczka Sychar, położonego w pobliżu terenów, które dawno temu patriarcha Jakub przekazał swojemu synowi, Józefowi.
6 Now a fountain of Jacob's was there; Jesus therefore, being wearied with the way he had come, sat just as he was at the fountain. It was about the sixth hour.
Znajdowała się tam studnia Jakuba. Zmęczony drogą, Jezus usiadł przy niej, a było to samo południe.
7 A woman comes out of Samaria to draw water. Jesus says to her, Give me to drink
Wtedy właśnie przyszła tam po wodę pewna Samarytanka. Jezus poprosił ją: —Możesz dać Mi się napić?
8 (for his disciples had gone away into the city that they might buy provisions).
Uczniowie w tym czasie poszli do miasteczka kupić coś do jedzenia.
9 The Samaritan woman therefore says to him, How dost thou, being a Jew, ask to drink of me who am a Samaritan woman? for Jews have no intercourse with Samaritans.
Kobieta odrzekła: —Prosisz mnie o wodę?! Przecież Żydzi i Samarytanie nawet z sobą nie rozmawiają.
10 Jesus answered and said to her, If thou knewest the gift of God, and who it is that says to thee, Give me to drink, thou wouldest have asked of him, and he would have given thee living water.
—Gdybyś wiedziała, jak wspaniały dar przygotował Bóg dla ludzi oraz kto do ciebie mówi, prosiłabyś Go, a dałby ci wodę życia—odpowiedział Jezus.
11 The woman says to him, Sir, thou hast nothing to draw with, and the well is deep: whence then hast thou the living water?
—Panie, przecież nie masz nawet czym zaczerpnąć wody, a studnia jest głęboka. Skąd więc weźmiesz tę wodę życia?
12 Art thou greater than our father Jacob, who gave us the well, and drank of it himself, and his sons, and his cattle?
Czyżbyś był większy od naszego przodka Jakuba, który dał nam tę studnię? On sam pił z niej wodę, a także jego dzieci oraz całe jego stada.
13 Jesus answered and said to her, Every one who drinks of this water shall thirst again;
—Każdy, kto pije tę wodę, po jakimś czasie znowu będzie mieć pragnienie—odrzekł Jezus.
14 but whosoever drinks of the water which I shall give him shall never thirst for ever, but the water which I shall give him shall become in him a fountain of water, springing up into eternal life. (aiōn , aiōnios )
—Ale kto napije się mojej wody, już nigdy nie będzie spragniony. Wręcz przeciwnie! Moja woda wytryśnie z niego i stanie się źródłem życia wiecznego. (aiōn , aiōnios )
15 The woman says to him, Sir, give me this water, that I may not thirst nor come here to draw.
—Panie, daj mi więc tej wody—poprosiła kobieta—abym już nie była spragniona i nie musiała przychodzić do tej studni.
16 Jesus says to her, Go, call thy husband, and come here.
—Idź najpierw i przyprowadź męża—rzekł do niej Jezus.
17 The woman answered and said, I have not a husband. Jesus says to her, Thou hast well said, I have not a husband;
—Nie mam męża—odparła. —Słusznie mówisz: „Nie mam męża”.
18 for thou hast had five husbands, and he whom now thou hast is not thy husband: this thou hast spoken truly.
Miałaś bowiem pięciu mężów, a mężczyzna, z którym teraz żyjesz, nie jest twoim mężem. Powiedziałaś więc prawdę.
19 The woman says to him, Sir, I see that thou art a prophet.
—Panie, widzę, że jesteś prorokiem!—powiedziała.
20 Our fathers worshipped in this mountain, and ye say that in Jerusalem is the place where one must worship.
—Nasi przodkowie czcili Boga na tej górze. A wy, Żydzi, twierdzicie, że Jerozolima jest właściwym miejscem oddawania Mu czci.
21 Jesus says to her, Woman, believe me, [the] hour is coming when ye shall neither in this mountain nor in Jerusalem worship the Father.
—Uwierz Mi, kobieto, że nadchodzi czas, gdy ani na tej górze, ani w Jerozolimie nie będziecie czcili Ojca.
22 Ye worship ye know not what; we worship what we know, for salvation is of the Jews.
Wy nie wiecie, kim jest Ten, komu oddajecie cześć. My znamy Go, bo zbawienie wywodzi się od Żydów.
23 But [the] hour is coming and now is, when the true worshippers shall worship the Father in spirit and truth; for also the Father seeks such as his worshippers.
Nadchodzi jednak czas—właściwie już nadszedł—gdy prawdziwi czciciele Ojca będą oddawać Mu cześć w duchu i w prawdzie. Właśnie takich czcicieli On pragnie.
24 God [is] a spirit; and they who worship him must worship [him] in spirit and truth.
Bóg jest duchem. Dlatego ci, którzy oddają Mu cześć, mają to robić w duchu i w prawdzie.
25 The woman says to him, I know that Messias is coming, who is called Christ; when he comes he will tell us all things.
—Wiem, że pewnego dnia ma przyjść Mesjasz (to znaczy: „Chrystus”)—odrzekła kobieta. —A gdy On nadejdzie, wszystko nam wyjaśni.
26 Jesus says to her, I who speak to thee am [he].
—Właśnie z Nim rozmawiasz! To Ja Nim jestem—odpowiedział Jezus.
27 And upon this came his disciples, and wondered that he spoke with a woman; yet no one said, What seekest thou? or, Why speakest thou with her?
W tym momencie nadeszli uczniowie i zdziwili się, że Jezus rozmawia z samarytańską kobietą. Żaden z nich jednak nie zapytał: „Po co z nią rozmawiasz?”.
28 The woman then left her waterpot and went away into the city, and says to the men,
Ona zaś zostawiła dzban i pobiegła do miasteczka, wołając:
29 Come, see a man who told me all things I had ever done: is not he the Christ?
—Chodźcie zobaczyć człowieka, który powiedział mi wszystko, co zrobiłam w życiu! To musi być Mesjasz!
30 They went out of the city and came to him.
Mieszkańcy wyszli więc z miasteczka i szli zobaczyć Jezusa.
31 But meanwhile the disciples asked him saying, Rabbi, eat.
Tymczasem uczniowie zachęcali Go: —Nauczycielu! Zjedz coś.
32 But he said to them, I have food to eat which ye do not know.
—Ja mam pokarm, o którym nie wiecie—odpowiedział.
33 The disciples therefore said to one another, Has any one brought him [anything] to eat?
—Czyżby ktoś przyniósł Mu jedzenie?—zastanawiali się między sobą.
34 Jesus says to them, My food is that I should do the will of him that has sent me, and that I should finish his work.
—Moim pokarmem jest wypełnianie woli Tego, który Mnie posłał, i wykonywanie Jego dzieła—odparł Jezus.
35 Do not ye say, that there are yet four months and the harvest comes? Behold, I say to you, Lift up your eyes and behold the fields, for they are already white to harvest.
—Czy nie mówicie: Już za cztery miesiące zaczną się żniwa? Ja wam mówię: Rozejrzyjcie się dookoła i zobaczcie, że pola już teraz są gotowe do żniw.
36 He that reaps receives wages and gathers fruit unto life eternal, that both he that sows and he that reaps may rejoice together. (aiōnios )
Żniwiarz odbiera zapłatę za pracę i zbiera wieczny plon. A ten, który siał, cieszy się razem z nim. (aiōnios )
37 For in this is [verified] the true saying, It is one who sows and another who reaps.
Prawdziwe jest powiedzenie: „Jeden sieje, drugi zbiera”.
38 I have sent you to reap that on which ye have not laboured; others have laboured, and ye have entered into their labours.
Oto posłałem was do zbierania tego, czego nie sialiście. Inni się przy tym napracowali, a wy zbieracie plon ich pracy.
39 But many of the Samaritans of that city believed on him because of the word of the woman who bore witness, He told me all things that I had ever done.
Wielu Samarytan z tego miasteczka uwierzyło Jezusowi dzięki słowom kobiety: „Powiedział mi wszystko, co zrobiłam w życiu!”.
40 When therefore the Samaritans came to him they asked him to abide with them, and he abode there two days.
Gdy więc przyszli do Niego, prosili, żeby się u nich zatrzymał. Został więc tam dwa dni.
41 And more a great deal believed on account of his word;
Oni zaś słuchali Jego nauki i jeszcze więcej z nich uwierzyło Mu.
42 and they said to the woman, [It is] no longer on account of thy saying that we believe, for we have heard him ourselves, and we know that this is indeed the Saviour of the world.
Kobiecie zaś mówili: „Wierzymy teraz nie tylko dzięki twoim słowom. Sami bowiem Go słyszeliśmy i wiemy, że to właśnie On jest Zbawicielem świata”.
43 But after the two days he went forth thence and went away into Galilee,
Po upływie dwóch dni Jezus udał się do Galilei,
44 for Jesus himself bore witness that a prophet has no honour in his own country.
mówił bowiem, że prorok nie może znaleźć szacunku we własnej ojczyźnie.
45 When therefore he came into Galilee, the Galileans received him, having seen all that he had done in Jerusalem during the feast, for they also went to the feast.
Mieszkańcy Galilei przyjęli Go z otwartymi ramionami. Byli bowiem w Jerozolimie na święcie Paschy i widzieli wszystko, czego tam dokonał.
46 He came therefore again to Cana of Galilee, where he made the water wine. And there was a certain courtier in Capernaum whose son was sick.
Jezus ponownie poszedł do Kany Galilejskiej, gdzie poprzednio przemienił wodę w wino. W pobliskim Kafarnaum mieszkał pewien urzędnik państwowy, którego syn akurat poważnie chorował.
47 He, having heard that Jesus had come out of Judaea into Galilee, went to him and asked [him] that he would come down and heal his son, for he was about to die.
Usłyszał on wcześniej, że Jezus zmierza z Judei do Galilei. Przyszedł więc do Kany i błagał Go, aby udał się do Kafarnaum i uzdrowił jego umierającego syna.
48 Jesus therefore said to him, Unless ye see signs and wonders ye will not believe.
Jezus rzekł do niego: —Jeśli nie zobaczycie cudów, nie uwierzycie Mi.
49 The courtier says to him, Sir, come down ere my child die.
—Panie, zechciej przyjść, zanim moje dziecko umrze—błagał urzędnik.
50 Jesus says to him, Go, thy son lives. And the man believed the word which Jesus said to him, and went his way.
—Wracaj do domu! Twój syn będzie żył—odpowiedział Jezus. Urzędnik uwierzył Jezusowi na słowo i odszedł.
51 But already, as he was going down, his servants met him and brought [him] word saying, Thy child lives.
Gdy był jeszcze w drodze, wybiegli mu na spotkanie słudzy z wieścią, że jego syn wyzdrowiał.
52 He inquired therefore from them the hour at which he got better. And they said to him, Yesterday at the seventh hour the fever left him.
Zapytał więc, o której godzinie poczuł się lepiej. —Wczoraj o pierwszej po południu spadła mu gorączka—odpowiedzieli.
53 The father therefore knew that [it was] in that hour in which Jesus said to him, Thy son lives; and he believed, himself and his whole house.
Ojciec uświadomił sobie wówczas, że właśnie o tej godzinie Jezus powiedział mu: „Twój syn będzie żył”. Wtedy on sam i cały jego dom uwierzył Jezusowi.
54 This second sign again did Jesus, being come out of Judaea into Galilee.
Był to drugi cud Jezusa od Jego powrotu z Judei do Galilei.