Job 28
1 Surely there is a vein for the silver, and a place for gold which they refine;
Sa pagkatinuod adunay mina alang sa salapi, Ug usa ka dapit alang sa bulawan nga ilang pagaulayon.
2 Iron is taken out of the dust, and copper is molten out of the stone.
Ang puthaw pagakuhaon gikan sa yuta, Ug ang tumbaga pagatunawon gikan sa bato.
3 [Man] putteth an end to the darkness, and exploreth to the utmost limit, the stones of darkness and of the shadow of death.
Ang tawo magapahunong sa kangitngit, Ug didto sa kahiladman magapangita, Sa mga bato nga atua sa mangitngit ug landong sa kamatayon.
4 He openeth a shaft far from the inhabitants [of the earth]: forgotten of the foot, they hang suspended; away below men they hover.
Halayo sa pinuy-anan sa mga tawo siya magabugwal sa usa ka gahong; Sila hingkalimtan sa tiil nga moagi sa ibabaw, Sila nanagbitay halayo sa mga katawohan, sila nanagtabyog.
5 As for the earth, out of it cometh bread, and underneath it is turned up as by fire;
Mahitungod sa yuta, gikan niana magagula ang tinapay; Ug ang ilalum niana ingon ug gibali pinaagi sa kalayo.
6 The stones of it are the place of sapphires, and it hath dust of gold.
Ang mga bato niini maoy dapit sa mga zafiro, Ug kana may mga pulvos sa bulawan.
7 It is a path no bird of prey knoweth, and the vulture's eye hath not seen it;
Nianang dalana walay langgam nga dumadagit nga nagpanghibalo, Ni makakita niana ang mata sa ananangkil:
8 The proud beasts have not trodden it, nor the fierce lion passed over it.
Ang mga mananap nga palabilabihon wala makatala niana, Ni makaagi dinha ang mabangis nga leon.
9 [Man] putteth forth his hand upon the flinty rock, he overturneth the mountains by the root.
Gibutang niya ang iyang kamot sa ibabaw sa batong santikan; Gilintuwad niya ang mga bukid hangtud sa mga gamut.
10 He cutteth out channels in the rocks, and his eye seeth every precious thing.
Siya nagahimo ug mga kanal sa taliwala sa mga bato; Ug ang iyang mata makakita sa tanang butang bililhon.
11 He bindeth the streams that they drip not, and what is hidden he bringeth forth to light.
Siya magabugkos sa mga kasapaan aron dili na manaligdig; Ug ang butang nga tinago, iyang gibutyag sa kahayag.
12 But wisdom, where shall it be found? and where is the place of understanding?
Apan asa ba ang kaalam igkita? Ug hain ba ang pinuy-anan sa salabutan?
13 Man knoweth not the value thereof; and it is not found in the land of the living.
Ang tawo wala masayud sa bili niana; Ni igkita kini sa yuta sa mga buhi.
14 The deep saith, It is not in me; and the sea saith, It is not with me.
Ang kahiladman nagaingon: Kini wala diri kanako; Ug ang dagat nagaingon: Kana wala diri kanako.
15 Choice gold cannot be given for it, nor silver be weighed for its price.
Kana dili mabatonan tungod sa bulawan, Ni ang salapi pagatimbangon tungod sa bili niini.
16 It is not set in the balance with gold of Ophir, with the precious onyx, and the sapphire.
Kini dili kabilhan sa bulawan sa Ophir, Sa malahalon nga onyx, kun sa zafiro.
17 Gold and glass cannot be compared to it, nor vessels of fine gold be its exchange.
Ang bulawan ug bildo dili ikatanding niini, Ni kabayloan kini ug mga lunsay nga bulawan.
18 Corals and crystal are no more remembered; yea, the acquisition of wisdom is above rubies.
Ang guso ug ang salamin dili pagahisgutan: Oo, ang bili sa kaalam labaw pa kay sa mga mutya.
19 The topaz of Ethiopia shall not be compared to it, neither shall it be set in the balance with pure gold.
Ang topacio sa Ethiopia dili ikagtanding niini, Ni kabilhan kini sa bulawang lunsay.
20 Whence then cometh wisdom? and where is the place of understanding?
Diin man diay magagikan ang kaalam? Ug hain man ang dapit sa salabutan?
21 For it is hidden from the eyes of all living, and concealed from the fowl of the heavens.
Sanglit tinago man gikan sa mga mata sa mga buhi, Ug sinalipdan gikan sa kalanggaman sa kalangitan.
22 Destruction and death say, We have heard its report with our ears.
Ang Kagun-oban ug Kamatayon nanag-ingon: Ang kagahub niana nabatian namo sa among mga igdulungog.
23 God understandeth the way thereof, and he knoweth its place:
Ang Dios nasayud sa dalan niini, Ug siya nahibalo sa dapit niana.
24 For he looketh to the ends of the earth, he seeth under the whole heaven.
Kay siya nagatan-aw ngadto sa mga kinatumyan sa yuta, Ug nagasud-ong sa ilalum sa tibook langit;
25 In making a weight for the wind, and meting out the waters by measure,
Sa iyang pagtimbang sa hangin: Oo, sa taksanan ang katubigan iyang gitakus.
26 In appointing a statute for the rain, and a way for the thunder's flash:
Sa diha nga siya nagbuhat ug balaod sa ulan, Ug alagianan alang sa kilat sa dalugdug;
27 Then did he see it, and declare it; he established it, yea, and searched it out;
Unya siya nakakita niini, ug nagsaysay niini; Iyang gipahaluna kini, oo, ug kini gipangita.
28 And unto man he said, Lo, the fear of the Lord, that is wisdom; and to depart from evil is understanding.
Ug miingon siya sa tawo: Ania karon, ang kahadlok sa Ginoo, nga mao ang kaalam; Ug ang paglikay sa dautan mao ang salabutan.
