< Acts 13 >
1 Now there were in Antioch, in the assembly which was [there], prophets and teachers: Barnabas, and Simeon who was called Niger, and Lucius the Cyrenian, and Manaen, foster-brother of Herod the tetrarch, and Saul.
అపరఞ్చ బర్ణబ్బాః, శిమోన్ యం నిగ్రం వదన్తి, కురీనీయలూకియో హేరోదా రాజ్ఞా సహ కృతవిద్యాభ్యాసో మినహేమ్, శౌలశ్చైతే యే కియన్తో జనా భవిష్యద్వాదిన ఉపదేష్టారశ్చాన్తియఖియానగరస్థమణ్డల్యామ్ ఆసన్,
2 And as they were ministering to the Lord and fasting, the Holy Spirit said, Separate me now Barnabas and Saul for the work to which I have called them.
తే యదోపవాసం కృత్వేశ్వరమ్ అసేవన్త తస్మిన్ సమయే పవిత్ర ఆత్మా కథితవాన్ అహం యస్మిన్ కర్మ్మణి బర్ణబ్బాశైలౌ నియుక్తవాన్ తత్కర్మ్మ కర్త్తుం తౌ పృథక్ కురుత|
3 Then, having fasted and prayed, and having laid [their] hands on them, they let [them] go.
తతస్తైరుపవాసప్రార్థనయోః కృతయోః సతోస్తే తయో ర్గాత్రయో ర్హస్తార్పణం కృత్వా తౌ వ్యసృజన్|
4 They therefore, having been sent forth by the Holy Spirit, went down to Seleucia, and thence sailed away to Cyprus.
తతః పరం తౌ పవిత్రేణాత్మనా ప్రేరితౌ సన్తౌ సిలూకియానగరమ్ ఉపస్థాయ సముద్రపథేన కుప్రోపద్వీపమ్ అగచ్ఛతాం|
5 And being in Salamis, they announced the word of God in the synagogues of the Jews. And they had John also as [their] attendant.
తతః సాలామీనగరమ్ ఉపస్థాయ తత్ర యిహూదీయానాం భజనభవనాని గత్వేశ్వరస్య కథాం ప్రాచారయతాం; యోహనపి తత్సహచరోఽభవత్|
6 And having passed through the whole island as far as Paphos, they found a certain man a magician, a false prophet, a Jew, whose name was Bar-jesus,
ఇత్థం తే తస్యోపద్వీపస్య సర్వ్వత్ర భ్రమన్తః పాఫనగరమ్ ఉపస్థితాః; తత్ర సువివేచకేన సర్జియపౌలనామ్నా తద్దేశాధిపతినా సహ భవిష్యద్వాదినో వేశధారీ బర్యీశునామా యో మాయావీ యిహూదీ ఆసీత్ తం సాక్షాత్ ప్రాప్తవతః|
7 who was with the proconsul Sergius Paulus, an intelligent man. He, having called Barnabas and Saul to [him], desired to hear the word of God.
తద్దేశాధిప ఈశ్వరస్య కథాం శ్రోతుం వాఞ్ఛన్ పౌలబర్ణబ్బౌ న్యమన్త్రయత్|
8 But Elymas the magician (for so his name is by interpretation) opposed them, seeking to turn away the proconsul from the faith.
కిన్త్విలుమా యం మాయావినం వదన్తి స దేశాధిపతిం ధర్మ్మమార్గాద్ బహిర్భూతం కర్త్తుమ్ అయతత|
9 But Saul, who also [is] Paul, filled with [the] Holy Spirit, fixing his eyes upon him,
తస్మాత్ శోలోఽర్థాత్ పౌలః పవిత్రేణాత్మనా పరిపూర్ణః సన్ తం మాయావినం ప్రత్యనన్యదృష్టిం కృత్వాకథయత్,
10 said, O full of all deceit and all craft: son of [the] devil, enemy of all righteousness; wilt thou not cease perverting the right paths of [the] Lord?
హే నరకిన్ ధర్మ్మద్వేషిన్ కౌటిల్యదుష్కర్మ్మపరిపూర్ణ, త్వం కిం ప్రభోః సత్యపథస్య విపర్య్యయకరణాత్ కదాపి న నివర్త్తిష్యసే?
11 And now behold, [the] Lord's hand [is] upon thee, and thou shalt be blind, not seeing the sun for a season. And immediately there fell upon him a mist and darkness; and going about he sought persons who should lead him by the hand.
అధునా పరమేశ్వరస్తవ సముచితం కరిష్యతి తేన కతిపయదినాని త్వమ్ అన్ధః సన్ సూర్య్యమపి న ద్రక్ష్యసి| తత్క్షణాద్ రాత్రివద్ అన్ధకారస్తస్య దృష్టిమ్ ఆచ్ఛాదితవాన్; తస్మాత్ తస్య హస్తం ధర్త్తుం స లోకమన్విచ్ఛన్ ఇతస్తతో భ్రమణం కృతవాన్|
12 Then the proconsul, seeing what had happened, believed, being amazed at the teaching of the Lord.
ఏనాం ఘటనాం దృష్ట్వా స దేశాధిపతిః ప్రభూపదేశాద్ విస్మిత్య విశ్వాసం కృతవాన్|
13 And having sailed from Paphos, Paul and his company came to Perga of Pamphylia; and John separated from them and returned to Jerusalem.
తదనన్తరం పౌలస్తత్సఙ్గినౌ చ పాఫనగరాత్ ప్రోతం చాలయిత్వా పమ్ఫులియాదేశస్య పర్గీనగరమ్ అగచ్ఛన్ కిన్తు యోహన్ తయోః సమీపాద్ ఏత్య యిరూశాలమం ప్రత్యాగచ్ఛత్|
14 But they, passing through from Perga, came to Antioch of Pisidia; and entering into the synagogue on the sabbath day they sat down.
పశ్చాత్ తౌ పర్గీతో యాత్రాం కృత్వా పిసిదియాదేశస్య ఆన్తియఖియానగరమ్ ఉపస్థాయ విశ్రామవారే భజనభవనం ప్రవిశ్య సముపావిశతాం|
15 And after the reading of the law and the prophets, the rulers of the synagogue sent to them, saying, Brethren, if ye have any word of exhortation to the people, speak.
వ్యవస్థాభవిష్యద్వాక్యయోః పఠితయోః సతో ర్హే భ్రాతరౌ లోకాన్ ప్రతి యువయోః కాచిద్ ఉపదేశకథా యద్యస్తి తర్హి తాం వదతం తౌ ప్రతి తస్య భజనభవనస్యాధిపతయః కథామ్ ఏతాం కథయిత్వా ప్రైషయన్|
16 And Paul, rising up and making a sign with the hand, said, Israelites, and ye that fear God, hearken.
అతః పౌల ఉత్తిష్ఠన్ హస్తేన సఙ్కేతం కుర్వ్వన్ కథితవాన్ హే ఇస్రాయేలీయమనుష్యా ఈశ్వరపరాయణాః సర్వ్వే లోకా యూయమ్ అవధద్ధం|
17 The God of this people Israel chose our fathers, and exalted the people in their sojourn in [the] land of Egypt, and with a high arm brought them out of it,
ఏతేషామిస్రాయేల్లోకానామ్ ఈశ్వరోఽస్మాకం పూర్వ్వపరుషాన్ మనోనీతాన్ కత్వా గృహీతవాన్ తతో మిసరి దేశే ప్రవసనకాలే తేషామున్నతిం కృత్వా తస్మాత్ స్వీయబాహుబలేన తాన్ బహిః కృత్వా సమానయత్|
18 and for a time of about forty years he nursed them in the desert.
చత్వారింశద్వత్సరాన్ యావచ్చ మహాప్రాన్తరే తేషాం భరణం కృత్వా
19 And having destroyed seven nations in the land of Canaan, he gave them their land as an inheritance.
కినాన్దేశాన్తర్వ్వర్త్తీణి సప్తరాజ్యాని నాశయిత్వా గుటికాపాతేన తేషు సర్వ్వదేశేషు తేభ్యోఽధికారం దత్తవాన్|
20 And after these things he gave [them] judges till Samuel the prophet, [to the end of] about four hundred and fifty years.
పఞ్చాశదధికచతుఃశతేషు వత్సరేషు గతేషు చ శిమూయేల్భవిష్యద్వాదిపర్య్యన్తం తేషాముపరి విచారయితృన్ నియుక్తవాన్|
21 And then they asked for a king, and God gave to them Saul, son of Kis, a man of the tribe of Benjamin, during forty years.
తైశ్చ రాజ్ఞి ప్రార్థితే, ఈశ్వరో బిన్యామీనో వంశజాతస్య కీశః పుత్రం శౌలం చత్వారింశద్వర్షపర్య్యన్తం తేషాముపరి రాజానం కృతవాన్|
22 And having removed him he raised up to them David for king, of whom also bearing witness he said, I have found David, the son of Jesse, a man after my heart, who shall do all my will.
పశ్చాత్ తం పదచ్యుతం కృత్వా యో మదిష్టక్రియాః సర్వ్వాః కరిష్యతి తాదృశం మమ మనోభిమతమ్ ఏకం జనం యిశయః పుత్రం దాయూదం ప్రాప్తవాన్ ఇదం ప్రమాణం యస్మిన్ దాయూది స దత్తవాన్ తం దాయూదం తేషాముపరి రాజత్వం కర్త్తుమ్ ఉత్పాదితవాన|
23 Of this man's seed according to promise has God brought to Israel a Saviour, Jesus;
తస్య స్వప్రతిశ్రుతస్య వాక్యస్యానుసారేణ ఇస్రాయేల్లోకానాం నిమిత్తం తేషాం మనుష్యాణాం వంశాద్ ఈశ్వర ఏకం యీశుం (త్రాతారమ్) ఉదపాదయత్|
24 John having proclaimed before the face of his entry [among the people] [the] baptism of repentance to all the people of Israel.
తస్య ప్రకాశనాత్ పూర్వ్వం యోహన్ ఇస్రాయేల్లోకానాం సన్నిధౌ మనఃపరావర్త్తనరూపం మజ్జనం ప్రాచారయత్|
25 And as John was fulfilling his course he said, Whom do ye suppose that I am? I am not [he]. But behold, there comes one after me, the sandal of whose feet I am not worthy to loose.
యస్య చ కర్మ్మణో భారం ప్రప్తవాన్ యోహన్ తన్ నిష్పాదయన్ ఏతాం కథాం కథితవాన్, యూయం మాం కం జనం జానీథ? అహమ్ అభిషిక్తత్రాతా నహి, కిన్తు పశ్యత యస్య పాదయోః పాదుకయో ర్బన్ధనే మోచయితుమపి యోగ్యో న భవామి తాదృశ ఏకో జనో మమ పశ్చాద్ ఉపతిష్ఠతి|
26 Brethren, sons of Abraham's race, and those who among you fear God, to you has the word of this salvation been sent:
హే ఇబ్రాహీమో వంశజాతా భ్రాతరో హే ఈశ్వరభీతాః సర్వ్వలోకా యుష్మాన్ ప్రతి పరిత్రాణస్య కథైషా ప్రేరితా|
27 for those who dwell in Jerusalem, and their rulers, not having known him, have fulfilled also the voices of the prophets which are read on every sabbath, [by] judging [him].
యిరూశాలమ్నివాసినస్తేషామ్ అధిపతయశ్చ తస్య యీశోః పరిచయం న ప్రాప్య ప్రతివిశ్రామవారం పఠ్యమానానాం భవిష్యద్వాదికథానామ్ అభిప్రాయమ్ అబుద్ధ్వా చ తస్య వధేన తాః కథాః సఫలా అకుర్వ్వన్|
28 And having found no cause of death [in him], they begged of Pilate that he might be slain.
ప్రాణహననస్య కమపి హేతుమ్ అప్రాప్యాపి పీలాతస్య నికటే తస్య వధం ప్రార్థయన్త|
29 And when they had fulfilled all things written concerning him, they took him down from the cross and put him in a sepulchre;
తస్మిన్ యాః కథా లిఖితాః సన్తి తదనుసారేణ కర్మ్మ సమ్పాద్య తం క్రుశాద్ అవతార్య్య శ్మశానే శాయితవన్తః|
30 but God raised him from among [the] dead,
కిన్త్వీశ్వరః శ్మశానాత్ తముదస్థాపయత్,
31 who appeared for many days to those who had come up with him from Galilee to Jerusalem, who are now his witnesses to the people.
పునశ్చ గాలీలప్రదేశాద్ యిరూశాలమనగరం తేన సార్ద్ధం యే లోకా ఆగచ్ఛన్ స బహుదినాని తేభ్యో దర్శనం దత్తవాన్, అతస్త ఇదానీం లోకాన్ ప్రతి తస్య సాక్షిణః సన్తి|
32 And we declare unto you the glad tidings of the promise made to the fathers,
అస్మాకం పూర్వ్వపురుషాణాం సమక్షమ్ ఈశ్వరో యస్మిన్ ప్రతిజ్ఞాతవాన్ యథా, త్వం మే పుత్రోసి చాద్య త్వాం సముత్థాపితవానహమ్|
33 that God has fulfilled this to us their children, having raised up Jesus; as it is also written in the second psalm, Thou art my Son: this day have I begotten thee.
ఇదం యద్వచనం ద్వితీయగీతే లిఖితమాస్తే తద్ యీశోరుత్థానేన తేషాం సన్తానా యే వయమ్ అస్మాకం సన్నిధౌ తేన ప్రత్యక్షీ కృతం, యుష్మాన్ ఇమం సుసంవాదం జ్ఞాపయామి|
34 But that he raised him from among [the] dead, no more to return to corruption, he spoke thus: I will give to you the faithful mercies of David.
పరమేశ్వరేణ శ్మశానాద్ ఉత్థాపితం తదీయం శరీరం కదాపి న క్షేష్యతే, ఏతస్మిన్ స స్వయం కథితవాన్ యథా దాయూదం ప్రతి ప్రతిజ్ఞాతో యో వరస్తమహం తుభ్యం దాస్యామి|
35 Wherefore also he says in another, Thou wilt not suffer thy gracious one to see corruption.
ఏతదన్యస్మిన్ గీతేఽపి కథితవాన్| స్వకీయం పుణ్యవన్తం త్వం క్షయితుం న చ దాస్యసి|
36 For David indeed, having in his own generation ministered to the will of God, fell asleep, and was added to his fathers and saw corruption.
దాయూదా ఈశ్వరాభిమతసేవాయై నిజాయుషి వ్యయితే సతి స మహానిద్రాం ప్రాప్య నిజైః పూర్వ్వపురుషైః సహ మిలితః సన్ అక్షీయత;
37 But he whom God raised up did not see corruption.
కిన్తు యమీశ్వరః శ్మశానాద్ ఉదస్థాపయత్ స నాక్షీయత|
38 Be it known unto you, therefore, brethren, that through this man remission of sins is preached to you,
అతో హే భ్రాతరః, అనేన జనేన పాపమోచనం భవతీతి యుష్మాన్ ప్రతి ప్రచారితమ్ ఆస్తే|
39 and from all things from which ye could not be justified in the law of Moses, in him every one that believes is justified.
ఫలతో మూసావ్యవస్థయా యూయం యేభ్యో దోషేభ్యో ముక్తా భవితుం న శక్ష్యథ తేభ్యః సర్వ్వదోషేభ్య ఏతస్మిన్ జనే విశ్వాసినః సర్వ్వే ముక్తా భవిష్యన్తీతి యుష్మాభి ర్జ్ఞాయతాం|
40 See therefore that that which is spoken in the prophets do not come upon [you],
అపరఞ్చ| అవజ్ఞాకారిణో లోకాశ్చక్షురున్మీల్య పశ్యత| తథైవాసమ్భవం జ్ఞాత్వా స్యాత యూయం విలజ్జితాః| యతో యుష్మాసు తిష్ఠత్సు కరిష్యే కర్మ్మ తాదృశం| యేనైవ తస్య వృత్తాన్తే యుష్మభ్యం కథితేఽపి హి| యూయం న తన్తు వృత్తాన్తం ప్రత్యేష్యథ కదాచన||
41 Behold, ye despisers, and wonder and perish; for I work a work in your days, a work which ye will in no wise believe if one declare it to you.
యేయం కథా భవిష్యద్వాదినాం గ్రన్థేషు లిఖితాస్తే సావధానా భవత స కథా యథా యుష్మాన్ ప్రతి న ఘటతే|
42 And as they went out they begged that these words might be spoken to them the ensuing sabbath.
యిహూదీయభజనభవనాన్ నిర్గతయోస్తయో ర్భిన్నదేశీయై ర్వక్ష్యమాణా ప్రార్థనా కృతా, ఆగామిని విశ్రామవారేఽపి కథేయమ్ అస్మాన్ ప్రతి ప్రచారితా భవత్వితి|
43 And the congregation of the synagogue having broken up, many of the Jews and of the worshipping proselytes followed Paul and Barnabas, who speaking to them, persuaded them to continue in the grace of God.
సభాయా భఙ్గే సతి బహవో యిహూదీయలోకా యిహూదీయమతగ్రాహిణో భక్తలోకాశ్చ బర్ణబ్బాపౌలయోః పశ్చాద్ ఆగచ్ఛన్, తేన తౌ తైః సహ నానాకథాః కథయిత్వేశ్వరానుగ్రహాశ్రయే స్థాతుం తాన్ ప్రావర్త్తయతాం|
44 And on the coming sabbath almost all the city was gathered together to hear the word of God.
పరవిశ్రామవారే నగరస్య ప్రాయేణ సర్వ్వే లాకా ఈశ్వరీయాం కథాం శ్రోతుం మిలితాః,
45 But the Jews, seeing the crowds, were filled with envy, and contradicted the things said by Paul, [contradicting and] speaking injuriously.
కిన్తు యిహూదీయలోకా జననివహం విలోక్య ఈర్ష్యయా పరిపూర్ణాః సన్తో విపరీతకథాకథనేనేశ్వరనిన్దయా చ పౌలేనోక్తాం కథాం ఖణ్డయితుం చేష్టితవన్తః|
46 And Paul and Barnabas spoke boldly and said, It was necessary that the word of God should be first spoken to you; but, since ye thrust it from you, and judge yourselves unworthy of eternal life, lo, we turn to the nations; (aiōnios )
తతః పౌలబర్ణబ్బావక్షోభౌ కథితవన్తౌ ప్రథమం యుష్మాకం సన్నిధావీశ్వరీయకథాయాః ప్రచారణమ్ ఉచితమాసీత్ కిన్తుం తదగ్రాహ్యత్వకరణేన యూయం స్వాన్ అనన్తాయుషోఽయోగ్యాన్ దర్శయథ, ఏతత్కారణాద్ వయమ్ అన్యదేశీయలోకానాం సమీపం గచ్ఛామః| (aiōnios )
47 for thus has the Lord enjoined us: I have set thee for a light of the nations, that thou shouldest be for salvation to the end of the earth.
ప్రభురస్మాన్ ఇత్థమ్ ఆదిష్టవాన్ యథా, యావచ్చ జగతః సీమాం లోకానాం త్రాణకారణాత్| మయాన్యదేశమధ్యే త్వం స్థాపితో భూః ప్రదీపవత్||
48 And [those of] the nations, hearing it, rejoiced, and glorified the word of the Lord, and believed, as many as were ordained to eternal life. (aiōnios )
తదా కథామీదృశీం శ్రుత్వా భిన్నదేశీయా ఆహ్లాదితాః సన్తః ప్రభోః కథాం ధన్యాం ధన్యామ్ అవదన్, యావన్తో లోకాశ్చ పరమాయుః ప్రాప్తినిమిత్తం నిరూపితా ఆసన్ తే వ్యశ్వసన్| (aiōnios )
49 And the word of the Lord was carried through the whole country.
ఇత్థం ప్రభోః కథా సర్వ్వేదేశం వ్యాప్నోత్|
50 But the Jews excited the women of the upper classes who were worshippers, and the first people of the city, and raised a persecution against Paul and Barnabas, and cast them out of their coasts.
కిన్తు యిహూదీయా నగరస్య ప్రధానపురుషాన్ సమ్మాన్యాః కథిపయా భక్తా యోషితశ్చ కుప్రవృత్తిం గ్రాహయిత్వా పౌలబర్ణబ్బౌ తాడయిత్వా తస్మాత్ ప్రదేశాద్ దూరీకృతవన్తః|
51 But they, having shaken off the dust of their feet against them, came to Iconium.
అతః కారణాత్ తౌ నిజపదధూలీస్తేషాం ప్రాతికూల్యేన పాతయిత్వేకనియం నగరం గతౌ|
52 And the disciples were filled with joy and [the] Holy Spirit.
తతః శిష్యగణ ఆనన్దేన పవిత్రేణాత్మనా చ పరిపూర్ణోభవత్|