Acts 10
1 But a certain man in Caesarea, — by name Cornelius, a centurion of the band called Italic,
W Cezarei mieszkał niejaki Korneliusz, rzymski dowódca oddziału zwanego Italskim.
2 pious, and fearing God with all his house, [both] giving much alms to the people, and supplicating God continually,
Był to człowiek bardzo pobożny. Razem z całym swoim domem bardzo poważnie traktował Boga, nieustannie modlił się do Niego i hojne wspierał biednych.
3 — saw plainly in a vision, about the ninth hour of the day, an angel of God coming unto him, and saying to him, Cornelius.
Pewnego razu, około trzeciej po południu, miał widzenie: wyraźnie ujrzał anioła, który zbliżył się do niego i powiedział: —Korneliuszu!
4 But he, having fixed his eyes upon him, and become full of fear, said, What is it, Lord? And he said to him, Thy prayers and thine alms have gone up for a memorial before God.
—Słucham cię, panie!—odpowiedział przestraszony i wpatrzony w niego dowódca. —Twoje modlitwy i ofiarność zostały zauważone przez Boga—rzekł anioł.
5 And now send men to Joppa and fetch Simon, who is surnamed Peter.
—Wyślij teraz do Jaffy swoich ludzi i zaproś do siebie Szymona Piotra,
6 He lodges with a certain Simon, a tanner, whose house is by the sea.
który jest gościem innego Szymona, garbarza z Jaffy. Jego dom znajduje się nad brzegiem morza.
7 And when the angel who was speaking to him had departed, having called two of his household and a pious soldier of those who were constantly with him,
Gdy tylko anioł odszedł, Korneliusz zawołał dwóch służących i pewnego pobożnego żołnierza ze swojej straży przybocznej.
8 and related all things to them, he sent them to Joppa.
Opowiedział im o wszystkim i wysłał do Jaffy.
9 And on the morrow, as these were journeying and drawing near to the city, Peter went up on the house to pray, about the sixth hour.
Następnego dnia, gdy posłańcy byli jeszcze w drodze, ale zbliżali się już do miasta, Piotr wyszedł na taras domu, aby się modlić. Było to około dwunastej.
10 And he became hungry and desired to eat. But as they were making ready an ecstasy came upon him:
Poczuł wtedy głód i miał ochotę coś zjeść. A gdy przygotowywano posiłek, doznał widzenia.
11 and he beholds the heaven opened, and a certain vessel descending, as a great sheet, [bound] by [the] four corners [and] let down to the earth;
Ujrzał otwarte niebo i jakby olbrzymią płachtę, opuszczaną za cztery rogi ku ziemi.
12 in which were all the quadrupeds and creeping things of the earth, and the fowls of the heaven.
Były na niej wszelkiego rodzaju zwierzęta, płazy i ptaki.
13 And there was a voice to him, Rise, Peter, slay and eat.
I usłyszał głos: —Rusz się, Piotrze. Zabij je i jedz.
14 And Peter said, In no wise, Lord; for I have never eaten anything common or unclean.
—Nigdy w życiu, Panie! Nigdy nie jadłem żadnych nieczystych stworzeń, bo zabrania tego Prawo Mojżesza!
15 And [there was] a voice again the second time to him, What God has cleansed, do not thou make common.
—Nie uważaj za nieczyste tego, co Bóg oczyścił—odpowiedział głos.
16 And this took place thrice, and the vessel was straightway taken up into heaven.
To samo powtórzyło się trzykrotnie, po czym płachta została z powrotem wzięta do nieba.
17 And as Peter doubted in himself what the vision which he had seen might mean, behold also the men who were sent by Cornelius, having sought out the house of Simon, stood at the gate,
Piotr z dużą niepewnością zastanawiał się nad znaczeniem tej wizji. Właśnie wtedy posłańcy Korneliusza stanęli przy bramie wejściowej. Zdążyli się już bowiem dowiedzieć, gdzie się znajduje dom Szymona, garbarza,
18 and having called [some one], they inquired if Simon who was surnamed Peter was lodged there.
i teraz pytali, czy zatrzymał się tu Szymon Piotr.
19 But as Peter continued pondering over the vision, the Spirit said to him, Behold, three men seek thee;
A gdy on ciągle jeszcze zastanawiał się nad wizją, Duch Święty powiedział do niego: —Szuka cię trzech ludzi.
20 but rise up, go down, and go with them, nothing doubting, because I have sent them.
Zejdź na dół i idź z nimi bez wahania. To Ja ich posłałem.
21 And Peter going down to the men said, Behold, I am he whom ye seek: what is the cause for which ye come?
Piotr zszedł więc i zwrócił się do przybyłych: —To mnie szukacie. Co was sprowadza?
22 And they said, Cornelius, a centurion, a righteous man, and fearing God, and borne witness to by the whole nation of the Jews, has been divinely instructed by a holy angel to send for thee to his house, and hear words from thee.
—Wzywa cię Korneliusz—odpowiedzieli—rzymski dowódca, człowiek prawy i poważnie traktujący Boga, mający dobrą opinię wśród Żydów. Właśnie jemu anioł polecił wezwać cię do jego domu i posłuchać tego, co masz do powiedzenia.
23 Having therefore invited them in, he lodged them. And on the morrow, rising up he went away with them, and certain of the brethren from Joppa went with him.
Piotr zaprosił ich do środka i udzielił noclegu. Następnego zaś dnia, wraz z kilkoma wierzącymi z Jaffy, ruszyli w drogę.
24 And on the morrow they came to Caesarea. But Cornelius was looking for them, having called together his kinsmen and [his] intimate friends.
Dzień później przybyli do Cezarei. Korneliusz czekał już na nich razem z zaproszonymi krewnymi i przyjaciółmi.
25 And when Peter was now coming in, Cornelius met him, and falling down did [him] homage.
Gdy Piotr wchodził do jego domu, wyszedł mu na spotkanie i padł mu do nóg, oddając cześć.
26 But Peter made him rise, saying, Rise up: I myself also am a man.
Lecz Piotr rzekł: —Wstań! Ja też jestem tylko człowiekiem!
27 And he went in, talking with him, and found many gathered together.
I rozmawiając z Korneliuszem, wszedł do środka, gdzie czekało już wiele osób.
28 And he said to them, Ye know how it is unlawful for a Jew to be joined or come to one of a strange race, and to me God has shewn to call no man common or unclean.
Wtedy przemówił do nich: —Dobrze wiecie, że nam, Żydom, nie wolno kontaktować się ani nawet zbliżać do pogan. Bóg jednak objawił mi, że nikogo nie należy uważać za nieczystego i gorszego.
29 Wherefore also, having been sent for, I came without saying anything against it. I inquire therefore for what reason ye have sent for me.
Dlatego przyszedłem bez sprzeciwu. Powiedzcie więc, dlaczego mnie wezwaliście.
30 And Cornelius said, Four days ago I had been [fasting] unto this hour, and the ninth [I was] praying in my house, and lo, a man stood before me in bright clothing,
—Cztery dni temu—odrzekł Korneliusz—modliłem się tu, w domu, około trzeciej po południu, gdy nagle stanął przede mną człowiek ubrany w lśniącą szatę
31 and said, Cornelius, thy prayer has been heard, and thy alms have come in remembrance before God.
i rzekł: „Korneliuszu, twoje modlitwy i ofiarność zostały zauważone przez Boga!
32 Send therefore to Joppa and fetch Simon, who is surnamed Peter; he lodges in the house of Simon, a tanner, by the sea [who when he is come will speak to thee].
Wyślij więc do Jaffy swoich ludzi i zaproś do siebie Szymona Piotra, który jest gościem innego Szymona, garbarza z Jaffy. Jego dom znajduje się nad brzegiem morza”.
33 Immediately therefore I sent to thee, and thou hast well done in coming. Now therefore we are all present before God to hear all things that are commanded thee of God.
Dlatego natychmiast po ciebie posłałem i dobrze zrobiłeś, że przybyłeś. Zebraliśmy się więc tu, w obecności Boga, aby wysłuchać wszystkiego, co Pan ci przekazał!
34 And Peter opening his mouth said, Of a truth I perceive that God is no respecter of persons,
—Teraz naprawdę rozumiem—rzekł Piotr—że Bóg nie jest stronniczy,
35 but in every nation he that fears him and works righteousness is acceptable to him.
ale w każdym narodzie podoba Mu się ten, kto traktuje Go poważnie i jest prawy.
36 The word which he sent to the sons of Israel, preaching peace by Jesus Christ, (he is Lord of all things, )
On to przekazał Izraelowi dobrą nowinę o pokoju darowanym przez Jezusa Chrystusa, Pana wszystkich ludzi.
37 ye know; the testimony which has spread through the whole of Judaea, beginning from Galilee after the baptism which John preached —
Od czasu, w którym Jan Chrzciciel wzywał ludzi do opamiętania, nowina o Jezusie rozeszła się po całej żydowskiej ziemi, począwszy od Galilei.
38 Jesus who [was] of Nazareth: how God anointed him with [the] Holy Spirit and with power; who went through [all quarters] doing good, and healing all that were under the power of the devil, because God was with him.
Wiecie zapewne, że Bóg w szczególny sposób obdarzył Duchem Świętym i mocą Jezusa z Nazaretu. On, żyjąc na ziemi, czynił dobro i uzdrawiał wszystkich zniewolonych przez diabła, ponieważ wspierał Go Bóg.
39 We also [are] witnesses of all things which he did both in the country of the Jews and in Jerusalem; whom they also slew, having hanged him on a cross.
My, apostołowie, jesteśmy naocznymi świadkami tego wszystkiego, co uczynił w Judei i w Jerozolimie, gdzie Go zabito przez ukrzyżowanie.
40 This [man] God raised up the third day and gave him to be openly seen,
Trzeciego dnia po śmierci, Bóg ożywił Go i pozwolił Mu się ukazać ludziom
41 not of all the people, but of witnesses who were chosen before of God, us who have eaten and drunk with him after he arose from among [the] dead.
—nie wszystkim, ale tylko nam jako wcześniej wybranym świadkom. Po Jego zmartwychwstaniu jedliśmy i piliśmy razem z Nim.
42 And he commanded us to preach to the people, and to testify that he it is who was determinately appointed of God [to be] judge of living and dead.
A On nakazał nam ogłosić i zaświadczyć Żydom, że Bóg ustanowił Go sędzią wszystkich ludzi, zarówno żywych, jak i umarłych.
43 To him all the prophets bear witness that every one that believes on him will receive through his name remission of sins.
Również prorocy przepowiedzieli w Piśmie, że każdy, kto uwierzy w Jezusa, ze względu na Niego otrzyma przebaczenie grzechów.
44 While Peter was yet speaking these words the Holy Spirit fell upon all those who were hearing the word.
Piotr jeszcze mówił, gdy nagle na wszystkich słuchaczy zstąpił Duch Święty.
45 And the faithful of the circumcision were astonished, as many as came with Peter, that upon the nations also the gift of the Holy Spirit was poured out:
Wierzący żydowskiego pochodzenia, którzy przybyli z Piotrem, bardzo się zdziwili, że także poganie otrzymali dar Ducha Świętego.
46 for they heard them speaking with tongues and magnifying God. Then Peter answered,
Słyszeli bowiem, jak mówią obcymi językami i wielbią Boga.
47 Can any one forbid water that these should not be baptised, who have received the Holy Spirit as we also [did]?
—Czy ktoś mógłby zabronić ochrzczenia tych, którzy otrzymali Ducha Świętego tak samo jak my, Żydzi?—zapytał Piotr.
48 And he commanded them to be baptised in the name of the Lord. Then they begged him to stay some days.
I polecił, aby zanurzono ich w wodzie w imię Jezusa Chrystusa. Po tym wszystkim poprosili Piotra, aby został z nimi jeszcze kilka dni.
