< Proverbs 26 >
1 In the manner of snow in the summer, and rain at the harvest, so also is glory unfit for the foolish.
Kiel neĝo en somero, kaj kiel pluvo en tempo de rikolto, Tiel ne konvenas honoro por malsaĝulo.
2 Like a bird flying away to another place, and like a sparrow that hurries away freely, so also a curse uttered against someone without cause will pass away.
Kiel birdo forleviĝas, kiel hirundo forflugas, Tiel senkaŭza malbeno ne efektiviĝas.
3 A whip is for a horse, and a muzzle is for donkey, and a rod is for the back of the imprudent.
Vipo estas por ĉevalo, brido por azeno, Kaj bastono por la dorso de malsaĝuloj.
4 Do not respond to the foolish according to his folly, lest you become like him.
Ne respondu al malsaĝulo laŭ lia malsaĝeco, Por ke vi mem ne fariĝu egala al li.
5 Respond to the foolish according to his folly, lest he imagine himself to be wise.
Respondu al malsaĝulo laŭ lia malsaĝeco, Por ke li ne estu saĝulo en siaj propraj okuloj.
6 Whoever sends words by a foolish messenger has lame feet and drinks iniquity.
Kiu komisias aferon al malsaĝulo, Tiu tranĉas al si la piedojn kaj sin suferigas.
7 In the manner of a lame man who has beautiful legs to no purpose, so also is a parable unfit for the mouth of the foolish.
Kiel la kruroj de lamulo pendas peze, Tiel estas sentenco en la buŝo de malsaĝuloj.
8 Just like one who casts a stone into the pile of Mercury, so also is he who gives honor to the foolish.
Kiel iu, kiu alligas ŝtonon al ĵetilo, Tiel estas tiu, kiu faras honoron al malsaĝulo.
9 In the manner of a thorn, if it were to spring up from the hand of a drunkard, so also is a parable in the mouth of the foolish.
Kiel dorna kano en la mano de ebriulo, Tiel estas sentenco en la buŝo de malsaĝuloj.
10 Judgment determines cases. And whoever imposes silence on the foolish mitigates anger.
Kompetentulo ĉion bone faras; Sed kiu dungas pasantojn, tiu dungas malsaĝulojn.
11 Like a dog that returns to his vomit, so also is the imprudent who repeats his foolishness.
Kiel hundo revenas al sia vomitaĵo, Tiel malsaĝulo ripetas sian malsaĝaĵon.
12 Have you seen a man who seems wise to himself? There will be greater hope held for the unwise than for him.
Ĉu vi vidas homon, kiu estas saĝa en siaj okuloj? Estas pli da espero por malsaĝulo ol por li.
13 The lazy one says, “There is a lion along the way, and a lioness in the roads.”
Maldiligentulo diras: Leono estas sur la vojo, Leono estas sur la stratoj.
14 Just as a door turns upon its hinges, so also does the lazy one turn upon his bed.
Pordo turniĝas sur sia hoko, Kaj maldiligentulo sur sia lito.
15 The lazy one conceals his hand under his arms, and it is a labor for him to move it to his mouth.
Maldiligentulo ŝovas sian manon en la poton, Kaj ne volas venigi ĝin al sia buŝo.
16 The lazy one seems wiser to himself than seven men speaking judgments.
Maldiligentulo estas en siaj okuloj pli saĝa, Ol sep veraj saĝuloj.
17 Just like one who takes hold of a dog by the ears, so also is he who crosses impatiently and meddles in the quarrels of another.
Pasanto, kiu sin miksas en malpropran disputon, Estas kiel iu, kiu kaptas hundon je la oreloj.
18 Just as he is guilty who let loose the arrows and the lances unto death,
Kiel frenezulo, kiu ĵetas fajron, Sagojn, kaj morton,
19 so also is the man who harms his friend by deceitfulness. And when he has been apprehended, he says, “I did it jokingly.”
Tiel estas homo, kiu trompas sian proksimulon, Kaj diras: Mi ja ŝercas.
20 When the wood fails, the fire will be extinguished. And when the gossiper is taken away, conflicts will be quelled.
Kie ne estas ligno, estingiĝas la fajro; Kaj se ne estas kalumnianto, ĉesiĝas malpaco.
21 Just as charcoals are to burning coals, and wood is to fire, so also is an angry man who stirs up quarrels.
Karbo servas por ardaĵo, ligno por fajro, Kaj homo malpacema por provoki malpacon.
22 The words of a whisperer seem simple, but they penetrate to the innermost parts of the self.
La vortoj de kalumnianto estas kiel frandaĵoj, Kaj ili penetras en la profundon de la ventro.
23 In the same manner as an earthen vessel, if it were adorned with impure silver, conceited lips are allied with a wicked heart.
Varmegaj lipoj kun malica koro Estas nepurigita arĝento, kiu kovras argilaĵon.
24 An enemy is known by his lips, though it is from his heart that he draws out deceit.
Malamanto havas maskitajn parolojn, Kaj en sia koro li preparas malicon.
25 When he will have lowered his voice, do not believe him, for there are seven vices in his heart.
Kiam li ĉarmigas sian voĉon, ne kredu al li; Ĉar sep abomenaĵoj estas en lia koro.
26 Whoever covers hatred with deceit, his malice shall be revealed in the assembly.
Kiu trompe kaŝas malamon, Tiu aperigos sian malbonecon en popola kunveno.
27 Whoever digs a pit will fall into it. And whoever rolls a stone, it will roll back to him.
Kiu fosas foson, tiu falos en ĝin; Kaj kiu rulas ŝtonon, al tiu ĝi revenos.
28 A false tongue does not love truth. And a slippery mouth works ruin.
Mensogema lango malamas tiujn, kiujn ĝi dispremis; Kaj hipokrita buŝo kaŭzas pereon.