Proverbs 15
1 A mild response shatters anger. But a harsh word stirs up fury.
Odpowiedź łagodna uśmierza gniew; ale słowa przykre wzruszają popędliwość.
2 The tongue of the wise adorns knowledge. But the mouth of the senseless gushes with foolishness.
Język mądrych zdobi umiejętność; ale usta głupich wywierają głupstwo.
3 In every place, the eyes of the Lord consider good and evil.
Na każdem miejscu oczy Pańskie upatrują złe i dobre.
4 A peaceful tongue is a tree of life. But that which is immoderate will crush the spirit.
Zdrowy język jest drzewo żywota; ale przewrotność z niego jest jako zdruzgotanie od wiatru.
5 A fool laughs at the discipline of his father. But whoever preserves rebukes will become astute. In abundant justice, there is very great virtue. But the intentions of the impious will be eradicated.
Głupi gardzi karaniem ojca swego; ale kto przyjmuje napomnienie, stanie się ostrożnym.
6 The house of the just has very great strength. And in the fruits of the impious, there is disorder.
W domu sprawiedliwego jest dostatek wielki; ale w dochodach niepobożnego zamięszanie.
7 The lips of the wise shall disseminate knowledge. The heart of the foolish will be dissimilar.
Wargi mądrych sieją umiejętność; ale serce głupich nie tak.
8 The sacrifices of the impious are abominable to the Lord. The vows of the just are appeasing.
Ofiara niepobożnych jest obrzydliwością Panu; ale modlitwa szczerych podoba mu się.
9 The way of the impious is an abomination to the Lord. Whoever pursues justice is loved by him.
Obrzydliwością Panu jest droga bezbożnego, ale tego, co idzie za sprawiedliwością, miłuje.
10 Doctrine is evil to those who abandon the way of life. Whoever hates correction shall die.
Karanie srogie należy temu, co opuszcza drogę; a kto ma w nienawiści karność, umrze.
11 Hell and perdition are in the sight of the Lord. How much more the hearts of the sons of men! (Sheol h7585)
Piekło i zatracenie są przed Panem; jakoż daleko więcej serca synów ludzkich. (Sheol h7585)
12 He who corrupts himself does not love the one who afflicts him, nor will he step toward the wise.
Naśmiewca nie miłuje tego, który go karze, ani do mądrych przychodzi.
13 A rejoicing heart gladdens the face. But by the grief of the soul, the spirit is cast down.
Serce wesołe uwesela twarz; ale dla żałości serca duch strapiony bywa.
14 The heart of the wise seeks doctrine. And the mouth of the foolish feeds on ignorance.
Serce rozumne szuka umiejętności; ale usta głupich karmią się głupstwem
15 All the days of the poor are evil. A secure mind is like a continual feast.
Wszystkie dni ubogiego są złe; ale kto jest wesołego serca, ma gody ustawiczne.
16 Better is a little with the fear of the Lord, than great treasures and dissatisfaction.
Lepsza jest trocha w bojaźni Pańskiej, niżeli skarb wielki z kłopotem.
17 It is better to be called to vegetables with charity, than to a fatted calf with hatred.
Lepszy jest pokarm z jarzyny, gdzie jest miłość, niżeli z karmnego wołu, gdzie jest nienawiść.
18 A short-tempered man provokes conflicts. Whoever is patient tempers those who are stirred up.
Mąż gniewliwy wszczyna swary; ale nierychły do gniewu uśmierza zwady.
19 The way of the slothful is like a hedge of thorns. The way of the just is without offense.
Droga leniwego jest jako płot cierniowy, ale ścieszka szczerych jest równa.
20 A wise son gladdens the father. But the foolish man despises his mother.
Syn mądry uwesela ojca; ale głupi człowiek lekce waży matkę swoję.
21 Folly is gladness to the foolish. And the prudent man sets his own steps in order.
Głupstwo jest weselem głupiemu, ale człowiek roztropny prostuje drogę swoję.
22 Intentions dissipate where there is no counsel. Yet truly, they are confirmed where there are many counselors.
Gdzie niemasz rady, rozsypują się myśli; ale w mnóstwie radców ostoją się.
23 A man rejoices in the verdict of his own mouth. And a word at the right time is best.
Weseli się człowiek z odpowiedzi ust swoich: bo słowo według czasu wyrzeczone, o jako jest dobre!
24 The path of life is for the wise above, so that he may turn away from the end of Hell. (Sheol h7585)
Drogę żywota rozumny ma ku górze, aby się uchronił piekła głębokiego. (Sheol h7585)
25 The Lord will demolish the house of the arrogant. And He will make firm the borders of the widow.
Pan wywróci dom pysznych; ale wdowy granicę utwierdzi.
26 Evil intentions are an abomination to the Lord. And pure conversation, most beautiful, shall be confirmed by him.
Myśli złego są obrzydliwością Panu! ale powieści czystych są przyjemne.
27 Whoever pursues avarice disturbs his own house. But whoever hates bribes shall live. Through mercy and faith, sins are purged. But through the fear of the Lord, each one turns aside from evil.
Kto chciwie naśladuje łakomstwa, zamięszanie czyni w domu swoim; ale kto ma w nienawiści dary, będzie żył.
28 The mind of the just meditates on obedience. The mouth of the impious overflows with evils.
Serce sprawiedliwego przemyśliwa, co ma mówić; ale usta niepobożnych wywierają złe rzeczy.
29 The Lord is distant from the impious. And he will heed the prayers of the just.
Dalekim jest Pan od niepobożnych; ale modlitwę sprawiedliwych wysłuchiwa.
30 The light of the eyes rejoices the soul. A good reputation fattens the bones.
Światłość oczów uwesela serce, a wieść dobra tuczy kości.
31 The ear that listens to the reproofs of life shall abide in the midst of the wise.
Ucho, które słucha karności żywota, w pośrodku mądrych mieszkać będzie.
32 Whoever rejects discipline despises his own soul. But whoever agrees to correction is a possessor of the heart.
Kto uchodzi ćwiczenia, zaniedbywa duszy swojej; ale kto przyjmuje karanie, ma rozum.
33 The fear of the Lord is the discipline of wisdom. And humility precedes glory.
Bojaźń Pańska jest ćwiczenie się w mądrości, a sławę uprzedza poniżenie.
