Proverbs 13
1 A wise son is the doctrine of his father. But he who ridicules does not listen when he is reproved.
Syn mądry przyjmuje ćwiczenie ojcowskie, ale naśmiewca nie słucha strofowania.
2 From the fruit of his own mouth, a man shall be satisfied with good things. But the soul of betrayers is iniquity.
Każdy będzie pożywał dobrego z owocu ust swoich; ale dusza przewrotnych krzywdy pożywać będzie.
3 Whoever guards his mouth guards his soul. But whoever gives no consideration to his speech shall experience misfortunes.
Kto strzeże ust swych, strzeże duszy swojej; kto lekkomyślnie otwiera wargi swe, będzie starty.
4 The lazy one is willing and then not willing. But the soul of he who labors shall be made fat.
Dusza leniwego żąda, a nic nie ma; ale dusza pracowitych zbogaci się.
5 The just shall detest a lying word. But the impious confound and will be confounded.
Słowa kłamliwego nienawidzi sprawiedliwy; ale niezbożny staje się obrzydliwym i shańbionym.
6 Justice guards the way of the innocent. But impiety undermines the sinner.
Sprawiedliwość strzeże tego, który żyje bez zmazy; ale niezbożność podwraca grzesznika.
7 One is like the rich, though he has nothing. And another is like the poor, though he has many riches.
Znajduje się taki co się czyni bogatym, a nie ma nic; i taki, co się czyni ubogim, choć ma wiele bogactw.
8 The redemption of a man’s life is his riches. But he who is poor cannot tolerate correction.
Okup żywota człowieczego jest bogactwo jego; ale ubogi nie słucha łajania.
9 The light of the just enriches. But the lamp of the impious will be extinguished.
Światłość sprawiedliwych jasna: ale pochodnia bezbożnych zgaśnie.
10 Among the arrogant, there are always conflicts. But those who do everything with counsel are ruled by wisdom.
Samą tylko pychą człowiek zwady wszczyna, ale przy tych, co radę przyjmują, jest mądrość.
11 Substance obtained in haste will be diminished. But what is collected by hand, little by little, shall be multiplied.
Bogactwa źle nabyte umniejszą się; ale kto je zgromadza ręką swą, przyczynia ich.
12 Hope, when it is delayed, afflicts the soul. The arrival of the desired is a tree of life.
Nadzieja długa wątli serce; ale żądość wypełniona jest drzewem żywota.
13 Whoever denounces something obligates himself for the future. But whoever fears a lesson shall turn away in peace. Deceitful souls wander into sins. The just are merciful and compassionate.
Kto gardzi słowem Bożem, sam sobie szkodzi; ale kto się boi przykazania jego, odniesie nagrodę.
14 The law of the wise is a fountain of life, so that he may turn aside from the ruin of death.
Nauka mądrego jest źródłem żywota ku ochronieniu się sideł śmierci.
15 Good doctrine bestows grace. In the way of the contemptuous, there is a chasm.
Rozum dobry daje łaskę; ale droga przewrotnych jest przykra.
16 The discerning do everything with counsel. But whoever is senseless discloses his stupidity.
Każdy ostrożny umiejętnie sobie poczyna; ale głupi rozpościera głupstwo.
17 The messenger of the impious will fall into evil. But a faithful ambassador shall prosper.
Poseł niezbożny upada we złe; ale poseł wierny jest lekarstwem.
18 Destitution and disgrace are for those who abandon discipline. But whoever agrees with a reproof shall be glorified.
Ubóstwo i zelżywość przyjdzie na tego, który się wyłamuje z karności; ale kto przestrzega upominania, wysławiony będzie.
19 The desired, when perfected, shall delight the soul. The foolish detest those who flee from evils.
Żądność wypełniona słodka jest duszy; ale odstąpić od złego, głupim jest obrzydliwością.
20 Whoever keeps step with the wise shall be wise. A friend of the foolish will become like them.
Kto chodzi z mądrymi, mądrym będzie; ale kto towarzyszy z głupimi, startym będzie.
21 Evil pursues sinners. And good things shall be distributed to the just.
Nieszczęście grzeszników ściga; ale sprawiedliwym Bóg dobrem nagrodzi.
22 The good leave behind heirs: children and grandchildren. And the substance of the sinner is preserved for the just.
Dobry człowiek zostawia dziedzictwo synom synów swoich; ale majętność grzesznika sprawiedliwemu zachowana bywa.
23 Much nourishment is in the fallow land of the fathers. But for others, it is gathered without judgment.
Obfita żywność na roli ubogich, a drugi ginie przez nieroztropność.
24 He who spares the rod hates his son. But he who loves him urgently instructs him.
Kto zawściąga rózgi swej, ma w nienawiści syna swego; ale kto go miłuje, wczas go karze.
25 The just eats and fills his soul. But the belly of the impious is never satisfied.
Sprawiedliwy je, i nasyca duszę swoję; ale żołądek niezbożnych niedostatek cierpi.
