Matthew 10
1 And having called together his twelve disciples, he gave them authority over unclean spirits, to cast them out and to cure every sickness and every infirmity.
A przywoławszy swoich dwunastu uczniów, dał im moc nad duchami nieczystymi, aby je wypędzali i [aby] uzdrawiali wszystkie choroby i wszelkie słabości.
2 Now the names of the twelve Apostles are these: the First, Simon, who is called Peter, and Andrew his brother,
A takie są imiona dwunastu apostołów: pierwszy Szymon, zwany Piotrem, i jego brat Andrzej, Jakub, [syn] Zebedeusza, i Jan, jego brat;
3 James of Zebedee, and John his brother, Philip and Bartholomew, Thomas and Matthew the tax collector, and James of Alphaeus, and Thaddaeus,
Filip i Bartłomiej, Tomasz i celnik Mateusz, Jakub, syn Alfeusza, i Lebeusz, nazwany Tadeuszem;
4 Simon the Canaanite, and Judas Iscariot, who also betrayed him.
Szymon Kananejczyk i Judasz Iskariota, ten, który go zdradził.
5 Jesus sent these twelve, instructing them, saying: “Do not travel by the way of the Gentiles, and do not enter into the city of the Samaritans,
Tych dwunastu posłał Jezus i nakazał im: Nie wchodźcie na drogę pogan i nie wstępujcie do [żadnego] miasta Samarytan.
6 but instead go to the sheep who have fallen away from the house of Israel.
Idźcie raczej do owiec zaginionych z domu Izraela.
7 And going forth, preach, saying: ‘For the kingdom of heaven has drawn near.’
A idąc, głoście: Przybliżyło się królestwo niebieskie.
8 Cure the infirm, raise the dead, cleanse lepers, cast out demons. You have received freely, so give freely.
Uzdrawiajcie chorych, oczyszczajcie trędowatych, wskrzeszajcie umarłych, wypędzajcie demony. Darmo otrzymaliście, darmo dawajcie.
9 Do not choose to possess gold, nor silver, nor money in your belts,
Nie bierzcie ze sobą do trzosa złota ani srebra, ani miedzi;
10 nor provisions for the journey, nor two tunics, nor shoes, nor a staff. For the laborer deserves his portion.
Ani torby na drogę, ani dwóch ubrań, ani obuwia, ani laski. Godny jest bowiem pracownik swego wyżywienia.
11 Now, into whatever city or town you will enter, inquire as to who is worthy within it. And stay there until you depart.
A gdy wejdziecie do jakiegoś miasta albo wioski, dowiedzcie się, kto w nim jest godny i tam mieszkajcie, dopóki nie odejdziecie.
12 Then, when you enter into the house, greet it, saying, ‘Peace to this house.’
A wchodząc do domu, pozdrówcie go.
13 And if, indeed, that house is worthy, your peace will rest upon it. But if it is not worthy, your peace will return to you.
Jeśli ten dom jest tego godny, niech zstąpi na niego wasz pokój, a jeśli nie jest godny, niech wasz pokój powróci do was.
14 And whoever has neither received you, nor listened to your words, departing from that house or city, shake off the dust from your feet.
A jeśli ktoś was nie przyjmie i nie usłucha waszych słów, wychodząc z tego domu albo miasta, strząśnijcie pył z waszych nóg.
15 Amen I say to you, it will be more tolerable for the land of Sodom and Gomorrah in the day of judgment, than for that city.
Zaprawdę powiadam wam: Lżej będzie ziemi sodomskiej i gomorskiej w dzień sądu niż temu miastu.
16 Behold, I am sending you like sheep in the midst of wolves. Therefore, be as prudent as serpents and as simple as doves.
Oto ja was posyłam jak owce między wilki. Bądźcie więc roztropni jak węże i niewinni jak gołębice.
17 But beware of men. For they will hand you over to councils, and they will scourge you in their synagogues.
I strzeżcie się ludzi. Będą was bowiem wydawać radom i będą was biczować w swoich synagogach.
18 And you shall be led before both rulers and kings for my sake, as a testimony to them and to the Gentiles.
Także przed namiestników i przed królów będą was prowadzić z mego powodu, na świadectwo [przeciwko] nim i poganom.
19 But when they hand you over, do not choose to think about how or what to speak. For what to speak shall be given to you in that hour.
Ale gdy was wydadzą, nie martwcie się, jak i co macie mówić. Będzie wam bowiem dane w tej godzinie, co macie mówić.
20 For it is not you who will be speaking, but the Spirit of your Father, who will speak in you.
Bo nie wy mówicie, ale Duch waszego Ojca mówi w was.
21 And brother will hand over brother to death, and father will hand over son. And children will rise up against parents and bring about their deaths.
I wyda na śmierć brat brata, a ojciec syna. Dzieci powstaną przeciwko rodzicom i spowodują ich śmierć.
22 And you will be hated by all for the sake of my name. But whoever will have persevered, even to the end, the same shall be saved.
I będziecie znienawidzeni przez wszystkich z powodu mego imienia. Lecz kto wytrwa do końca, będzie zbawiony.
23 Now when they persecute you in one city, flee into another. Amen I say to you, you will not have exhausted all the cities of Israel, before the Son of man returns.
A gdy będą was prześladować w tym mieście, uciekajcie do innego. Zaprawdę powiadam wam, że nie obejdziecie miast Izraela, aż przyjdzie Syn Człowieczy.
24 The disciple is not above the teacher, nor is the servant above his master.
Uczeń nie przewyższa mistrza ani sługa swego pana.
25 It is sufficient for the disciple that he be like his teacher, and the servant, like his master. If they have called the Father of the family, ‘Beelzebub,’ how much more those of his household?
Wystarczy uczniowi, że będzie jak jego mistrz, a sługa jak jego pan. Jeśli gospodarza nazywali Belzebubem, o ile bardziej [będą] tak [nazywać] jego domowników.
26 Therefore, do not fear them. For nothing is covered that shall not be revealed, nor hidden that shall not be known.
Dlatego nie bójcie się ich. Nie ma bowiem nic ukrytego, co by nie miało być ujawnione, ani nic tajemnego, o czym by się nie miano dowiedzieć.
27 What I tell you in darkness, speak in the light. And what you hear whispered in the ear, preach above the rooftops.
Co mówię wam w ciemności, opowiadajcie w świetle, a co słyszycie na ucho, rozgłaszajcie na dachach.
28 And do not be afraid of those who kill the body, but are not able to kill the soul. But instead fear him who is able to destroy both soul and body in Hell. (Geenna g1067)
Nie bójcie się tych, którzy zabijają ciało, lecz nie mogą zabić duszy. Bójcie się raczej tego, który może i duszę, i ciało zatracić w piekielnym ogniu. (Geenna g1067)
29 Are not two sparrows sold for one small coin? And yet not one of them will fall to the ground without your Father.
Czy nie sprzedają dwóch wróbli za pieniążek? A [jednak] żaden z nich nie spadnie na ziemię bez [woli] waszego Ojca.
30 For even the hairs of your head have all been numbered.
Nawet wszystkie włosy na waszej głowie są policzone.
31 Therefore, do not be afraid. You are worth more than many sparrows.
Nie bójcie się więc, jesteście cenniejsi niż wiele wróbli.
32 Therefore, everyone who acknowledges me before men, I also will acknowledge before my Father, who is in heaven.
Każdego więc, kto mnie wyzna przed ludźmi, i ja wyznam przed moim Ojcem, który jest w niebie.
33 But whoever will have denied me before men, I also will deny before my Father, who is in heaven.
A tego, kto się mnie wyprze przed ludźmi, i ja się wyprę przed moim Ojcem, który jest w niebie.
34 Do not think that I came to send peace upon the earth. I came, not to send peace, but the sword.
Nie sądźcie, że przyszedłem przynieść pokój na ziemię. Nie przyszedłem przynieść pokoju, ale miecz.
35 For I came to divide a man against his father, and a daughter against her mother, and a daughter-in-law against her mother-in-law.
Bo przyszedłem poróżnić syna z jego ojcem i córkę z jej matką, a synową z teściową.
36 And the enemies of a man will be those of his own household.
I nieprzyjaciółmi człowieka [będą] jego domownicy.
37 Whoever loves father or mother more than me is not worthy of me. And whoever loves son or daughter above me is not worthy of me.
Kto miłuje ojca albo matkę bardziej niż mnie, nie jest mnie godny. I kto miłuje syna albo córkę bardziej niż mnie, nie jest mnie godny.
38 And whoever does not take up his cross and follow me is not worthy of me.
Kto nie bierze swego krzyża i nie idzie za mną, nie jest mnie godny.
39 Whoever finds his life, will lose it. And whoever will have lost his life because of me, shall find it.
Kto znajdzie swoje życie, straci je, a kto straci swoje życie z mego powodu, znajdzie je.
40 Whoever receives you, receives me. And whoever receives me, receives him who sent me.
Kto was przyjmuje, mnie przyjmuje, a kto mnie przyjmuje, przyjmuje tego, który mnie posłał.
41 Whoever receives a prophet, in the name of a prophet, shall receive the reward of a prophet. And whoever receives the just in the name of the just shall receive the reward of the just.
Kto przyjmuje proroka w imię proroka, otrzyma nagrodę proroka. Kto przyjmuje sprawiedliwego w imię sprawiedliwego, otrzyma nagrodę sprawiedliwego.
42 And whoever shall give, even to one of the least of these, a cup of cold water to drink, solely in the name of a disciple: Amen I say to you, he shall not lose his reward.”
A kto poda jednemu z tych małych choćby kubek zimnej [wody] w imię ucznia, zaprawdę powiadam wam, nie straci swojej nagrody.
