< John 7 >
1 Then, after these things, Jesus was walking in Galilee. For he was not willing to walk in Judea, because the Jews were seeking to kill him.
A potem chodził Jezus po Galilei; bo się nie chciał bawić w ziemi Judzkiej, przeto że Żydowie szukali, aby go zabili.
2 Now the feast day of the Jews, the Feast of Tabernacles, was near.
I było blisko święto żydowskie kuczek.
3 And his brothers said to him: “Move away from here and go into Judea, so that your disciples there may also see your works that you do.
Tedy rzekli do niego bracia jego: Odejdź stąd, a idź do Judzkiej ziemi, żeby uczniowie twoi widzieli sprawy twoje, które czynisz.
4 Of course, no one does anything in secret, but he himself seeks to be in the public view. Since you do these things, manifest yourself to the world.”
Albowiem żaden nic w skrytości nie czyni, kto chce być widziany; przetoż ty, jeźli takie rzeczy czynisz, objaw się światu.
5 For neither did his brothers believe in him.
Bo i bracia jego nie wierzyli weń.
6 Therefore, Jesus said to them: “My time has not yet come; but your time is always at hand.
I rzekł im Jezus: Czas mój jeszcze nie przyszedł; ale czas wasz zawsze jest w pogotowiu.
7 The world cannot hate you. But it hates me, because I offer testimony about it, that its works are evil.
Nie możeć was świat nienawidzieć, ale mnie nienawidzi; bo ja świadczę o nim, iż sprawy jego złe są.
8 You may go up to this feast day. But I am not going up to this feast day, because my time has not yet been fulfilled.”
Idźcież wy na to święto, jać jeszcze nie pójdę na to święto; bo mój czas jeszcze się nie wypełnił.
9 When he had said these things, he himself remained in Galilee.
A to im powiedziawszy, został w Galilei.
10 But after his brothers went up, then he also went up to the feast day, not openly, but as if in secret.
A gdy poszli bracia jego, tedy i on szedł na święto, nie jawnie, ale jakoby potajemnie.
11 Therefore, the Jews were seeking him on the feast day, and they were saying, “Where is he?”
A Żydowie szukali go w święto i mówili: Gdzież on jest?
12 And there was much murmuring in the crowd concerning him. For certain ones were saying, “He is good.” But others were saying, “No, for he seduces the crowds.”
I było o nim wielkie szemranie między ludem; bo jedni mówili: Że jest dobry; a drudzy mówili: Nie, ale zwodzi lud.
13 Yet no one was speaking openly about him, out of fear of the Jews.
Wszakże o nim żaden jawnie nie mówił, dla bojaźni żydowskiej.
14 Then, about the middle of the feast, Jesus ascended into the temple, and he was teaching.
A gdy już było w pół święta, wstąpił Jezus do kościoła i uczył.
15 And the Jews wondered, saying: “How does this one know letters, though he has not been taught?”
I dziwowali się Żydowie, mówiąc: Jakoż ten umie Pismo, gdyż się nie uczył?
16 Jesus responded to them and said: “My doctrine is not of me, but of him who sent me.
Odpowiedział im Jezus i rzekł: Nauka moja nie jestci moja, ale tego, który mię posłał.
17 If anyone has chosen to do his will, then he will realize, about the doctrine, whether it is from God, or whether I am speaking from myself.
Jeźliby kto chciał czynić wolę jego, ten będzie umiał rozeznać, jeźli ta nauka jest z Boga, czyli ja sam od siebie mówię.
18 Whoever speaks from himself seeks his own glory. But whoever seeks the glory of him who sent him, this one is true, and injustice is not in him.
Ktoć z samego siebie mówi, chwały własnej szuka; ale kto szuka chwały tego, który go posłał, ten jest prawdziwy, a nie masz w nim niesprawiedliwości.
19 Did not Moses give you the law? And yet not one among you keeps the law!
Izali wam Mojżesz nie dał zakonu? a żaden z was nie przestrzega zakonu. Przeczże szukacie, abyście mię zabili?
20 Why are you seeking to kill me?” The crowd responded and said: “You must have a demon. Who is seeking to kill you?”
Odpowiedział lud i rzekł: Dyjabelstwo masz; któż cię szuka zabić?
21 Jesus responded and said to them: “One work have I done, and you all wonder.
Odpowiedział Jezus i rzekł im: Jedenem uczynek uczynił, a wszyscy się temu dziwujecie!
22 For Moses gave you circumcision, (not that it is of Moses, but of the fathers) and on the Sabbath you circumcise a man.
Wszak Mojżesz wydał wam obrzezkę, (nie iżby była z Mojżesza, ale z ojców), a w sabat obrzezujecie człowieka.
23 If a man can receive circumcision on the Sabbath, so that the law of Moses may not be broken, why are you indignant toward me, because I have made a man whole on the Sabbath?
Ponieważ człowiek przyjmuje obrzezkę w sabat, aby nie był zgwałcony zakon Mojżeszowy, przecz się na mię gniewacie, żem całego człowieka uzdrowił w sabat?
24 Do not judge according to appearances, but instead judge a just judgment.”
Nie sądźcie według widzenia, ale sprawiedliwy sąd sądźcie.
25 Therefore, some of those from Jerusalem said: “Is he not the one whom they are seeking to kill?
Mówili tedy niektórzy z Jeruzalemczyków: Izali to nie jest ten, którego szukają zabić?
26 And behold, he is speaking openly, and they say nothing to him. Could the leaders have decided that it is true this one is the Christ?
A oto jawnie mówi, a nic mu nie mówią. Izali prawdziwie poznali książęta, iż ten jest prawdziwie Chrystus?
27 But we know him and where he is from. And when the Christ has arrived, no one will know where he is from.”
Ale o tym wiemy, skąd jest: ale gdy Chrystus przyjdzie, nikt nie będzie wiedział, skąd by był.
28 Therefore, Jesus cried out in the temple, teaching and saying: “You know me, and you also know where I am from. And I have not arrived of myself, but he who sent me is true, and him you do not know.
Wołał tedy Jezus w kościele ucząc a mówiąc: I mnie znacie, i skądem jest, wiecie; a nie przyszedłem sam od siebie, ale jest prawdziwy, który mię posłał, którego wy nie znacie.
29 I know him. For I am from him, and he has sent me.”
Lecz go ja znam; bom od niego jest, a on mię posłał.
30 Therefore, they were seeking to apprehend him, and yet no one laid hands on him, because his hour had not yet come.
I szukali, jakoby go pojmać; ale żaden nie ściągnął nań ręki; bo jeszcze nie przyszła godzina jego.
31 But many among the crowd believed in him, and they were saying, “When the Christ arrives, will he perform more signs than this man does?”
A wiele ich z ludu uwierzyli weń i mówili: Chrystus gdy przyjdzie, izaż więcej cudów uczyni nad te, które ten uczynił?
32 The Pharisees heard the crowd murmuring these things about him. And the leaders and the Pharisees sent attendants to apprehend him.
A słyszeli Faryzeuszowie, iż to lud o nim szemrał; i posłali Faryzeuszowie i przedniejsi kapłani sługi, aby go pojmali.
33 Therefore, Jesus said to them: “For a brief time, I am still with you, and then I am going to him who sent me.
Rzekł im tedy Jezus: Jeszcze na mały czas jestem z wami; potem odejdę do tego, który mię posłał.
34 You shall seek me, and you will not find me. And where I am, you are not able to go.”
Szukać mię będziecie, ale nie znajdziecie; a gdzie ja będę, wy przyjść nie możecie.
35 And so the Jews said among themselves: “Where is this place to which he will go, such that we will not find him? Will he go to those dispersed among the Gentiles and teach the Gentiles?
Mówili tedy Żydowie między sobą: Dokądże ten pójdzie, że my go nie znajdziemy? czyli do rozproszonych poganów pójdzie i będzie uczył pogany?
36 What is this word that he spoke, ‘You will seek me and you will not find me; and where I am, you are not able to go?’”
Cóż to za mowa, którą wyrzekł: Szukać mię będziecie, ale nie znajdziecie, i gdzie ja będę, wy przyjść nie możecie?
37 Then, on the last great day of the feast, Jesus was standing and crying out, saying: “If anyone thirsts, let him come to me and drink:
A w on ostateczny dzień wielki święta onego stanął Jezus i wołał mówiąc: Jeźli kto pragnie, niech do mnie przyjdzie, a pije.
38 whoever believes in me, just as Scripture says, ‘From his chest shall flow rivers of living water.’”
Kto wierzy w mię, jako mówi Pismo, rzeki wody żywej popłyną z żywota jego.
39 Now he said this about the Spirit, which those who believe in him would soon be receiving. For the Spirit had not yet been given, because Jesus had not yet been glorified.
(A to mówił o Duchu, którego wziąć mieli wierzący weń; albowiem jeszcze nie był dany Duch Święty, przeto że jeszcze Jezus nie był uwielbiony.)
40 Therefore, some from that crowd, when they had heard these words of his, were saying, “This one truly is the Prophet.”
Wiele ich tedy z owego ludu słysząc te słowa, mówili: Tenci jest prawdziwie on prorok.
41 Others were saying, “He is the Christ.” Yet certain ones were saying: “Does the Christ come from Galilee?
A drudzy mówili: Ten jest Chrystus; ale niektórzy mówili: Azaż z Galilei przyjdzie Chrystus?
42 Does Scripture not say that the Christ comes from the offspring of David and from Bethlehem, the town where David was?”
Azaż nie mówi Pismo, iż z nasienia Dawidowego i z Betlehemu miasteczka, gdzie był Dawid, przyjdzie Chrystus?
43 And so there arose a dissension among the multitude because of him.
A tak stało się rozerwanie dla niego między ludem.
44 Now certain ones among them wanted to apprehend him, but no one laid hands upon him.
I chcieli go niektórzy z nich pojmać; ale żaden nie ściągnął nań rąk swoich.
45 Therefore, the attendants went to the high priests and the Pharisees. And they said to them, “Why have you not brought him?”
Przyszli tedy słudzy do przedniejszych kapłanów i do Faryzeuszów; którzy im rzekli: Przeczżeście go nie przywiedli?
46 The attendants responded, “Never has a man spoken like this man.”
Odpowiedzieli oni słudzy: Nigdy tak nie mówił człowiek jako ten człowiek.
47 And so the Pharisees answered them: “Have you also been seduced?
I odpowiedzieli im Faryzeuszowie: Alboście i wy zwiedzeni?
48 Have any of the leaders believed in him, or any of the Pharisees?
Izali kto uwierzył weń z książąt albo z Faryzeuszów?
49 But this crowd, which does not know the law, they are accursed.”
Tylko ten gmin, który nie zna zakonu; przeklęci są.
50 Nicodemus, the one who came to him by night and who was one of them, said to them,
I rzekł do nich Nikodem, który był przyszedł w nocy do niego, będąc jeden z nich:
51 “Does our law judge a man, unless it has first heard him and has known what he has done?”
Izali zakon nasz sądzi człowieka, jeźliby pierwej nie słyszał od niego i nie poznałby, co czyni?
52 They responded and said to him: “Are you also a Galilean? Study the Scriptures, and see that a prophet does not arise from Galilee.”
A oni mu odpowiedzieli i rzekli: Izaliś i ty Galilejczyk? Badajże się, a obacz, żeć prorok z Galilei nie powstał.
53 And each one returned to his own house.
I poszedł każdy do domu swego.