Job 38
1 But the Lord, responding to Job from a whirlwind, said:
Андин Пәрвәрдигар қара қуюн ичидин Аюпқа җавап берип мундақ деди: —
2 Who is this that wraps sentences in unskilled words?
«Несиһәтни тутуруқсиз сөзләр билән хирәләштүргән зади ким?
3 Gird your waist like a man. I will question you, and you must answer me.
Әркәктәк белиңни чиң бағла; Шунда Мән сәндин сорай, Андин сән Мени хәвәрдар қил!
4 Where were you, when I set the foundations of the earth? Tell me, if you have understanding.
Мән йәр-зиминни апиридә қилғинимда, сән зади нәдә едиң? Буларни чүшәнгән болсаң, баян қиливәр.
5 Who set its measurements, if you know, or who stretched a line over it?
Ким йәр-зиминниң өлчимини бекиткән? — Сән буни билмәмсән? Ким униң үстигә тана тартип өлчигән?
6 Upon what have its bases been grounded, and who set forth its cornerstone,
Таң сәһәрдики юлтузлар биллә күй ейтишқан вақтида, Худаниң оғуллири хошаллиқтин тәнтәнә қилишқан вақтида, Йәр-зиминниң һуллири нәгә патурулған? Ким униң бүҗәк тешини салған?
7 when the morning stars praised me together, and all the sons of God made a joyful noise?
8 Who enclosed the sea with doors, when it broke forth as if issuing from the womb,
Балиятқудин чиққандәк, деңиз сүйи бөсүп чиққанда, Ким уни дәрвазилар ичигә бәнд қилған?
9 when I stationed a cloud as its garment and wrapped it in a mist as if swaddling an infant?
Мән булутни деңизниң кийими қилғанда, Вә қап-қараңғуни униң закиси қилғанда,
10 I encircled it with my limits, and I positioned its bars and doors.
Мән униң үчүн пасил кәскән вақитта, Уни чәкләп балдақларни һәм дәрвазиларни салғанда,
11 And I said: “This far you will approach, and you will proceed no further, and here you will break your swelling waves.”
Йәни униңға: «Мошу йәргичә барисән, пасилдин өтмә, Сениң тәкәббур долқунлириң мошу йәрдә тохтисун» дегәндә, сән нәдә едиң?
12 Did you, after your birth, command the birth of the sun and show the sunrise its place?
Сән туғулғандин бери сәһәрни «Чиқ» дәп буйруп баққанмусән? Сән таң сәһәргә өзи чиқидиған җайини көрсәткәнмусән?
13 And did you hold the extremities of the earth, shaking them, and have you shaken the impious out of it?
Сән шундақ қилип сәһәргә йәр йүзиниң қәриниму йорутқузуп һөкүм сүргүзүп, Шундақла рәзилләрни титритип йәр-зиминдин қоғлатқузғанмусән?
14 The seal will be restored like clay, and it will remain in place like a garment.
Шуниң билән йәр-зимин сеғиз лайға бесилған мөһүр излиридәк өзгәртилиду; Кийгән кийимдәк һәммә ениқ болиду;
15 From the impious, the light will be taken away, and the exalted arm will be broken.
Һәм шуниң билән рәзилләрниң «нур»и улардин елип кетилиду; Көтирилгән биләкләр сундурулиду.
16 Have you entered the depths of the sea, and have you taken a walk in the uttermost parts of the abyss?
Деңиздики булақларға сәпәр қилип йәткәнмусән? Океанларниң қәридә меңип баққанмусән?
17 Have the gates of death been opened to you, and have you seen the doors of darkness?
Өлүмниң дәрвазилири саңа ашкариланғанму? Өлүм сайисиниң дәрвазилирини көргәнмусән?
18 Have you considered the breadth of the earth? If you know all things, reveal them to me.
Әқлиң йәр-зиминниң чоңлуғиға йәткәнму? Һәммисини билгән болсаң ениқ баян қил!
19 Which is the way that holds the light, and which is the place of darkness?
Нур турушлуқ җайға баридиған йол нәдә? Қараңғулуқниң болса, әслий орни нәдә?
20 In this way, you might lead each thing to its final place, and understand the paths of its house.
Сән [буни билип] уларни өз чегарасиға апираламсән? Уларниң өйигә маңидиған йолларни билип йетәләмсән?
21 So then, did you know when you were to be born? And did you know the number of your days?
Һәә, раст, сән билисән, чүнки сән уларниң чағлиридин илгири туғулғансән, Күнлириңниң сани дәрһәқиқәт көптин көптур!
22 Have you been admitted into the storehouses of the snows, and have you gazed upon the stockpile of the brimstone,
Қар қачиланған ғәзниләргә кирип көрдүңму. Мөлдүр амбирлириниму көрүп бақтиңму?
23 which I have prepared for the time of the enemy, for the day of the battle and the war?
Буларни азап-оқубәтлик заманға қалдурдум, Җәң вә уруш күни үчүн тәйярлап қойдум.
24 In what way is the light scattered, and the heat distributed, over the earth?
Чақмақ дегән қандақ йол билән йерилиду? Шәриқ шамили йәр йүзидә қандақ йол билән тарқитилиду?
25 Who gave a course to the rainstorms, and a path to the resounding thunder,
Ямғур кәлкүниниң чүшидиған қанилини чепип тәйярлиған кимду? Гүлдүрмаминиң чақмиқи үчүн йол тәйярлиған кимду?
26 so that it would rain on the earth far from man, in the wilderness where no mortal lingers,
Шундақ қилип ямғур һеч адәм йоқ болған йәр йүзигә, Һеч адәмзатсиз дәшт-баяванға яғдурулмамду?
27 so that it would fill impassable and desolate places, and would bring forth green plants?
Шуниң билән чөлләшкән, қурғақ тупрақлар қандурулиду, От-чөп бих уруп көкләп чиқмамду?
28 Who is the father of rain, or who conceived the drops of dew?
Ямғурниң атиси барму? Шәбнәмни ким туққанду?
29 From whose womb did the ice proceed, and who created the frost from the air?
Муз болса кимниң балиятқусидин чиқиду? Асмандики ақ қиравни болса ким дунияға кәлтүриду?
30 The waters are hardened to become like stone, and the surface of the abyss freezes over.
Шу чағда су қетип таштәк болиду, Чоңқур деңизларниң йүзи қетип туташтурулиду.
31 Will you have the strength to join together the sparkling stars of the Pleiades, or are you able to disperse the circling of Arcturus?
«Қәлб юлтузлар топи»ниң бағлимини бағлаламсән? Орионниң риштилирини бошиталамсән?
32 Can you bring forth the morning star, in its time, and make the evening star rise over the sons of the earth?
«Он икки Зодиак юлтуз түркүмлири»ни өз пәслидә елип чиқираламсән? «Чоң Ейиқ түркүми»ни Күчүклири билән йетәкләләмсән?
33 Do you know the order of heaven, and can you explain its rules here on the earth?
Асманниң қанунийәтлирини билип йәткәнмусән? Асманниң йәр үстигә сүридиған һөкүмлирини сән бәлгүләп қойғанму?
34 Can you lift up your voice to the clouds, so that an onslaught of waters will cover you?
Сән авазиңни көтирип булутларғичә йәткүзүп, Ямғур яғдуруп өзүңни қиян-ташқинларға бастураламсән?
35 Can you send forth lightning bolts, and will they go, and on returning, say to you: “Here we are?”
Сән чақмақларни буйруп өз йолиға маңдураламсән? Униң билән улар: «Мана биз!» дәп саңа җавап берәмду?
36 Who placed discernment in the guts of man, or who gave the rooster intelligence?
Адәмниң ич-бағриға даналиқ беғишлап киргүзгән кимду? Әқилгә чүшиниш қабилийитини бәргән кимду?
37 Who can describe the rules of the heavens, or who can put to rest the harmony of heaven?
Булутларни даналиқ билән саниған ким? Асманлардики су тулумлирини төкидиған ким?
38 When was the dust cast to become the earth, and when were its clods fastened together?
Буниң билән топа-чаңларни қатуруп уюл қилдурған, Чалмиларни бир-биригә чаплаштурғузған зади ким?
39 Will you seize prey for the lioness, and will you sustain the lives of her young,
«Чиши шир үчүн ов овлап жүрәмсән, Шир күчүклириниң иштиһасини қандурамсән?
40 as they rest in their dens or lie in wait in pits?
Улар угилирида зоңзийип жүргән вақтида, Чатқаллиқ ичидә туруп қапқан қоюп, [сән уларға олҗа берәләмсән]?
41 Who provides the raven with its meal, when her chicks cry out to God, as they wander around because they have no food?
Йеми кәмчил болуп, езип кетип жираққа кетип қалғанда, Балилири Тәңригә илтиҗа қилип налә-пәряд көтәргәндә, Тағ қарғилири һәм балилири үчүн йәмни тәминлигән кимду?
