Hebrews 11
1 Now, faith is the substance of things hoped for, the evidence of things not apparent.
A wiara jest podstawą tego, czego się spodziewamy, [i] dowodem tego, czego nie widzimy.
2 For this reason, the ancients were given testimony.
Przez nią bowiem przodkowie otrzymali [chlubne] świadectwo.
3 By faith, we understand the world to be fashioned by the Word of God, so that the visible might be made by the invisible. (aiōn g165)
Przez wiarę rozumiemy, że światy zostały ukształtowane słowem Boga, tak że to, co widzimy, nie powstało z tego, co widzialne. (aiōn g165)
4 By faith, Abel offered to God a much better sacrifice than that of Cain, through which he obtained testimony that he was just, in that God offered testimony to his gifts. And through that sacrifice, he still speaks to us, though he is dead.
Przez wiarę Abel złożył Bogu ofiarę lepszą niż Kain, dzięki czemu otrzymał świadectwo, że jest sprawiedliwy, bo Bóg zaświadczył o jego darach. Przez nią też, choć umarł, jeszcze mówi.
5 By faith, Enoch was transferred, so that he would not see death, and he was not found because God had transferred him. For before he was transferred, he had testimony that he pleased God.
Przez wiarę Henoch został przeniesiony, aby nie oglądał śmierci, i nie znaleziono go, ponieważ Bóg go przeniósł. Zanim bowiem został przeniesiony, miał świadectwo, że podobał się Bogu.
6 But without faith, it is impossible to please God. For whoever approaches God must believe that he exists, and that he rewards those who seek him.
Bez wiary zaś nie można podobać się [Bogu], bo ten, kto przychodzi do Boga, musi wierzyć, że [on] jest i że nagradza tych, którzy go szukają.
7 By faith, Noah, having accepted an answer about those things which were not yet seen, being afraid, fashioned an ark for the salvation of his house. Through the ark, he condemned the world, and was established as the heir of the justice that occurs through faith.
Przez wiarę Noe, ostrzeżony przez Boga o tym, czego jeszcze nie widziano, kierowany bojaźnią zbudował arkę, aby ocalić swój dom. Przez nią też potępił świat i stał się dziedzicem sprawiedliwości, która jest z wiary.
8 By faith, the one called Abraham obeyed, going out to the place that he was to receive as an inheritance. And he went out, not knowing where he was going.
Przez wiarę Abraham, gdy został wezwany, aby pójść na miejsce, które miał wziąć w dziedzictwo, usłuchał i wyszedł, nie wiedząc, dokąd idzie.
9 By faith, he stayed in the Land of the Promise as if in a foreign land, dwelling in cottages, with Isaac and Jacob, co-heirs of the same promise.
Przez wiarę przebywał w ziemi obiecanej jak w obcej, mieszkając w namiotach z Izaakiem i Jakubem, współdziedzicami tej samej obietnicy.
10 For he was awaiting a city having firm foundations, whose designer and builder is God.
Oczekiwał bowiem miasta mającego fundamenty, którego budowniczym i twórcą jest Bóg.
11 By faith also, Sarah herself, being barren, received the ability to conceive offspring, even though she was past that age in life. For she believed him to be faithful, who had promised.
Przez wiarę także [sama] Sara, mimo podeszłego wieku, otrzymała moc poczęcia potomstwa i urodziła, gdyż za wiernego uznała tego, który obiecał.
12 Because of this, there were also born, from one who himself was as if dead, a multitude like the stars of heaven, who are, like the sand of the seashore, innumerable.
Dlatego z jednego [człowieka], i to obumarłego, zrodziło się [potomstwo] tak liczne, jak gwiazdy niebieskie i jak niezliczony piasek na brzegu morza.
13 All of these passed away, adhering to faith, not having received the promises, yet beholding them from afar and saluting them, and confessing themselves to be sojourners and guests upon the earth.
Wszyscy oni umarli w wierze, nie otrzymawszy [spełnienia] obietnic, ale z daleka je ujrzeli, cieszyli się nimi i witali je, i wyznawali, że są obcymi i pielgrzymami na ziemi.
14 For those who speak in this way are themselves indicating that they seek a homeland.
Ci bowiem, którzy tak mówią, wyraźnie okazują, że szukają ojczyzny.
15 And if, indeed, they had been mindful of the very place from which they departed, they certainly would have returned in time.
Gdyby przecież wspominali tę, z której wyszli, mieliby sposobność powrócić.
16 But now they hunger for a better place, that is, Heaven. For this reason, God is not ashamed to be called their God. For he has prepared a city for them.
[Teraz] jednak pragną lepszej, to jest niebiańskiej. Dlatego Bóg nie wstydzi się być nazywany ich Bogiem, bo przygotował dla nich miasto.
17 By faith, Abraham, when he was tested, offered Isaac, so that he who had received the promises was offering up his only son.
Przez wiarę Abraham, wystawiony na próbę, ofiarował Izaaka. On, który otrzymał obietnicę, złożył w ofierze jednorodzonego [syna];
18 To him, it was said, “Through Isaac, shall your offspring be summoned,”
On, któremu powiedziano: W Izaaku będzie nazwane twoje potomstwo;
19 indicating that God is even able to raise up from the dead. And thus, he also established him as a parable.
Uważał, że Bóg może nawet wskrzesić z martwych, skąd go też otrzymał na podobieństwo [zmartwychwstania].
20 By faith, also, Isaac blessed Jacob and Esau, concerning future events.
Przez wiarę Izaak pobłogosławił Jakuba i Ezawa odnośnie tego, co miało nastąpić.
21 By faith, Jacob, as he was dying, blessed each of the sons of Joseph; and he reverenced the summit of his rod.
Przez wiarę Jakub, umierając, pobłogosławił każdego z synów Józefa i pokłonił się, wsparty o wierzchołek swojej laski.
22 By faith, Joseph, as he was dying, recalled the departure of the sons of Israel, and gave a commandment concerning his bones.
Przez wiarę Józef, umierając, wspomniał o wyjściu synów Izraela i wydał polecenie co do swoich kości.
23 By faith, Moses, after being born, was hidden for three months by his parents, because they had seen that he was a graceful infant, and they did not fear the king’s edict.
Przez wiarę Mojżesz po urodzeniu przez trzy miesiące był ukrywany przez swoich rodziców, ponieważ widzieli, że dziecko jest urodziwe, i nie ulękli się rozkazu króla.
24 By faith, Moses, after growing up, denied himself a place as the son of Pharaoh’s daughter,
Przez wiarę Mojżesz, gdy dorósł, odmówił nazywania się synem córki faraona;
25 choosing to be afflicted with the people of God, rather than to have the pleasantness of sin for a time,
Wybierając raczej cierpieć uciski z ludem Bożym, niż mieć doczesną rozkosz z grzechu.
26 valuing the reproach of Christ to be a greater wealth than the treasures of the Egyptians. For he looked forward to his reward.
Uważał zniewagi [znoszone dla] Chrystusa za większe bogactwo niż skarby Egiptu, bo wypatrywał zapłaty.
27 By faith, he abandoned Egypt, not dreading the animosity of the king. For he pressed on, as if seeing him who is unseen.
Przez wiarę opuścił Egipt, nie lękając się gniewu króla, bo wytrwał, tak jakby widział Niewidzialnego.
28 By faith, he celebrated the Passover and the shedding of the blood, so that he who destroyed the firstborn might not touch them.
Przez wiarę obchodził Paschę i pokropienie krwią, aby nie dotknął ich ten, który niszczył pierworodne.
29 By faith, they crossed the Red Sea, as if on dry land, yet when the Egyptians attempted it, they were swallowed up.
Przez wiarę przeszli przez Morze Czerwone jak po suchej [ziemi], a gdy Egipcjanie próbowali to uczynić, potonęli.
30 By faith, the walls of Jericho collapsed, after being encircled for seven days.
Przez wiarę upadły mury Jerycha, gdy je okrążano przez siedem dni.
31 By faith, Rahab, the harlot, did not perish with the unbelievers, after receiving the spies with peace.
Przez wiarę nierządnica Rachab nie zginęła razem z niewierzącymi, gdyż w pokoju przyjęła szpiegów.
32 And what should I say next? For time is not sufficient for me to give an account of Gideon, Barak, Samson, Jephthah, David, Samuel, and the Prophets:
I co jeszcze mam powiedzieć? Nie wystarczyłoby mi bowiem czasu, gdybym miał opowiadać o Gedeonie, Baraku, Samsonie, Jeftem, Dawidzie, Samuelu i o prorokach;
33 those who, by faith, conquered kingdoms, accomplished justice, obtained promises, closed the mouths of lions,
Którzy przez wiarę pokonali królestwa, czynili sprawiedliwość, dostąpili [spełnienia] obietnic, zamknęli paszcze lwom;
34 extinguished the violence of fire, escaped the edge of the sword, recovered from infirmities, showed strength in battle, turned back the armies of foreigners.
Zgasili moc ognia, uniknęli ostrza miecza, umocnieni powstawali z niemocy, stali się dzielni na wojnie, zmusili do ucieczki obce wojska.
35 Women received their dead by means of resurrection. But others suffered severe punishment, not yet receiving redemption, so that they would find a better resurrection.
Kobiety odzyskały swoich zmarłych przez wskrzeszenie. Inni zaś byli torturowani, nie przyjąwszy uwolnienia, aby dostąpić lepszego zmartwychwstania.
36 Truly, others were tested by mocking and lashes, and moreover by chains and imprisonment.
Jeszcze inni doświadczyli szyderstw i biczowania, ponadto kajdan i więzienia.
37 They were stoned; they were cut; they were tempted. With the slaughter of the sword, they were killed. They wandered about in sheepskin and in goatskin, in dire need, in anguish afflicted.
Byli kamienowani, przerzynani piłą, doświadczani, zabijani mieczem, tułali się w owczych i kozich skórach, cierpieli niedostatek, ucisk, utrapienie;
38 Of them, the world was not worthy, wandering in solitude on mountains, in the caves and caverns of the earth.
(Których świat nie był godny). Błąkali się po pustyniach i górach, po jaskiniach i rozpadlinach ziemi.
39 And all these, having been proven by the testimony of faith, did not receive the Promise.
A ci wszyscy, [choć] zyskali [chlubne] świadectwo dzięki wierze, nie dostąpili [spełnienia] obietnicy;
40 God’s Providence holds something better for us, so that not without us would they be perfected.
Ponieważ Bóg przewidział dla nas coś lepszego, aby oni nie stali się doskonali bez nas.
