Genesis 30
1 Then Rachel, discerning that she was infertile, envied her sister, and so she said to her husband, “Give me children, otherwise I will die.”
Ug sa pagtan-aw ni Raquel nga siya wala makahatag ug mga anak kang Jacob, nasina siya sa iyang igsoon nga babaye, ug miingon siya kang Jacob: Hatagi ako ug mga anak, kay kondili, mamatay ako.
2 Jacob, being angry, responded to her, “Am I in the place of God, who has deprived you of the fruit of your womb?”
Ug si Jacob nasuko batok kang Raquel, ug miingon siya: Ilis ba ako sa Dios nga nagtungina gikan kanimo sa bunga sa imong tiyan?
3 But she said: “I have a handmaid Bilhah. Go in to her, so that she may give birth upon my knees, and I may have sons by her.”
Ug siya miingon: Ania karon, ang akong ulipon nga babaye nga si Bilha; iponan mo sa paghigda siya, aron magaanak siya sa ibabaw sa akong mga tuhod, ug ako makabaton usab ug mga anak gikan kaniya.
4 And she gave him Bilhah in marriage.
Ug iyang gihatag kaniya si Bilha nga iyang ulipon aron maasawa, ug si Jacob mitipon sa paghigda kaniya.
5 And when her husband had gone in to her, she conceived and bore a son.
Ug nanamkon si Bilha, ug nag-anak kang Jacob ug usa ka anak nga lalake.
6 And Rachel said, “The Lord has judged for me, and he has heeded my voice, giving me a son.” And because of this, she called his name Dan.
Ug miingon si Raquel: Gihukman ako sa Dios, ug gipatalinghugan usab niya ang akong tingog ug ako gihatagan ug usa ka anak nga lalake. Tungod niini gihinganlan ang iyang ngalan si Dan.
7 And conceiving again, Bilhah bore another,
Ug nanamkon pag-usab si Bilha, ang ulipon ni Raquel, ug nag-anak siya sa ikaduha ka anak nga lalake kang Jacob.
8 about whom Rachel said, “God has compared me with my sister, and I have prevailed.” And she called him Naphtali.
Ug miingon si Raquel: Sa pagpakiglayog nga hilabihan nagpakiglayog ako sa akong igsoon nga babaye, ug nakadaug ako. Ug gihinganlan ang iyang ngalan si Neptali.
9 Leah, perceiving that she had desisted from child-bearing, delivered Zilpah, her handmaid, to her husband.
Ug sa pagtan-aw ni Lea nga mihunong na siya sa pagpanganak, iyang gikuha si Silpa nga iyang ulipon nga babaye, ug iyang gipaasawa siya kang Jacob.
10 And she, after having borne a son with difficulty,
Ug si Silpa, nga ulipon ni Lea, nag-anak kang Jacob ug usa ka anak nga lalake.
11 said: “Happiness!” And for this reason, she called his name Gad.
Ug miingon si Lea: Palaran! Ug gihinganlan ang iyang ngalan si Gad.
12 Likewise, Zilpah bore another.
Ug si Silpa ulipon nga babaye ni Lea, nag-anak ug usa usab ka anak nga lalake kang Jacob.
13 And Leah said, “This one is for my happiness. Indeed, women will call me blessed.” Because of this, she called him Asher.
Ug miingon si Lea: Malipayon ako! kay ang mga babaye magaingon kanako nga bulahan ako. Ug gihinganlan ang iyang ngalan si Aser.
14 Then Reuben, going out into the field at the time of the wheat harvest, found mandrakes. These he brought to his mother Leah. And Rachel said, “Give me a portion of your son’s mandrakes.”
Ug miadto si Ruben sa panahon sa ting-ani sa trigo, ug nakakaplag siya ug mga mandragora sa kapatagan, ug iyang gidala kini kang Lea nga iyang inahan. Unya miingon si Raquel kang Lea: Hatagi ako, nagapakilooy ako kanimo, sa mga mandragora sa imong anak nga lalake.
15 She responded, “Does it seem like such a small matter to you, that you have usurped from me my husband, unless you will also take my son’s mandrakes?” Rachel said, “He will sleep with you this night because of your son’s mandrakes.”
Ug siya mitubag kaniya: Diyutay da bang butanga ang pagkuha mo sa akong bana? ug unya kuhaon mo usab ang mga mandragora sa akong anak? Ug miingon si Raquel: Busa makahigda siya uban kanimo karong gabii tungod sa mga mandragora sa imong anak.
16 And when Jacob returned from the field in the evening, Leah went out to meet him, and she said, “You will enter to me, because I have hired you for the reward of my son’s mandrakes.” And he slept with her that night.
Ug mipauli si Jacob gikan sa kapatagan sa pagkahapon, ug migula si Lea sa pagsugat kaniya, ug miingon kaniya: Iponi ako sa paghigda, kay sa pagkamatuod gisuholan ko ikaw sa mga mandragora sa akong anak. Ug siya mitipon sa paghigda kaniya niadtong gabhiona.
17 And God heard her prayers. And she conceived and bore a fifth son.
Ug ang Dios nagpatalinghug kang Lea. Ug nanamkon siya, ug gianak niya kang Jacob ang ikalima ka anak nga lalake.
18 And she said, “God has given a reward to me, because I gave my handmaid to my husband.” And she called his name Issachar.
Ug miingon si Lea: Ang Dios naghatag kanako sa akong balus, kay gihatag ko ang akong ulipon nga babaye sa akong bana. Tungod niana gihinganlan ang iyang ngalan si Isakar.
19 Conceiving again, Leah bore a sixth son.
Ug nanamkon si Lea pag-usab, ug gianak niya kang Jacob ang ikaunom ka anak nga lalake.
20 And she said: “God has endowed me with a good dowry. And now, at this turn, my husband will be with me, because I have conceived six sons for him.” And therefore she called his name Zebulun.
Ug miingon si Lea: Ang Dios naghatag kanako ug usa ka maayong bugay; karon motipon kanako ang akong bana kay giangkan ko siya ug unom ka anak nga lalake. Ug gihinganlan niya ang iyang ngalan si Sabulon.
21 After him, she bore a daughter, named Dinah.
Ug sa ulahi nag-anak siya ug usa ka anak nga babaye, ug gihinganlan ang iyang ngalan si Dina.
22 The Lord, likewise remembering Rachel, heeded her and opened her womb.
Ug nahanumdum ang Dios kang Raquel, ug iyang gipatalinghugan siya, ug iyang giablihan ang iyang taguangkan;
23 And she conceived and bore a son, saying, “God has taken away my reproach.”
Ug nanamkon siya, ug nanganak siya ug usa ka anak nga lalake: ug miingon siya: Gikuha sa Dios ang akong kaulaw.
24 And she called his name Joseph, saying, “The Lord has added to me another son.”
Ug gihinganlan niya ang iyang ngalan si Jose, ug nagaingon siya: Si Jehova magadugang kanako ug usa pa ka anak nga lalake.
25 But when Joseph was born, Jacob said to his father-in-law: “Release me, so that I may return to my native country and to my land.
Ug nahitabo nga sa pag-anak ni Raquel kang Jose, nga si Jacob miingon kang Laban: Papahawaa ako aron ako moadto sa akong kaugalingong pinuy-anan ug sa akong yuta.
26 Give me my wives, and my children, for whom I have served you, so that I may depart. You know the servitude with which I have served you.”
Ihatag kanako ang akong mga asawa ug ang akong mga anak, nga tungod kanila nag-alagad ako kanimo, ug tugoti ako sa paglakaw; kay ikaw nahibalo sa mga pag-alagad nga gialagad ko kanimo.
27 Laban said to him: “May I find grace in your sight. I have learned by experience that God has blessed me because of you.
Ug si Laban mitubag kaniya: Kong nakakaplag ako karon ug kalooy sa imong mga mata, pabilin ka: kay hingmatngonan ko nga gipanalanginan ako ni Jehova tungod kanimo.
28 Choose your wages, which I will give you.”
Ug miingon siya: Itagal mo kanako ang suhol mo, ug ihatag ko kanimo.
29 But he responded: “You know how I have served you, and how great your possession became in my hands.
Ug siya mitubag kaniya: Ikaw nahibalo kong unsa ang pag-alagad ko kanimo, ug kong unsay kahimtang sa imong kahayupan nga diri kanako.
30 You had little before I came to you, and now you have achieved riches. And the Lord has blessed you since my arrival. It is just, therefore, that at some time I also should provide for my own house.”
Kay diriyut pa ang imo, sa wala pa ako mahaanhi, ug misanay sa daku nga panon; ug gipanalanginan ka ni Jehova sa bisan diin ako moadto, ug karon kanus-a man ako magatagana alang usab sa akong kaugalingon nga panimalay?
31 And Laban said, “What shall I give to you?” But he said, “I want nothing. But if you will do what I ask, I will feed and guard your sheep again.
Ug siya miingon: Unsa bay igahatag ko kanimo? Ug mitubag si Jacob: Dili ka maghatag kanako ug bisan unsa; kong buhaton mo kini alang kanako, magabalik ako sa pagpasibsib sa imong mga carnero.
32 Go around through all your flocks and separate all the sheep of variegated or spotted fleece; and whatever will be darkened or blemished or variegated, as much among the sheep as among the goats, will be my wages.
Moadto ako karon sa tanan mong panon sa mga carnero, nga magalain ako sa tanang kahayupan nga kabang ug sa lain nga bulok, ug sa tanang kahayupan sa bulok nga maitum-itum sa taliwala sa mga carnero, ug sa mga kabang ug sa lain nga bulok sa taliwala sa mga kanding ug gikan niini mao ang akong suhol.
33 And my justice will answer on my behalf tomorrow, when the time of settlement arrives before you. And all that is not variegated or blemished or darkened, as much among the sheep as among the goats, these will prove me to be a thief.”
Niini magatubag alang kanako ang akong pagkamatarung sa panahon nga moabut kanako ang suhol ko sa atubangan mo: ang tanan nga dili binugkan ni kabang sa mga kanding, ug sa bulok nga maitum-itum sa mga carnero, nga hikaplagan mo kanako pagaisipon mo nga kinawat nako.
34 And Laban said, “I hold favor for this request.”
Ug miingon si Laban: Tan-awa, matuman unta sumala sa imong gipamulong.
35 And on that day he separated the she-goats, and the sheep, and the he-goats, and the rams with variegations or with blemishes. But every one of the flock which was of one color, that is, of white or of black fleece, he delivered into the hands of his sons.
Ug gilain niya niadtong adlawa ang mga lake nga kanding nga binugkan, ug mga kabang, ug ang tanang mga kanding nga baye nga kabang ug sa lain nga bulok, ug ang tanang mga kahayupan nga may diyutay nga kaputi, ug ang tanang mga maitum sa taliwala sa mga carnero, ug gipiyal kini sa mga kamot sa iyang mga anak nga lalake.
36 And he established a distance of three days journey between himself and his son-in-law, who pastured the remainder of his flock.
Ug mipanaw siya sa totolo ka adlaw nga paglakaw sa taliwala niya ug ni Jacob: ug si Jacob nagpasibsib sa nahibilin nga mga panon sa carnero ni Laban.
37 Then Jacob, taking green branches of poplar, and almond, and sycamore trees, debarked them in part. And when the bark was pulled off, in the parts that were stripped, there appeared whiteness, yet the parts that were left whole, remained green. And so, in this way the color was made variegated.
Ug mikuha si Jacob ug mga magagmay nga sanga nga lunhaw sa alamo ug sa avellano, ug sa castaño, ug iyang gipanitan kini sa mga panit nga maputi, ug gihimo nga makita ang kaputi niadtong mga sanga nga magagmay.
38 And he placed them in the troughs, where the water was poured out, so that when the flocks had arrived to drink, they would have the branches before their eyes, and in their sight they might conceive.
Ug gibutang niya ang mga sanga nga magagmay nga iyang gipanitan didto sa atbang sa kahayupan sa pasungan nga paimnanan, diin nanagpangadto ang mga panon sa carnero sa pag-inum; ug sila nanamkon sa diha nga nangadto sila sa pag-inum.
39 And it happened that, in the very heat of joining together, the sheep looked upon the branches, and they bore the blemished and the variegated, those speckled with diverse color.
Ug nanamkon ang mga panon sa carnero sa atubangan sa mga sanga nga magagmay, ug ang mga panon sa carnero nanaganak sa mga carnero nga mga binugkan, mga kabang, ug mga napisikan sa nagakalainlaing mga bulok.
40 And Jacob divided the flock, and he set the branches in the troughs before the eyes of the rams. Now whatever was white or black belonged to Laban, but, in truth, the others belonged to Jacob, for the flocks were dispersed among one another.
Ug gilain ni Jacob ang mga nating carnero, ug iyang gipaatubang ang mga nawong sa mga panon sa mga carnero ngadto sa mga kabang ug sa tanan nga maitum sa panon ni Laban. Ug iyang gilain pagbutang ang iyang panon, ug wala itipon niya uban sa mga carnero ni Laban.
41 Therefore, when the first to arrive were climbing on the ewes, Jacob placed the branches in the troughs of water before the eyes of the rams and the sheep, so that they might conceive while they were gazing upon them.
Ug nahatabo nga sa diha nga manamkon ngani ang mga sundanon nga carnero, ginabutang ni Jacob ang mga sanga nga magagmay sa atubangan sa mga panon sa carnero didto sa mga bato nga kinalutan, aron nga manamkon sila sa taliwala sa mga sangang magagmay.
42 Yet when the late arrivals and the last to conceive were let in, he did not place these. And so those that arrived late became Laban’s, and those that arrived first became Jacob’s.
Apan sa manganha ang mga panon sa mga carnero nga maluya, wala niya ibutang kini: mao nga ang mga maluyang carnero iya ni Laban, ug ang mga sundanon iya ni Jacob.
43 And the man was enriched beyond limit, and he had many flocks, women servants and men servants, camels and donkeys.
Ug midaku ang tawo sa hilabihan gayud, ug dihay daghang mga panon sa mga carnero, ug mga ulipon nga babaye, ug mga ulipon nga lalake, ug mga camello ug mga asno.
