Ecclesiastes 10
1 Dying flies ruin the sweetness of the ointment. Wisdom and glory is more precious than a brief and limited foolishness.
Zdechłe muchy zasmradzają i psują olejek aptekarza. Tak samo odrobina głupstwa psuje [człowieka] poważanego z powodu jego mądrości i sławy.
2 The heart of a wise man is in his right hand, and the heart of a foolish man is in his left hand.
Serce mądrego jest po jego prawicy, ale serce głupca po jego lewicy.
3 Moreover, as a foolish man is walking along the way, even though he himself is unwise, he considers everyone to be foolish.
Nawet gdy głupiec idzie drogą, brakuje mu rozumu, i mówi wszystkim, że jest głupcem.
4 If the spirit of one who holds authority rises over you, do not leave your place, because attentiveness will cause the greatest sins to cease.
Jeśli duch władcy powstaje przeciwko tobie, nie opuszczaj swego miejsca, gdyż pokora zapobiega wielkim wykroczeniom.
5 There is an evil which I have seen under the sun, proceeding from the presence of a prince, as if by mistake:
Jest zło, które widziałem pod słońcem, to błąd, który pochodzi od władcy:
6 a foolish man appointed to a high dignity, and the rich sitting beneath him.
Głupota jest wywyższona do wielkiej godności, a bogaci [w mądrość] siedzą nisko.
7 I have seen servants on horses, and princes walking on the ground like servants.
Widziałem sługi na koniach, a książąt idących pieszo jak słudzy.
8 Whoever digs a pit will fall into it. And whoever tears apart a hedge, a snake will bite him.
Kto kopie dół, [sam] w niego wpadnie, kto rozwala płot, tego ukąsi wąż.
9 Whoever carries away stones will be harmed by them. And whoever cuts down trees will be wounded by them.
Kto przenosi kamienie, porani się nimi, kto rąbie drwa, naraża się na niebezpieczeństwo.
10 If the iron is dull, and if it was not that way before, but has been made dull by much labor, then it will be sharpened. And wisdom will follow after diligence.
Jeśli stępi się żelazo, a nie naostrzy się jego ostrza, wtedy trzeba wytężyć siły. Ale lepiej skutkuje mądrość.
11 Whoever slanders in secret is nothing less than a snake that bites silently.
Wąż ukąsi bez zaklęcia, a gaduła nie jest niczym lepszym.
12 Words from the mouth of a wise man are graceful, but the lips of a foolish man will throw him down with violence.
Słowa z ust mądrego są łaskawe, ale wargi głupca pożerają jego samego.
13 At the beginning of his words is foolishness, and at the end of his talk is a most grievous error.
Początek słów jego ust to głupota, a koniec jego mowy to wielkie szaleństwo.
14 The fool multiplies his words. A man does not know what has been before him, and who is able to reveal to him what will be in the future after him?
Głupiec wiele mówi, [choć] człowiek nie wie, co nastąpi. Któż mu oznajmi, co po nim nastanie?
15 The hardship of the foolish will afflict those who do not know to go into the city.
Głupi męczą się trudem, a nie wiedzą nawet, jak dojść do miasta.
16 Woe to you, the land whose king is a boy, and whose princes consume in the morning.
Biada tobie, ziemio, gdy twoim królem dziecko, a twoi książęta z rana biesiadują.
17 Blessed is the land whose king is noble, and whose princes eat at the proper time, for refreshment and not for self-indulgence.
Błogosławiona jesteś, ziemio, gdy twój król pochodzi ze szlachetnego rodu, a twoi książęta we właściwym czasie jadają, by się posilić, a nie dla pijaństwa.
18 By laziness, a framework shall be brought down, and by the weakness of hands, a house shall collapse through.
Z powodu lenistwa chyli się dach, a wskutek opieszałości rąk przecieka dom.
19 While laughing, they make bread and wine, so that the living may feast. And all things are obedient to money.
Dla uciechy wyprawia się ucztę i wino rozwesela życie, ale pieniądze umożliwiają wszystko.
20 You should not slander the king, even in your thoughts, and you should not speak evil of a wealthy man, even in your private chamber. For even the birds of the air will carry your voice, and whatever has wings will announce your opinion.
Nawet w swoich myślach nie złorzecz królowi ani w swojej sypialni nie przeklinaj bogatego, bo ptak niebieski zaniesie ten głos, a to, co skrzydlate, rozgłosi sprawę.
