< Deuteronomy 24 >
1 “If a man takes a wife, and he has her, and she does not find favor before his eyes because of some vileness, then he shall write a bill of divorce, and he shall give it to her hand, and he shall dismiss her from his house.
Se iu prenos virinon kaj fariĝos ŝia edzo, kaj okazos, ke ŝi ne plaĉas al li, ĉar li trovis ĉe ŝi ion hontindan: tiam li skribu al ŝi eksedzigan leteron kaj donu ĝin en ŝian manon kaj forsendu ŝin el sia domo.
2 And when, having departed, she has married another,
Kaj se ŝi eliros el lia domo kaj iros kaj edziniĝos kun alia viro;
3 and if he likewise hates her, and has given her a bill of divorce, and has dismissed her from his house, or if indeed he has died,
kaj tiu lasta edzo ŝin ekmalamos kaj skribos al ŝi eksedzigan leteron kaj donos en ŝian manon kaj forsendos ŝin el sia domo; aŭ mortos tiu lasta viro, kiu prenis ŝin kiel edzinon:
4 then the former husband cannot take her back as a wife. For she has been polluted and has become abominable in the sight of the Lord. Otherwise, you may cause your land, which the Lord your God will deliver to you as a possession, to sin.
tiam ŝia unua edzo, kiu forsendis ŝin, ne povas preni ŝin denove kiel edzinon, post kiam ŝi estas malpurigita; ĉar tio estas abomenaĵo antaŭ la Eternulo; kaj vi ne pekmakulu la teron, kiun la Eternulo, via Dio, donas al vi kiel heredaĵon.
5 When a man has recently taken a wife, he shall not go out to war, nor shall any public office be enjoined upon him. Instead, he shall be free at home without guilt, so that for one year he may rejoice with his wife.
Se iu antaŭ nelonge edziĝis, li ne iru en militon, kaj oni nenion metu sur lin; li restu libera en sia domo dum unu jaro, kaj li gajigu sian edzinon, kiun li prenis.
6 You shall not accept an upper or lower millstone as collateral. For then he will have placed his life with you.
Neniu prenu kiel garantiaĵon muelilon aŭ supran muelŝtonon, ĉar tiam li prenus garantiaĵe animon.
7 If a man has been caught soliciting his brother among the sons of Israel, and selling him in order to receive a price, then he shall be put to death. And so shall you take away the evil from your midst.
Se oni trovos iun, kiu ŝtelis iun el siaj fratoj, el la Izraelidoj, kaj sklavigis lin kaj vendis lin, tiu ŝtelinto devas morti; kaj tiel ekstermu la malbonon el inter vi.
8 Observe diligently, lest you incur the wound of leprosy. But you shall do whatever the priests of the Levitical stock shall teach you to do, according to what I have instructed them. And you shall fulfill it carefully.
Atentu pri la infekto de lepro, ke vi observu precize kaj plenumu ĉion, kion instruos al vi la pastroj Levidoj; kiel mi ordonis al ili, tiel penu agi.
9 Remember what the Lord your God did to Miriam, along the way, as you were departing from Egypt.
Memoru, kion la Eternulo, via Dio, faris al Mirjam sur la vojo, kiam vi iris el Egiptujo.
10 When you require from your neighbor anything that he owes to you, you shall not enter into his house in order to take away the collateral.
Se vi ion pruntedonos al via proksimulo, ne iru en lian domon, por preni de li garantiaĵon;
11 Instead, you shall stand outside, and he will carry out to you what he has.
staru sur la strato; kaj la homo, al kiu vi pruntedonis, elportos al vi la garantiaĵon eksteren.
12 But if he is poor, then the collateral shall not remain with you through the night.
Kaj se li estas malriĉulo, tiam ne dormu kun lia garantiaĵo;
13 Instead, you shall return it to him promptly, before the setting of the sun, so that, sleeping in his own garment, he may bless you, and you may have justice in the presence of the Lord your God.
redonu al li la garantiaĵon ĉe la subiro de la suno, por ke li kuŝu en sia vesto kaj benu vin; kaj vi havos meriton antaŭ la Eternulo, via Dio.
14 You shall not refuse the pay of the indigent and the poor, whether he is your brother, or he is a new arrival who dwells with you in the land and is within your gates.
Ne faru maljustaĵon al dungito, al malriĉulo kaj senhavulo el viaj fratoj aŭ el viaj fremduloj, kiuj loĝas en via lando, en viaj urboj:
15 Instead, you shall pay him the price of his labor on the same day, before the setting of the sun. For he is poor, and with it he sustains his life. Otherwise, he may cry out against you to the Lord, and it would be charged to you as a sin.
en la sama tago donu al li lian pagon, ke la suno ne subiru super ĝi, ĉar li estas malriĉa kaj per tio li subtenas sian vivon; ke li ne plendu kontraŭ vi al la Eternulo kaj vi ne havu sur vi pekon.
16 The fathers shall not be put to death on behalf of the sons, nor the sons on behalf of the fathers, but each one shall die for his own sin.
Patrojn oni ne mortigu pro la gefiloj, kaj gefilojn oni ne mortigu pro la patroj: ĉiu devas ricevi morton pro sia krimo.
17 You shall not pervert the judgment of the new arrival or the orphan, nor shall you take away the widow’s garment as collateral.
Ne juĝu malĝuste fremdulon, orfon, kaj ne prenu garantiaĵe veston de vidvino.
18 Remember that you served in Egypt, and that the Lord your God rescued you from there. Therefore, I am instructing you to act in this way.
Kaj memoru, ke vi estis sklavo en Egiptujo, kaj la Eternulo, via Dio, liberigis vin el tie; tial mi ordonas al vi, ke vi agu tiel.
19 When you have reaped the grain in your field, and, having forgotten, you leave behind a sheaf, you shall not return to take it away. Instead, you shall permit the new arrival, and the orphan, and the widow to take it away, so that the Lord your God may bless you in all the works of your hands.
Kiam vi rikoltos vian rikolton sur via kampo kaj vi forgesos garbon sur la kampo, ne iru returne por preni ĝin: ĝi restu por la fremdulo, por la orfo, kaj por la vidvino; por ke la Eternulo, via Dio, benu vin en ĉiuj faroj de viaj manoj.
20 If you have gathered the fruit of your olive trees, you shall not return in order to gather whatever may remain on the trees. Instead, you shall leave it behind for the new arrival, the orphan, and the widow.
Kiam vi debatos la fruktojn de via olivarbo, ne debatu ĝis fino: io restu por la fremdulo, por la orfo, kaj por la vidvino.
21 If you harvest the vintage of your vineyard, you shall not gather the remaining clusters. Instead, they shall fall to the use of the stranger, the orphan, and the widow.
Kiam vi rikoltos en via vinberejo, ne forkolektu la restaĵon post vi: io restu por la fremdulo, por la orfo, kaj por la vidvino.
22 Remember that you also served in Egypt, and so, for this reason, I am instructing you to act in this way.”
Kaj memoru, ke vi estis sklavo en la lando Egipta; pro tio mi ordonas al vi agi tiel.