Deuteronomy 22

1 “If you see your brother’s ox or sheep wander astray, you shall not pass by. Instead, you shall lead them back to your brother.

ئەگەر گا یان مەڕی هەر هاوڵاتییەکت بینی وێڵ بووە، خۆتی لێ گێل مەکە، بەڵکو پێویستە لەسەرت بۆ براکەتی بگەڕێنیتەوە،

2 But if your brother is not near, or you do not know him, you shall lead them to your house, and they shall be with you until your brother seeks them and receives them.

جا ئەگەر براکەت لێتەوە نزیک نەبوو یان نەتدەناسی، ئەوا بیخەرە ماڵەکەتەوە و لەلات دەبێت هەتا براکەت داوای دەکاتەوە، ئەوسا بۆی دەگەڕێنیتەوە.

3 You shall act in a similar manner with his donkey, and his clothing, and all the belongings of your brother that have been lost. If you find it, you shall not neglect it, as if it belonged to a stranger.

هەمان شت دەکەیت بۆ گوێدرێژەکەی و بۆ کەواکەی و بۆ هەر شتێکی ون بوو لە براکەت کە لێی ون دەبێت و تۆ دەیدۆزیتەوە، بۆت نییە خۆتی لێ گێل بکەیت.

4 If you see that your brother’s donkey or ox has fallen along the way, you shall not disregard it. Instead, you shall lift it up with him.

کە گوێدرێژ یان گای براکەت دەبینیت لە ڕێگادا کەوتووە، خۆتی لێ گێل مەکە، بەڵکو پێویستە لەسەرت لەگەڵی هەڵیبستێنیتەوە.

5 A woman shall not be clothed with manly apparel, nor shall a man make use of feminine apparel. For whoever does these things is abominable with God.

شتومەکی پیاو نابێت بەبەر ژنەوە بێت و نابێت پیاو جلی ژن لەبەر بکات، چونکە هەرکەسێک ئەمە بکات، قێزەونە لەلای یەزدانی پەروەردگارت.

6 If, as you are walking along the way, you find a bird’s nest, in a tree or on the ground, and the mother is nurturing the young or the eggs, you shall not take her with her young.

ئەگەر ڕێککەوت هێلانەی باڵندەیەک لە ڕێگا لەپێشت بوو، لەناو دارێک یان لەسەر زەوی و بێچوو یان هێلکەی تێدابوو و دایکەکەشی تێدابوو بە کڕی لەسەر بێچووەکان یان هێلکەکان هەڵنیشتبوو، ئەوا دایکەکە و بێچووەکان پێکەوە مەبە،

7 Instead, you shall permit her to go, retaining the young that you have caught, so that it may be well with you, and you may live for a long time.

دایکەکە ئازاد بکە و بێچووەکان بۆ خۆت ببە، بۆ ئەوەی چاکەت بۆ ببێت و درێژە بە ڕۆژانت بدەیت.

8 When you build a new house, you shall make a wall around the roof. Otherwise, someone may slip and fall down violently, and so blood would be shed at your house, and you would be guilty.

ئەگەر خانووێکی نوێت بنیاد نا، ستارە بۆ سەربانەکەت بکە، نەوەک خوێنێک بهێنیتە سەر ماڵەکەت ئەگەر یەکێکی لێ کەوتە خوارەوە.

9 You shall not sow your vineyard with another seed, lest both the seed that you have sown and what springs forth from the vineyard be sanctified together.

لە ڕەزەکەت دوو جۆر تۆو مەچێنە، ئەگەر ئەمە بکەیت، نەک تەنها ئەوەی دەیچێنیت، بەڵکو بەری ڕەزە مێوەکەشت بۆ پیرۆزگا تەرخان دەکرێت.

10 You shall not till with an ox and a donkey at the same time.

کێڵان بە گا و گوێدرێژ پێکەوە مەکە.

11 You shall not wear a vestment which has been woven from both wool and linen.

جلوبەرگی تێکەڵاو لەبەر مەکە، خوری و کەتان پێکەوە لەبەر مەکە.

12 You shall make strings along the hem, at the four corners of your cloak, which covers you.

لە لچکەکانی کەواکەت کە خۆتی پێ دەپۆشیت، گوڵینگ بۆ خۆت بکە.

13 If a man takes a wife, and afterwards he has hatred for her,

ئەگەر پیاوێک ژنێکی هێنا و کاتێک چوو بۆ لای ڕقی لێی بووەوە و

14 and so he seeks opportunities to dismiss her, imputing a very wicked name to her by saying, ‘I received this woman as a wife, and upon entering to her, I found her not to be a virgin,’

قسەی بۆ هەڵبەست و ناوێکی خراپی بەدواوە نا و گوتی، «ئەم ژنەم هێنا و کە چوومە لای پەردەی کچێنی نەبوو.»

15 then her father and mother shall take her, and they shall bring with them the signs of her virginity, to the elders of the city who are at the gate.

دایک و باوکی کچەکە بەڵگەی کچێنییەکەی دەبەن و لەلای دەروازەی شارۆچکەکە بۆ پیرانی شارۆچکەکە دەسەلمێنن.

16 And the father shall say: ‘I gave my daughter to this man as a wife. And because he hates her,

باوکی کچەکە بە پیران دەڵێت، «کچەکەی خۆمم بەم پیاوە دا ببێتە ژنی و ڕقی لێی بووەوە.

17 he accuses her with a very wicked name, by saying: “I did not find your daughter to be a virgin.” But behold, these are the signs of my daughter’s virginity.’ And they shall spread the clothing before the elders of the city.

وا قسەشی بۆ هەڵبەستووە و دەڵێت:”کچەکەت پەردەی کچێنی نەبوو،“ئەمەش بەڵگەی کچێنی کچەکەمە،» جلەکەش لەبەردەم پیرانی شارۆچکەکە دەخەنە ڕوو،

18 And the elders of that city shall apprehend that man and beat him.

ئیتر پیرانی ئەو شارە پیاوەکە دەبەن و تەمبێی دەکەن.

19 Moreover, they shall fine him one hundred shekels of silver, which he will give to the father of the girl, because he has committed slander, with a very wicked name, against a virgin of Israel. And he shall have her as a wife, and he cannot dismiss her throughout all the days of his life.

سزای دەدەن بە سەد شاقلی زیو بۆ باوکی کچەکە، چونکە ناوێکی خراپی خستە دوای پاکیزەیەک لە ئیسرائیل، جا دەبێتە ژنی و بە درێژایی ژیانی ناتوانێت تەڵاقی بدات.

20 But if what he has claimed is true and virginity is not found in the girl,

بەڵام ئەگەر تۆمەتبارکردنەکە ڕاست بوو و کچەکە بەڵگەی پاکیزەیی نەبوو،

21 then they shall throw her down, outside the doors of her father’s house, and the men of that city shall stone her to death, and she shall die. For she has acted wickedly in Israel, in that she fornicated in her father’s house. And so shall you take away the evil from your midst.

ئەوا کچەکە دەبەنە بەردەرگای ماڵی باوکی و پیاوانی شارەکەی بەردبارانی دەکەن هەتا دەمرێت، چونکە کارێکی ناشیرینی لە ئیسرائیلدا کردووە بە بەدڕەوشتییەکەی کە لە ماڵی باوکی کردوویەتی، جا خراپەکە لەنێو خۆتان دادەماڵن.

22 If a man sleeps with the wife of another, then they shall both die, that is, the adulterer and the adulteress. And so shall you take away the evil from Israel.

ئەگەر بینرا پیاوێک لەگەڵ ژنێکی بەمێرد جووت بووە، ئەوا هەردووکیان دەکوژرێن، ئەو پیاوەی لەگەڵ ژنەکە جووت بووە و ژنەکەش، جا خراپەکاری لە ئیسرائیلدا دادەماڵن.

23 If a man has betrothed a girl who is a virgin, and if someone finds her in the city and he lies with her,

ئەگەر کچێک مارەبڕاو بێت بۆ پیاوێک و پیاوێکی دیکە لەناو شار بینی و لەگەڵی جووت بوو،

24 then you shall lead them both out to the gate of that city, and they shall be stoned to death: the girl, because she did not cry out though she was in the city; the man, because he has humiliated the wife of his neighbor. And so shall you take away the evil from your midst.

ئەوا هەردووکیان ببەنە دەرەوە بۆ لای دەروازەی ئەو شارۆچکەیە و بەردبارانیان بکەن هەتا دەمرن، لەبەر ئەوەی کچەکە لەناو شار هاواری نەکرد بۆ فریاکەوتن و هەروەها پیاوەکەش ئابڕووی دەستگیرانی پیاوێکی دیکەی برد، جا خراپەکە لەنێو خۆتان دادەماڵن.

25 But if a man discovers, in the countryside, a girl who has been betrothed, and, apprehending her, he lies with her, then he alone shall die.

بەڵام ئەگەر پیاوێک کچێکی مارەبڕاوی لە کێڵگەدا بینی و لاقەی کرد، ئەوا تەنها پیاوەکە کە لاقەی کردووە دەمرێت،

26 The girl shall suffer nothing, nor is she guilty unto death. For just as a robber rises up against his brother and slays his life, so also did the girl suffer greatly.

بەڵام کچەکە هیچی لێ ناکرێت، کچەکە گوناهێکی لەسەر نییە شایانی سزای مردن بێت، بەڵکو چۆن پیاوێک پەلاماری دراوسێکەی بدات و بیکوژێت، ئەو ڕووداوەش ئاوایە،

27 She was alone in the field. She cried out, and there was no one nearby, who might deliver her.

کچەکەی لە کێڵگەدا بینیوە و کچە مارەبڕاوەکە هاواری کردووە و کەس نەبووە ڕزگاری بکات.

28 If a man finds a girl who is a virgin, who does not have a betrothal, and, taking her, he lies with her, and the matter is brought to judgment,

ئەگەر پیاوێک کچێکی نیشان نەکراوی بینی و لاقەی کرد و هەردووکیان ئاشکرا بوون،

29 then he who slept with her shall give to the father of the girl fifty shekels of silver, and he shall have her as a wife, because he has humiliated her. He cannot dismiss her, throughout all the days of his life.

ئەوا پیاوەکەی ئابڕووی بردووە، پەنجا شاقل زیو دەداتە باوکی کچە و ئەویش دەبێتە ژنی، لەبەر ئەوەی دەستدرێژی کردووەتە سەری، بە درێژایی ژیانیشی ناتوانێت تەڵاقی بدات.

30 No man shall take his father’s wife, nor remove her covering.”

نابێت پیاوێک ژنی باوکی خۆی بهێنێت و ناموسی باوکی ببات.