< 2 Samuel 1 >
1 Now it happened that, after Saul died, David returned from the slaughter of Amalek, and he remained for two days at Ziklag.
Human sa kamatayon ni Saul, mibalik si David gikan sa iyang pagsulong sa mga Amalekanhon ug nagpabilin sa Siklag sulod sa duha ka adlaw.
2 Then, on the third day, a man appeared, arriving from the camp of Saul, with his garments torn and dust sprinkled on his head. And when he came to David, he fell on his face, and he reverenced.
Sa ikatulo nga adlaw, miabot ang usa ka tawo nga gikan sa kampo ni Saul nga gisi ang mga bisti ug nagkahugaw ang iyang ulo. Sa dihang miabot siya kang David mihapa siya sa yuta ug hilabihan gayod ang iyang gibating kasubo.
3 And David said to him, “Where have you come from?” And he said to him, “I have fled from the camp of Israel.”
Miingon si David kaniya, “Asa ka man gikan?” Mitubag siya, “Mikagiw ako gikan sa kampo sa Israel.”
4 And David said to him: “What is the word that has happened? Reveal it to me.” And he said: “The people have fled from the battle, and many of the people have fallen and died. Moreover, Saul and his son Jonathan have passed away.”
Miingon si David kaniya, “Palihog sultihi ako kong unsa ang mga panghitabo.” Mitubag siya, “Mikalagiw ang mga katawhan gikan sa gubat. Daghan ang nangalaglag ug daghan usab ang nangamatay. Namatay usab si Saul ug ang iyang anak nga lalaki nga si Jonatan.”
5 And David said to the youth who was reporting to him, “How do you know that Saul and his son Jonathan have died?”
Miingon si David ngadto sa batan-ong lalaki, “Giunsa mo man pagkahibalo nga patay na si Saul ug ang iyang anak nga lalaki nga si Jonatan?”
6 And the youth, who was reporting it to him, said: “I arrived by chance on mount Gilboa. And Saul was lying upon his spear. Then the chariots and horsemen drew near to him.
Mitubag ang batan-ong lalaki, “Nahiatol nga didto ako sa bukid sa Gilboa, ug didto si Saul nagsandig sa iyang bangkaw, ug ang mga karwahe ug ang mga nagsakay niini nagpadulong aron sa pagdakop kaniya.
7 And turning behind his back and seeing me, he called to me. And when I had responded, “I am here,”
Milingi si Saul ug nakita niya ako busa gitawag niya ako. Mitubag ako, “Ania ako.”
8 he said to me, “Who are you?” And I said to him, “I am an Amalekite.”
Miingon si Saul kanako, 'Kinsa ka man?' Mitubag ako kaniya, “Usa ako ka Amalekanhon.'
9 And he said to me: “Stand over me, and kill me. For anguish has taken hold of me, and still my whole life is in me.”
Miingon si Saul kanako, 'Palihog tindog duol kanako ug patya ako, tungod kay hilabihan na gayod ang akong pag-antos, apan nagpabilin pa gihapon ang akong kinabuhi.'
10 And standing over him, I killed him. For I knew that he was not able to live after the fall. And I took the diadem that was on his head, and the bracelet from his arm, and I have brought them here to you, my lord.”
Busa mitindog ako sa iyang duol ug gipatay ko siya, kay nasayod ako nga dili na gayod siya mabuhi human siya mahagba. Unya gikuha ko ang korona nga anaa sa iyang ulo ug ang higot nga anaa sa iyang bukton, ug gidala ko kini dinhi alang kanimo, akong agalon.”
11 Then David, taking hold of his garments, tore them, with all the men who were with him.
Unya gigisi ni David ang iyang mga bisti, ug ang tanang kasundalohan nga uban kaniya nagbuhat sa samang paagi.
12 And they mourned, and wept, and fasted until evening, over Saul and over his son Jonathan, and over the people of the Lord and over the house of Israel, because they had fallen by the sword.
Nagsubo sila, nanghilak, ug nagpuasa hangtod sa pagkagabii alang kang Saul, sa iyang anak nga lalaki nga si Jonatan, sa mga katawhan ni Yahweh, ug sa panimalay sa Israel tungod kay nangalaglag sila pinaagi sa espada.
13 And David said to the youth who had reported it to him, “Where are you from?” And he responded, “I am the son of a man who is a new arrival from the Amalekites.”
Miingon si David sa batan-ong lalaki, “Unsa man ang imong kagikan?” Mitubag ang tawo, “Anak ako sa langyaw sa maong yuta, nga Amalekanhon.”
14 And David said to him, “Why were you not afraid to put forth your hand, so that you would kill the Christ of the Lord?”
Miingon si David kaniya, “Nganong wala ka man mahadlok sa pagpatay sa dinihogang hari ni Yahweh pinaagi sa imong kaugalingong kamot?”
15 And calling one of his servants, David said, “Draw near and rush against him” And he struck him, and he died.
Gitawag ni David ang usa sa mga batan-ong lalaki ug giingnan, “Lakaw ug patya siya.” Busa miadto ang lalaki ug gipatay niya kini, ug namatay ang Amalekanhon.
16 And David said to him: “Your blood is upon your own head. For your own mouth has spoken against you, saying: ‘I have killed the Christ of the Lord.’”
Unya miingon si David ngadto sa patay nga Amalekanhon, “Ang imong dugo anaa sa imong ulo tungod kay ang imong kaugalingong baba nagpamatuod batok kanimo ug miingon, 'Akong gipatay ang dinihogang hari ni Yahweh.'”
17 Then David mourned a lamentation over Saul and over his son Jonathan, in this way.
Unya giawit ni David kining alawiton nga alang sa patay mahitungod kang Saul ug sa iyang anak nga lalaki nga si Jonatan.
18 (And he instructed that they should teach the sons of Judah the bow, just as it is written in the Book of the Just.) And he said: “Consider, O Israel, on behalf of those who are dead, wounded upon your heights:
Gisugo niya ang katawhan nga itudlo kanila ang Alawiton sa Pana ngadto sa mga anak ni Juda, nga nahisulat sa Libro ni Jasar.
19 The illustrious of Israel have been killed upon your mountains. How could the valiant have fallen?
“Ang imong himaya, Israel, patay na, gipatay diha sa imong taas nga mga dapit! Giunsa man pagkalaglag sa kusgan!
20 Do not choose to announce it in Gath, and do not announce it in the crossroads of Ashkelon. Otherwise, the daughters of the Philistines may rejoice; otherwise, the daughters of the uncircumcised may exult.
Ayaw kini isulti ngadto sa Gat, ayaw kini ibutyag sa kadalanan sa Askelon, aron nga dili magmaya ang anak nga mga babaye sa mga Filistihanon, aron nga dili magsaulog ang mga anak nga babaye sa mga dili tinuli.
21 O mountains of Gilboa, let neither dew, nor rain fall over you, and may these not be the fields of the first-fruits. For in that place, the shield of the valiant was cast away, the shield of Saul, as if he had not been anointed with oil.
Sa kabungtoran sa Gilboa, unta walay yamog o ulan didto, bisan ang kayutaan dili maghatag ug trigo alang sa mga halad, kay didto nahugawan ang taming sa mga kusgan. Wala na madihogi ug lana ang taming ni Saul.
22 From the blood of the slain, from the fat of the strong, the arrow of Jonathan never turned back, and the sword of Saul did not return empty.
Gikan sa dugo sa mga tawong nangamatay, gikan sa lawas sa mga kusgan, wala na mabalik ang pana ni Jonatan, ug wala mabalik nga haw-ang ang espada ni Saul.
23 Saul and Jonathan, worthy to be loved, and stately in their life: even in death they were not divided. They were swifter than eagles, stronger than lions.
Gihigugma ug gikaluy-an gayod ang kinabuhi ni Saul ug ni Jonatan, ug bisan sa ilang kamatayon wala sila magbulag. Mas abtik pa sila kaysa mga agila, mas kusgan pa sila kaysa mga liyon.
24 O daughters of Israel, weep over Saul, who clothed you with scarlet finery, who offered ornaments of gold for your adornment.
Paghilak kamong mga anak nga babaye sa Israel alang kang Saul, nga maoy nagbisti kaninyo ug pula inubanan sa mga alahas, ug nagdayandayan kaninyo ug bulawan sa inyong mga bisti.
25 How could the valiant have fallen in battle? How could Jonathan have been slain on the heights?
Giunsa pagkalaglag sa kusgan taliwala sa gubat! Gipatay si Jonatan didto sa imong taas nga mga dapit.
26 I grieve over you, my brother Jonathan: exceedingly stately, and worthy to be loved above the love of women. As a mother loves her only son, so also did I love you.
Nagsubo ako alang kanimo, akong igsoong Jonatan. Gipangga ko ikaw pag-ayo, tiunay gayod ang imong gugma kanako, labaw pa sa gugma sa mga babaye.
27 How could the robust have fallen, and the weapons of war have perished?”
Giunsa man pagkalaglag sa kusgan, ug pagkahanaw sa mga hinagiban sa panggubat!”