2 Kings 14
1 In the second year of Joash, the son of Jehoahaz, the king of Israel: Amaziah, the son of Jehoash, reigned as king of Judah.
Sa ikaduha ka tuig ni Jehoas nga anak nga lalaki ni Jehoahaz, ang hari sa Israel, si Amazia ang anak nga lalaki ni Joas, nga hari sa Juda, nagsugod sa paghari.
2 He was twenty-five years old when he had begun to reign. And he reigned for twenty-nine years in Jerusalem. The name of his mother was Jehoaddin from Jerusalem.
Nagpanuigon siya ug 25 ka tuig sa dihang nagsugod siya sa paghari; naghari siya sa Jerusalem sulod sa 29 ka tuig. Ang ngalan sa iyang inahan mao si Jehoadan, nga taga Jerusalem.
3 And he did what is right before the Lord, yet truly, not like David, his father. He acted in accord with all the things that his father Jehoash did,
Gihimo niya ang matarong sa mga mata ni Yahweh, apan dili sama kang David nga iyang amahan. Gibuhat niya ang tanan nga nabuhat sa iyang amahan, nga si Joas.
4 except for this alone: he did not take away the high places. For still the people were immolating, and burning incense, in the high places.
Apan wala gihapon mawala ang anaa sa taas nga mga dapit. Nagpadayon gihapon ang katawhan sa paghalad ug pagsunog sa insenso didto sa taas nga mga dapit.
5 And when he had obtained the kingdom, he struck down those of his servants who had killed his father, the king.
Nahitabo kini nga sa dihang lig-on na ang iyang pagdumala, gipamatay niya ang mga sulugoon nga mipatay sa iyang amahan, nga hari.
6 But the sons of those who had been killed he did not put to death, in accord with what was written in the book of the law of Moses, just as the Lord instructed, saying: “The fathers shall not die for the sons, and the sons shall not die for the fathers. Instead, each one shall die for his own sin.”
Apan wala niya patya ang mga anak nga lalaki sa mga mamumuno; hinuon, nagbuhat siya subay sa nahisulat sa balaod, sa Libro ni Moises, sama sa gimando ni Yahweh nga nag-ingon, “Kinahanglan nga dili patyon ang mga amahan tungod sa ilang mga anak, ni kinahanglan nga patyon ang mga anak tungod sa ilang mga ginikanan. Hinuon, ang matag tawo kinahanglan nga patyon tungod sa iyang kaugalingon nga sala.”
7 He struck down ten thousand men of Idumea, in the Valley of the Salt Pits. And he captured ‘the Rock’ in battle, and he called its name ‘Subdued by God,’ even to the present day.
Gipamatay niya ang 10, 000 ka mga sundalo sa Edomea didto sa Walog sa Asin; nailog usab niya ang Sela pinaagi sa paggubat ug gitawag kini nga Jokteel, nga maoy gitawag hangtod niining adlawa.
8 Then Amaziah sent messengers to Joash, the son of Jehoahaz, the son of Jehu, the king of Israel, saying: “Come, and let us see one another.”
Unya nagpadala si Amazia ug mga mensahero kang Jehoas ang anak nga lalaki ni Jehoahaz nga anak nga lalaki ni Jehu nga hari sa Israel, nga nag-ingon, “Dali, magkita kita sa usag-usa nawong sa nawong aron sa pagpakiggubat.”
9 And Joash, the king of Israel, sent a reply to Amaziah, the king of Judah, saying: “A thistle of Lebanon sent to a cedar, which is in Lebanon, saying: ‘Give your daughter as wife to my son.’ And the beasts of the forest, which are in Lebanon, passed by and trampled the thistle.
Apan nagpadala pag-balik ug mga mensahero si Jehoas nga hari sa Israel kang Amazia nga hari sa Juda, nga nag-ingon, “Ang sampinit nga anaa sa Lebanon nagpadala ug mensahe ngadto sa sidro sa Lebanon, nga nag-ingon, 'Ihatag ang imong anak nga babaye sa akong anak nga lalaki aron mahimong usa ka asawa,' apan miagi ang ihalas nga mananap sa Lebanon ug gitunobtunoban ang sampinit.
10 You have struck and prevailed over Idumea. And your heart has lifted you up. Be content with your own glory, and be seated in your own house. Why would you provoke evil, so that you would fall, and Judah with you?”
Sa pagkatinuod gayod nabuntog mo ang Edomea, ug gibayaw ka sa imong kasingkasing. Ipasigarbo ang imong kadaogan, apan pagpuyo sa imong balay, kay nganong kinahanglan man nga himuon nimong hinungdan ang imong kaugalingon sa kagubot ug pagkalaglag, ikaw ug uban kanimo ang Juda?”
11 But Amaziah was not quieted. And so Joash, the king of Israel, went up. And he and Amaziah, the king of Judah, saw one another at Beth-shemesh, a town in Judah.
Apan wala mamati si Amazia. Busa misulong si Jehoas nga hari sa Israel; siya ug si Amazia ang hari sa Juda, nagkita sa usag-usa nawong sa nawong ngadto sa Bet Shemes, nga gipanag-iya sa Juda.
12 And Judah was struck down before Israel, and they fled, each to their own tents.
Nabuntog sa Israel ang Juda, ug ang matag kalalakin-an mikalagiw sa puloy-anan.
13 And truly, Joash, the king of Israel, captured Amaziah, the king of Judah, the son of Jehoash, the son of Ahaziah, at Beth-shemesh. And he brought him to Jerusalem. And he breached the wall of Jerusalem, from the gate of Ephraim as far as the gate of the Corner, four hundred cubits.
Gidakop ni Jehoas nga hari sa Israel si Amazia, nga hari sa Juda nga anak nga lalaki ni Jehoas nga anak nga lalaki ni Ahazia, didto sa Bet Shemes. Miadto siya sa Jerusalem ug gilumpag ang paril sa Jerusalem gikan sa Ganghaan sa Efraim ngadto sa Ganghaan sa Eskina, nga 400 ka kubiko ang gilay-on.
14 And he took away all the gold and silver, and all the vessels, which were found in the house of the Lord and in the treasuries of the king, and he returned to Samaria with hostages.
Gikuha niya ang tanang bulawan, ug plata, ang tanang mga butang nga nakita sa balay ni Yahweh, ug ang mga mahinongdanon nga mga butang sa palasyo sa hari, uban usab ang mga binihag, ug mibalik ngadto sa Samaria.
15 But the rest of the words of Joash, which he accomplished, and his strength, with which he fought against Amaziah, the king of Judah, have these not been written in the book of the words of the days of the kings of Israel?
Alang sa uban pang mga butang mahitungod kang Jehoas, ang tanan nga iyang nahimo, sa iyang gahom, ug giunsa niya pagpakig-away kang Amazia nga hari sa Juda, wala ba kini nahisulat sa libro sa mga panghitabo sa mga hari sa Israel?
16 And Joash slept with his fathers, and he was buried in Samaria, with the kings of Israel. And Jeroboam, his son, reigned in his place.
Unya mipahulay si Jehoas uban sa iyang mga katigulangan ug gilubong didto sa Samaria uban sa mga hari sa Israel, ug si Jeroboam, nga iyang anak nga lalaki, ang nahimong hari puli kaniya.
17 Now Amaziah, the son of Jehoash, the king of Judah, lived for fifteen years after the death of Joash, the son of Jehoahaz, the king of Israel.
Si Amazia ang anak nga lalaki ni Jehoas, nga hari sa Juda, nabuhi sa 15 ka tuig human sa kamatayon ni Jehoas nga anak nga lalaki ni Jehoahaz, ang hari sa Israel.
18 And the rest of the words of Amaziah, have these not been written in the book of the words of the days of the kings of Judah?
Alang sa uban pang mga butang mahitungod kang Amazia, wala ba kini nahisulat sa libro sa mga panghitabo sa mga hari sa Juda?
19 And they made a conspiracy against him in Jerusalem. And he fled to Lachish. And they sent after him, to Lachish, and they killed him there.
Naglaraw sila ug daotan batok kang Amazia didto sa Jerusalem, ug mikalagiw siya ngadto sa Lakis. Mikalagiw siya ngadto sa Lakis, apan nagpadala sila ug mga kalalakin-an ngadto kaniya paingon sa Lakis aron sa pagpatay kaniya didto.
20 And they carried him away on horses. And he was buried in Jerusalem with his fathers, in the city of David.
Gidala nila siya balik sakay sa mga kabayo, ug gilubong siya uban sa iyang mga katigulangan ngadto sa siyudad ni David.
21 Then all the people of Judah took Azariah, at sixteen years from birth, and they appointed him as king in place of his father, Amaziah.
Gikuha sa tanang katawhan sa Juda si Azaria, nga nagpanuigon ug 16, ug gihimo siya nga hari puli sa iyang amahan nga si Amazia.
22 He built up Elath, and he restored it to Judah, after which the king slept with his fathers.
Si Azaria ang mitukod pagbalik sa Elat ug gibalik kini ngadto sa Juda, human mipahulay si Haring Amazia uban sa iyang mga katigulangan.
23 In the fifteenth year of Amaziah, the son of Jehoash, the king of Judah: Jeroboam, the son of Joash, the king of Israel, reigned, in Samaria, for forty-one years.
Sa ikanapulo ug lima ka tuig ni Amazia nga anak nga lalaki ni Jehoas nga hari sa Juda, si Jeroboam nga anak nga lalaki ni Jehoas nga hari sa Israel misugod sa paghari sa Samaria; naghari siya sulod sa 41 ka tuig.
24 And he did what is evil before the Lord. He did not withdraw from all the sins of Jeroboam, the son of Nebat, who caused Israel to sin.
Gihimo niya ang daotan sa panan-aw ni Yahweh. Wala siya mibiya gikan sa bisan unsa nga mga sala ni Jeroboam nga anak nga lalaki ni Nebat, nga maoy hinungdan sa pagpakasala sa Israel.
25 He restored the borders of Israel, from the entrance of Hamath as far as the Sea of the Wilderness, in accord with the word of the Lord, the God of Israel, which he spoke through his servant, the prophet Jonah, the son of Amittai, who was from Gath, which is in Hepher.
Gibalik niya ang utlanan sa Israel gikan sa Lebo Hamat ngadto sa Dagat sa Araba, nga nagsunod sa mga mando sa pulong ni Yahweh, ang Dios sa Israel, nga iyang gisulti pinaagi sa iyang alagad nga si Jona nga anak nga lalaki ni Amitai, ang propeta, nga gikan sa Gat Hefer.
26 For the Lord saw the exceedingly bitter affliction of Israel, and that they were being consumed, even to those who were enclosed in prison, and even to the least ones, and that there was no one who would help Israel.
Kay nakita ni Yahweh ang pag-antos sa Israel, nga nagkalisod pag-ayo ang matag-usa, ulipon man o gawasnon, ug walay manluluwas alang sa Israel.
27 But the Lord did not say that he would wipe away the name of Israel from under heaven. So instead, he saved them by the hand of Jeroboam, the son of Joash.
Busa miingon si Yahweh nga dili ko bulingan ang ngalan sa Israel ilalom sa langit; hinuon, luwason niya sila pinaagi sa mga kamot ni Jeroboam ang anak nga lalaki ni Jehoas.
28 But the rest of the words of Jeroboam, and all that he did, and his strength, with which he went to battle, and the manner in which he restored Damascus and Hamath to Judah, in Israel, have these not been written in the book of the words of the days of the kings of Israel?
sa uban pang mga butang mahitungod kang kang Jeroboam, ang tanan nga iyang nabuhat, ang iyang gahom, ug giunsa niya pagpakiggubat ug pagbawi sa Damasco ug sa Hamat, nga gipanag-iyahan sa Juda, alang sa Israel, wala ba kini mahisulat sa libro sa mga panghitabo sa mga hari sa Israel?
29 And Jeroboam slept with his fathers, the kings of Israel. And Zechariah, his son, reigned in his place.
Mipahulay si Jeroboam uban sa iyang mga katigulangan, uban sa mga hari sa Israel, ug si Zacarias nga iyang anak nga lalaki ang nahimong hari puli kaniya.
