Proverbs 8

1 You shall proclaim wisdom, that understanding may be obedient to you.

۱ آیا حکمت ندا نمی کند، و فطانت آوازخود را بلند نمی نماید؟

2 For she is on lofty eminences, and stands in the midst of the ways.

۲ به‌سر مکان های بلند، به کناره راه، در میان طریقها می‌ایستد.

3 For she sits by the gates of princes, and sings in the entrances, [saying],

۳ به‌جانب دروازه‌ها به دهنه شهر، نزد مدخل دروازه‌ها صدا می‌زند.

4 You, O men, I exhort; and utter my voice to the sons of men.

۴ که شما را‌ای مردان می‌خوانم و آواز من به بنی آدم است.

5 O you simple, understand subtlety, and you that are untaught, imbibe knowledge.

۵ ‌ای جاهلان زیرکی را بفهمید و‌ای احمقان عقل رادرک نمایید.

6 Listen to me; for I will speak solemn [truths]; and will produce right [sayings] from my lips.

۶ بشنوید زیرا که به امور عالیه تکلم می‌نمایم و گشادن لبهایم استقامت است.

7 For my throat shall meditate truth; and false lips are an abomination before me.

۷ دهانم به راستی تنطق می‌کند و لبهایم شرارت را مکروه می‌دارد.

8 All the words of my mouth are in righteousness; there is nothing in them wrong or perverse.

۸ همه سخنان دهانم بر‌حق است و درآنها هیچ‌چیز کج یا معوج نیست.

9 They are all evident to those that understand, and right to those that find knowledge.

۹ تمامی آنهانزد مرد فهیم واضح است و نزد یابندگان معرفت مستقیم است.

10 Receive instruction, and not silver; and knowledge rather than tried gold.

۱۰ تادیب مرا قبول کنید و نه نقره را، و معرفت را بیشتر از طلای خالص.

11 For wisdom is better than precious stones; and no valuable substance is of equal worth with it.

۱۱ زیرا که حکمت از لعلها بهتر است، و جمیع نفایس را به او برابر نتوان کرد.

12 I wisdom have lived [with] counsel and knowledge, and I have called upon understanding.

۱۲ من حکمتم و در زیرکی سکونت دارم، و معرفت تدبیر را یافته‌ام.

13 The fear of the Lord hates unrighteousness, and insolence, and pride, and the ways of wicked men; and I hate the perverse ways of bad men.

۱۳ ترس خداوند، مکروه داشتن بدی است. غرور و تکبر وراه بد و دهان دروغگو را مکروه می‌دارم.

14 Counsel and safety are mine; prudence is mine, and strength is mine.

۱۴ مشورت و حکمت کامل از آن من است. من فهم هستم و قوت از آن من است.

15 By me kings reign, and princes decree justice.

۱۵ به من پادشاهان سلطنت می‌کنند، و داوران به عدالت فتوا می‌دهند.

16 By me nobles become great, and monarchs by me rule over the earth.

۱۶ به من سروران حکمرانی می‌نمایند و شریفان و جمیع داوران جهان.

17 I love those that love me; and they that seek me shall find [me].

۱۷ من دوست می‌دارم آنانی را که مرا دوست می‌دارند. وهر‌که مرا به جد و جهد بطلبد مرا خواهد یافت.

18 Wealth and glory belong to me; yes, abundant possessions and righteousness.

۱۸ دولت و جلال با من است. توانگری جاودانی وعدالت.

19 [It is] better to have my fruit than [to have] gold and precious stones; and my produce is better than choice silver.

۱۹ ثمره من از طلا و زر ناب بهتر است، وحاصل من از نقره خالص.

20 I walk in ways of righteousness, and [am] conversant with the paths of judgement;

۲۰ در طریق عدالت می‌خرامم، در میان راههای انصاف،

21 that I may divide substance to them that love me, and may fill their treasures with good things. If I declare to you the things that daily happen, I will remember [also] to recount the things of old.

۲۱ تا مال حقیقی را نصیب محبان خود گردانم، وخزینه های ایشان را مملو سازم.

22 The Lord made me the beginning of his ways for his works.

۲۲ خداوند مرا مبداء طریق خود داشت، قبل از اعمال خویش از ازل.

23 He established me before time [was] in the beginning, before he made the earth:

۲۳ من از ازل برقرار بودم، از ابتدا پیش از بودن جهان.

24 even before he made the depths; before the fountains of water came forth:

۲۴ هنگامی که لجه هانبود من مولود شدم، وقتی که چشمه های پر ازآب وجود نداشت.

25 before the mountains were settled, and before all hills, he begets me.

۲۵ قبل از آنگاه کوهها برپاشود، پیش از تلها مولود گردیدم.

26 The Lord made countries and uninhabited [tracks], and the highest inhabited parts of the world.

۲۶ چون زمین وصحراها را هنوز نساخته بود، و نه اول غبار ربع مسکون را.

27 When he prepared the heaven, I was present with him; and when he prepared his throne upon the winds:

۲۷ وقتی که او آسمان را مستحکم ساخت من آنجا بودم، و هنگامی که دایره را برسطح لجه قرار داد.

28 and when he strengthened the clouds above; and when he secured the fountains of the earth:

۲۸ وقتی که افلاک را بالااستوار کرد، و چشمه های لجه را استوار گردانید.

29 decree. and when he strengthened the foundations of the earth:

۲۹ چون به دریا حد قرار داد، تا آبها از فرمان اوتجاوز نکنند، و زمانی که بنیاد زمین را نهاد.

30 I was by him, suiting [myself to him], I was that wherein he took delight; and daily I rejoiced in his presence continually.

۳۰ آنگاه نزد او معمار بودم، و روزبروز شادی می‌نمودم، و همیشه به حضور او اهتزاز می‌کردم.

31 For he rejoiced when he had completed the world, and rejoiced amongst the children of men.

۳۱ و اهتزاز من در آبادی زمین وی، و شادی من بابنی آدم می‌بود.

32 Now then, [my] son, hear me: blessed is the man who shall listen to me, and the mortal who shall keep my ways;

۳۲ پس الان‌ای پسران مرا بشنوید، وخوشابحال آنانی که طریقهای مرا نگاه دارند.

33 [Hear wisdom and be wise, and be not strangers to it. ]

۳۳ تادیب را بشنوید و حکیم باشید، و آن را ردمنمایید.

34 watching daily at my doors, waiting at the posts of my entrances.

۳۴ خوشابحال کسی‌که مرا بشنود، و هرروز نزد درهای من دیده بانی کند، و باهوهای دروازه های مرا محافظت نماید.

35 For my outgoings are the outgoings of life, and [in them] is prepared favour from the Lord.

۳۵ زیرا هر‌که مرایابد حیات را تحصیل کند، و رضامندی خداوندرا حاصل نماید.

36 But they that sin against me act wickedly against their own souls: and they that hate me love death.

۳۶ و اما کسی‌که مرا خطا کند، به‌جان خود ضرر رساند، و هر‌که مرا دشمن دارد، موت را دوست دارد.